Υπάρχει ένα επιχείρημα, που μοιάζει λογικό και το υιοθετούν κύκλοι εντός και εκτός της χώρας. «Αυτός που σου δανείζει, θέλει τα λεφτά του πίσω και δικαιούται να τα πάρει». Τι συμβαίνει, όμως, όταν αντιλαμβάνεσαι ότι αυτός που σου δανείζει δεν θέλει τα λεφτά του πίσω, απαραιτήτως, αλλά δεν τον πειράζει να συνεχίζει να σου δανείζει, βεβαίως υπό όρους;
Η διαρκής διαπραγμάτευση και η τακτική της ελληνικής κυβέρνησης, τα αποτελέσματα αυτής, ξεδιαλύνουν το τοπίο, το απομαγεύουν… Φαίνεται, άλλωστε, και από την απόρριψη σε προηγούμενες φάσεις, αλλά και σήμερα, προτάσεων για τη διευθέτηση προβλημάτων, αλλά και την αποφυγή δημοσιονομικών μέτρων, προτάσεων που αποδείχθηκαν ορθές και δικαιώθηκαν, όπως αναφέρουν οικονομικές εκθέσεις, ακόμα και του αντίπαλου στρατοπέδου. Συνεπώς, αναδεικνύεται το γεγονός ότι δεν πρόκειται για διαδικασία τεχνικής, ας πούμε λογιστικής φύσης. Η συζήτηση αυτή, η διαπραγμάτευση, η αντιπαράθεση είναι κατεξοχήν ιδεολογική και πολιτική. Και στην προκειμένη περίπτωση, φαίνονται καθαρά, θα έλεγα, οι διαφορετικές αφετηρίες των δύο πλευρών. Οι ιδεολογικές εμμονές του στρατοπέδου ΔΝΤ και ευρωπαϊκής νεοφιλελεύθερης ελίτ.
Επίσης, φαίνεται καθαρά ότι για να υπάρξει διαπραγμάτευση σε πολιτικό επίπεδο, δεν μπορεί να συμβεί αν είσαι πολιτικά ταυτισμένος με τους δανειστές ή να υιοθετείς την ιδιοκτησία του μνημονίου. Σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει διαπραγμάτευση ή, να το πούμε διαφορετικά, δεν χρειάζεται. Υπογράφεις, τελειώνεις.
Παράλογες απαιτήσεις
Το «αποτέλεσμα» του τελευταίου Γιούρογκρουπ είναι ο καθορισμός ενός πλαισίου για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων. Πλαίσιο, μέσα στο οποίο η κυβέρνηση θα χρειαστεί να δώσει σκληρή μάχη, κάτω από αντίξοες συνθήκες. Είναι σαφές, από το περίγραμμα της συμφωνίας, ότι οι δανειστές, το νεοφιλελεύθερο μπλοκ, απαιτούν παράλογα και αντιλαϊκά μέτρα, τα οποία δεν μπορούν να γίνουν δεκτά από τη μεριά μας. Ωστόσο, είναι χρήσιμη η παρατήρηση ότι σε αυτήν τη μάχη, με τις πολλαπλές αντιφάσεις και την παραδοχή ότι ο αντίπαλος είναι αναμφίβολα υπέρτερος, έχει δημιουργηθεί, με πολλή προσπάθεια, μεγαλύτερος δημοσιονομικός χώρος για παρεμβάσεις υπέρ των πιο φτωχών κοινωνικών στρωμάτων, με μοχλό την κοινωνική αλληλεγγύη. Τα παραπάνω, παρότι οξύμωρο, δεν είναι μια απτή και μη αναστρέψιμη πραγματικότητα. Η μετάβαση από τους αριθμούς στους ανθρώπους δεν είναι γραμμική. Έχει τρομακτικές δυσκολίες, έχει και ήττες. Αλλά είναι μια διαδικασία εν εξελίξει.
Ο τρόπος για να κάνεις απολογισμό είναι πάντα διττός. Από τη μια, σε σχέση με αυτό που θέλεις και, από την άλλη, σε σχέση με τη θέση που ήσουν. Για να είσαι, λοιπόν, αξιόπιστος, οφείλεις να είσαι απολύτως ειλικρινής, να αναγνωρίζεις τα λάθη σου και προφανώς να μη μετατρέπεις την αδυναμία σου σε άποψη, να μη γίνεται η υποχώρηση στρατηγική, να επιμένεις στη διεκδίκηση, την ανατροπή.
