Συνεντεύξεις

Νίκος Φίλης: Η κυβέρνηση της ΝΔ δεν θα πέσει αν δεν την ρίξουμε!

Τη συνέντευξη πήρε ο Βασίλης Σκουρής

 

Τι σηματοδοτεί για εσάς ο ανασχηματισμός κ. Φίλη;

Ο ανασχηματισμός έγινε κάτω από την πίεση των δραματικών γεγονότων με τις πυρκαγιές και την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, την απειλητική αναζωπύρωση της πανδημίας και την οικονομική κρίση με την ακρίβεια και την ανεργία, που προοιωνίζονται ένα δύσκολο φθινόπωρο. Ήταν δηλαδή μια αναγκαστική κίνηση, στη μέση της κυβερνητικής θητείας. Δεν φέρνει αλλαγή πολιτικής, αντιθέτως την ίδια ώρα εξακολουθούν να ψηφίζονται νομοσχέδια όπως η διάλυση της επικουρικής ασφάλισης, η υπονόμευση του δικαιώματος στην εργασία καθώς και μια αποτρόπαια πολιτική επιθετικών επαναπροωθήσεων στο Αιγαίο, με τις γνωστές συνέπειες για τους πρόσφυγες. Ο ανασχηματισμός σηματοδοτεί μια νέα αντιδημοκρατική και αποκρουστική περίοδο της κυβέρνησης, που ήδη αντιμετωπίζεται με αυξανόμενη οργή από τους πολίτες, κάτι που καταγράφεται ξεκάθαρα στις δημοσκοπήσεις, και θα καταλήξει στην ήττα Μητσοτάκη στις εκλογές.

Αλλά υπάρχει και κάτι ακόμα: ο ανασχηματισμός κοιτάζει έντονα εσωκομματικά. Τι σηματοδοτεί η υπουργοποίηση του κ. Πλεύρη, με το επιβαρυμένο ρατσιστικό παρελθόν του, για το οποίο δεν είχε ζητήσει συγγνώμη μέχρι να γίνει υπουργός;

Είναι χαρακτηριστική η χτεσινή αντίδραση του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου, που εξάλλου στο παρελθόν είχε επαναληφθεί για την αντισημιτική συμπεριφορά και άλλων πρώην στελεχών του ΛΑΟΣ και νυν υπουργών. Εκπροσωπεί άραγε ο κ. Πλεύρης την αναγκαία κοινωνική αλληλεγγύη για την αντιμετώπιση της πανδημίας; Ή μήπως με την υπουργοποίησή του ο πρωθυπουργός κλείνει το μάτι σε μερίδα των αντι-εμβολιαστών;

Ο κ. Μητσοτάκης ενδιαφέρεται να συσπειρώσει την ακροδεξιά και τη δεξιά, παρά τις ρητορείες του περί κεντρώου ανοίγματος και τη λεηλασία προσώπων από τον άλλοτε χώρο του ΠΑΣΟΚ, στα οποία επιφυλάσσει τη γνωστή τύχη των καμένων χαρτιών. Αλλά η κυβερνητική πολιτική παραμένει. Θα αλλάξει ρότα η κυβέρνηση μετά την αποπομπή Χρυσοχοΐδη, στη μεταχείριση της νεολαίας στους δρόμους και στις πλατείες, στην διάτρητη -κατηργημένη στην πράξη- απαγόρευση των διαδηλώσεων ή στην εγκαθίδρυση πανεπιστημιακής αστυνομίας;

Και η υπόθεση Αποστολάκη;

Ο κ. Μητσοτάκης νόμιζε ότι θα έκανε κίνηση «ματ». Κατέληξε σε φιάσκο. Επιβεβαίωσε ότι γι’ αυτόν η συναίνεση δεν είναι στρατηγική επιλογή, αλλά η μετονομασία της μικροπολιτικής και του διχασμού. Νόμιζε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κάτι σαν το ΚΙΝΑΛ, και βεβαίως διαψεύστηκε. Δεν συνιστά πρόσκληση σε συναίνεση, η ενημέρωση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης πέντε λεπτά πριν ανακοινωθεί η επίμαχη υπουργοποίηση.
Αλλά η υπόθεση έχει και άλλες πλευρές. Η ΝΔ όχι μόνο δεν επιδιώκει πραγματικά τη συναίνεση, αλλά με τις πολιτικές της δεν αντιμετωπίζει την κλιματική κρίση, δεν προστατεύει το περιβάλλον και τα δάση, ούτε σχεδίασε ένα ανεξάρτητο και ακομμάτιστο σύστημα Πολιτικής Προστασίας.

