Όσοι Ευρωπαίοι πολίτες παρακολουθούν ακόμη τα τεκταινόμενα στην Ε.Ε. αλλά ακόμα και αυτοί που εμφορούνται από τον φιλελεύθερο ή και τον αριστερό ευρωπαϊσμό δεν θα εκπλήσσονται καθόλου σε λίγο καιρό από τις επερχόμενες εξελίξεις. Μετά το σοκ για τη συμπερίληψη της πυρηνικής ενέργειας στο μεγαλεπήβολο πρόγραμμα της πράσινης μετάβασης, ήρθε τις τελευταίες εβδομάδες στην επιφάνεια η συζήτηση για την ανάγκη ανακατεύθυνσης της οικονομίας προς την «πολεμική οικονομία» με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ωστόσο λόγω του αυξανόμενου πολιτικού μιθριδατισμού που διαχέεται σε όλες τις πτέρυγες, ακόμη και σε αυτήν του δημοκρατικού τόξου -με εξαιρέσεις στην Αριστερά και τους Πράσινους- δεν μας προκαλεί καμία έκπληξη η έγκριση της πρότασης, η οποία είχε προ μηνών παρουσιαστεί για το Νέο Σύμφωνο που οργανώνει το Σύστημα Ασύλου και Μετανάστευσης μετά τις διαδοχικές αναθεωρήσεις που είχε υποστεί «η αρχή του Δουβλίνου».
Το Νέο Σύμφωνο αποτελεί μια μεγάλη αρνητική δοκιμασία για τον πυρήνα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης ως θεμελιωδών αρχών για την Ένωση. Για μια ακόμη φορά οι υποστηρικτές του σχεδίου λειτουργώντας ως λομπίστες στις Βρυξέλλες χρησιμοποίησαν ως πρόσχημα και ως άλλοθι τη «νέα πλειοψηφία» που αναμένεται να διαμορφωθεί στις προσεχείς ευρωεκλογές με την ενίσχυση της Ακροδεξιάς, προτάσσοντας την ανάγκη να αντιμετωπιστεί άμεσα ο κίνδυνος του να μην υπάρξει καμία συμβιβαστική συμφωνία στο προσεχές μέλλον.
Οι πολιτικές ελίτ όμως απέδειξαν και σ’ αυτή την περίπτωση ότι δεν παίρνουν τα ιστορικά διδάγματα για την αντιδραστική ενσωμάτωση και μετάλλαξη των πολιτικών τους όταν «χαϊδεύουν» τις ακροδεξιές, ξενοφοβικές και εθνοκεντρικές αντιλήψεις της αναδυόμενης Νέας Ακροδεξιάς. Η Ρομπέρτα Μέτσολα, πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου έσπευσε να θριαμβολογήσει για την επιτευχθείσα συμφωνία γιατί παρέχει «ισορροπία μεταξύ αλληλεγγύης και ευθύνης με πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Ακόμη και η Επίτροπος Γιόχανσον υποστηρίζει ότι δεν θα αισθάνονται μοναξιά τα κράτη-μέλη που υφίστανται πίεση από τις ροές.
Πού στηρίζεται αυτή η αισιόδοξη άποψη; Όταν ο ένας από τους πέντε νόμους-κανονισμούς της συμφωνίας συγκροτεί μεν την έννοια της «υποχρεωτικής αλληλεγγύης» πλην όμως προσθέτει για την εφαρμογή του τις εναλλακτικές δυνατότητες των υπολοίπων, πέραν των χωρών-πυλών στην Ευρώπη, να χρηματοδοτούν την επιχειρησιακή υποστήριξη ή και να πληρώνουν 20.000 ευρώ κατ’ άτομο, εναλλακτικές που προφανώς ακυρώνουν την υποχρεωτική μετεγκατάσταση. Οι υπόλοιποι τέσσερις κανονισμοί, λιγότερο ή περισσότερο, έχουν κενά και είναι ανοικτοί σε ερμηνείες από κάθε εθνική αρχή στην κατανόηση και εφαρμογή, τόσο της διαδικασίας εξέτασης και παροχής ασύλου όσο και για το «καθεστώς εξαίρεσης» σε περιόδους κρίσεων.
Η εφαρμογή του Νέου Συμφώνου αποτελεί μυωπική και άκρως συντηρητική προσέγγιση μέσα σε συνθήκες δύο πολέμων στα σύνορα και την περιοχή της Ευρώπης και με ανοικτό το εφιαλτικό σενάριο του πολλαπλασιασμού των «κλιματικών προσφύγων» τις επόμενες δεκαετίες.
Κάποιοι όμως έχουν πάρει τις αποφάσεις τους όπως δείχνουν οι απόψεις μέσα στο Λαϊκό Κόμμα για τη «μετεγκατάσταση στη Ρουάντα» και για άλλες τέτοιου τύπου απάνθρωπες στρατηγικές που ακριβώς εκθέτουν τα ηθελημένα κενά και τις διατάξεις του ψηφισμένου πλέον Νέου Συμφώνου για τη μετανάστευση και τους πρόσφυγες.
Νίκος Βούτσης
ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
