Πάνος Σκουρλέτης: Ενεργειακά χρέη για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, υπερκέρδη για τις εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας το μοντέλο της κυβέρνησης

-> Για το μοντέλο λειτουργίας του εθνικού χρηματιστηρίου ενέργειας που επέλεξε η κυβέρνηση της ΝΔ:

• Πριν ξεσπάσει ο πόλεμος, ο οποίος έχει επιδεινώσει ακόμη περισσότερο τα ζητήματα, είχαμε καταθέσει ένα συγκεκριμένο πακέτο μέτρων. Από αυτά δεν έκανε τίποτα η κυβέρνηση, που να παρεμβαίνει στον πυρήνα του προβλήματος. Τι θα μπορούσε να είχε κάνει; Να είχε παρέμβει στον μηχανισμό της διαμόρφωσης της τιμής στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

• Ο μηχανισμός αυτός εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 2020, άρα δεν έχει σχέση σε τίποτα με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. (…) Το 2018 ενσωματώθηκε η κοινή ευρωπαϊκή Οδηγία για την εγκαθίδρυση, σε κάθε χώρα ξεχωριστά, του εθνικού χρηματιστηρίου στο πλαίσιο του λεγόμενου Target Model. Υπάρχει μια κοινή, ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική. Σε όλες τις χώρες υπάρχει χρηματιστήριο ενέργειας. Ο τρόπος, όμως, εφαρμογής του, η μορφοποίησή του, χωρίς πλαφόν, χωρίς προθεσμιακή αγορά, με δυνατότητες κερδοσκοπίας, αφορά 100% τους όρους με τους οποίους το εφάρμοσε η ΝΔ. Άλλο είναι μια γενική κατεύθυνση, που ήρθε να αντικαταστήσει έναν πεπαλαιωμένο και αδιαφανή μηχανισμό που ίσχυε για τη διαμόρφωση της τιμής. Η Ευρώπη είπε ότι «πρέπει να λειτουργήσετε με τους κανόνες του ανταγωνισμού», όχι όμως της εναρμονισμένης πρακτικής και της κερδοσκοπίας. Τι γίνεται, λοιπόν, σήμερα στην Ευρώπη; Ανεβαίνουν τα εθνικά χρηματιστήρια ενέργειας, αλλά μόνο το 50% της καταναλισκόμενης ενέργειας περνάει μέσα από αυτά. Το υπόλοιπο περνά μέσα από μια παράλληλη προθεσμιακή αγορά. Αυτό το έχει απαγορέψει η κυβέρνηση. Να μια πρώτη διαφορά. Το προβλέπαμε εμείς στον δικό μας σχεδιασμό, αλλά η κυβέρνηση δεν το υιοθέτησε.

• Εμείς προβλέπαμε όρια, προβλέπαμε πλαφόν. Άρα, λες πόσο μου κοστίζει αυτή η μορφή ενέργειας, έχω ένα λογικό κέρδος και βρίσκω και το μέσο όρο κόστους ανάμεσα στις διάφορες μορφές ενέργειας. Η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από τα νερά, τα υδροηλεκτρικά, είναι πάμφθηνη, το μεταβλητό της κόστος. Το φυσικό αέριο είναι το πιο ακριβό. Εδώ τι γίνεται; Οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή οι τέσσερις εταιρείες, πληρώνονται στην τιμή του φυσικού αερίου, ακόμη κι αν συμμετέχουν στο ημερήσιο μείγμα με ενέργεια από υδροηλεκτρικά εργοστάσια, από λιγνίτη ή από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Εδώ είναι η κερδοσκοπία, εδώ είναι το 1,5 δισεκατομμύριο που έχει δημιουργηθεί και λέμε εδώ και μήνες ότι θα έπρεπε να είχε παρέμβει η κυβέρνηση. Μιλάμε για έναν μηχανισμό ο οποίος δεν έχει να κάνει με τα δημόσια οικονομικά. Μέχρι τώρα σε αυτό τον μηχανισμό δεν παρεμβαίνει το κράτος, δεν βάζει από τη τσέπη του χρήματα.

• Ως έναν βαθμό επιδοτεί από τα δημόσια ταμεία κάποιες ευάλωτες ομάδες, οι υπόλοιπες επιδοτήσεις προέρχονται από τον λογαριασμό των ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Από τους ρύπους. (…) Υποτίθεται ότι αυτά τα χρήματα πηγαίνουν για το περιβάλλον. Τα παίρνει από εκεί η κυβέρνηση και κάνει αυτές τις ατελέσφορες και μικρές επιδοτήσεις, οι οποίες δεν έχουν λύσει βεβαίως το πρόβλημα. Δεν βάζει το χέρι στα κρατικά ταμεία. Τα ποσά που μας ανακοινώνουν δεν αγγίζουν τον κρατικό κορβανά.