Πώς θα συναινέσει ο ΣΥΡΙΖΑ σε πολιτικές, που με την υιοθεσία της αναδάσωσης ανοίγουν την κερκόπορτα για την ιδιωτικοποίηση δασών; Η οποία εξάλλου δεν είναι καν η βέλτιστη μέθοδος ανασύστασης του δασικού πλούτου, σύμφωνα με τους ειδικούς. Πώς θα συναινέσει σε πολιτικές, όταν με τον νόμο Χατζηδάκη η κυβέρνηση προετοιμάζει το έδαφος για το βιασμό του φυσικού περιβάλλοντος; Με την εξοργιστική αγνόηση της διακομματικά αποδεκτής έκθεσης Γκολντάμερ και την επιμονή σε μέτρα επικοινωνιακής διαχείρισης φυσικών καταστροφών, η ΝΔ μέσα σε δύο χρόνια δημιούργησε τετελεσμένα εις βάρος του περιβάλλοντος, όχι μόνο εξαιτίας των ιδεοληψιών που την κατατρέχουν, αλλά και προκειμένου να ικανοποιήσει μεσαία και μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Δεν θα μπορούσε λοιπόν να υπάρξει συναίνεση του ΣΥΡΙΖΑ σε μια τέτοια πολιτική. Πρέπει αντίθετα να γίνει σαφές ότι η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ εκπροσωπούν δύο αντίπαλα προγράμματα για το παρόν και το μέλλον της κοινωνίας, και τη σωτηρία του περιβάλλοντος.

Υπήρξε εξάλλου η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για κοινό υπουργό Υγείας. Θυμίζω: είχε γίνει το Φθινόπωρο, μέσα στην καρδιά της πανδημίας, αφορούσε πρόσωπο με επιστημονική και όχι πολιτική ιδιότητα, και είχε ως πρώτιστο στόχο την αναδιοργάνωση του ΕΣΥ για την ανάσχεση της θανατηφόρου πανδημίας. Απεδείχθη ότι η ΝΔ δεν άντεχε μια τέτοια πολιτική. Γι’ αυτό και την είχε απορρίψει ασυζητητί.

Σήμερα, οι λόγοι που οδήγησαν στο φιάσκο της μη υπουργοποίησης Αποστολάκη δεν ήταν διαδικαστικοί, αλλά βαθιά πολιτικοί. Σε μια περίοδο, που μεγάλο μέρος της κοινωνίας απομακρύνεται από την πολιτική, ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αναδειχθεί ως μια νέα ελπίδα. Αυτό όμως προϋποθέτει καθαρές επιλογές, ώστε να μη δημιουργείται η ψευδής εικόνα ότι η διαχείριση των μεγάλων προβλημάτων όπως είναι το οικολογικό, είναι θέμα τεχνοκρατών και όχι πολιτικών επιλογών.

Ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει την αξιοποίηση προσωπικοτήτων της κοινωνίας των πολιτών, στη βάση αξιών και προγραμματικών θέσεων, αποκρούοντας με τις επιλογές του τη δηλητηριώδη αντίληψη ότι «όλοι είναι το ίδιο».

Μπορεί ο πρωθυπουργός να αναστρέψει το κλίμα που δημιουργήθηκε από τις πυρκαγιές;

Με δεδομένο ότι ο Μητσοτάκης θα ακολουθήσει τις ίδιες αντιλαϊκές και αδιέξοδες πολιτικές, νομίζω ότι είναι θέμα του ΣΥΡΙΖΑ, σε συνεργασία με άλλες προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις, να δημιουργήσουν μια εναλλακτική πολιτική διακυβέρνηση. Αυτό προϋποθέτει εμπιστοσύνη στη λαϊκή συμμετοχή και τα κινήματα. Όχι πολιτική δι’ αναθέσεων, ούτε εγκλωβισμό στην τακτική του ώριμου φρούτου. Η ΝΔ δεν θα πέσει αν δεν τη ρίξουμε! Δεν υποτιμώ το γεγονός ότι εκπροσωπεί ισχυρά συμφέροντα και επιδιώκει την ανασυγκρότηση του αστικού πολιτικού συστήματος. Αλλά υπάρχουν στιγμές στην ιστορία όπως με την ανατροπή του 2015, που η συσσώρευση της κοινωνικής οργής αποδεικνύεται ισχυρότερη από τους σχεδιασμούς και την ίντριγκα του καθεστώτος. Αρκεί να συνειδητοποιήσουμε τη δυνατότητα και να την υπηρετήσουμε με πολιτικό σχέδιο. Όχι σπασμωδικά, όχι συναισθηματικά, ούτε με μονοκομματική έπαρση. Πρωτοστατώντας σε μια μαχητική αντιπολίτευση, με αρχές και βάθος, και όχι στη γνωστή πασοκικής κοπής αντιπολίτευση, που αγκαλιάζει τυφλά κάθε αίτημα. Αξιοποιώντας πάντοτε τις ρωγμές που έχουν δημιουργηθεί διεθνώς στον καπιταλισμό, και στην Ευρώπη, μετά την εκδήλωση της πανδημίας.

