Τίποτα δεν καθορίζει μια χώρα και δεν την κάνει μοναδική όσο ο πολιτισμός της. Το να δεις την τέχνη της, να ζήσεις τις παραδόσεις της, να δοκιμάσεις την κουζίνα της και να περιδιαβείς στην Ιστορία της είναι αναμφίβολα οι καλύτεροι οδηγοί για να ανακαλύψεις μια χώρα. Κι αυτό ακριβώς είναι ο πολιτιστικός τουρισμός. Επιθυμείτε ένα ταξίδι σε πόλεις όπως το Άμστερνταμ, το Λονδίνο, το Παρίσι ή η Βαρκελώνη;
Σε αντίθεση με τον ηλιόλουστο τουρισμό και τον τουρισμό παραλίας, όπου το κύριο θέλγητρο είναι η ξεκούραση, ο πολιτιστικός τουρισμός επιδιώκει βασικά έναν στόχο: την κατανόηση – με την ευρεία έννοια της λέξης. Γνωρίζοντας την Ιστορία, την τέχνη και τους ανθρώπους ενός τόπου, δοκιμάζοντας το φαγητό του, ανακαλύπτοντας τα έθιμά του και απολαμβάνοντας από πρώτο χέρι έναν διαφορετικό τρόπο να βλέπεις τον κόσμο.
Τι είναι ο πολιτιστικός τουρισμός; Επιπτώσεις και οφέλη
Αν και ο τουρισμός, με τη μία ή την άλλη μορφή, ήταν πάντα συνδεδεμένος με τη μάθηση, είναι γεγονός ότι, από τη δεκαετία του 1970, όταν η UNESCO συνέταξε τη Σύμβαση για την Παγκόσμια Πολιτιστική και Φυσική Κληρονομιά μαζί με προτάσεις για τη διατήρηση και την ανάδειξή της, ο πολιτιστικός τουρισμός γνώρισε τεράστια ανάπτυξη σε όλο τον κόσμο, αλλά κυρίως στην Ευρώπη. Στην πραγματικότητα, αυτή τη στιγμή υπάρχουν 1.121 δηλωμένα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς, πολλά εκ των οποίων απλώνονται σε τρεις χώρες: Ιταλία (55), Κίνα (55) και Ισπανία (48) – δύο από αυτές στη Γηραιά Ήπειρο.
«Ο πολιτισμός είναι μία από τις κινητήριες δυνάμεις για την ανάπτυξη του τουρισμού». Αυτό δήλωσε πριν από μόλις έναν χρόνο ο γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO) Zurab Pololikashvili, κατά τη διάρκεια του τρίτου συνεδρίου για τον πολιτιστικό τουρισμό που διοργανώθηκε από τον UNWTO και την UNESCO. Και ένα στατιστικό στοιχείο το υποστηρίζει: ο πολιτιστικός τουρισμός παγκοσμίως αντιπροσωπεύει σχεδόν το 37% του συνόλου του τομέα.
Οφέλη; Υπάρχουν πολλά. Άυλα, όπως η διατήρηση της πολιτιστικής και καλλιτεχνικής κληρονομιάς, η τοπική ευημερία για μη παραδοσιακούς τουριστικούς προορισμούς και η δημιουργία δεσμών μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών. Και επίσης υλικά, όπως ο αντίκτυπος στην οικονομία και στις θέσεις εργασίας. Τα χρήματα που δαπανώνται από τους πολιτιστικούς ταξιδιώτες έχουν πολύ θετικό αντίκτυπο τόσο σε οικονομικό επίπεδο όσο και στη δημιουργία θέσεων εργασίας σε τομείς όπως η βιομηχανία ξενοδοχείων και εστίασης, το εμπόριο και ο πολιτισμός.
Είδη πολιτιστικού τουρισμού
Ο πολιτιστικός τουρισμός είναι σχεδόν τόσο ποικιλόμορφος όσο ο ίδιος ο πολιτισμός, καθώς μπορεί να συμπεριλάβει σχεδόν οποιαδήποτε δραστηριότητα που σχετίζεται ή είναι ιδιαίτερη για μια χώρα, περιοχή, πόλη ή κωμόπολη: τέχνη, κινηματογράφος, γλώσσα, αθλητισμός, θρησκεία, αρχιτεκτονική, γαστρονομία, φύση ή οποιοδήποτε είδος λαογραφίας. Υπάρχουν όμως και άλλοι, πολύ λιγότερο συμβατικοί και σε ορισμένες περιπτώσεις πολύ εναλλακτικοί τύποι πολιτιστικού τουρισμού. Να μερικά παραδείγματα:
* Ο λεγόμενος νεκροτουρισμός (ελεύθερη απόδοση του tombstone tourism) δεν είναι τόσο νοσηρός όσο μπορείτε να σκεφτείτε. Κοιμητήρια όπως αυτά στο Παρίσι και στο Λονδίνο ή το Recoleta στο Μπουένος Άιρες είναι μερικές από τις τοποθεσίες που επισκέπτονται περισσότερο οι τουρίστες για την ιστορία και την ομορφιά τους. Πράγματι, σύμφωνα με το Architectural Digest, το αργεντίνικο νεκροταφείο έχει περίπου 2.000 επισκέπτες την ημέρα, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι τουρίστες.
* Ο τουρισμός για τους θαυμαστές του έπους του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών», που βασίστηκε στο βιβλίο του Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν και μεταφέρθηκε στην οθόνη από τον Πίτερ Τζάκσον. Οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν επισκέψεις στα μέρη όπου γυρίστηκαν οι κινηματογραφικές σκηνές, οι περισσότερες από αυτές στη Νέα Ζηλανδία. Μια παρόμοια περιοδεία προσφέρεται σε πόλεις όπως το Ντουμπρόβνικ (Κροατία), το Μπέλφαστ (Βόρεια Ιρλανδία) και το Ρέικιαβικ (Ισλανδία), όπου γυρίστηκαν σκηνές από τη σειρά «Game of Thrones».
* Ο πολεμικός τουρισμός επισκέπτεται τοποθεσίες που έγιναν μάρτυρες ιστορικών μαχών.
* Ο τουρισμός UFO πηγαίνει σε τοποθεσίες γνωστές για τις θεάσεις UFO.
* Ο τουρισμός φαντασμάτων σας μεταφέρει σε δάση και σπίτια που υποτίθεται πως είναι στοιχειωμένα – και ούτω καθεξής.
Μετάφραση: Δημήτρης Παπανικολόπουλος
* Το πρωτότυπο κείμενο βρίσκεται στο site Iberdrola.com (https://www.iberdrola.com/culture/what-is-cultural-tourism-and-importance)
