«Δηκεοσίνη». Οι Έλληνες Ρομά υποφέρουν. Σκοτώνονται περισσότερο, φυλακίζονται περισσότερο, ζούνε σε παραπήγματα και εμείς, οι μορφωμένοι, οι καλοζωισμένοι, με τα μυριάδες μας προβλήματα -αλλά όχι τόσα όσα τα δικά τους-, καμουφλάρουμε τον ρατσισμό μας με ανόητες αναλύσεις. Και δη αναλύσεις χωρίς απολύτως καμία βάση.
«Τους αρέσει να ζούνε έτσι, σε τσαντίρια». Θυμάμαι μια φάση από ένα ντοκιμαντέρ, χρόνια πριν, όπου έλεγε ένας άντρας: «Σε ποιον αρέσει να ζει χωρίς ρεύμα και νερό;». Αλλά εμείς το πιστεύουμε για να μην πούμε φανερά, ανοιχτά ότι είμαστε ρατσιστές.
Η 8χρονη Όλγα ήταν ένα παιδί που βρήκε φρικτό θάνατο όταν την καταπλάκωσε η πόρτα εργοταξίου. Οι Ρομά αφήνουν τα παιδιά τους να ξαμολιούνται και να κλέβουν, γράψανε. Ο Νίκος Σαμπάνης δολοφονήθηκε για ένα κωλάμαξο. Είχε παιδί στα 18 του χρόνια. «Δηκεοσίνη για τον Νίκο» έγραψαν σε πανό οι γονείς του και βγήκαν σε πορεία. Πόσο τους χλεύασαν, ε;
Και είναι τόσο εμβληματικό αυτό το ανορθόγραφο «Δηκεοσίνη». Τόσο εμβληματικό… Με τα γράμματα που δεν γνωρίζουν ζήτησαν αυτό που χρειάζονται.
Οι Ρομά είναι παραβατικοί, θα έλεγαν τότε για τον Νίκο Σαμπάνη. Κάνουν παιδιά μικροί, κλέβουν.
Τώρα ο Κώστας Φραγκούλης. Χθες τα ΜΑΤ έδερναν τον πατέρα του έξω από τα δικαστήρια στη Θεσσαλονίκη. «Εμένα βρήκατε, που το παιδί μου παλεύει;» είπε ο άνθρωπος.
Οι Ρομά. Παραβατικοί. Περιθωριοποιημένοι. Δολοφονημένοι. Κι εμείς; Εμείς καμουφλάρουμε τον ρατσισμό μας με άγνοια αληθινή; Προσποιητή; Δεν ξέρω. Μας ενοχλεί η κακή ορθογραφία, αλλά όχι που σκοτώνουν ανθρώπους, που τους παρατάνε συστηματικά σε ένα περιθώριο μιας ήδη σκοτεινής κοινωνίας και μετά τους κατηγορούν για παραβατικότητα. Πώς γεννιέται το έγκλημα αν όχι από τη φτώχεια; Κι είναι έγκλημα μεγαλύτερο από αυτό που κάνουμε εμείς στους Ρομά τόσους αιώνες;
Περιθώριο, αδικία, παρακμή, καταδίκη. Δεν γνωρίζω κανέναν αδικημένο να νιώθει ότι ανήκει στην κοινωνία αυτών που τον αδικούν.»
«Δηκεοσίνη» λοιπόν. Έτσι ήξεραν να το γράψουν. «Οι Ρομά δεν στέλνουν σχολείο τα παιδιά τους». Κι εμείς, με τα πολλά μας γράμματα, δεν ξέρουμε να ξεχωρίζουμε τις δικαιολογίες από τον ρατσισμό.
Δηκεοσίνη και ενσωμάτωση. Αυτός είναι ο στόχος.
Όλγα Στέφου
