Ερ.: Μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές, οι μετρήσεις δείχνουν τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στη δεύτερη θέση. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξει ανατροπή στην κάλπη;
Απ.: Εδώ και αρκετούς μήνες, σύμφωνα με όλες τις έρευνες της κοινής γνώμης, υπάρχει μία όλο και πιο σαφής και με αυξητική τάση, πλειοψηφική απόρριψη, τόσο της ίδιας της κυβέρνησης Μητσοτάκη, όσο και κυρίως βασικών πολιτικών που ασκήθηκαν μέσα στην παρούσα τετραετία, με σαφή επιβάρυνση στο κοινωνικό σύνολο, στους «πολλούς». Η τάση αυτή της απόρριψης αυξάνεται, καθώς μία σειρά γεγονότων, όπως οι υποκλοπές, που εκθέτουν από μήνες τη χώρα και διεθνώς, όπως το δυστύχημα-έγκλημα των Τεμπών και βέβαια η συνεχώς επιδεινούμενη απομείωση της αγοραστικής δύναμης των λαϊκών νοικοκυριών λειτουργούν προσθετικά, δίνοντας τη βεβαιότητα ακόμα και στη ΝΔ και τους δημοσιολογούντες να θεωρούν ότι το στοίχημα της αυτοδυναμίας, ήδη έχει χαθεί για τον κ. Μητσοτάκη.
Το κατά πόσο λοιπόν αυτή η απόρριψη της πολιτικής Μητσοτάκη θα εκφραστεί και ως μεγάλη εκλογική πλειοψηφία, από τα αριστερά και τον ευρύτερο προοδευτικό χώρο, καθιστώντας τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ πρώτο κόμμα και κορμό μιας προοδευτικής εναλλακτικής κυβέρνησης, είναι προφανώς το ζητούμενο. Η θετική προβολή των επεξεργασμένων προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ως προγραμματική πρόκληση, λειτουργεί συσπειρωτικά και δίνει νόημα στην πρόταση για πολυκομματική προοδευτική διακυβέρνηση. Οι εκτιμήσεις αυτές, ακόμα και αν παραγνωρίσει κανείς την προφανή προσπάθεια χειραγώγησης της κοινής γνώμης από τη ΝΔ, μέσω δημοσκοπήσεων, είναι ισχυρές, εν όψει των εκλογών, μέσα σε ένα ρευστό πολιτικό και εκλογικό τοπίο, με μεγάλο ποσοστό αναποφάσιστων. Τα παραπάνω βεβαίως δεν συνηγορούν σε παγίωση δημοσκοπικών ευρημάτων αυτής της περιόδου.
Ερ.: Τι είναι εκείνο που κατά τη γνώμη σας θα κρίνει τελικά τη στάση των αναποφάσιστων συμπολιτών μας; Βλέπουμε τον ΣΥΡΙΖΑ να απευθύνετε εντονότερα στους νέους ανθρώπους. Εκείνοι είναι που θα κρίνουν το αποτέλεσμα; Σας ανησυχεί η αποχή;
Απ.: Είμαι αισιόδοξος ότι καθώς εξελίσσεται μια, επί της ουσίας πλέον, προγραμματική αντιπαράθεση, υποχωρεί το τοξικό κλίμα και ηττάται η επικοινωνιακή στρατηγική της ΝΔ για την «αντιστροφή της αλήθειας», θα αποφασίζουν καθημερινά όλο και περισσότεροι συμπολίτες μας να ψηφίσουν γιατί ουσιαστικά θα επηρεάσουν με την ψήφο τους, την ίδια τους τη ζωή. Είμαι αισιόδοξος επίσης ότι θα ξεπεραστεί ένα κλίμα αδιαφορίας, φόβου και υποταγής στο ύπουλο σύνθημα «όλοι ίδιοι είναι», σύνθημα που αποτέλεσε τους τελευταίους μήνες και είναι και σήμερα βασικό «εργαλείο» μιας καθόλα εντέλει αμυντικής πολιτικής της ΝΔ.
Χρειάζονται άμεσες παρεμβάσεις για το εισόδημα, για τη διευθέτηση των χρεών, για την ανάταξη του κοινωνικού κράτους. Παρεμβάσεις που θα σηματοδοτούν μία νέα κατεύθυνση για τη χώρα μας, με ισχυρές δημόσιες πολιτικές, στο νέο ιστορικό κύκλο που έχουμε μπει διεθνώς. Η συνειδητοποίηση αυτής της ανάγκης θα είναι κινητήρια δύναμη για την προοδευτική ψήφο. Το πρόσφατο ντιμπέιτ κατέδειξε την προγραμματική υπεροχή τόσο των πολιτικών, που πρότεινε ο Αλέξης Τσίπρας, όσο και της ρεαλιστικής προοπτικής για προοδευτική συνεργασία στη διακυβέρνηση της χώρας.
