Για όσους/ες παρακολούθησαν τα πρώτα λεπτά της πρόσφατης συνέντευξης του Γ. Βρούτση στην εκπομπή του Γ. Αυτιά (ΣΚΑΪ, 22/12/19, στις 9 π.μ.), το συμπέρασμα έβγαινε αβίαστα -φρόντισε για αυτό και ο παρουσιαστής με τη γνωστή του θεατρικότητα: η επιβολή προστίμων για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας χαρακτηρίζεται εδώ και χρόνια από αδιαφάνεια και πολυπλοκότητα και είναι διάτρητη από την «αυθαιρεσία των ελεγκτών». Βέβαια, θυμίζουμε παρενθετικά στον υπουργό Εργασίας, το εν λόγω πλαίσιο είχε θεσπιστεί το 2011 και άρα εφαρμόστηκε και επί της δικής του, προηγούμενης, θητείας στην οδό Σταδίου.
Όπως ανέφερε, μάλιστα, η «διαρροή» του υπουργείου Εργασίας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων (23/12) «κανένας εργοδότης δεν γνώριζε από πριν το ακριβές ύψος του προστίμου για κάθε παράβαση που διαπίστωνε η Επιθεώρηση Εργασίας». Επομένως, οφείλουμε να υποδεχτούμε με θέρμη τη νέα «αρχιτεκτονική» στο σύστημα κυρώσεων που θα ισχύει από 1/1/2020, βάσει της υπουργικής απόφασης που πανηγυρικά προανήγγειλε ο αρμόδιος υπουργός και ανέλαβαν να κάνουν «ταλιράκια» τα ΜΜΕ που απηχούν τις θέσεις της εργοδοσίας (euro2day.gr, capital.gr κ.α.).
Ίδιο πρόστιμο ο μικρομεσαίος με τη μεγάλη επιχείρηση και τις αλυσίδες
Όπως προκύπτει από τα δημοσιεύματα -απέφυγε βέβαια να το ομολογήσει στην τηλεοπτική του συνέντευξη ο κ. Βρούτσης- τα πρόστιμα μειώνονται υπέρ των επιχειρήσεων με μεγάλο αριθμό εργαζόμενων, δηλαδή θα ευνοούνται μεγάλες αλυσίδες, εργολαβικές εταιρείες που «νοικιάζουν» χιλιάδες εργαζόμενους ανά τη χώρα, μεγάλες επιχειρήσεις και τράπεζες (οι τελευταίες τα προηγούμενα χρόνια αναδείχθηκαν πρωταθλήτριες στις παραβιάσεις του ωραρίου). Κι αυτό διότι, στο νέο πλαίσιο των κυρώσεων, δεν θα προβλέπεται η κλιμάκωση του προστίμου με βάση το μέγεθος της επιχείρησης -«στρέβλωση» και αδικία, σύμφωνα με τη σημερινή ηγεσία του υπουργείου Εργασίας.
Παράλληλα, από τον αλγόριθμο του υπάρχοντος συστήματος, το οποίο στιγματίστηκε από τον αρμόδιο υπουργό επειδή βασίζεται σε «πολύπλοκους μαθηματικούς υπολογισμούς», φαίνεται ότι αφαιρούνται μερικοί ακόμα παράγοντες υπολογισμού του προστίμου: η περίπτωση υποτροπής της επιχείρησης, η παράμετρος της μη συνεργασίας του εργοδότη κατά τον έλεγχο του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ), η παράμετρος της συστηματικής καταστρατήγησης εργασιακών δικαιωμάτων σε μεγάλο αριθμό εργαζόμενων από εύρωστες οικονομικά επιχειρήσεις.
Παράμετροι που προβλέπονταν στην προηγούμενη υπουργική απόφαση και επέφεραν αυστηρότερες κυρώσεις κατά της εργοδοτικής ασυδοσίας.
«Πάσα» στις απλήρωτες υπερωρίες
Το δώρο Βρούτση προς τους (μεγάλους) εργοδότες δεν μένει εκεί: θεσπίζεται επίσης διαφορετικού μεγέθους κύρωση για την παράτυπη υπερεργασία έναντι της παράτυπης υπερωρίας. Ένας επικίνδυνος διαχωρισμός που αβαντάρει τις απλήρωτες και αδήλωτες ώρες εργασίας (καθημερινό φαινόμενο για μεγάλη μερίδα εργαζομένων), τις οποίες πλέον οι εργοδότες θα επιχειρούν να τις εμφανίσουν ως υπεργασία για να γλιτώσουν μεγάλα ποσά. Λες και η αδήλωτη υπεργασία δεν έχει τις ίδιες συνέπειες για τον εργαζόμενο με την αδήλωτη υπερωρία.