Τι πρέπει να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ ώστε η διαφορά να μην μειώνεται μόνο από την πτώση Μητσοτάκη, αλλά να κερδίζει ο ίδιος;

Όλα όσα ανέφερα παραπάνω, δηλαδή να αντιμετωπίσει την κρίση φυσιογνωμίας. Να επενδύσει στις αξίες της Αριστεράς και στις εναλλακτικές δημόσιες πολιτικές, να απευθυνθεί κατά προτεραιότητα στη νέα γενιά, να αναδειχθεί στην πράξη σε σημαίνουσα οικολογική δύναμη. Κοντολογίας, για να θυμηθώ τον Τσίπρα, να κερδίσει το κέντρο με αριστερή πολιτική.

Η υπουργός Παιδείας πάντως έμεινε στη θέση της…

Η κα Κεραμέως εκτελεί αποστολή. Να συρρικνώσει και να υποβαθμίσει τη δημόσια εκπαίδευση, να διώξει τους 15ρηδες από τα Λύκεια και να τους στείλει στην πρώιμη τεχνική κατάρτιση, να αποθαρρύνει τους έφηβους να τελειώσουν το Λύκειο με το κοφτήρι της τράπεζας θεμάτων, να αποκλείσει χιλιάδες υποψηφίους από τα ΑΕΙ και να τους στείλει πελάτες στα ιδιωτικά κολέγια. Όλα αυτά κατ’ ευφημισμόν, η κυβέρνηση τα ονομάζει «μεταρρυθμίσεις». Πρόκειται για αντικοινωνικά μέτρα, δηλ. για αντιμεταρρυθμίσεις. Και είναι φυσικό να προκαλέσουν την αντίδραση της νέας γενιάς και των γονιών τους. Οι αποκλεισμοί που ορθώνονται στο χώρο της εκπαίδευσης προκαλούν νέες κοινωνικές ανισότητες και εγείρουν ζήτημα Δημοκρατίας. Ας θυμάται η κυβέρνηση ότι από το χώρο της εκπαίδευσης και της νεολαίας ξεκίνησε πολλές φορές στο παρελθόν η πτώση δεξιών κυβερνήσεων.

Ποια ακριβώς είναι τα αποτελέσματα της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγή κ. Φίλη; Τι λένε τα δικά σας στοιχεία ως προς τον αριθμό που έμειναν έξω και τις σχολές που δέχτηκαν μειωμένο αριθμό ή δεν δέχτηκαν καθόλου νέους φοιτητές;

Πάνω από 18.000 απόφοιτοι Λυκείου, όπως γράφτηκε σε έγκυρες αναλύσεις στον Τύπο, θα ετοιμάζονταν σήμερα να εγγραφούν στη σχολή της επιλογής τους, αν δεν είχε εφαρμοστεί η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Πρόκειται για νέους που η κυβέρνηση τους στέλνει αλλού, μακριά από τα πανεπιστήμια. Σ’ αυτά, στέλνει τους ειδικούς φρουρούς που έχει εξαγγείλει ότι θα προσλάβει. Την ίδια ώρα, δεκάδες τμήματα έμειναν με μηδενικούς ή ελάχιστους εισακτέους. Προδιαγράφεται για αυτά το κλείσιμο. Μια βίαιη, χωρίς σχεδιασμό, ανατροπή του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ιδιαίτερα στην περιφέρεια, που δεν είναι στηριγμένη στις εξελίξεις της επιστήμης ή τις ανάγκες της αγοράς. Τι ειρωνεία μάλιστα, όταν βιώνουμε την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και των δασών, να μένουν χωρίς εισακτέους τα τμήματα δασολογίας.

Ως γνωστό το υπουργείο είχε εξαγγείλει 77.410 θέσεις εισακτέων. Είχε εξαγγείλει κλείσιμο σχολών; Κάνει λοιπόν το αντίθετο από αυτό που κατηγορούσε το ΣΥΡΙΖΑ, κλείνει σχολές χωρίς σχέδιο, με τη χρήση του τυχαίου κόφτη της ΕΒΕ.