Ερ.: Εκτιμάτε ως δεδομένο ότι στην περίπτωση πρωτιάς της ΝΔ ο κ. Μητσοτάκης θα εξαντλήσει τις δυνατότητες για σχηματισμό κυβέρνησης; Αυτό σημαίνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει επεξεργαστεί, έστω σε αρχικό στάδιο, κάποια στρατηγική για το ενδεχόμενο δεύτερων εκλογών;
Απ.: Δεν ασχολούμαστε με σενάρια που φέρουν τη ΝΔ ως πρώτη ακριβώς, γιατί από βδομάδα σε βδομάδα, η ηγεσία της ΝΔ εσκεμμένα ή λόγω αδυναμίας μετέρχεται στο δημόσιο διάλογο, όλες τις πιθανές εκδοχές για τις εξελίξεις. Εμείς επιμένουμε ότι υπάρχει λύση με κυβέρνηση συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων, που μπορεί να τύχει στήριξης ή και ανοχής από άλλες δυνάμεις, με ραχοκοκαλιά τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Το «κάψιμο» της απλής αναλογικής και οι δήθεν «πολύμορφες αυτοδύναμες κυβερνήσεις» αποτελούν παραδοξότητες του κ. Μητσοτάκη, που παραπέμπουν σε ένα συντηρητικό παρελθόν και δεν αντιστοιχούνται, σε ευρωπαϊκή κλίμακα, με τις ανάγκες αυτής της περιόδου και τις επιλογές που έχουν γίνει στη μεγάλη πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών στο πεδίο της διακυβέρνησης.
Ερ.: Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε τις 11 προγραμματικές προτεραιότητες του και ως βάση μετεκλογικής συζήτησης για τη διερεύνηση επίτευξης προγραμματικής συμφωνίας ώστε να συγκροτηθεί προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας. Μελετήσατε τις προγραμματικές προτεραιότητες που παρουσίασε το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ.; Εκτιμάτε ότι υπάρχει έδαφος συγκλίσεων;
Απ.: Ναι, υπάρχει σε πολλούς και σημαντικούς τομείς σαφές πεδίο συγκλίσεων, που δεν περιορίζεται σε τίτλους ή στην επιφάνεια για κοινό κυβερνητικό πρόγραμμα. Επιπλέον υπάρχει η κοινή διάθεση και δέσμευση για να «χυθεί άπλετο φως» στο μείζον διπλό σκάνδαλο των υποκλοπών και της συγκάλυψής του, καθώς επ’ αυτού του ζητήματος η χώρα είναι και διεθνώς βαριά εκτεθειμένη ακόμα και στη συστηματική πολιτική εξαγωγής παράνομων λογισμικών από την κυβέρνηση Μητσοτάκη! Η ΝΔ κατέβαλε κάθε προσπάθεια να πάμε στις κάλπες χωρίς κάθαρση για το σκάνδαλο των υποκλοπών. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει δεσμευθεί: οι ευθύνες για τα πολιτικά πρόσωπα θα αποδοθούν στο ακέραιο.
Τονίζω εξάλλου σε κάθε ευκαιρία ότι από το σύνολο των δυνάμεων της δημοκρατικής αντιπολίτευσης έχουν κατατεθεί επεξεργασμένες προτάσεις δημόσια και στα πρακτικά της Βουλής, εφ’ όλης της ύλης των πυκνών συζητήσεων, για όλα τα θέματα της προγραμματικής ατζέντας, με επίκεντρο το κοινωνικό ζήτημα. Προτάσεις που ακόμα και όταν δεν είναι ίδιες διαφοροποιούνται με τις ακραίες νεοφιλελεύθερες κυβερνητικές επιλογές. ‘Αρα το έδαφος υπάρχει και η ύλη υπάρχει δημόσια κατατεθειμένη για συγκλίσεις. Από εκεί και πέρα βεβαίως όλες οι ηγεσίες των κομμάτων κρίνονται, εν όψει των εκλογών και θα κριθούν και μετά τη λαϊκή ετυμηγορία.
Ερ.: Ο Αλέξης Τσίπρας δηλώνει τη βεβαιότητα του ότι το πρώτο με το τρίτο κόμμα θα μπορούν να συγκροτήσουν κυβέρνηση. Τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ απευθύνεται μόνο στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ. για σχηματισμό «προοδευτικής κυβέρνησης συνεργασίας» ή και στο ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25;
Απ.: Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας εκφράζοντας τη συλλογική μας απόφαση επαναλαμβάνει με κάθε ευκαιρία ότι «μοναδικός μας αντίπαλος είναι η Δεξιά» και τείνει το χέρι για συνεργασία προς όλες τις προοδευτικές δυνάμεις. Η πρόσκληση αυτή είναι ταυτόχρονα μία πρόκληση προς το σύνολο των προοδευτικών πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων στο Κοινοβούλιο αλλά και την κοινωνία. Δε σημαίνει όμως ότι θα μένουν αναπάντητες και χωρίς σχολιασμό προτάσεις ηγεσιών κομμάτων που συγκυριακά ή μονιμότερα, αυτό μένει να αποδειχθεί, αποσκοπούν σε μία προφανή διάρρηξη και υπονόμευση των προϋποθέσεων για σύγκλιση και συμπόρευση.
