Η προεκλογική εξαγγελία του προέδρου της Ν.Δ. για τον οδοστρωτήρα που θα ισοπέδωνε τα «εμπόδια» που δεν επιτρέπουν την «ανάπτυξη» της ελληνικής οικονομίας (διάβαζε την κερδοφορία του κεφαλαίου) υλοποιείται με θρησκευτική ευλάβεια από την κυβέρνηση. Οδοστρωτήρας στην οικονομία (εξόντωση των μικρομεσαίων), στην παιδεία (δημόσια και ιδιωτική), στις εργασιακές σχέσεις, στην κοινωνική ασφάλιση, στα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, οδοστρωτήρας και στα λιμάνια.
Πριν κλείσει χρόνος από τις εκλογές του 2019, η κυβέρνηση προχώρησε στην:
1. κατάργηση του νόμου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για την αξιοποίηση μέσω υποπαραχωρήσεων των δέκα περιφερειακών λιμένων (Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, Ηγουμενίτσα, Κέρκυρα, Βόλος, Ραφήνα, Λαύριο, Ελευσίνα, Πάτρα, Ηράκλειο) που ελέγχονται αποκλειστικά από το Δημόσιο (μία μετοχή που έχει μεταφερθεί στο ΤΑΙΠΕΔ),
2. αλλαγή της σύνθεσης της Επιτροπής Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (ΕΣΑΛ) και τη μετατροπή της σε κομματικό παραμάγαζο που θα συναινεί, χωρίς αντιρρήσεις, στις επιλογές των ιδιωτικών λιμανιών,
3. έμπρακτη αμφισβήτηση των αρμοδιοτήτων της ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων όταν λαμβάνει αποφάσεις που θίγουν τους ιδιωτικούς ΟΛΠ και ΟΛΘ,
4. αφαίμαξη των ταμειακών διαθεσίμων των δέκα λιμανιών ώστε να αδυνατίσει η θέση τους,
5. ουσιαστική κατάργηση της Δημόσιας Αρχής Λιμένων και
6. «προικοδότησή» τους με ακίνητα της ΓΑΙΑΟΣΕ και ιδιωτών, με το κόστος της «προίκας» να το επιβαρύνεται το ελληνικό Δημόσιο.
Οσον αφορά την αξιοποίηση των περιφερειακών λιμανιών, είναι αποφασισμένοι να προχωρήσουν στην ιδιωτικοποίησή τους, με μία – δύο το πολύ εξαιρέσεις (π.χ. Καβάλα) και απαξιώνουν το μοντέλο των υποπαραχωρήσεων, που είναι και το κυρίαρχο ευρωπαϊκό μοντέλο (87% Δημόσιο/7% ΣΔΙΤ/6% ιδιώτες). Ενώ είναι οι ίδιοι που θριαμβολογούν για την επιτυχία (;) του λιμανιού του Πειραιά, «ξεχνάνε» ότι αυτή η επιτυχία οφείλεται στην υποπαραχώρηση των προβλητών ΙΙ και ΙΙΙ στην Cosco/ΣΕΠ Α.Ε. το 2008. Υιοθέτησαν το επιχείρημα του ΤΑΙΠΕΔ ότι το αντισταθμιστικό τέλος του 5+% επί του κύκλου εργασιών που θα κατέβαλλε ο ιδιώτης υποπαραχωρησιούχος ήταν εξαιρετικά υψηλό, όταν η Cosco/ΣΕΠ Α.Ε. κατέβαλλε το 2019 στον ΟΛΠ ποσοστό 32% επί του κύκλου εργασιών της (ή σε ευρώ 66 εκατ. περίπου). Επικαλούνται τα πορίσματα της μελέτης των συμβούλων του ΤΑΙΠΕΔ, στην οποία υποτίθεται ότι στηρίχτηκαν για να καταργήσουν τον νόμο του ΣΥΡΙΖΑ και να προωθήσουν τις ιδιωτικοποιήσεις, αποσιωπώντας ότι ακόμα και αυτή η μελέτη, που εκπονήθηκε στη βάση των προτιμήσεων των «επενδυτών», προκρίνει ως βέλτιστη μέθοδο αξιοποίησης την υποπαραχώρηση των δραστηριοτήτων των λιμανιών.
