Τα τελευταία νέα -από αποτελέσματα των εκλογών σε ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και από αυτά που περιμένουμε- οδηγούν την Ευρώπη σε πολύ επικινδύνους ατραπούς. Η ατζέντα των εθνικιστικών κομμάτων είναι κυρίαρχη όχι μόνο στα λεγόμενα συντηρητικά κόμματα, αλλά δυστυχώς επηρεάζει και τα αριστερά.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το μόνο αριστερό κόμμα σε κυβέρνηση στην Ευρώπη και οφείλει να ανοίγει πολιτικούς και κοινωνικούς δρόμους, αντί να τρέχει να προλαβαίνει καταστάσεις που μας ντροπιάζουν. Τι θα έπρεπε να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ; Κατά τη γνώμη μου, να υπερασπίζεται τα ανθρώπινα και ατομικά δικαιώματα κάθε ανθρώπου – πολίτη που βρίσκεται στη χώρα μας, χωρίς διάκριση.
Στο προσφυγικό, αρχικά, τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ μαζί με άλλους αλληλέγγυους το έκαναν με αυταπάρνηση. Το τελευταίο διάστημα είχαμε να διαχειριστούμε κυρίως αυτούς που έμειναν με τα προγράμματα εγκατάστασης σε σπίτια, την εκπαίδευση των παιδιών και να βάλουμε μπροστά το πιο δύσκολο κομμάτι, την ενσωμάτωση των ενηλίκων, με επιπλέον προγράμματα εκπαίδευσης, με προγράμματα εργασίας, περισσότερα σπίτια και κυρίως την αυτοδιαχείριση της ζωής τους. Για παράδειγμα, να μην σιτίζονται με catering όπου γίνεται αυτό, αλλά να εφοδιάζονται τα υλικά για να μαγειρεύουν μόνοι τους. Θα έχει και μικρότερο κόστος -εκτός των άλλων θετικών στοιχείων, όπως να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους. Όμως το καλοκαίρι έδειξε ότι έρχονται ακόμα νέα κύματα προσφύγων, κυρίως Κούρδοι και Ιρακινοί, γιατί ο πόλεμος συνεχίζεται στα μέρη αυτά.
Μεταστροφή από την αλληλεγγύη
Τα ανησυχητικά περιστατικά που θα αναφέρω, αφορούν την Κρήτη. Δεχτήκαμε 5 ομάδες που ήρθαν από το νότο και βρέθηκαν στο νησί του Ξένιου Διά. Ήρθαν τυχαία, δεν ήταν η Κρήτη ο προορισμός τους, αλλά οι βάρκες τους δεν κράτησαν παραπάνω για να συνεχίσουν το ταξίδι για μια καλύτερη ζωή. Οι δύο πρώτες ομάδες έφτασαν στα Χανιά και το Ηράκλειο, φιλοξενήθηκαν για λίγες μέρες και μετά έφυγαν. Αργότερα είχαμε 3 νέες αφίξεις, μια στο Ηράκλειο, μια στα Χανιά και στο τέλος άλλη μία στο Ρέθυμνο. Να υπενθυμίσουμε ότι στην Κρήτη υπάρχει Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου και κάθε νομός έχει μια οργάνωση που ασχολείται ειδικά με τους πρόσφυγες.
Παρόλα αυτά, η πολιτική αντιμετώπισής τους άλλαξε τελείως. Είδαμε τους πρόσφυγες στο Ηράκλειο να φεύγουν αλυσοδεμένοι. Για αυτούς του Ρεθύμνου, τη μια μέρα ακούμε την αντιπεριφερειάρχη να δηλώνει ότι ψάχνει χώρους φιλοξενίας (που λέγεται ότι τους είχε βρει) και την άλλη μέρα το ξημέρωμα να φεύγουν στοιβαγμένοι σε κλούβες προς άγνωστη κατεύθυνση, αφού τους αφαίρεσαν τα κινητά. «Έγινε ουσιαστικά απαγωγή», όπως ειπώθηκε από καταγγελίες αλληλέγγυων υποστηρικτών. Οι πρόσφυγες στα Χανιά ήταν τοποθετημένοι σε θερινή κατασκήνωση και φαινόταν να μην υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Είχαν εξεταστεί για θέματα υγείας και ήταν όλοι καλά -εκτός από έναν καρκινοπαθή, τον οποίο φιλοξένησε το νοσοκομείο Χανίων για μερικές μέρες- και έγιναν εμβολιασμοί. Έφυγαν και αυτοί σχεδόν μυστικά το ξημέρωμα στις 27/9. Η καθημερινή εφημερίδα έγραψε «οι πρόσφυγες αναχώρησαν από τον Καλαθά για την Κω», λες και ήταν ομάδα τουριστών!
