Macro

Ο χυδαίος (υπο)κόσμος της μόδας και του σεξισμού

Η γυναίκα ως πορνογραφικό φετίχ και ως εμπόρευμα: η πραγμοποίηση του ανθρώπου, με μοναδική μορφή συνείδησης την αυτοσυνείδηση του εμπορεύματος, η στερεοτυπική αναπαραγωγή όλων εκείνων που εξιτάρουν την ανδροκεντρική λίμπιντο, είναι νερό στο μύλο της ανισότητας των πατριαρχικών δομών, νερό επίσης στο μύλο του καπιταλισμού που παράγει εμπορεύματα. Και, πριν από αυτά, τους ίδιους τους πελάτες που θα τα καταναλώσουν.
Καπούλια που κουνιούνται ή δεν κουνιούνται, «πωπουδάκια» ανασηκωμένα, κατά κυριολεξία υλικά, με τα οποία μπορείς ή δεν μπορείς να δουλέψεις: το μάρκετινγκ αναλαμβάνει να φτιάξει μια ολόκληρη κουλτούρα, που απαιτεί την αφαίρεση της ανθρωπινότητας της γυναίκας, για να την πουλήσει ξανά και ξανά, διαμορφώνοντας ταυτόχρονα ελαστικές συνειδήσεις που θα καταπίνουν τα πάντα.
Η χυδαιότητα ενός κόσμου – κρεατομηχανής όπου η αγένεια, η σκληρότητα, ο ανταγωνισμός ανάγονται σε ιδιοσυστατικά της επιτυχίας, ενός ημίκοσμου στην πραγματικότητα, που έχει λούστρο και –ενίοτε- φράγκα, βασίλειο μιας ιδιότυπης μειονότητας που κινείται γύρω από το κεφάλαιο και το υπηρετεί, προτείνεται όχι μόνο σαν κανονικότητα, αλλά σαν μοναδική ευκαιρία. Η ανέλιξη των πληβείων στις πασαρέλες της χλιδής, η υπέρβαση της ταξικής προέλευσης –και συνείδησης- είναι το όνειρο, ή οφείλει να είναι, των πολλών. Η δε κατασκευή συγκεκριμένης «γυναικείας» ταυτότητας περιλαμβάνει και την αντοχή στην αντικειμενικοποίηση και στις προσβολές που αυτή επιφέρει.

Η αλλοτρίωση

«Να καταθέσετε την ψυχή σας, αλλιώς να πάτε σπίτι σας». Η διαταγή διά στόματος εκείνης που «πέτυχε», υπηρετώντας με συνέπεια το κύκλωμα του φετιχισμού των –άχρηστων- εμπορευμάτων, της βιομηχανίας της μόδας, η οποία, σημειωτέον, συχνάκις καταστρέφει ζωές, είναι η διαταγή του –κάθε- αφεντικού που απαιτεί προσαρμοσμένο προσωπικό, τέτοιο που να τα δίνει όλα. Η επιτομή του αλλοτριωμένου εργάτη βρίσκεται, εξάλλου, εκεί όπου η δουλειά κυριαρχεί στα πάντα: χρόνο, διάνοια, συναισθήματα. Δώστε, οπότε, την ψυχή σας, αλλιώς η απόλυση καραδοκεί.
Η τηλοψία (Star Channel) ξαναβγάζει στο κουρμπέτι σιγά σιγά όλα εκείνα τα υποπροϊόντα των παρελθόντων, των προ κρίσης, ετών. Ένα μικρό στρατόπεδο συγκέντρωσης για τις όμορφες, από όπου θα αναδυθεί η πιο όμορφη και ταυτόχρονα η πιο ανθεκτική στις αλυσίδες, το με «δουλειά, δουλειά, δουλειά» Νext top model βγαίνει στους δέκτες και αναπαράγεται την επομένη από ένα σωρό εκπομπές, σάιτ κοκ. Η δε αναβίωση των καλλιστείων, από έτερο όμιλο (ANT1-Μακεδονία TV), με τη στέψη της «ωραιότερης», αποβληθείσας όμως από το πρώτο σόου, δημιουργεί έναν «πιπεράτο» (υπο)κόσμο, ο οποίος και υπερπροβάλλεται με ένα διαρκές αλισβερίσι. Η ζώνη της τηλεοπτικής «ψυχαγωγίας» εξάλλου, σε κάθε τηλεοπτικό σταθμό, (μόνο) τέτοιας κοπής προϊόντα περιλαμβάνει. Το αλήστου μνήμης «Survivor», ας πούμε, με τους μιμητές και τους συνεχιστές του, στην ίδια κατηγορία εντάσσεται.
Οι πολυπράγμονες επιχειρηματίες των μίντια, μαζί με τους υπαλλήλους τους διαφημιστές, επιβάλλουν εκείνο που επιθυμούν. Η δε θεαματικότητα, για την οποία καυχώνται, είναι το φυσικό επόμενο αυτής της επιβολής. «Η δημοτικότητα δεν είναι παρά η αδίστακτη προσαρμογή του λαού σ’ αυτό που κατά την άποψη της βιομηχανίας της διασκέδασης αρέσει στον λαό» (Μαξ Χορκχάιμερ, Τέχνη και Μαζική Κουλτούρα).

