Η συζήτηση για την Μόρια δεν είναι εύκολη. Ασφαλώς και δεν αρκεί να εκφράζουμε τη λύπη μας για όσα συνέβησαν, για όσα συμβαίνουν. Και ο ανθρωπισμός μας δεν μπορεί να εξαντλείται μέσω του φβ, χωρίς να υποτιμώ τις μεγάλες δυνατότητες του. Και η αριστεροσύνη μας, δεν μπορεί να περιορίζεται σε μια “αριθμητική” αντιπαράθεση με την αυταρχική και ξενοφοβική κυβέρνηση Μητσοτάκη. Ας πούμε λοιπόν, αλήθειες, έτσι όπως τις αντιλαμβάνεται ο καθένας και η καθεμιά μας.
1. Η Μόρια, έτσι όπως είναι δομημένη, δεν έπρεπε να υπάρξει ποτέ. Είναι αποτέλεσμα μιας ανάλγητης πολιτικής, που επιβλήθηκε από την κυρίαρχη γερμανοκρατούμενη Ευρώπη. Η κοινή δήλωση ΕΕ – Τουρκικής κυβέρνησης εγκλώβισε χιλιάδες ανθρώπους στα νησιά και μετέτρεψε ένα ευρωπαϊκό ζήτημα σε δήθεν ελληνοτουρκικό. Οι Ευρωπαίοι, οι ισχυροί Ευρωπαίοι, βολεύτηκαν. Στέλνουν ψίχουλα για να έχουν τα σύνορά τους κλειστά και το κεφάλι τους ήσυχο. Στο Αιγαίο, οι πρόσφυγες και μετανάστες έγιναν μπαλάκι του πιγκ πογκ. Άνθρωποι χάθηκαν στα παγωμένα νερά του.
2. Οι μετεγκαταστάσεις προσφύγων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες έγιναν, όσες έγιναν, με το σταγονόμετρο. Οι κυβερνήσεις και τα κόμματα που διεκδικούσαν την εξουσία, φρόντιζαν να χαϊδεύουν με το λόγο τους ξενοφοβικές νοοτροπίες πολιτών. Το αυτονόητο, ότι οι πρόσφυγες χωρούν στην ευρωπαϊκή ήπειρο, έπεσε στο κενό. Το καλωσόρισμα δεν έγινε ποτέ. Οι ευρωπαϊκές συνθήκες αμφισβητήθηκαν στην πράξη, συρρικνώθηκαν, έγιναν κουρελόχαρτο. Η μαύρη διεθνής κράτησε και κρατά γερά τη σκυτάλη.
3. Στη χώρα μας, οι προσπάθειες, που ήταν μεγάλες και σημαντικές σε όλα τα επίπεδα, για αναλογικό διαμοιρασμό των προσφύγων σε νομούς, σε πόλεις, σε χωριά, σκόνταψε στην “ακατανόητη” άρνηση της τοπικής αυτοδιοίκησης, που στο συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της εμπνεόταν και εμπνέεται από την αυταρχική και ανελεύθερη δεξιά αντίληψη. Ακόμα και αν η “υποδοχή” σε κάποια πόλη αφορούσε μικρά παιδιά, η αντίδραση ήταν ίδια. Η Λιβαδιά και ορισμένες άλλες πόλεις ήταν εξαίρεση σε ένα θλιβερό κανόνα.
4. Η Νέα Δημοκρατία έριξε μεγάλο μέρος των… προεκλογικών της επιχειρημάτων στην κατηγορία ότι για όλα φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ, που είχε φιλοπροσφυγική πολιτική, την περίοδο που είχε την ευθύνη της διακυβέρνησης. Έπαιξε ανοιχτά με την ακροδεξιά, το ρατσισμό και τη ξενοφοβία, είπε ασύστολα ψέματα, δημιούργησε ανόητες και κάλπικες προσδοκίες σε ένα σημαντικό μέρος των πολιτών. Και τώρα πληρώνει το λογαριασμό. Γιατί αυτοί, που, σε επίπεδο κυρίαρχης Ευρώπης, καθοδηγούν τις αντιπροσφυγικές εξελίξεις, είναι οι πολιτικοί της φίλοι, η πολιτική της οικογένεια. Και αυτή η… οικογένεια θέλει τους πρόσφυγες και μετανάστες εγκλωβισμένους στις δύο όχθες του Αιγαίου, με κάθε τίμημα, πουθενά αλλού.
5. Αλλά αν είναι έτσι ή κάπως έτσι, γεννάται το ερώτημα και τώρα τι; Πρώτα απ’ όλα η Λέσβος και τα άλλα νησιά, δεν μπορούν να αποτελούν “αποθήκες” ανθρώπινων ψυχών. Οι πρόσφυγες και τα παιδιά τους χρίζουν διεθνούς προστασίας και η προστασία συμπεριλαμβάνει τη στέγη, την τροφή, την παιδεία, την υγειονομική περίθαλψη, την ένταξη. Και αυτό δεν μπορεί να συμβεί για τόσο μεγάλους πληθυσμούς, σε τόσο μικρές κοινωνίες. Είναι, λοιπόν, η στιγμή να διεκδικήσουμε τη μεταφορά των προσφύγων στην ενδοχώρα, τον ισότιμο – αναλογικό διαμοιρασμό σε όλη τη χώρα και τη διαβίωσή τους σε ανθρώπινους και αξιοπρεπείς χώρους, όπως ξενοδοχεία κλπ.
6. Το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα -και όχι πρόβλημα-, αφορά το σύνολο της Ευρώπης, η οποία έχει τεράστιες ευθύνες για τους πολέμους, τις ανισότητες, την πείνα. Ο συντονισμός μας με κόμματα, οργανώσεις, συλλογικότητες, κινήματα, που δρουν στην Ευρώπη και έχουν διαφορετική και ανταγωνιστική αντίληψη, από αυτή της δεξιάς και ακροδεξιάς, είναι όχι απλώς απαραίτητος, αλλά και εφικτός. Είναι ο μόνος τρόπος για να διεθνοποιήσουμε το ζήτημα και να υπάρξει ένα μεγάλο κίνημα αλληλεγγύης, ένα μεγάλο αντιπολεμικό κίνημα.
ΥΓ 1: κρατάω την εικόνα των 13.000 άδειων καρεκλών μπροστά από το γερμανικό κοινοβούλιο. Νομίζω ότι τα λέει όλα.
ΥΓ 2: Ας μετατρέψουμε τη θλίψη σε οργή. Ας μετατρέψουμε την οργή σε εναλλακτική πρόταση, σε όραμα για ένα καλύτερο κόσμο.
Πάνος Λάμπρου
(ανάρτησή του στο Facebook)