-> Για την τροπολογία του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, προκειμένου να μη καταβάλλεται η ρήτρα αναπροσαρμογής μέχρι να εκδικαστεί η προσφυγή εναντίον της:

• Ρήτρα αναπροσαρμογής υπάρχει σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα, αλλά τι λέει η ευρωπαϊκή νομοθεσία; Η ρήτρα αναπροσαρμογής πρέπει να εφαρμόζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να μη μετακυλίεται όλο το κόστος στον τελικό καταναλωτή, διότι υπάρχει και το επιχειρηματικό ρίσκο, αλλιώς εσείς κι εγώ θα μπορούσαμε αύριο να κάνουμε μια εταιρεία παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας, θα παίρναμε κι ένα δάνειο αν είχαμε πολιτικές «άκρες» και ανεξάρτητα εάν την παίρναμε φθηνή ή ακριβή την ενέργεια θα κερδίζαμε διότι θα βάζαμε την ρήτρα αναπροσαρμογής, ο τελικός καταναλωτής θα πλήρωνε τις αυξήσεις. Αυτό είναι παράνομο λέει η ευρωπαϊκή νομοθεσία. Στη βάση αυτής της παρανομίας και της καταχρηστικότητας, έρχονται ο Δικηγορικός Σύλλογος και η ΕΚΠΟΙΖΩ και λένε ότι εμείς ως καταναλωτές θα προσφύγουμε στη Δικαιοσύνη. Δεν πρέπει, σε αυτή τη συγκυρία που πραγματικά «ματώνουν» νοικοκυριά και επιχειρήσεις, να υπάρχει μια ρύθμιση που να λέει «επειδή αυτό μπορεί να εκδικαστεί κάποιους μήνες αργότερα, μήπως να “παγώσει” αυτή η οφειλή και μέχρι να δούμε τι θα γίνει με τη Δικαιοσύνη, να μη το πληρώνει ο κόσμος; Που είναι το παράλογο; Ίσα ίσα, κοινωνική ευαισθησία δείχνει, την οποία στερείται η κυβέρνηση.

• Οι πολίτες, όσοι πληρώνουν δανειζόμενοι, αφαιρώντας από άλλες υποχρεώσεις τους, σε λίγο δεν θα μπορούν να πληρώνουν. Θα έχουμε νέα «γενιά» ληξιπρόθεσμών χρεών. (…) Τι θα κάνουμε με αυτό τον κόσμο; Μπορούμε να περιμένουμε την αυτορρύθμιση της αγοράς; Προστατεύει την κερδοσκοπία η κυβέρνηση; Και τα δύο κάνει. Δεν παρεμβαίνει στο μοντέλο, σε όλη την Ευρώπη έχουν παρέμβει, την Ισπανία την είδατε, την Πορτογαλία την είδατε, με διαφορετικό τρόπο, την Γαλλία την είδατε.

-> Για τις τουρκικές παραβιάσεις στο Αιγαίο:

• Η Τουρκία συντηρεί μια ατζέντα θεμάτων, όπως εκείνη την κατανοεί και από καιρού εις καιρόν προβαίνει σε τέτοιου είδους προκλητικές ενέργειες, παραβιάσεις κλπ. Το θέμα είναι ότι ακολουθούμε μία διπλωματική τακτική από την οποία δεν βλέπω να κερδίζουμε. Ποια είναι αυτή; Ότι είμαστε τα «καλά παιδιά» του ΝΑΤΟ και των Αμερικανών, ενώ η Τουρκία, η οποία έχει τις αποστάσεις της, εμφανίζεται σαν μια ισχυρή περιφερειακή δύναμη, δεν είναι «δεδομένη«, δεν κάνει το «καλό παιδί» και κερδίζει. Άρα, κάτι δεν κάνουμε καλά. Έχουμε εγκαταλείψει τη στρατηγική της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής που ταιριάζει με τα χαρακτηριστικά τα γεωστρατηγικά της ευρύτερης περιοχής και την ιστορικότητα της χώρας μας. Βλέπετε ότι έχουμε εξυπηρετήσει το ΝΑΤΟ στα πάντα.

-> Για τη γενικότερη στάση της ΕΕ, με αφορμή το ζήτημα της πληρωμής του ρωσικού φυσικού αερίου σε ρούβλια: