Παναγιώτης Περιβολάρης «Ιστορίες μεταναστών», εκδόσεις Πόλις, 2020
Δεκαοκτώ σύντομες ιστορίες μεταναστών περιέχει το βιβλίο του Παναγιώτη Περιβολάρη, δεκαοκτώ πρωτοπρόσωπες (πλην μίας) αφηγήσεις που βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα: «οι ιστορίες αυτές καταγράφουν αφηγήσεις που ακούστηκαν στο γραφείο μου από πελάτες και φίλους μετανάστες», λέει ο συγγραφέας και δικηγόρος στο επάγγελμα, ο οποίος, με λιτό ύφος που αποφεύγει τη φολκλορική και εξιδανικευτική ματιά, συμπυκνώνει σε λίγες λέξεις την Ελλάδα που συναντούν οι μετανάστες και μετανάστριες όταν φτάνουν εδώ, αλλά πολλές φορές και την κατάσταση που αφήνουν πίσω τους φεύγοντας.
Στις σελίδες του θα συναντήσουμε Χρυσαυγίτες και δικαστές που αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν μια Αλβανίδα να διεκδικεί περιουσία «των ανθρώπων» (των Ελλήνων…)· θα δούμε ανθρώπους που χάνουν το όνομά τους («είναι μέσα ο Αλβανός;»)· θα ακούσουμε τον Μιχάλη από την Αντίς Αμπέμπα (με μητέρα ντόπια και πατέρα «γόνο μιας πλούσιας ελληνικής οικογένειας της Αντίς Αμπέμπα», αν και στη ληξιαρχική πράξη της γέννησής του «δεν υπάρχει όνομα πατρός», παρόλο που η μητέρα του τού δίνει το επώνυμο του πατέρα του) να έρχεται αντιμέτωπος, στην Ελλάδα πια, με το ερώτημα «από πού κι ως πού είχα ελληνικό επώνυμο, ενώ ήμουν μαύρος»· θα βρούμε τον νεαρό ομοφυλόφιλο που έρχεται στην Ελλάδα και πάει σε γκέι μπαρ για να ακούσει την κραυγή «ποια μαλάκω έφερε τον Αλβαναρά εδώ μέσα»· θα συναντήσουμε τους «γονείς [που] δεν ήθελαν τα παιδιά τους να κάνουν παρέα με Αλβανάκια», αλλά και εκείνους που διαμαρτύρονται όταν «ο Αφγανός» καλός μαθητής γίνεται παραστάτης («αρκετοί συμμαθητές μου πίστευαν ακριβώς το ίδιο. Ανάμεσά τους και παιδιά που είχαν γονείς μετανάστες»). Και πάνω απ’ όλα θα βρούμε αυτούς «που σώπαιναν»: «πετάχτηκε ένας συμμαθητής μου και είπε ότι στα χρόνια του Ισοκράτη δεν είχαν λαθρομετανάστες στην Ελλάδα. Η τάξη μου έμεινε μουγγή». Γι’ αυτό, λοιπόν, «το πρόβλημα το έχω με όλους τους υπόλοιπους. Αυτούς που αδιαφορούν και σωπαίνουν».
Κώστας Αθανασίου
Πηγή: Η Εποχή