Μεγάλη αναταραχή, δυσανάλογη με τα σκληρά πολιτικά διακυβεύματα της συγκυρίας, έχει ξεσπάσει σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε λίστες, σε κουβέντες αριστερών ανθρώπων σχετικά με τη νεότητα, την αξία της και τη μέριμνα των κομματικών σχηματισμών, ιδιαίτερα της Αριστεράς, απέναντι της. Η «Εποχή» δεν έμεινε ανεπηρέαστη από την κόντρα, αναπόφευκτα. Φιλοξένησε τουλάχιστον 4 κείμενα που τοποθετούνται ευθέως, όπως επίσης και κάποιες από τις συνεντεύξεις που δόθηκαν στην εφημερίδα δεν άντεξαν τον πειρασμό και επιχειρηματολόγησαν με λόγο πλάγιο.
Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι η ένταξη των νέων ανθρώπων στην πολιτική, όπως και η ανανέωση του στελεχιακού δυναμικού της Αριστεράς, είναι μια αδιάφορη περίπτωση και ότι τώρα προέχουν άλλα. Αντιθέτως τα άλλα πάνε μαζί, στο βαθμό που πιστεύουμε ότι το αίτημα του κοινωνικού μετασχηματισμού θα το επωμιστούν υποχρεωτικά και οι νέοι, προκειμένου να είναι κοινωνικά γειωμένο και πολιτικά ανταγωνιστικό. Μπορούμε, επίσης, εύκολα να συμφωνήσουμε ότι δεν είναι παραγωγική η συζήτηση μεταξύ στρατοπέδων, δηλαδή μεταξύ εκείνων που υποτιμούν τους νέους και τους άλλους που τους αποθεώνουν, τους boomers «που δεν καταλαβαίνουν» και τους millennials που βιώνουν τον αποκλεισμό. Ιδιαίτερα όταν μιλάμε για τον κόσμο της Αριστεράς. Είναι άδικο να καταλογίζουμε στους αριστερούς και τις αριστερές «ηθικό πανικό» απέναντι στους νέους. Όπως επίσης είναι ανιστόρητο να υποστηρίζουμε ότι οι μεγάλης ηλικίας άνθρωποι της Αριστεράς τα βρήκαν εύκολα στη ζωή τους, σε αντίθεση με τους σημερινούς νέους. Είναι σαν να αγοράζουμε τον αστικό μύθο για την εποχή της ευημερίας που υπήρχαν δουλειές, εισοδήματα, εργασιακή ασφάλεια για όλους. Σαν να μην έχουμε ακούσει για τους νικητές και τους ηττημένους της αγοράς.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχουν επετηρίδες, κλειστές επετηρίδες που αναπαράγονται εκ των ένδον, όχι μόνο στα συνδικάτα, τις επαγγελματικές ενώσεις, τις κοινωνικές οργανώσεις, αλλά ακόμα και στα κόμματα της Αριστεράς. Ότι «ο σιδερένιος νόμος της ολιγαρχίας» δεν είναι μια παλιά υπενθύμιση της εποχής του Ρόμπερτ Μίχελς πριν ένα αιώνα, ότι και σήμερα οι νέοι είναι συνήθως απέξω, στην αναμονή. Αυτό πρέπει να αλλάξει, επί ποινή κρίσης της πολιτικής, των κοινωνικών εκπροσωπήσεων και εν τέλει της δημοκρατίας.