Ερ.: Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να συνεργαστεί με ένα κόμμα που δεν απορρίπτει την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα; Η ΝΔ σας κατηγόρησε ότι και στο κόμμα σας «κάποιοι εξακολουθούν να μην πιστεύουν στο Ευρώ» και ότι «ετοιμάζονται να παίξουν ξανά τη χώρα στα ζάρια»…
Απ.: Το πεδίο των προγραμματικών συγκλίσεων πρέπει να είναι σαφές, οριοθετημένο και κοστολογημένο, με βάση βέβαια τα σημερινά δεδομένα και τις προβλέψεις, μέσα σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο και ρευστό διεθνές τοπίο. Το κρίσιμο ζήτημα είναι η προώθηση τολμηρών μεταρρυθμίσεων για ένα διαφορετικό παραγωγικό μοντέλο, με σημαντικό ρόλο του «αναπτυξιακού κράτους» και με δημόσιες πολιτικές που θα υποστηρίζουν και θα υλοποιούν τη στήριξη και διεύρυνση του κοινωνικού κράτους, την ανακούφιση και την αναδιανομή στο πεδίο των εισοδημάτων και των υποχρεώσεων των συμπολιτών μας. Την αντιμετώπιση με αυτό το πρίσμα και των μεγάλων προκλήσεων για την οικολογική μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας, το σεβασμό του Συντάγματος και τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου, δημοκρατικού και αποτελεσματικού κράτους.
Οι πολιτικές αυτές μπορούν να προωθηθούν στη χώρα μας, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων που έδωσε η απόφαση για αναδιάρθρωση του χρέους για μία δεκαπενταετία με σαφώς λιγότερες υποχρεώσεις έναντι των δανειστών, ώστε να επιχειρηθεί με συνέπεια μία νέα αναπτυξιακή πορεία.
Ταυτόχρονα θα πρέπει να έχουμε ενεργητική παρέμβαση, μέσα στις έντονες συζητήσεις που υπάρχουν σε μία Ευρώπη που κλείνει όλο και περισσότερο προς τα δεξιά, τόσο για την ανάγκη να μη συνομολογηθεί ένα νέο Σύμφωνο Σταθερότητας ως συνέχεια του προηγούμενου, αλλά και για να προκριθούν λύσεις αλληλέγγυας αντιμετώπισης των προκλήσεων και των κοινωνικών συγκλίσεων.
Απαραίτητες, την ίδια ώρα, η ταυτόχρονη στήριξη της δημοκρατίας σε όλα τα πεδία αποφάσεων, ρυθμίσεων και ελέγχων ιδιαίτερα για κρίσιμες «εκκρεμότητες» όπως η πολιτική αντιμετώπισης του μεταναστευτικού-προσφυγικού, η αυτόνομη στάση της Ευρώπης σε μία νέα πολυπολική κατάσταση που διαμορφώνεται διεθνώς, η τολμηρή πολιτική στα θέματα της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης και η πρωτοβουλία για το τέλος του πολέμου.
Όλα τα παραπάνω, προφανώς, δεν εναρμονίζονται με θεωρητικές αναζητήσεις για «επιστροφή στο εθνικό νόμισμα». Είμαστε πάρα πολύ σαφείς και αντιστρέφουμε προς τη ΝΔ την ανιστόρητη προς εμάς καταγγελία, περί του ποιος «έπαιξε τη χώρα στα ζάρια».
Είναι δυνατόν οι πολιτικοί θύτες που οδήγησαν σε χρεωκοπία τη χώρα με τις πολιτικές τους να απευθύνουν τέτοιες αιτιάσεις προς την Αριστερά; Το πράττουν, λόγω του φόβου τους για το ότι η εφαρμογή ενός προοδευτικού προγράμματος διακυβέρνησης θα «ενοχλήσει» τα οικονομικά συμφέροντα που κερδοσκοπούν ασύστολα μέσα στις κρίσεις ενώ αξιοποιούν και την αντεργατική νομοθεσία που διαμορφώνει όρους ζούγκλας στα εργατικά δικαιώματα και τις συνθήκες δουλειάς.
Νίκος Λιονάκης
ΑΠΕ-ΜΠΕ
