Συνεντεύξεις

Νάσος Ηλιόπουλος: Η δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι παραμένει ένα “μη κανονικό” κόμμα

Τη συνέντευξη πήρε ο Δημήτρης Τερζής

• Σε παλαιότερη κουβέντα μας είχατε πει ότι δεν επιθυμούσατε να αναλάβετε τη θέση του γραμματέα του ΣΥΡΙΖΑ εάν σας γινόταν σχετική πρόταση και ότι προτιμούσατε να παραμείνετε στα του Δήμου της Αθήνας. Δεχθήκατε τελικά να αναλάβετε την καίρια θέση του εκπροσώπου Τύπου, συμμετέχοντας σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αλλαγών στα πρόσωπα. Τι σας έκανε να πείτε το ναι και τι ελπίζετε να καταφέρετε μέσα από τη νέα σας ιδιότητα;

Ας ξεκινήσω από το τελευταίο. Ανταποκρίθηκα στην πρόταση να αναλάβω τη θέση του εκπροσώπου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία γιατί εμπεριέχει μια μεγάλη πρόκληση: να ενισχύσω τη συλλογική μας προσπάθεια να ακούσουμε και να συνομιλήσουμε με τις αγωνίες και τις διεκδικήσεις της ελληνικής κοινωνίας.

Το έργο αυτό επιτονίζεται από την κρίσιμη συνθήκη της πολλαπλής κρίσης που μας περιβάλλει, αλλά και από την απογοητευτική εικόνα πολλών μεγάλων ΜΜΕ που εμφανίζονται συνδεδεμένα, με διάφορους τρόπους, με την κυβέρνηση. Να το πω αλλιώς: Δεν θέλουμε την παραγωγή ενός «χαρτοπόλεμου» ανακοινώσεων. Η εύκολη αντιπαράθεση της κοινοβουλευτικής κουζίνας είναι για τα κόμματα της παλιάς κανονικότητας. Εμείς θέλουμε το γραφείο Τύπου να είναι η κεραία εκείνη που πιάνει και αναμεταδίδει τα ερωτήματα που θέτει η κοινωνία, η φωνή ενός κόμματος ανοιχτού που προτείνει λύσεις και σκιαγραφεί τις μεγάλες αλλαγές όχι για το αόριστο μέλλον, αλλά για το σήμερα. Αυτός είναι ο προβληματισμός που μας απασχολεί.

Και γι’ αυτόν τον λόγο επιλέξαμε την καινοτομία μιας συλλογικής λειτουργίας στο γραφείου Τύπου. Μία συλλογική λειτουργία που με βοήθησε και εμένα στην απόφασή μου. Γιατί με βοηθάει να συνεχίσω το έργο που κάνουμε με την «Ανοιχτή Πόλη» στον Δήμο Αθηναίων. Ημουν στην τελευταία συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου και θα είμαι και στην επόμενη. Το έχω ξαναπεί ότι δεν είμαι περαστικός από την Αθήνα.

• Θεωρείτε ότι οι αλλαγές στον ΣΥΡΙΖΑ ήταν επιβεβλημένες προκειμένου να μπει σε μια νέα εποχή το κόμμα και να εξέλθει από μια φάση εσωστρέφειας, όπως πολλοί παρατηρούσαν; Ποια οφείλουν να είναι τα χαρακτηριστικά της νέας εποχής;

Η πανδημία έφερε με ορμητικό τρόπο στο προσκήνιο την ανάγκη να ξανασκεφτούμε γύρω από τα μεγάλα ερωτήματα της εποχής μας: ανισότητες, δικαιοσύνη, θωράκιση των κοινωνιών. Και εδώ ήδη μετράμε αποτελέσματα. Η χρεοκοπία της κυρίαρχης αντίληψης ότι όλα θα τα ρυθμίζει η ελεύθερη αγορά τροφοδοτεί τη συζήτηση γύρω από τα συλλογικά αγαθά και τις δημόσιες πολιτικές. Το ερώτημα είναι αν αυτές οι δημόσιες πολιτικές -η δυναμική δηλαδή εμφάνιση του κράτους- θα στηρίζουν τους λίγους κοινωνικοποιώντας τις ζημιές ή αν θα μπορέσουμε να συγκροτήσουμε μια σύγχρονη Αριστερά που θα μπορεί να αντιμετωπίσει τα νέα ερωτήματα με ρεαλιστικό και ριζοσπαστικό τρόπο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία έχει δείξει ότι αποτελεί τον κατ’ εξοχήν χώρο που δεν φοβάται την ανανέωση. Αυτό αφορά κατ’ αρχάς τη δυνατότητά μας να συζητάμε προγραμματικά και να σπάμε το κεφάλι μας για το πώς σήμερα, σε αυτή την τόσο σύνθετη συνθήκη, μπορεί να υπάρχει ένα πρόγραμμα υγειονομικής θωράκισης και κοινωνικής ανασύνταξης. Να το πω απλά: Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία παραμένει ένα «μη κανονικό» κόμμα. Και αυτό είναι η δύναμή του.