Πελάτες-θύματα

Η απολιτίκ θέαση της (ταξικής) κοινωνίας, με τις αρένες, τα λιοντάρια και το γνωστό αίμα-σπέρμα, μαζί με την αναπαραγωγή σεξιστικών προτύπων, της κραταιής ακόμα πατριαρχίας, υπηρετούν το ένα και μοναδικό υπαρκτό πολιτικό σύστημα, τον καπιταλισμό, σε κάθε μορφή και σε κάθε φάση του.
Στις παρελθούσες εποχές των κινημάτων, γυναίκες φεμινίστριες θα παρεμπόδιζαν με ακτιβισμούς τη διεξαγωγή τέτοιας ποιότητας σόου, καταγγέλλοντας όσους μετέχουν σ΄ αυτά. Αλλά οι κριτές – στυλοβάτες της κοινωνίας, όπως η κυρία που θέλει τα κορίτσια «στεγνά», πρώην μοντέλο, σύζυγος τώρα γνωστού επιχειρηματία και, προπαντός, μητέρα, έχουν ήδη περάσει στο συλλογικό ασυνείδητο ως «πετυχημένοι». Πρότυπο για τις νεαρές πτωχές και τίμιες διαγωνιζόμενες, από το νου των οποίων δεν περνά το ενδεχόμενο να αποδράσουν από την τυχαιότητα της ταξικής τους καταγωγής αλλάζοντας, με τους αγώνες τους, ως πολιτικά υποκείμενα, την κοινωνία. Είναι οι καλύτεροι πελάτες της σαρκοβόρας βιομηχανίας του θεάματος και ταυτοχρόνως, γυναίκες γαρ, τα μεγαλύτερά θύματά της.
H Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων προσέφυγε με επιστολή προς το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, απέστειλε άλλη μία στο Star Channel, όπως και στο Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας, με αίτημα την απόσυρση του επίσης βαθιά σεξιστικού διαφημιστικού σποτ του 11880, σποτ που εν τέλει αποσύρθηκε.
Αλλά ο σεξισμός και η πατριαρχία έχουν πολλά κεφάλια. Έως ότου εξοντωθούν, πλήθος κορίτσια, κάποια απ’ τα οποία θα δούμε στις οθόνες κι άλλα πολλά που δεν θα συναντήσουμε ποτέ, θα διαγκωνίζονται για μια θέση στον τρυφηλό, ιδιότυπο (υπο)κόσμο της εξοντωτικής βιομηχανίας της μόδας που κρύβει εντός της όλο τον οχετό του καπιταλισμού. Από την παιδική εργασία μέχρι τη χρήση κοκαΐνης και το εμπόριο της σάρκας.

Κατέ Καζάντη

Πηγή: Η Εποχή