Macro

Νίκος Χειλάς: Αγγλία: Ο πρωθυπουργός της θανατοπολιτικής

Το να αγγίξεις τον «μανδύα της ιστορίας» (Μπίσμαρκ) δεν είναι εύκολο πράγμα. Το άγγιγμά του προϋποθέτει την επίτευξη ενός μνημειώδους ιστορικού άθλου, από αυτούς που συμβαίνουν μόνο κάθε εκατό χρόνια. Στους λίγους «πρωταθλητές» αυτού του είδους ανήκει ο «σιδηρούς καγκελάριος» Όττο φον Μπίσμαρκ, που το 1871 κατάφερε να συνενώσει τα «αδέσποτα» τότε γερμανικά κρατίδια σε μια ενιαία αυτοκρατορία, το Deutsches Reich, και ο Χέλμουτ Κολ, που το 1990 πέτυχε την εκ νέου συνένωση της χώρας μέσω της ντε φάκτο προσάρτησης της Ανατολικής Γερμανίας στη Δυτική.

Στα αχνάρια τους, σύμφωνα με τους Financial Times, θέλει τώρα να βαδίσει και ο Άγγλος πρωθυπουργός και πρόεδρος του Εργατικού Κόμματος Κιρ Στάρμερ. Ο άθλος που σχεδιάζει είναι όντως τιτάνιος – ένας μετωπικός πόλεμος με τη Ρωσία. Όχι πως θα τον ήθελε ο ίδιος. Αλλά επειδή του τον επιβάλλουν οι Ρώσοι. Οι πράκτορες τους, αναφέρεται σε έκθεση των επιτελών του, που θεάθηκαν τους προηγούμενες μήνες πλησίον των βρετανικών ακτών, προετοιμάζουν καταρχάς την καταστροφή σημαντικών ενεργειακών και τροφοδοτικών δικτύων της χώρας, με σκοπό να μειώσουν την αμυντική της ικανότητα και να διευκολύνουν στη συνέχεια την προέλαση των εισβολέων.

Οι φύλακες αγρυπνούν – η αντίδραση του Στάρμερ ήταν ένας πρωτοφανής υπερεξοπλισμός. Στη Royal Navy, το βασιλικό ναυτικό, για παράδειγμα, θα δοθούν σύντομα δεκάδες νέες φρεγάτες και υποβρύχια, στην αεροπορία 12 αμερικανικά μαχητικά αεροπλάνα τύπου F 35, που μπορούν να ρίχνουν ατομικές βόμβες – μέχρι τώρα η εκτόξευση τους γινόταν αποκλειστικά από υποβρύχια τύπου Vanguard. «Η αυξανόμενη ατομική απειλή», είπε, κάνει απαραίτητη τη διεύρυνση του πυρηνικού οπλοστασίου.

Όλα αυτά όμως δεν είναι αρκετά για τον ηγέτη του Εργατικού Κόμματος. Γι’ αυτό καταφεύγει στη συνεργασία με άλλες τεχνολογικά εξελιγμένες χώρες. Με στενότερη εκείνη με τη Γερμανία, κάτι, που για ιστορικούς λόγους (η θανάσιμη αντιπαλότητά τους στους δύο παγκόσμιους πολέμους!), δεν υπήρξε ποτέ στο παρελθόν. Στο πρόγραμμα τους είναι η παραγωγή ένοπλων μη επανδρωμένων αεροσκαφών (Drones), αλλά κυρίως βαλλιστικών πυραύλων με βεληνεκές μεγαλύτερο των 2 000 χιλιομέτρων – κατάλληλων δηλαδή να πλήξουν και τη Μόσχα.

