Τη συνέντευξη πήρε ο Πέτρος Ζούνης
Νίκο, τελικά έμεινες Πειραιά. Τι είναι για σένα ως υποψήφιο δήμαρχο ο Πειραιάς; Είναι το μεγάλο λιμάνι, είναι ο Ολυμπιακός, είναι η προσφυγιά, είναι η φτωχολογιά των συνοικιών, είναι το επίνειο των Αθηνών;
Η ταυτότητά του είναι όλα μαζεμένα. Αν ταξιδέψει κάποιος το καλοκαίρι στα νησιά του Αιγαίου και ρωτήσει για παράδειγμα έναν Zωγραφιώτη, από που είναι θα απαντήσει: από την Αθήνα. Αν βρει κάποιον από τον Πειραιά θα απαντήσει είμαι Πειραιώτης. Είναι λίγο περίεργο, φαίνεται υπερβολικά τοπικιστικό, αντέχει όμως δυο αιώνες τώρα. Αυτό σημαίνει ότι ο Πειραιάς έχει ταυτότητα. Ή καλύτερα ένα κράμα ταυτοτήτων που σφυρηλατήθηκε στο πολιτικό καμίνι του 20ου αιώνα. Δηλαδή στη Μικρασιατική Καταστροφή, στον Πόλεμο, στην Εθνική Αντίσταση, στην εποχή του 114, στη Μεταπολίτευση. Η κοινωνική ταυτότητα όλων μας, εμπεριέχει μικρασιάτες πρόσφυγες, νησιώτες, αρκάδες και μανιάτες μετανάστες, αντάρτες του ΕΛΑΣ και λαμπράκηδες, δημοκράτες και αντιστασιακούς του ‘74. Εμπεριέχει ταυτόχρονα εργάτες και παλιές βιομηχανικές οικογένειες, ναυτικούς, κορίτσια του λιμανιού και καραβοκυραίους. Κομμάτι όλων αυτών είναι οι αλάνες, ο Ολυμπιακός και ο Εθνικός, η Μελίνα, οι παρέες της μεταπολίτευσης και οι κινηματογραφικές λέσχες, οι δημοτικές μας κινήσεις, οι κοινωνικές συλλογικότητες μας.
Η υποψηφιότητά σου τι σηματοδοτεί;
Αυτή την ταυτότητα του σημερινού Πειραιά. Είμαι Πειραιώτης τρίτης γενιάς. Στρατευμένος στην Αριστερά, με καθοδηγητή μου τον Κώστα Κωσταράκο. Ενεργός από εκείνα τα χρόνια της εφηβείας στα δημοτικά πράγματα, μετά στους Πολίτες του Πειραιά, στα πρώτα πειράματα πολιτισμού και στη συνέχεια ένας εξ όλων, των δημιουργών του Λιμανιού της Αγωνίας. Η πανεπιστημιακή μου ταυτότητα έρχεται δεύτερη μπροστά σε αυτή τη γενέθλια ταυτότητα, που δεν είναι μόνο γενέθλια λόγω τοπικής καταγωγής αλλά και λόγω πολιτικής καταγωγής. Θέλοντας και μη, ανήκω στην τοπική κοινωνία και στη σημερινή αριστερά, μοιραζόμαστε τα ίδια βιώματα.
Και καθηγητής και ακτιβιστής
Φαντάζομαι ότι θα είναι ένας συνδυασμός των παραπάνω με την τεχνογνωσία. Καθηγητής στο ΕΜΠ με αρκετή δουλειά σε έρευνα και μελέτες.
Σε όλη μου τη ζωή υπήρχε ένα δίλημμα. Οι καθηγητές μου, μου έλεγαν: Διάλεξε τι θέλεις. Καθηγητής ή ακτιβιστής. Ποτέ δεν μπόρεσα να διαλέξω. Επέλεξα και τα δύο.
Μου αρέσει αυτό, πολύ καλό και ανθρώπινο.
Τελικά έφτασα σε μια ηλικία που μπορώ να τα υπηρετώ και τα δύο, χωρίς το ένα να ακυρώνει το άλλο. Απεναντίας το ένα ενισχύει το άλλο. Κατάφερα να είμαι συνεπής στα πανεπιστημιακά μου καθήκοντα, ενώ ταυτόχρονα πέταξα τη γραβάτα και το κοστούμι και προσπάθησα να είμαι δίπλα σε αυτούς που θεωρούσα ότι έπρεπε να υπερασπιστώ ή να είμαι μαζί τους.
