* Στη φωτογραφία το παλιό δημαρχείο Περιστερίου που δεν υπάρχει πια.
Μόνη πατρίδα τα παιδικά μας χρόνια…
Λίγο η συζήτηση για τις παρελάσεις, λίγο ο Κυριάκος Μητσοτάκης που (τόλμησε και ) μίλησε για Δυτικά Προάστια προχτές, δεν θέλει πολύ ο νους να ταξιδέψει στον χρόνο. Στο Περιστέρι, ας πούμε, στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και στις αρχές της δεκαετίας του ’80.
Στο Περιστέρι, στην εργατούπολη. Κάκιστη ρυμοτομία, στενοί δρόμοι, αλάνες, σπίτια με αυλές, σπίτια με φτωχούς κι αριστερούς. Η περιοχή είχε φιλοξενήσει μετά το ’22 πρόσφυγες, εξού και οι προσφυγικές πολυκατοικίες -γνωστές ως Πολυκατοικίες σκέτο- στο κέντρο. Οι αντιστασιακοί του Περιστερίου πολλοί. Μια από τις πιο ηρωικές και αιματηρές σελίδες της ιστορίας του Περιστερίου είναι σχετικά άγνωστη: το μπλόκο των Γερμανών στη συνοικία Λόφος Αξιωματικών στις 6/7/1944, όταν πάνω από 200 άτομα οδηγούνται σε στρατόπεδα της Αθήνας και της Γερμανίας. Δυνάμεις του ΕΛΑΣ είχαν καταφτάσει από την περιφέρεια στην περιοχή τον Δεκέμβρη του 1944.
Το «κόκκινο» Περιστέρι δεν ήταν αστικός μύθος. Και γιατί να ήταν άλλωστε; Οι κάτοικοί του εργάτες στην πλειονότητά τους, στα εργοστάσια στο Ποτάμι, και οικοδόμοι. Είχαν έρθει οι περισσότεροι διωγμένοι από την περιφέρεια και είχαν βάλει… ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι τους στα φτηνά και φιλόξενα δυτικά προάστια μετά τον Εμφύλιο.
Πολλοί ήταν αυτοί που είχαν ζήσει στο πετσί τους τις διώξεις. Δεν μιλούσαν εύκολα όμως γι’ αυτά, ακόμα και στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Ήταν και πολλοί οι χαφιέδες… Οι διηγήσεις και οι «συστάσεις» άργησαν. Στη δεκαετία του ’80 και μετά την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης μάθαμε πως δίπλα μας ζούσαν καπεταναίοι του ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝίτες, κομμουνιστές. Μάθαμε κι ένα… μυστικό εμείς που είχαμε γεννηθεί το 1967, πως κάποιοι μπαμπάδες που δεν ήταν παρόντες στη γέννηση του παιδιού τους δεν έλειπαν ταξίδι για… δουλειές. Σε φυλακές και ξερονήσια ήταν.
Η ζωή όμως συνεχιζόταν στο Περιστέρι της αλληλεγγύης. Της αλληλεγγύης που δεν είχε πλαίσια και δομές και τέτοια. Ήταν παράγοντας επιβίωσης και τρόπος ζωής!
Παρελάσεις στο Περιστέρι 1978, 1979, 1980…
Τα σχολεία ήταν πολλά. Δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια μερικές δεκάδες. Ένας μπλε-άσπρος αχταρμάς ο μαθητόκοσμος. Μαζευόμασταν για την παρέλαση σε μια πάροδο του κεντρικού δρόμου, της Παναγή Τσαλδάρη, στη Ραβινέ μπροστά στο μεγάλο σούπερ μάρκετ, το πρώτο που είχε ανοίξει στο Περιστέρι με τα μικρά μπακάλικα. Περιμέναμε τη σειρά μας να παρελάσουμε. Στις πρώτες μας παρελάσεις περιμέναμε, όμως, κάτι παραπάνω… Ακούγαμε φωνές, φασαρία, αλλά δεν μπορούσαμε να δούμε τι γίνεται στον κεντρικό τον δρόμο μπροστά στο δημαρχείο με την εξέδρα και τους επίσημους.
Μαθαίναμε όμως… Ήταν οι αντιστασιακοί που ήθελαν να παρελάσουν. Κάθε φορά τα ίδια… Τα όργανα της τάξεως προσπαθήσουν με τη βία να τους εμποδίσουν. Η Εθνική Αντίσταση δεν είχε αναγνωριστεί, βλέπετε. ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ ήταν λέξεις αντεθνικές και απαγορευμένες. Όσο για συμμετοχή των «συμμοριτών» στις εθνικές γιορτές ούτε λόγος.
Το Περιστέρι, όμως, είχε τον δικό του Μήτσο!
Ο δικός μας Μήτσος, ο Φωλόπουλος, ο κομμουνιστής δήμαρχος ήταν εκεί στη εξέδρα. Για να καταλάβετε, ως δήμαρχος, παλεύοντας για τα δίκια των συμπολιτών του, και κυρίως στη διαμάχη με τους οικοπεδοφάγους, σύρθηκε στα δικαστήρια περίπου 600 φορές (!) και αθωώθηκε σε όλες τις δίκες, ενώ για τις πολιτικές του πεποιθήσεις είχε καταδικαστεί σε 3.500 ημέρες φυλάκιση! Ήμασταν στο γυμνάσιο, παιδάκια, όταν μαζί του δώσαμε την πρώτη μας μάχη για να μη γίνει γκαράζ το γήπεδο Ιεροθέου.
Αυτός, λοιπόν, άρπαζε τη σημαία της Εθνικής Αντίστασης στις παρελάσεις όταν οι δυνάμεις καταστολης εμπόδιζαν με βία τους αντιστασιακούς να παρελάσουν. Αυτός έτρωγε το περισσότερο ξύλο απ’ όλους. Ο δήμαρχος πήγαινε μπροστά και οι αγωνιστές ακολουθούσαν. Κόσμος έτρεχε να κρυφτεί, παιδιά χάνανε τους γονείς και γονείς τα παδιά τους κι επικρατούσε το χάος. Φανταστείτε πως κάποια χρονιά ο δήμαρχος δεν ήταν στην εξέδρα των επισήμων. Είχε οδηγηθεί στο τμήμα για τα περαιτέρω…
Κάθε φορά, όμως, έμπαινε γρήγορα τάξη στο χάος και η παρέλαση γινόταν κανονικά. Προπορευόταν η σημαία της αντίστασης. Εμείς δεν πολυκαταλαβαίναμε, οι αριστεροί γονείς όμως θέλανε τα παιδιά τους να παρελάσουν, σε μια διαφορετική, ας πούμε, παρέλαση, στο δρόμο του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ…
*Αφιερωμένο στις μνήμες των παιδιών του 15ου Δημοτικού Περιστερίου, του Γυμνασίου της Ανθούπολης και του 9ου Λυκείου Περιστερίου που παρελάσαμε κάποτε μαζί, εκεί στα δυτικά…
Μαρία Λυκούρα
Πηγή: Left