Αλλά ούτε αυτό φαίνεται να καθησυχάζει πραγματικά τον Στάρμερ. Και ίσως αυτό εξηγεί την επιθετικότητα του, όπως αυτή αποτυπώνεται στο νέο βρετανικό αμυντικό δόγμα. «Η πολιτική της ασφάλειας πρέπει να γίνει σκληρότερη και πιο οξεία» αναφέρεται σε αυτό. Και το κυριότερο: Ο λόγος είναι εδώ νέτα-σκέτα για (επερχόμενο) «πόλεμο», όχι, όπως στα αντίστοιχα δόγματα των άλλων νατοϊκών κρατών, για «αποτροπή», ή για έλεγχο της «κλιμάκωσης» της αντιπαράθεσης με τη Ρωσία. Ο Στράμερ θέλει προφανώς οπωσδήποτε την επαφή με τον «μανδύα της ιστορίας» κι αυτό, χωρίς πολεμικό «άθλο», δεν γίνεται.

Το πρόβλημα του Άγγλου πολιτικού είναι βέβαια, ότι οι άλλοι δεν τον αφήνουν να «αγιάσει», να μπει δηλαδή στο πάνθεον της ιστορίας. Αυτοί οι «άλλοι» είναι, αφενός, η από την προηγούμενη κυβέρνηση των Συντηρητικών κληρονομημένη άθλια δημοσιοοικονομική κατάσταση της χώρας, που δεν του επιτρέπει να αυξήσει τον αμυντικό προϋπολογισμό σε περισσότερο από 2,7% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος ΑΕΠ μέχρι το 2027 (το επιθυμούμενο είναι πάνω από 3%), έτσι που να μην μπορεί να υλοποιήσει επαρκώς τα εξοπλιστικά του σχέδια· αφετέρου η κοινοβουλευτική του ομάδα, η αριστερή πτέρυγα της οποίας (126 βουλευτές σε σύνολο 403) βάζει φρένο στις εξοπλιστικές του ορέξεις, στον βαθμό που αυτές χρηματοδοτούνται με κονδύλια από τα κοινωνικά ταμεία. Το αποτέλεσμα είναι οι παροιμιώδεις ήξεις-αφήξεις: Οι κυβερνητικές αποφάσεις επιστρέφουν συχνά από το κοινοβούλιο με την ένδειξη: «Απορρίπτεται», έτσι που τόσο η κυβέρνηση, όσο και το κόμμα της, το Εργατικό, να δίνουν την εικόνα διαλυμένης διαδήλωσης. «Ο Στάρμερ δεν θα μείνει στη μνήμη μας», αποφαίνεται ο δημοσιολόγος Κρίστοφερ Μάσεϊ. Το όνειρό του, να μπει στην ιστορία, θα μείνει ανεκπλήρωτο.

Όχι περίεργο, λοιπόν, ότι η δημοφιλία του Στάρμερ έχει πιάσει πάτο στις δημοσκοπήσεις. Έτι χειρότερα: Ο ακροδεξιός Νάιτζελ Φάρατζ είναι πλέον δημοφιλέστερος από αυτόν, ενώ το κόμμα του κάνει νερά και προς τα αριστερά. Πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι, αν κατέβαινε στις επόμενες βουλευτικές εκλογές με δικό του κόμμα ο πρώην πρόεδρος των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, θα μπορούσε να υπολογίζει στο 10% των ψήφων.

Ο Στάρμερ δεν φαίνεται ωστόσο να πτοείται από όλα αυτά. Ο στόχος του είναι ο «άθλος». Προς τον σκοπό αυτό δεν διστάζει να συνταχθεί με μια παράδοση των κυρίαρχων ελίτ της χώρας, το έμβλημα της οποίας λέγεται: θανατοπολιτική. Μόνο μεταπολεμικά η Αγγλία συμμετείχε σε 41 πολέμους. Ένας περισσότερο, εκείνος με τη Ρωσία, δεν θα τους χαλούσε. Αντίθετα, θα πρόσθετε πολύ στην αίγλη τους. Εξασφαλίζοντας και στον ίδιο την ποθητή υστεροφημία.

Η ΕΠΟΧΗ