Η Ν.Δ. με το πρόγραμμα «Σπίτι μου» εμπαίζει τους νέους και τις προσδοκίες τους να αποκτήσουν τη δική τους πρώτη κατοικία. Μέχρι στιγμής οι αιτήσεις για το πρόγραμμα πλησιάζουν τις 20.000, από τις οποίες περίπου (μόλις) 1.000 έχουν ήδη προκριθεί. Συνεπώς, διαφαίνεται βάσιμα ότι ένα μεγάλο μέρος των προσδοκιών για στέγη θα μείνει ανεκπλήρωτο. Αυτό, ωστόσο, είναι αναμενόμενο όταν βασίζεσαι αποκλειστικά σε αγοραίες λύσεις. Ήδη από την έναρξη του προγράμματος παρατηρούμε ότι η παραμετροποίηση, δηλαδή τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα, θέτει πολλά εμπόδια για τους νέους και τις νέες να βρουν το «κατάλληλο» ακίνητο.
Τα σπίτια που πληρούν τα κριτήρια του σχεδίου της Ν.Δ. είναι λίγα και άρα είναι φυσιολογικό, με τους όρους της αγοράς, να υπάρχει μια τάση αύξησης των τιμών των ακινήτων. Είναι προφανές ότι αυτή η αύξηση επηρεάζει και θα επηρεάσει όλη την αγορά και όχι μόνο τα ακίνητα που θα ενταχτούν στο πρόγραμμα.
Ποια είναι τα βασικά εμπόδια;
– Σπίτια με τα χαρακτηριστικά που απαιτεί το πρόγραμμα, να είναι, δηλαδή, αξίας ως 200.000 ευρώ και παλαιότητας άνω των 15 ετών, είναι λίγα, ειδικά στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη (όπου και συγκεντρώνονται οι περισσότερες αιτήσεις και ανάγκες για στέγη).
– Αν ο υποψήφιος δανειολήπτης/αγοραστής δεν βρει το σπίτι εντός δύο μηνών από την οικονομική προέγκριση του δανείου από την τράπεζα, πρέπει να αρχίσει όλη τη δαιδαλώδη διαδικασία από την αρχή, πληρώνοντας όμως και πάλι τα διαδικαστικά έξοδα, που υπολογίζονται στα 500 ευρώ και άνω.
– Οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν προς πώληση ακίνητα και είναι επιλέξιμα από το πρόγραμμα δεν θα δουν «δεκάρα» πριν περάσουν τουλάχιστον έξι μήνες. Πιστεύετε ότι θα είναι πρόθυμοι να δεσμεύσουν το ακίνητό τους, ενώ θα μπορούσαν να πάρουν τα χρήματά τους από έναν άλλο αγοραστή πιο άμεσα;
– Και το πιο σοβαρό, όπως αναφέρει ο Σύλλογος Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Αθηνών-Αττικής: Το πρόγραμμα έχει ήδη ως αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών πώλησης κατά τουλάχιστον 10%. Μια δυσμενής εξέλιξη σε μια ήδη διαστρεβλωμένη αγορά ακίνητων.
– Επιπρόσθετα, στην περίπτωση που ο εν λόγω (νέος) δανειολήπτης καθυστερήσει την πληρωμή δόσης για τρεις συνεχόμενους μήνες, πράγμα που δεν είναι καθόλου απίθανο με τις απαιτούμενες εισοδηματικές προϋποθέσεις και τις σημερινές οικονομικές συνθήκες, τότε θα διακόπτεται η επιδότηση τόκων και το σπίτι θα πηγαίνει στην τράπεζα, αφού επιπλέον η κυβέρνηση κατάργησε κάθε πλαίσιο προστασίας της κύριας κατοικίας.
Η Πολιτεία, με την αίσθηση του επείγοντος, πρέπει να προχωρήσει στη δημιουργία ενός πλαισίου κοινωνικής κατοικίας, που -μεταξύ άλλων- θα ελέγχει τις στρεβλώσεις της αγοράς. Είμαστε η χώρα της Ευρώπης με το μεγαλύτερο κόστος στέγασης αναλογικά με το διαθέσιμο εισόδημα. Είμαστε οι μοναδικοί που δεν έχουμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο κοινωνικής στέγασης, ικανό να μειώσει πραγματικά το κόστος και να εξασφαλίσει την πρόσβαση σε αξιοπρεπή στέγαση για όλες και όλους. Αυτό δεν λύνεται με προεκλογικά πυροτεχνήματα.
O ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. δεσμεύεται να αντιμετωπίσει τη στεγαστική κρίση της χώρας με μια ολιστική στρατηγική που αυξάνει την προσφορά οικονομικά προσιτής στέγασης για όλες και όλους: μέσω της τράπεζας στέγης, της ρύθμισης της βραχυχρόνιας μίσθωσης τύπου Airbnb (μια από τις μεγαλύτερες αιτίες αύξησης των τιμών), του άμεσου διπλασιασμού για τους νέους του επιδόματος ενοικίασης και των μέτρων για την ενίσχυση του εισοδήματος. Και αυτά σε συνδυασμό με την επαναφορά του πλαισίου προστασίας της κυρίας κατοικίας και ενός σχεδίου για την ολιστική αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους με άμεση αναστολή των πλειστηριασμών.
Όλγα Νάσση