Για παράδειγμα, επιχείρηση με 50 εργαζομένους, που «συλλαμβάνεται» με 15 εργαζόμενους με αδήλωτη υπερεργασία από εδώ και πέρα θα «τρώει» πρόστιμο ύψους 6.000 ευρώ (400 ευρώ x 15), ενώ η ίδια επιχείρηση που «συλλαμβάνεται» με 15 εργαζόμενους με αδήλωτη υπερωρία θα δέχεται πρόστιμο ύψους 15.000 ευρώ (1.000 ευρώ x 15).
Στο προηγούμενο σύστημα επιβαλλόταν το ίδιο πρόστιμο για παράβαση που αφορούσε τη μη καταχώριση υπερωρίας ή υπερεργασίας (το πρόστιμο βέβαια διαφοροποιείτο ανάλογα με το εργατικό δυναμικό της επιχείρησης). Με βάση το προαναφερθέν παράδειγμα, σε επιχείρηση με 50 εργαζομένους, το πρόστιμο θα έφτανε μέχρι και τις 45.000 ευρώ, αν οι εργαζόμενοι που θίγονταν ήταν 15 (δηλαδή από 3 και πάνω).
Περασμένα – διαγραμμένα
Ακόμα, με τις αναφορές Βρούτση περί αυθαιρεσίας («καταχρηστικής άσκησης της διακριτικής ευχέρειας των Επιθεωρητών Εργασίας»), τίθεται υπό αμφισβήτηση το έργο του ΣΕΠΕ μέχρι σήμερα, την ώρα μάλιστα που τα περισσότερα διοικητικά πρόστιμα της τελευταίας πενταετίας, ιδιαίτερα αυτά σε βάρος μεγάλων επιχειρήσεων, βρίσκονται σε δικαστική εκκρεμότητα. Νομιμοποιούνται δηλαδή οι επιχειρήσεις αυτές να επικαλεστούν πρόσθετους λόγους στο δικαστήριο -εν προκειμένω τις δηλώσεις του πολιτικού προϊστάμενου του ΣΕΠΕ, κ. Βρούτση- ώστε να αμφισβητήσουν τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί!
Μοιάζει αδιανόητο ο υπουργός Εργασίας να θέτει ζήτημα νομιμότητας, διότι σε κάθε πρόστιμο υπάρχει το φύλλο υπολογισμού, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του φακέλου και προσδίδει διαφάνεια ως προς το επιβαλλόμενο ποσό, ενώ ο εκάστοτε εργοδότης έχει πρόσβαση σε αυτό. Το φύλλο υπολογισμού είναι στην απόλυτη κρίση και των δικαστικών αρχών, σε περίπτωση προσφυγής του εργοδότη ή ακόμη και σε αίτηση θεραπείας και ιεραρχικής προσφυγής.
Σύμφωνα με το υπουργείο, το νέο σύστημα κυρώσεων και υπολογισμού των προστίμων σχεδιάστηκε κάτω από την επίβλεψη της γενικής γραμματέως, Άννας Στρατινάκη και του γενικού διευθυντή ΣΕΠΕ Χαράλαμπου Βούρτση, ο οποίος τοποθετήθηκε στη θέση αυτή από την κυβέρνηση Μητσοτάκη (και δεν επελέγη μέσω διαδικασίας και κριτηρίων ΑΣΕΠ).
Ο ίδιος υπέγραψε πρόσφατα (3/12) μία άκρως ύποπτη εγκύκλιο με την οποία καλούνται οι υπηρεσίες του ΣΕΠΕ να ανακαλέσουν διοικητικές πράξεις, όπως επιβληθέντα πρόστιμα και άλλες κυρώσεις, οι οποίες είχαν στηριχτεί στη διάταξη Αχτσιόγλου για τη «συνευθύνη» του αναθέτοντος ένα έργο, του εργολάβου και του υπεργολάβου έναντι των εργαζομένων, δηλαδή άρθρο 9 του νόμου 4554/2018, το οποίο καταργήθηκε εσπευσμένα τον περασμένο Αύγουστο εν μέσω σφοδρών αντιδράσεων από την αντιπολίτευση (για «μνημονιακές τροπολογίες καθ’ υπαγόρευση του ΣΕΒ» είχε κάνει λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ) καθώς και σωματεία εργολαβικών και ενοικιαζόμενων εργαζόμενων (βλέπε αναλυτικά το δημοσίευμα του Left.gr με τίτλο: Αφού κατάργησαν τη «συνευθύνη», σβήνουν τα πρόστιμα στους εργολάβους, 16/12/19).
Αυτό θα πει γενναιοδωρία!
Τάσος Γιαννόπουλος
Πηγή: Η Εποχή
