Υπενθυμίζω: Νόμος και τάξη, πανεπιστημιακό άσυλο, αναβάθμιση αστυνομίας, προσφυγικό, φυλακές και άλλα. Η Νέα Δημοκρατία πόνταρε σε ένα υπαρκτό, φοβικό σε κάθε περίπτωση, κοινωνικά ακροδεξιό ακροατήριο, για να βαθύνει τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στις δυνάμεις της Αριστεράς και της Δεξιάς. Μπήκε μπροστά σε μια σκληρή ιδεολογική μάχη, την έδωσε με όλα τα στελέχη της και κατάφερε να νικήσει. Η ΝΔ κέρδισε και το μεγαλύτερο μέρος του «κέντρου» ακολουθώντας δεξιά, ενίοτε και ακροδεξιά πολιτική, καθώς –όπως έχει ειπωθεί– δεν υπάρχουν μεσαίες και κεντρώες λύσεις.
Αλλά ας περάσουμε στην απέναντι όχθη, στα καθ΄ ημάς δηλαδή. Η Αριστερά, ένα σημαντικό μέρος της, δεν υπερασπίσθηκε, όπως θα έπρεπε, τις αξίες, πολλές φορές και την ίδια την εφαρμοσμένη πολιτική της. Την ώρα που η ΝΔ επιτίθετο με αγριότητα στα δικαιώματα και τις ελευθερίες, γιατί ασφαλώς αντιλαμβανόταν πάντα τη στρατηγική σημασία τους, η Αριστερά επιχειρούσε να παίξει στο γήπεδο του αντιπάλου, αφαιρώντας από το οπλοστάσιό της μέρος του οράματος για μια ριζικά διαφορετική κοινωνία. Τα ζητήματα των δικαιωμάτων τα αντιμετώπιζε, ενίοτε, σαν συμπαθείς πινελιές ή σαν περιφερειακές (για να μην πω περιθωριακές) πλευρές μιας πολιτικής, η οποία ή τα αγνοούσε ή τα παραχωρούσε, κατά κάποιο τρόπο, σε μια κατηγορία «ευαίσθητων συντρόφων». Με λίγα λόγια, άλλο η πολιτική της εξουσίας και άλλο οι εύλογες… ευαισθησίες, που καλό είναι να υπάρχουν μεν, αλλά όχι στον πυρήνα, όχι στο κέντρο του προγράμματος και του λόγου της.
Για πολλά χρόνια το γυναικείο ζήτημα θεωρείτο λήξαν και η φεμινιστική προσέγγιση ξεπερασμένη. Χρειάστηκε, δυστυχώς, να εμφανιστούν με δραματικό και έντονο τρόπο οι γυναικοκτονίες ως η κορυφή του παγόβουνου της καταπίεσης των γυναικών, για να αντιληφθούμε ότι ο σεξισμός και η πατριαρχία καλά κρατούν. Η έμφυλη βία δεν είναι νέο φαινόμενο. Είναι, όμως, ακόμα εδώ και καθορίζει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων.
Θα μπορούσα να συνεχίσω παραθέτοντας παραδείγματα, αλλά ο κατάλογος θα ήταν ατελείωτος. Τα «μικρά» παίρνουν την εκδίκησή τους, όπως έγινε στις ΗΠΑ με αφορμή τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ. Όπως έγινε στην Πολωνία με αφορμή το δικαίωμα στην άμβλωση. Όπως έγινε εδώ στην Ελλάδα με τους εργαζόμενους της efood. Όπως γίνεται πάντα όταν η… ευαίσθητη πινελιά μετασχηματίζεται σε οργή, σε πάθος, σε δρόμο, σε κίνημα, εντέλει σε εναλλακτική απελευθερωτική πρόταση.
Δεν είναι «ευαισθησία» ο δημόσιος λόγος και η δράση για τους ανάπηρους, αλλά σημαντική πλευρά στον δρόμο του μετασχηματισμού κράτους και κοινωνίας, που θα χωρά όλους τους ανθρώπους χωρίς αποκλεισμούς και καταπίεση. Δεν είναι «ευαισθησία» η αλληλεγγύη μας στους φυλακισμένους, αλλά πολιτική άποψη για τον άφρονα σωφρονισμό και την κοινωνική επανένταξη. Δεν είναι «ευαισθησία» η αλληλεγγύη μας στα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα, στους άστεγους ή τους άνεργους, αλλά μια διαφορετική αντίληψη για την κοινωνική οργάνωση, μια απάντηση στον ατομισμό και τις πολλαπλές ανισότητες. Δεν είναι «ευαισθησία» το μωβ που θέλουμε να έχουμε στις σημαίες μας, αλλά κοινωνική και πολιτική προσέγγιση για την κοινωνία που οραματιζόμαστε. Δεν είναι «ευαισθησία» για τα «παιδιά με τα παπιά», αλλά στήριξη σε σκληρά εργαζόμενους. Δεν είναι «ευαισθησία» η περιβαλλοντική και οικολογική ματιά της Αριστεράς, αλλά απάντηση στις καταστροφικές συνέπειες μιας πλανητικής κρίσης, που όμοιά της δεν είχαμε στο παρελθόν. Δεν είναι «ευαισθησία» η εναντίωσή μας στην πανεπιστημιακή αστυνομία και τον αυταρχισμό, η πάλη κατά των νεοναζιστικών συμμοριών, των φαινομένων κρατικής βίας. Είναι κάτι πολύ περισσότερο, είναι η ταυτότητα και η ψυχή μας. Και, κυρίως, είναι η πολιτική μας άποψη.
Ενόψει, λοιπόν, του 3ου συνεδρίου του, ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να αποδείξει πως η Αριστερά δεν μοιάζει με τις άλλες δυνάμεις, δεν είναι συμπληρωματική δύναμη του πολιτικού συστήματος, αλλά, με όλες τις δυσκολίες και τους αρνητικούς συσχετισμούς, ριζοσπαστική δύναμη ανατροπής. Άλλωστε, γύρω από τα ζητήματα που αφορούν τα δικαιώματα συσπειρώνονται δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, κατακερματισμένοι ενδεχομένως, λίγο άτακτα, ωστόσο αποτελούν, σε κάθε περίπτωση, τη φωτεινή πλευρά του φεγγαριού. Και η Αριστερά έχει κάθε λόγο να είναι σε αυτή την πλευρά χωρίς ερωτηματικά για την επιλογή της.
Πάνος Λάμπρου