Να συμφωνήσουμε επίσης ότι δεν αλλάζει μια ιεραρχική δομή επειδή στην επετηρίδα προστίθενται επιλεκτικά κάποιοι νέοι και κάποιες νέες. Έτσι δεν είναι;
Με αυτή την έννοια, οφείλουμε να είμαστε επιφυλακτικοί και εκ του αποτελέσματος κριτικοί σε πρακτικές που διαφημίζονται ως άνοιγμα στη βάση του κόμματος και καταλήγουν στην αναπαραγωγή της επετηρίδας. Αναφερόμαστε στην εκλογή των οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με καθολική ψηφοφορία από την βάση, η οποία κατέληξε σε πάρτι των προβεβλημένων και των σκληρών κομματικών μηχανισμών. Αποκλείστηκαν νέοι σύντροφοι και νέες συντρόφισσες, δεν εκλέχτηκαν συνδικαλιστές και μάλιστα εκπρόσωποι από τους χώρους της επισφάλειας, από τους κούριερ και τους νοικιαζόμενους. Αγνοήθηκαν αντιπρόσωποι από τους μαχόμενους υγειονομικούς και εκπαιδευτικούς, από τους νέους μηχανικούς. Υποτιμήθηκαν αντιπρόσωποι της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και εκπρόσωποι που δουλεύουν στην πόλη και την αυτοδιοίκηση. Αυτά είναι τα δεδομένα, άρα χωρίς κριτικό αναστοχασμό δεν πάμε πουθενά, κυνηγάμε την ουρά μας.
Για λόγους δικαιοσύνης, οφείλουμε να μνημονεύσουμε τη στάση ιστορικών στελεχών της Ομπρέλας οι οποίοι δεν βάλανε υποψηφιότητα για την εκλογή του Πολιτικού Συμβουλίου προκειμένου να δώσουν χώρο σε νεότερους.
Ζητούμενη η λαϊκότητα
Είναι κοινός τόπος για την Αριστερά το ενδιαφέρον για τα εργασιακά και κοινωνικά χαρακτηριστικά της ζωής των νέων ανθρώπων, στα οποία, μεταξύ άλλων, συνυπάρχουν το brain drain και η Μεγάλη Παραίτηση, στο έδαφος της επισφάλειας και της εργασιακής περιπλάνησης αμφοτέρων. Τα μεγάλα ΜΜΕ επιλέγουν να αναφέρονται αποκλειστικά στη φυγή των πολύ-πτυχιούχων με τα πολλά προσόντα, δεν τους αφορά η ζωή των άλλων. Αφορά εμάς, ιδιαίτερα τη νέα γενιά της Αριστεράς. Με αυτή την έννοια, η ματιά μας πρέπει να είναι αδιάκοπα εστιασμένη στο ντελιβερά της efood, στον εργαζόμενο στην προβλήτα της Cosco, στον ψυκτικό από το Περιστέρι, στο νοσηλευτή και τη νοσηλεύτρια στις μονάδες του Covid, τις νεαρές και τους νεαρούς του επισιτισμού και του τουρισμού με τις δωδεκάωρες βάρδιες και τους αναξιοπρεπείς μισθούς. Όπως μας αφορά εξίσου ο μετανάστης και ο πρόσφυγας στη Μανωλάδα και οι γυναίκες της οικιακής φροντίδας. Ιδανικά θα θέλαμε όλοι αυτοί να συμμετέχουν στη ζωή και στην κίνηση του κόμματος μας, σε κάθε περίπτωση όμως απαιτούμε να απασχολούν το συλλογικό μας νου.
Μέριμνα χρειάζονται και οι άνθρωποι που παράγουν επεξεργασίες για λογαριασμό του κόμματος. Να θυμηθούμε τους νέους και τις νέες που δούλεψαν στο πλαίσιο της διακυβέρνησης μας, που απέκτησαν πολιτικές εμπειρίες, πολλές ήταν οδυνηρές, στο πλαίσιο των Τεχνικών Κλιμακίων από τον κυνισμό των δανειστών. Εγκαταλείφθηκαν από το κόμμα την επομένη. Ευτυχώς που οι περισσότεροι και οι περισσότερες συνέχισαν να συμβάλουν σε αριστερές δεξαμενές σκέψης, όπως στο Ι.Ν. Πουλαντζάς και το ΕΝΑ, σε ερευνητικές κοπερατίβες που παράγουν δεδομένα αριστερής πολιτικής, όπως το think bee, καθώς επίσης πολλοί και πολλές να συνεργάζονται με αυτή την εφημερίδα.