Στο Ρέθυμνο είχαν καταφθάσει και δύο σύζυγοι. Ένας από αυτούς ήταν στο Ηνωμένο Βασίλειο, ήρθε με τα παιδιά του για να ξεκινήσει διαδικασία επανένωσης και ξαφνικά με την πρακτική που ακολουθήθηκε για τους πρόσφυγες, χάνει τη γυναίκα του. Όπως ειπώθηκε, έπρεπε να φύγει γιατί τα παιδιά αρχίζουν σχολείο, αλλά δικηγόρος από το Ηνωμένο Βασίλειο θα αναλάβει τη διευκρίνιση όλων των νομικών παραβιάσεων. Μεταξύ αυτών που πήραν με τις κλούβες ήταν βασανισμένοι, οικογένειες με παιδιά και ασυνόδευτα ανήλικα. Τα ασυνόδευτα παιδιά -και στις 3 πόλεις- κρατούνται στα αστυνομικά τμήματα. Θεωρητικά αυτή είναι η προσωρινή παιδαγωγική λύση… παιδιά μόνα τους σε κελί, με αστυνομικούς γύρω -γύρω. Στο Ηράκλειο καταγγέλθηκε ότι τους είχαν απαγορεύσει την αίτηση ασύλου, δεν είχαν δυνατότητα επαφής με δικηγόρους και είναι αμφίβολο όπου υπήρξε διερμηνέας, αν ήταν πιστοποιημένος. Στο Ρέθυμνο τους έδωσαν μια υπεύθυνη δήλωση για να δηλώσουν πρόθεση αίτησης ασύλου.
Φαίνεται ότι το Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου είχε τη θέληση, αλλά είναι σίγουρο ότι δεν είχε την αποφασιστικότητα να λειτουργήσει στο πλαίσιο των νόμιμων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Άρα κάποια δύναμη, άγνωστο ποια, αποφάσισε αυτή την αποτρεπτική πολιτική, χρησιμοποιώντας σαν ανθρώπινη απωθητική ασπίδα τις 3 ομάδες των προσφύγων, δηλαδή να δοθεί μήνυμα «μην τολμήσετε να έρθετε στην Κρήτη, θα σας υποδεχτεί ο αφιλόξενος Δίας». Το κοινό αίσθημα στην Κρήτη είναι ότι η πανίσχυρη δύναμη τον ξενοδόχων έπαιξε ακόμα μια φορά το ρόλο της. Όμως η τόσο εκτεταμένη καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεν δικαιολογείται.
Επιτακτικά ερωτήματα
Έχουμε Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου Κρήτης. Ποιος είναι ο ρόλος του; «Το Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου (ΠΓΑ) Κρήτης ξεκίνησε τη λειτουργία του ως Αυτοτελές Κλιμάκιο Ασύλου Κρήτης στις 15 Δεκεμβρίου 2016, με έδρα το Ηράκλειο και έχει τοπική αρμοδιότητα την εδαφική περιφέρεια της Περιφέρειας Κρήτης. Στην αρμοδιότητα του Περιφερειακού Γραφείου Ασύλου Κρήτης υπάγονται όλες οι αιτήσεις διεθνούς προστασίας αλλοδαπών ή ανιθαγενών, οι οποίοι κατοικούν εντός των ορίων της τοπικής αρμοδιότητας του ΠΓΑ Κρήτης», όπως αναφέρεται.
Υπάρχει και η Ύπατη Αρμοστεία. Ενημερώθηκε, άραγε, για το τι θα γίνει, κάτω από ποιες συνθήκες θα διωχθούν; Και αν ναι, τι έκανε για τα δικαιώματα των προσφύγων; Ποιος ο ρόλος των τοπικών αρχών;
Ας θυμηθούμε πως βάσει των αρχών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα έπρεπε να καταγραφούν όλα τα άτομα, να τους επιτραπούν δικηγόροι, να παρασχεθούν όλες οι νόμιμες πληροφορίες στην γλώσσα τους, να χρησιμοποιηθούν διαπιστωμένοι διερμηνείς (για να ελέγχονται) και να τους εξηγηθεί ποιες είναι οι εναλλακτικές τους δυνατότητες. Να καταγραφούν οι πληθυσμοί ανάλογα με την ευαλωτότητά τους και να καταγραφεί ποια/ποιός παρακολουθεί τα ασυνόδευτα και πώς. «Η στέρηση της προσωπικής ελευθερίας αποτελεί τον επαχθέστερο περιορισμό, αγγίζοντας τον πυρήνα της ελευθερίας του ατόμου. Έτσι, παρά το γεγονός ότι η διοικητική κράτηση προβλέπεται ως το έσχατο αναγκαίο μέτρο, η υπέρβαση του μέτρου αυτού στην πράξη γεννά το εύλογο ερώτημα, εάν τελικά στοχεύει στην αποτροπή του κύματος μετανάστευσης στην Ευρώπη».
Ενώ, λοιπόν, στην πλούσια Κρήτη 200 άτομα απλωμένα δεν δημιουργούν πρόβλημα και θα μπορούσαν να μείνουν, οι αποφασίζοντες τους έστειλαν, υποθέτω, στην υπερπλήρη Κω. Εκεί, αν δεν έχουν σκοπό να τους στείλουν πίσω μέσω Τουρκίας, πότε θα μπορέσουν να εξεταστούν τα εξατομικευμένα τους αιτήματα και πώς θα τηρηθούν τα δικαιώματα τους; Να μην θέσω το ερώτημα για την ανάγκη ψυχολογικής υποστήριξης, αντί να τους τρέχουν από νησί σε νησί.
Είναι κρίμα για το νησί, που έχει τη φήμη του φιλόξενου. Είναι ντροπή αντί να σεβαστούμε τον αγώνα αυτών των ανθρώπων, να συνεχίζουμε την αδικαιολόγητη ταλαιπωρία τους με ακατανόητες πράξεις.
Ελέγκω Μανουσάκη
Πηγή: Η Εποχή