Η κυβέρνηση λέει πως υπάρχει λύση, να πάνε οι κομμένοι στα δημόσια ΙΕΚ, που είναι μάλιστα και υψηλού κύρους…

Τα ΙΕΚ προσφέρουν κατάρτιση. Τα πανεπιστήμια, εκπαίδευση. Τα δύο αυτά, εκπαίδευση και κατάρτιση, δεν υποκαθιστούν το ένα το άλλο, αντιθέτως μπορούν να αλληλο-συμπληρώνονται. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει έμφαση στην εκπαίδευση, ώστε το 2030 να είναι πτυχιούχοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης το 45% των νέων 25-34 ετών. Όχι από βίτσιο, αλλά γιατί αναγνωρίζει ότι η ανάπτυξή της μπορεί να στηριχθεί μόνο σε υψηλή μόρφωση του πληθυσμού, με έμφαση προφανώς στη νέα γενιά. Η πανεπιστημιακή μόρφωση είναι εφαλτήριο για καινοτομία, υψηλή προστιθέμενη αξία, αυτοπεποίθηση, πίστη στην κοινωνία και στη δημοκρατία, επίτευξη καλύτερων συνθηκών εργασίας και αμοιβών.

Στην Ελλάδα με την πολιτική των Μητσοτάκη – Κεραμέως ακολουθείται η αντίστροφη πορεία. Απομακρυνόμαστε από τους στόχους. Εδώ το -υποβαθμισμένο- μοντέλο ανάπτυξης είναι τουρισμός, real estate, καζίνο, οικοδομή. Αναμφίβολα χρειάζονται δημόσια ΙΕΚ υψηλού κύρους, καθώς δεν θα πάνε σε πανεπιστήμια όλοι οι νέοι. Αλλά τα έχουμε; Η κυβερνητική προπαγάνδα δημιουργεί αποθήκες νέων που κόπηκαν, λόγω της ΕΒΕ. Αντιθέτως, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε οργανώσει τα διετή προγράμματα τεχνικής εκπαίδευσης μέσα στα πανεπιστήμια, που αν δεν τα καταργούσε η κα Κεραμέως, θα είχαν προσφέρει σε 3.000 νέους υψηλής ποιότητας κατάρτιση, αναγκαία για την οικονομία.

Ως προς το άνοιγμα της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας βαθμίδας ποια είναι η θέση σας;

Η κυβέρνηση στο σύνολό της και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας έχουν την απόλυτη ευθύνη για την κλοπή σχεδόν δύο ακαδημαϊκών χρόνων από τη νεολαία μας. Οι συνέπειες σε όλα τα επίπεδα, όχι μόνο στο ακαδημαϊκό, αλλά και στο ψυχοσωματικό και το κοινωνικό, φοβάμαι ότι θα είναι μεγάλες και απρόβλεπτες. Πέτυχαν αρνητικό ρεκόρ στην Ευρώπη, στη διάρκεια που τα σχολεία έμειναν κλειστά. Από την πρώτη στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ ζητούσε και πρότεινε ουσιαστικά μέτρα για να λειτουργήσουν τα σχολεία δια ζώσης. Προτείναμε αραίωση με περισσότερα τμήματα, με λιγότερες ώρες, με εναλλαγή στο μάθημα, και όλα αυτά με έμφαση στην κατανόηση της ύλης και όχι στις εξετάσεις. Η κυβέρνηση κώφευε, αφού είχε άλλα σχέδια. Δεν δέχτηκε καν το διαρκές αίτημά μας για συνεδρίαση της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων με την παρουσία ειδικών, ώστε να λαμβάνονται τα πλέον κατάλληλα μέτρα για ανοιχτά σχολεία. Τώρα έκαναν στροφή 180 μοιρών και μιλούν για λειτουργία των σχολείων δια ζώσης. Τρίτη χρονιά με κλειστά σχολεία, θα ήταν καταστροφική.

Ευτυχώς οι εκπαιδευτικοί έχουν πράξει το καθήκον τους. Έχουν εμβολιαστεί σε ποσοστό που ξεπερνά το 80% και σύντομα θα πλησιάσει πιστεύω το 90%. Με αυτούς τους όρους, με την αραίωση, με δωρεάν τακτικά τεστ και όλες τις υγειονομικές προβλέψεις, πιστεύω ότι τα σχολεία θα ανοίξουν με ασφάλεια. Επαναλαμβάνουμε την πρότασή μας να συνεδριάσει η Επιτροπή Μορφωτικών από κοινού με την Κοινωνικών Υποθέσεων και τη συμμετοχή των μελών των Επιτροπών Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας και της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών.

Και ως προς τα Πανεπιστήμια;

Πρέπει επιτέλους να ανοίξουν! Δυο χρονιές οι πρωτοετείς μπήκαν στο πανεπιστήμιο -αλλά δεν πήγαν στο πανεπιστήμιο! Άλλο ένα κατόρθωμα της κας Κεραμέως… Οι πρυτάνεις έχουν προτείνει συμμετοχή στα μαθήματα, τα εργαστήρια και τις κλινικές, με εμβολιασμό ή με τεστ. Τα πανεπιστήμια όμως χρειάζονται περισσότερο διδακτικό προσωπικό και μεγαλύτερη οικονομική επιχορήγηση.

Πηγή: iEidiseis