Η παλιά φωτογραφία, ενσωµατωµένη στο πλήρες βιογραφικό του Λέοναρντ Στερν που συνέταξε η Αργυρώ Μποζώνη στη Lifo (31.8.2022), πιστοποιεί ότι το κιτς, με όσο χρήμα κι αν το ντύσεις, κιτς παραμένει. Αδυνατώντας να περιγράψω το απερίγραπτα κακόγουστο, ίδιο στο Μανχάταν και στο Μαρούσι της εποχής του αδιάρρηκτου ζεύγους Πατούλη, αντιγράφω τη λεζάντα: «Ο Στερν με τη σύζυγό του Αλισον, στη μονοκατοικία τους στο Μανχάταν. Σε πρώτο πλάνο, τα κυκλαδικά ειδώλια της συλλογής του…».
Κάθε τελεία των γλαφυρών αποσιωπητικών κι ένα κυκλαδικό ειδώλιο. Από τα πολλά της συλλογής ενός «ελεύθερου τύπου», όπως τον επαινούσε κάποτε ο Τραμπ, φαίνονται τρία. Τα μαρμάρινα θαύματα του Αιγαίου κατάντησαν ασήμαντα στολιδάκια της χαμογελαστής αλαζονείας του μεγιστάνα. Μισοξαπλωμένος στον καναπέ, με τα παπούτσια, αφού ο πλούτος δεν είναι ανάγωγος, είναι απλώς πλούτος, κρατάει σε πόζα τρυφερότητας το χέρι της συζύγου του. Με στολιδάκι της αυταρέσκειάς του μοιάζει κι αυτή.
Τον «τύπο» αυτόν η κυβέρνηση τον δοξάζει σαν ευεργέτη της Ελλάδος, παρότι ο θησαυρός του είναι –αυτονοήτως– προϊόν κλεπταποδοχής. Εψαξαν άραγε οι υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, έστω στο Ιντερνετ, στοιχεία από την ιστορία του Στερν; Αν ναι, μπήκαν στον κόπο να τσεκάρουν τα ειδώλια της φωτογραφίας με καταλόγους κλεμμένων; Γενικά, νοιάστηκαν για την προέλευση των 161 ειδωλίων τού παρ’ ολίγον φιλότεχνου; Αν ναι, πώς και δεν εντόπισαν ό,τι εντόπισε ο Χρήστος Τσιρογιάννης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ααρχους της Δανίας; Οτι ένα από τα ειδώλια είχε περάσει από τα χέρια καταδικασμένου Ιταλού αρχαιοκάπηλου;
Σε προ μηνός ρεπορτάζ της στην Athens Voice η Ευγενία Μίγδου κατέγραψε την άποψη του κ. Τσιρογιάννη για τη νομιμοποίηση της αρχαιοκαπηλίας από την Ελλάδα: «Το ελληνικό κράτος αποδέχεται τεράστια οικονομικά συμφέροντα που συνδέονται βεβαιωμένα με διαβόητους αρχαιοκάπηλους. Είναι επονείδιστο για ένα κράτος να κάνει τέτοιου είδους υποχωρήσεις».
Οχι βέβαια. Ο κ. Τσιρογιάννης δεν ήταν καλεσμένος στον ψευδεπίγραφο «Γυρισμό», στα εγκαίνια της έκθεσης 15 ειδωλίων της συλλογής Στερν στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Ούτε δημοσιογράφοι προσκλήθηκαν. Ούτε αντιπολιτευόμενοι βουλευτές. Ούτε ο Σύλλογος των Αρχαιολόγων. Μόνο κυβερνητικοί. Αλλιώς πώς θα μπορούσε ο πρωθυπουργός να πει ότι η κυβέρνηση «χαράσσει ένα βατό μονοπάτι επαναπατρισμού…». Ισως κάποιοι τον ρωτούσαν τι ακριβώς σημαίνει «βατό».
Παντελής Μπουκάλας