Μάχη για το μέλλον
Ήρθε η ώρα να έχεις και την ιδιότητα του δημάρχου της Αριστεράς στον Πειραιά;
Ναι. Όπως θέτεις το ερώτημα η απάντηση είναι ναι. Αν με ρώταγες για μένα πάντα ένιωθα αμήχανος σε αυτό το δίλημμα. Όμως όπως θέτεις το ερώτημα η απάντηση είναι ναι. Πρέπει να τελειώνουμε με αυτά τα βαρίδια που το λιμάνι σέρνει μαζί του, όπως κάθε λιμάνι: Η Μασσαλία, η Νάπολι, όχι μόνο ο Πειραιάς. Τις τοπικές ολιγαρχίες. Το τοπικό λούμπεν που διεκδικεί την εξουσία μέσα από περίεργες διαδρομές και που στον Πειραιά τον είδαμε να αναδύεται στις προηγούμενες εκλογές, μέσα από θεσμικές διαδρομές. Μιλώ για τις συμμορίες που έφτασαν να τραμπουκίζουν τον τότε δήμαρχο Βασίλη Μιχαλολιάκο. Ουδέποτε ως τότε είχε τολμήσει κανείς, όσο λούμπεν, να τραμπουκίσει τον δήμαρχο της πόλης. Να ξεκαθαρίσουμε ότι ζούμε σ΄ ένα όμορφο λιμάνι της Μεσογείου, ένα λιμάνι που όλες οι δημοτικές αρχές, με εξαίρεση τις διορισμένες των δικτατοριών του ‘36 και του ‘67, σεβάστηκαν και προστάτευσαν αυτή την πορεία, δεν επέτρεψαν σε παραπολιτικά κέντρα, να θέσουν όρους για το πώς θα λειτουργήσει η δημοκρατία.
Λέτε ότι η μάχη στον Πειραιά είναι μάχη των μαχών για τη λειτουργία της δημοκρατίας.
Είναι μάχη για το μέλλον, είναι μάχη για να αποτρέψουμε ανάλογα φαινόμενα σε άλλες πόλεις, στη Θεσσαλονίκη, στο Βόλο, στη Νέα Φιλαδέλφεια, ποιος ξέρει που αλλού. Να πάρουν την εξουσία, κάποια στιγμή να διεκδικήσουν και την κεντρική εξουσία-από τον Πειραιά τη διεκδικούν ήδη- ανοίγοντας ευθέως δρόμους προς το φασισμό.
Τι θέλουμε για την πόλη
Νομίζω ότι οι επεξεργασίες που έχει κάνει το Λιμάνι της Αγωνίας και οι δικές σου επεξεργασίες και γνώση θα είναι ένα συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων συνδυασμών για την ανασυγκρότηση της πόλης.
Μόνο το πρόγραμμα του Λιμανιού της Αγωνίας το 2002, δεκάξι χρόνια πίσω, να πάρουμε και να εφαρμόσουμε θα έχουμε απογειώσει την πόλη. Τόσο πίσω είμαστε αυτή τη στιγμή. Το τι θέλουμε για την πόλη το ξέρουμε καλά. Το γνωρίζει και ο κόσμος. Σήμερα, οι ιδέες του 2002 έχουν εμπλουτιστεί με την εξαιρετική επεξεργασία και τεκμηρίωση εκατοντάδων νέων ανθρώπων, δεκάδων επιστημόνων και ερευνητών που ακριβώς απέδειξαν ότι αυτοί οι αρχικοί στόχοι μιας μικρής συλλογικότητας για το αστικό πράσινο, για τα μνημεία, για το λιμάνι για τη σχέση της θάλασσας με την πόλη, για την κοινωνική συνοχή, για την αλληλεγγύη, για τις φτωχές γειτονιές είναι αναγκαία στοιχεία για την επιβίωση του Πειραιά. Είναι αναγκαία στοιχεία για την έξοδο από την κρίση. Άρχισαν να σχεδιάζονται όταν καν δεν υπήρχε η σημερινή κρίση. Ήταν μια πρόταση προετοιμασίας γιατί από τότε βλέπαμε το προοίμιο, την αποβιομηχάνιση, όχι μόνο στον Πειραιά, αλλά και στη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα, στο Λαύριο, στην Ερμούπολη. Μιλώ για τις κορυφαίες βιομηχανικές πόλεις που αντιμετώπισαν αντίστοιχα προβλήματα. Το τι σημαίνει ανεργία στον Πειραιά το ξέραμε καλά. Το επερχόμενο ρημαδιό στις γειτονιές το είχαμε προβλέψει και προετοιμαστεί ανάλογα. Τώρα είναι τόσο αποδεκτές οι ιδέες αυτές, τόσο συγκροτημένα τα σχέδια που ήδη βρίσκονται στα προγράμματα και των άλλων συνδυασμών. Οι προτάσεις που θα κατεβάσουμε την επόμενη περίοδο επεξεργασμένες συλλογικά θα είναι τέτοιες που θα συνεχίσουν να μας αντιγράφουν μέρα με τη μέρα.