• Η κυβέρνηση θριαμβολογεί για τα πεπραγμένα της σε όλα τα επίπεδα. Οι αγιογραφίες του πρωθυπουργού αποτελούν σχεδόν καθημερινό φαινόμενο στα μέσα ενημέρωσης. Η δική σας εκτίμηση ποια είναι; Πού οδεύει η χώρα στην παρούσα συγκυρία;

Οι αγιογραφίες είναι μόνο η κορυφή του προβλήματος. Το παγόβουνο είναι η επιλογή πολλών -και ειδικά ισχυρών- ΜΜΕ να κατασκευάζουν μια εικονική πραγματικότητα. Η κραυγή θυμού των πολιτών της Καρδίτσας «γιατί δεν δείχνετε τίποτα, εμείς δεν είμαστε Ελλάδα;» αποτυπώνει πού οδηγεί η επιλογή αυτή: στη συνολική απαξίωση της ενημέρωσης και στον τραυματισμό της ποιότητας της δημοκρατίας μας.

Είναι δυνατόν βουλευτές, υπουργοί ακόμα και ο πρωθυπουργός να ζητάνε συγγνώμη από έναν εκδότη για το αποτέλεσμα μιας ψηφοφορίας στη Βουλή; Αυτή η εικόνα όμως έχει αρχίσει να εμφανίζει ρωγμές και δεν θα αργήσει να καταρρεύσει συνολικά. Θα καταρρεύσει κάτω από το βάρος των εγκληματικών επιλογών για τη διαχείριση της πανδημίας.

Η κυβέρνηση επέλεξε να αφήσει το δημόσιο σύστημα υγείας με 5.000 λιγότερους εργαζομένους σε σχέση με πέρσι, να ανοίξει τα σχολεία με περισσότερους μαθητές ανά τμήμα και σχεδόν 20.000 λιγότερους εκπαιδευτικούς. Η καθημερινότητα στα ΜΜΜ είναι αφόρητη, ενώ εργασιακοί χώροι μετατρέπονται σε εστίες υπερμετάδοσης του ιού αφού δεν τηρείται κανένα μέτρο.

Μέχρι σήμερα το υπουργείο Εργασίας δεν είναι καν σε θέση να δώσει στοιχεία για το πόσοι έλεγχοι έχουν γίνει στο κρίσιμο πεδίο της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων. Την ίδια στιγμή είναι σε θέση βέβαια να κάνει νόμο του κράτους την απλήρωτη εργασία ή στην περίπτωση του περίφημου προγράμματος των 100.000 θέσεων εργασίας να επιδοτεί στην πραγματικότητα τις απολύσεις και να νομιμοποιεί μισθούς των 200 ευρώ.

• Παρά την αρνητική εικόνα που δίνετε, οι δημοσκοπήσεις επιμένουν να καταγράφουν με θετικά ποσοστά την απόδοση της κυβέρνησης και κρατούν τον ΣΥΡΙΖΑ χαμηλά. Πού το αποδίδετε αυτό; Είναι ένα πραγματικό γεγονός ή μια δημοσκοπική αστοχία;

Διαβάζουμε με προσοχή τις δημοσκοπήσεις, γνωρίζοντας πάντα ότι υπάρχουν μετρήσεις που αποτυπώνουν τάσεις της κοινής γνώμης και μετρήσεις που διαμορφώνουν τάσεις. Πιστεύω ότι στη συγκυρία που βρισκόμαστε η αξία βρίσκεται στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των δημοσκοπήσεων.

Σε αυτές τις μετρήσεις φαίνεται πια καθαρά ή επιστροφή της ανασφάλειας και του φόβου ως κυρίαρχων συναισθημάτων. Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο πιστεύω ότι χρειαζόμαστε ένα πρόγραμμα που θα στηρίζεται κυρίαρχα στο να ανακτηθεί το αίσθημα ασφάλειας. Ασφάλειας στη ζωή και την εργασία σε ένα κοινωνικό πλαίσιο δικαιοσύνης. Σε αυτά τα ποιοτικά στοιχεία βρίσκεται το κλειδί για να κατανοήσουμε την πολιτική στιγμή στην οποία βρισκόμαστε. Ερχονται ανακατατάξεις.