Η μέθοδος
Κοιτώντας πίσω, σε διάφορες στιγμές οι νέοι «εισβάλανε» στην κεντρική πολιτική σκηνή, συνήθως ως αποτέλεσμα πολιτικών αναταράξεων και ανοδικού κύκλου αγώνων. Να θυμηθούμε τον αντιδικτατορικό αγώνα, τη μεταπολίτευση, το νέο συνδικαλισμό με τα βιομηχανικά και επιχειρησιακά σωματεία, αργότερα το αντιπαγκοσμιοποιητικό, το αντιπολεμικό και το αντιρατσιστικό, την νεανική εξέγερση για τη δολοφονία του Γρηγορόπουλου, τα Μνημόνια και τις Πλατείες. Η ανάδειξη του νεαρού Αλέξη Τσίπρα στην ηγεσία του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ είναι η απόδειξη, και μάλιστα έχοντας απέναντί του ηγετικά πρόσωπα της Αριστεράς, όπως ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης, ο Φώτης Κουβέλης, ο Αλέκος Αλαβάνος, έχοντας ταυτόχρονα την αμέριστη συμπαράσταση των «boomers», οι περισσότεροι εκ των οποίων ανήκουν σήμερα στις γραμμές της Ομπρέλας. Με λίγα λόγια, θέλουμε να πούμε ότι η ανανέωση του κόμματος σπάνια γίνεται δια της απονομής, συνήθως παρακολουθεί έναν κύκλο αγώνα και την ίδια στιγμή οι νέοι επωμίζονται ένα πλειοψηφικό αίτημα της νέας γενιάς, του μετασχηματισμού του υπάρχοντος. Παλαιότερα επωμίστηκαν την κριτική στο ιεραρχικό και μονολιθικό κόμμα, μετά υιοθέτησαν τα περιεχόμενα του φεμινισμού, της οικολογίας, της ταυτότητας φύλλου, τον κοινωνικό και πολιτικό ριζοσπαστισμό, σήμερα αθροιστικά με τα προηγούμενα την κλιματική κρίση. Αυτός είναι ο τρόπος, αυτός είναι ο δρόμος.
Το συμβάν
Το εσωκομματικό τοπίο μετά το συνέδριο είναι σημαντικά διαφορετικό, θα σταθούμε σε εκείνα τα οποία θεωρούμε ενδιαφέροντα, συμβάντα που ενδεχομένως να τροποποιήσουν τον τρόπο που κάνουμε πολιτική. Για τα άλλα, της γραμμής και της φυσιογνωμίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, μια άλλη φορά. Είναι σημαντική η ισόποση συμμετοχή των φύλων στα όργανα του κόμματος, όπως επίσης είναι σημαντική η επιλογή της Ράνιας Σβίγκου για γραμματέα του κόμματος· νέα γυναίκα που αναδείχτηκε από τις γραμμές του κόμματος με μαχητικές ριζοσπαστικές απόψεις. Επίσης σημαντική είναι η εκλογή της Εκτελεστικής Γραμματείας που πλειοψηφούν γυναίκες, πολλές της νεότερης γενιάς. Ανεξάρτητα από τις προθέσεις, αν πρόκειται δηλαδή για διαχείριση, συμβόλων, εκλογικό μάρκετινγκ ή τακτικό υπολογισμό, η επιλογή παράγει δεδομένα, νέα δεδομένα που κανείς δεν μπορεί να αδιαφορήσει ή να τα αγνοήσει. Είναι μια καλή αφετηρία. Στο χέρι των συντροφισσών μας είναι να αποδείξουν ότι η εκλογή τους αποτελεί αλλαγή παραδείγματος και όχι προσαρμογή στο υφιστάμενο. Και στο δικό μας χέρι βεβαίως να στηρίξουμε μια διαδικασία χειραφέτησης (και από μας τους ίδιους) και ελευθερίας γνώμης.
Πέτρος Καλκανδής – Χριστόφορος Παπαδόπουλος