Δώσε μου μερικά στοιχεία, στα οποία θα εστιάσετε στο Λιμάνι της Αγωνίας.
Στην ταυτότητα της πόλης. Ο Πειραιάς όχι ως ανταγωνιστική πόλη με την Αθήνα αλλά ως συζυγές δίπολο, όπως λέει το ρυθμιστικό της Αθήνας. Μία πόλη-λιμάνι που οφείλει να συλλειτουργεί στην ίδια κατεύθυνση. Ως τώρα βυθιζόταν σε έναν μίζερο επαρχιώτικο, ανταγωνισμό. Χάνοντας διαρκώς. Οι ρόλοι λοιπόν της πρωτεύουσας με το επίνειο είναι συμπληρωματικοί-το διπλό μητροπολιτικό κέντρο της χώρας. Και γι΄ αυτό είναι μεγάλης κλίμακας η μάχη αυτή που δίνουμε. Είναι κρίσιμη η στροφή και πρέπει να συντελεστεί άμεσα. Στην κοινωνική συνοχή και στην εργασία. Η αλληλεγγύη, η πρόνοια, οι υποδομές και οι δράσεις αυτές, οργανώθηκαν από τον κόσμο της «Αλληλεγγύης», του «Λιμανιού της Αγωνίας», των κοινωνικών φαρμακείων και ιατρείων, των αγορών χωρίς μεσάζοντες, του Σχολείου Μεταναστών και της Παμπειραϊκής για τους πρόσφυγες. Κράτησαν τον κόσμο όρθιο. Θέλουμε και άλλα πολλά ανάλογα, κινηματικά και θεσμικά, εθελοντικά και δημόσια, όλα μαζί, μέχρι να ξεπεράσουμε την κρίση.
Στο περιβάλλον και το δημόσιο χώρο. Αυτό πιάνει από τα σκουπίδια μέχρι την καπνιά των φουγάρων των πλοίων του λιμανιού του Πειραιά. Στην ποιότητα ζωής, στο χώρο της διανόησης, του πολιτισμού όπου σε αυτό το μόνο που έχουμε να επιδείξουμε και δεν έχω κανένα λόγο να μην το χρεώσω θετικά σε όλους τους προηγούμενους και στον νυν δήμαρχο, και βέβαια στον εξαιρετικό Καλλιτεχνικό Διευθυντή του, είναι το Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά. Αλλά και το μικρό Θέατρο κάτω από τη Γέφυρα. Το πρώτο είναι το θέατρο της πόλης μας, που επάλληλες δημοτικές αρχές και όλοι εμείς αναδείξαμε. Μαζί και η Περιφέρεια Αττικής που χρηματοδοτεί σταθερά. Το δεύτερο, το θεατράκι του Φαλήρου υπάρχει χάρη στο ατομικό κουράγιο ενός ηρωικού δημιουργού. Αυτά τα δύο, είναι τα μόνα που πάνε καλά. Πρέπει να πάνε καλά και άλλα πολλά. Θα χτίσουμε καινούργιες δομές όχι στο λαμπρό κέντρο της πόλης, αλλά κυρίως στην περιφέρειά της, στις γειτονιές. Κλείνω με τα βασικά του κράτους δικαίου την παιδεία και την υγεία. Νοσοκομεία και εφημερίες, μονάδες υγείας στις γειτονιές, υποδομές σχολείων και παιδικών σταθμών, το πανεπιστήμιο μας.