Προωθούν την ιδιωτικοποίηση των περιφερειακών λιμανιών σε μία συγκυρία που χαρακτηρίζεται από τη μεγάλη παγκόσμια ύφεση λόγω της πανδημίας που έχει τις επιπτώσεις της στο παγκόσμιο εμπόριο και στον τουρισμό (πτώση της διακίνησης προϊόντων, μηδενισμός της κρουαζιέρας), άρα και στα έσοδα των λιμανιών. Ενώ για την αντιμετώπιση της ύφεσης προκρίνονται, ακόμη και από θεσμούς-στυλοβάτες του νεοφιλελευθερισμού αλλά και από την Επιτροπή Πισσαρίδη, οι δημόσιες επενδύσεις για την ανάπτυξη των υποδομών, η ελληνική κυβέρνηση «επενδύει» στην ιδιωτικοποίησή τους. Αντί να προχωρήσει στην αναβάθμιση των περιφερειακών λιμανιών στη βάση των επενδυτικών σχεδίων, που τα περισσότερα από αυτά κατάρτισαν την περίοδο 2015–2019 για τη μετατροπή τους σε «έξυπνα» και «πράσινα» λιμάνια, επιλέγει την ιδιωτικοποίηση που σημαίνει ότι προκρίνει το συμφέρον των ιδιωτών σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος.
Πώς, όμως, θα υλοποιήσουν την ιδιωτικοποίηση των περιφερειακών λιμανιών όταν:
1. Ολα τα λιμάνια διαχειρίζονται, πέραν του κεντρικού λιμένα, και τοπικούς λιμένες που έχουν κρίσιμη σημασία για τις τοπικές κοινωνίες, οι οποίες δεν έχουν καμία συμμετοχή στον σχεδιασμό;
2. Εχουν πολλαπλές δραστηριότητες (διακίνηση προϊόντων, ακτοπλοΐα, κρουαζιέρα, μαρίνες) και οι επενδύσεις για την ανάπτυξη της κάθε δραστηριότητας, εφόσον δεν μπορεί να τις υλοποιήσει ο δημόσιος Οργανισμός Λιμένα, απαιτούν εξειδικευμένους παρόχους;
3. Κάθε λιμάνι έχει την ευθύνη διαχείρισης λιμενικών δραστηριοτήτων (π.χ. αγκυροβόλια, αλιεία), χερσαίων ζωνών με ποικίλη αξιοποίηση (π.χ. χώροι στάθμευσης, εστίαση/αναψυχή) και φιλοξενεί δραστηριότητες ναυταθλητικών σωματείων. Ολα τα παραπάνω θα τεθούν υπό τον έλεγχο του ιδιώτη;
4. Αγνοείται η γεωπολιτική βαρύτητα των λιμανιών και αντί να επιδιώκεται η «εμπλοκή» στην αξιοποίησή τους παρόχων με διαφορετική προέλευση, ο κ. Γεωργιάδης επικαιροποιεί τη ρήση του Π. Κανελλόπουλου και «αναφωνεί» εγγράφως: «Κύριε Πρέσβη, ιδού τα λιμάνια σας».
Τα περιφερειακά λιμάνια μπορούν να αποτελέσουν μηχανές ανάπτυξης για τις τοπικές και περιφερειακές οικονομίες, με αιχμές την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ηλιακή, αιολική, κυματική), την ανάπτυξη καινοτομιών, αξιοποιώντας τη γειτνίασή τους με τα δημόσια ΑΕΙ αλλά με την προϋπόθεση ότι οι Οργανισμοί Λιμένων θα εξακολουθήσουν να υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον.
Ο Γιώργος Τοζίδης είναι οικονομολόγος, πρώην διευθύνων σύμβουλος Οργανισμού Λιμένα Βόλου Α.Ε.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