Το πολιτικό σχέδιο
Η προσπάθεια ενίσχυσης των μεσαίων στρωμάτων αποτελεί καθοριστική φύσης αναγκαιότητα. Τα χαμηλά στρώματα δεν αντέχουν άλλη οικονομική συρρίκνωση. Θα χρειαστεί να αντιληφθούμε ότι αυτή η διαδικασία κρίνεται στο σήμερα όσο και στο αύριο, με ή χωρίς μνημόνιο. Ο τερματισμός του μνημονίου και της επιτροπείας αποτελούν το βασικό μας στόχο στο πλαίσιο μιας ταξικής σύγκρουσης, η οποία δεν μπορεί παρά να είναι σε διαρκή εξέλιξη…
Η διεύρυνση του δημοσιονομικού χώρου αποτελεί ένα εξαιρετικά κρίσιμο πεδίο ταξικής σύγκρουσης. Είναι σαφές ότι το κοινωνικό ισοζύγιο εντός της χώρας θα καθορίσει το πεδίο της πολιτικής σύγκρουσης. Είναι σαφές, επίσης, ότι η κοινωνία δεν αντέχει άλλη λιτότητα. Το λαϊκό αίσθημα λέει ότι την κρίση πρέπει να πληρώσουν αυτοί που έχουν και αυτό αποτελεί τη μόνη βιώσιμη, τη μόνη ρεαλιστική στρατηγική. Στο αρχικό περίγραμμα της συμφωνίας, που δεν την έχουμε στο σύνολο μπροστά μας, η ρήτρα μηδενικού ισοζυγίου δημοσιονομικών παρεμβάσεων έχει θετικό πρόσημο. Δημιουργεί, παρά το αδιαμφισβήτητο αντικοινωνικό στόχο της, απόρροια των απαιτήσεων των δανειστών, ένα πεδίο ταξικών επιλογών.
Ασφαλώς, όμως, το πολιτικό σχέδιο της αριστεράς, έστω και μέσα σε αυτές τις σκληρές συνθήκες, περιλαμβάνει, ή πρέπει να περιλαμβάνει, ταυτόχρονα, την οικοδόμηση κράτους δικαίου, την αλλαγή προσανατολισμού στο προσφυγικό υπέρ των δικαιωμάτων, την ανάσχεση της φασιστικοποίησης της ελληνικής κοινωνία ως κοινωνική πρακτική, αλλά και ως πολιτική έκφραση. Συμπεριλαμβάνει, επίσης, τη δημιουργία κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών στην κατεύθυνση του κοινωνικού μετασχηματισμού σε όφελος των πολλών, σε όφελος των δικαιωμάτων και των ελευθεριών. Σε αυτή την πορεία, δεν μπορεί παρά να βλέπουμε, όχι ως παρακολουθητές, αλλά ενεργά, το διεθνή παράγοντα, τις παγκόσμιες αλλαγές. Μην ξεχνάμε όμως, η Γη κινείται… και είναι καθήκον της αριστεράς να τη γείρουμε αριστερότερα.
Η Ευρώπη, η Ρώμη
Το καθοριστικό πεδίο μάχης το επόμενο διάστημα θα είναι το ευρωπαϊκό. Είναι απαραίτητος ένα ευρωπαϊκός συντονισμός όλων εκείνων των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που οραματίζονται το μετασχηματισμό της Ευρώπης στην κατεύθυνση της χειραφέτησης των ευρωπαϊκών λαών έναντι των ελίτ. Αυτή είναι η καλύτερη υπηρεσία που μπορούμε να προσφέρουμε στον ελληνικό λαό, ταυτόχρονα και η πιο απαιτητική. Η αριστερά ορθά δεν μπαίνει στο κάδρο της συναίνεσης με το μπλοκ της συντήρησης και αυτό είναι αποτέλεσμα των πολιτικών ρωγμών που εντείνονται στο πολιτικό μπλοκ της συνεννόησης, που οικοδόμησαν το προηγούμενο διάστημα σοσιαλδημοκράτες με τη νεοφιλελεύθερη δεξιά. Ο ζωτικός χώρος της Αριστεράς διευρύνεται. Σήμερα υπάρχουν οι προϋποθέσεις για διεύρυνση της ταξικής σύγκρουσης, για μικρούς και μεγάλους μετασχηματισμούς, για πολιτικές ανατροπές. Για να νικήσει σε αυτή τη μάχη η αριστερά, είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί ένα ευρύ μπλοκ ριζοσπαστικών δυνάμεων από τα αριστερά της αριστεράς, τους Πράσινους, μέχρι και τμήματα της χειραφετημένης, έναντι της δογματικής προσήλωσης στο νεοφιλελευθερισμό, σοσιαλδημοκρατίας.
Η σύνοδος που θα γίνει το επόμενο διάστημα στην Ρώμη αποτελεί ένα σημαντικό σημείο όπου οι κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις αυτές πρέπει να κάνουν ορατή τη παρουσία τους. Για την αριστερά η δημιουργία ενός μαζικού λαϊκού ευρωπαϊκού κινήματος ενάντια στη λιτότητα είναι όχι απλώς χρήσιμη, αλλά αναγκαία.
Στη Ρώμη, θα βρεθούμε στους δρόμους διεκδικώντας την επαναθεμελίωση της Ευρώπης. Όχι μόνοι μας, όχι διεκδικώντας μια εναλλακτική αποκλειστικά για την Ελλάδα, αλλά ψάχνοντας, αναζητώντας, ανιχνεύοντας, την εναλλακτική πρόταση για ολόκληρη την Ευρώπη.
Ο Πέτρος Καλκανδής είναι μέλος της Π.Γ. ΣΥΡΙΖΑ
Πηγή: Η Εποχή