Ωραία. Υπάρχει πρόγραμμα, υπάρχει η υποδομή της παράταξης. Πότε ξεκινάτε την επαφή με τους Πειραιώτες; Ποιος ο στόχος;
Έχουμε ήδη ξεκινήσει. Την Τετάρτη είχα επαφή και για λόγους συμβολικούς και ουσίας με τον αντιπεριφερειάρχη Γ. Γαβρίλη. Έγινε μια εξαντλητική ενημέρωση και θα συνεχίσουμε με ενημέρωση όλων των φίλων, στελεχών μας και όσων ενδιαφέρονται για να μάθουν τη στρατηγική της Περιφέρειας για τον Πειραιά, τα έργα που έχει χρηματοδοτήσει στον Πειραιά, γιατί οι αντίπαλοι «λεηλατούν» τα έργα της παρουσιάζοντάς τα ως δικά τους. Θα αρχίσει ο κύκλος των επαφών με τις παραγωγικές τάξεις, εμπόρους, επαγγελματίες, εργαζομένους-και προφανώς όσους είναι εκτός παραγωγής, τους ανέργους, νέους ή μεσήλικες, τους συνταξιούχους. Αλλά και τους ανθρώπους της θάλασσας, ναυτικούς και ναυτιλιακούς επιχειρηματίες, τους εργάτες του ΟΛΠ και του λιμανιού. Είναι πολύ σημαντικό γιατί όλοι αυτοί αποτελούν την οικονομική και κοινωνική ραχοκοκαλιά της πόλης. Οργανώνουμε τις τοπικές συσκέψεις αρχίζοντας πρώτα από τις φτωχές γειτονιές, τα Καμίνια, την Παλιά Κοκκινιά, το Φάληρο, τη Λεύκα, τον Άγιο Διονύση, τα Μανιάτικα και τον Άγιο Δημήτρη. Στη συνέχεια με τις κεντρικές συνοικίες και τελευταίο το Πασαλιμάνι, την γενέτειρά μου. Αυτός ο κύκλος θα έχει ολοκληρωθεί μέσα σε δύο μήνες, ενώ παράλληλα θα έχει ανασυνταχθεί το πρόγραμμά μας. Το πρόγραμμα δεν θα είναι ατομικές ιδέες μου, δεν θα είναι διαμορφωμένο από επικοινωνιακά επιτελεία. Είναι οι ιδέες μας, ώριμες πιά για αυτή τη μάχη. Είναι το συμβόλαιο που θα συνομολογηθεί για την επόμενη μέρα της πόλης. Αυτή η διαδικασία θα μας θωρακίσει για να περάσουμε στην τελική ευθεία και να συγκροτηθούμε και να συγκρουστούμε κατά μέτωπο με αυτό που ονομάσαμε στην αρχή. Όχι για το πόσο καλά έκανε ο δήμαρχος τα πεζοδρόμια, αλλά με το ποιος κυβερνά τον δήμαρχο, πίσω από την κουρτίνα.
Περί συνεργασιών
Με πολιτικές δυνάμεις έχετε έρθει σε επαφή;
Είμαι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, είμαι περήφανος γι΄ αυτό και δεν το κρύβω. Δεν αντέχω τις γελοιότητες των δήθεν ακομμάτιστων ή non politica. Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με οποιονδήποτε είναι έτοιμος να συγκρουστεί με την ολιγαρχία. Έχουμε ήδη επαφές κυρίως με συλλογικότητες. Φοβάμαι ότι οι πολιτικές δυνάμεις της Αριστεράς θα δυσκολευτούν να συνεργαστούν γιατί θα βάζουν θέματα ευρώ, ΕΕ κ.λπ. Ξέρετε, η απάντηση είναι: Τι να κάνουμε ρε σύντροφοι, στον Πειραιά δεν παίζεται το ευρώ ή η δραχμή, άλλα παίζονται. Το ζήτημα είναι πάμε να καθαρίσουμε με αυτά και να δούμε στη συνέχεια τι θα κάνουμε ή τι θα κάνει ο καθένας. Οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι να χτίσουμε συμμαχίες, οι οποίες θα έχουν να κάνουν μ΄ ένα και μόνο στόχο. Να επανέλθει η πόλη στη δημοκρατική ομαλότητα.
Πηγή: Η Εποχή