Και εμείς μέσα σε αυτή τη συνθήκη έχουμε ξανά τη δυνατότητα να συνομιλήσουμε εκ νέου με κοινωνικές ομάδες που το προηγούμενο διάστημα είχαν απομακρυνθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ ή είχαν, και εξαιτίας δικών μας λαθών, προσχωρήσει στο αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο. Σε κάθε περίπτωση όποιος θεωρεί κλειδωμένες τις κοινωνικές δυναμικές και τις πολιτικές εξελίξεις κινδυνεύει να βρεθεί πολύ γρήγορα μπροστά σε εκπλήξεις.

• Ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να πείσει τον λαό να τον εμπιστευτεί ξανά. Με ποιους όρους και προϋποθέσεις πρέπει να γίνει αυτό ώστε να κεφαλαιοποιήσετε πολιτικά τη λαϊκή δυσαρέσκεια;

Επιτρέψτε μου εδώ να τονίσω ξανά ότι υπάρχει άβυσσος ανάμεσα στη δική μας αντιπολιτευτική στρατηγική και σε αυτήν που ζήσαμε από τη Ν.Δ. Δεν ποντάρουμε στην κοινωνική καταστροφή για να έχουμε μικροπολιτικά οφέλη. Η Ν.Δ. παρακαλούσε τους ευρωπαϊκούς θεσμούς να επιβάλουν σκληρή λιτότητα στον ελληνικό λαό για να τιμωρήσει τον ΣΥΡΙΖΑ. Εμείς αντίθετα αγωνιζόμαστε για μια Ευρώπη που θα αφήσει πίσω της τη λιτότητα και θα δώσει εργαλεία για δημόσιες πολιτικές.

Το πρόγραμμα που καταθέτουμε συγκροτείται από προτάσεις άμεσα εφαρμόσιμες με στόχο τη στήριξη της κοινωνικής πλειοψηφίας. Οι προσλήψεις σε Υγεία και Παιδεία, η στήριξη της εργασίας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι ένα άμεσο πρόγραμμα αγώνα για να αντιμετωπίσουμε την κοινωνική χρεοκοπία που η κυβέρνηση φέρνει.

Εχετε δίκιο όμως να ρωτάτε για την κατεύθυνση που θα πάρει η λαϊκή δυσαρέσκεια. Την περίοδο 2010-2014 δεν ήταν αυτονόητο ότι η κατεύθυνση της λαϊκής δυσαρέσκειας θα πάρει ένα δημοκρατικό και αριστερό πρόσημο. Υπήρξαν και ανταγωνιστικές προσπάθειες όπως αυτές αποτυπώθηκαν στην επιθυμία για μια «σοβαρή Χρυσή Αυγή». Προφανώς προσδοκούμε μια δικαστική απόφαση που θα βάζει τέλος στη λειτουργία της συγκεκριμένης εγκληματικής οργάνωσης, αλλά θα είναι μεγάλο λάθος μας να θεωρήσουμε ότι αυτή η μάχη θα κριθεί μόνο στη δικαστική αίθουσα.

Οι αντιφάσεις και τα αδιέξοδα που γέννησε η γραμμή της Ν.Δ. είτε στο ζήτημα της Συμφωνίας των Πρεσπών είτε στο προσφυγικό μπορούν εύκολα να τροφοδοτήσουν ακροδεξιές ή αντιπολιτικές κινήσεις. Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο η δουλειά της Αριστεράς σήμερα δεν είναι απλά να απαντάει στη Ν.Δ., αλλά να αναδείξει την εναλλακτική και να την παλέψει μέσα στην κοινωνία. Χρειαζόμαστε μια Αριστερά που θα μπορεί να σκεφτεί πέρα από την ήττα.

Να κερδίσουμε τον καθημερινό αγώνα για την αλληλεγγύη απέναντι στο σκοτάδι που φαίνεται να πυκνώνει. Να μην επιτρέψουμε στην κυβερνητική μας θητεία, με τα σωστά και τα λάθη της, να ορίσει στενά τον πολιτικό μας ορίζοντα. Μόνο κερδισμένοι μπορούμε να βγούμε από μια ειλικρινή αυτοκριτική. Η κοινωνία απαιτεί, δικαίως, από τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία περισσότερα. Γιατί η κοινωνία απαιτεί ασφάλεια στη ζωή και την εργασία, δικαιοσύνη στην καθημερινότητα, μεγάλες τομές και ριζοσπαστικές αποφάσεις.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών