Τη συνέντευξη πήρε η Ελένη Μπέλλου
«Θέλω δουλειές, όσο περισσότερες νέες δουλειές γίνεται», έλεγε λίγο πριν τις εκλογές ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δίνοντας την υπόσχεση ότι στο τέλος του 2023 οι άνεργοι θα έχουν μειωθεί από τις 850.000 που είναι σήμερα στις 560.000.
Η μόνη απάντηση που έδωσε όμως στο πως θα γίνει αυτό, ήταν… «με επενδύσεις και ανάπτυξη».
«Η ανάπτυξη από μόνη της δεν μπορεί να απορροφήσει την υπάρχουσα ανεργία, αν δεν συνδυαστεί με ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης», σχολιάζει όμως, η διοικήτρια του ΟΑΕΔ, Μαρία Καραμεσίνη, που ανέλαβε καθήκοντα τον Μάρτιο του 2015 με την ανεργία να αγγίζει το 25,7% και παραιτήθηκε χθες μετά από 4 χρόνια, με το ποσοστό της ανεργίας να έχει πέσει μέσα σε αυτά στο 17,6%.
«Η ΝΔ δεν έχει εξαγγείλει στα αλήθεια τίποτα για την ανεργία», λέει. «Το μόνο που είπε ο κ. Βρούτσης σε μία τοποθέτηση του, ήταν ότι η ανεργία άρχισε να πέφτει από το 2013 κι όχι από το 2014 και ύστερα. Δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής κάποια άλλη δήλωση, πλην της γνωστής θέσης της ΝΔ – προεκλογικά και μετεκλογικά – ότι η ανεργία θα καταπολεμηθεί μέσα από μια αόριστη ανάπτυξη, η οποία θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας». «Το δικό μου σχόλιο είναι ότι δεν υπάρχει δυνατότητα να απορροφήσει η αγορά εργασίας δύσκολες προς ένταξη κατηγορίες, οι οποίες έχουν μείνει για μακρύ χρονικό διάστημα στην ανεργία, αν δεν υπάρχουν αντίστοιχα προγράμματα τα οποία να δίνουν προτεραιότητα και να παρέχουν κίνητρα και διευκολύνσεις στις επιχειρήσεις, ώστε να προσλάβουν αυτές τις ευαίσθητες κατηγορίες». «Οι ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης είναι απαραίτητες και θα πρέπει οπωσδήποτε να συνοδεύουν, οποιεσδήποτε άλλες πολιτικές που υιοθετεί η ελληνική οικονομία εξερχόμενη από την οικονομική κρίση», υπογραμμίζει.
Ο ΟΑΕΔ αποτελεί το «πρόσωπο» του κράτους προς τους ανέργους, η οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008, όμως, έθεσε σε μεγάλη δοκιμασία τον οργανισμό που κλήθηκε να αντιμετωπίσει ένα ωστικό κύμα ανεργίας, χωρίς να έχει τα απαραίτητα «όπλα» στη φαρέτρα του. Κυρίως, όμως, τραυμάτισε την αξιοπιστία του ΟΑΕΔ απέναντι στους ανέργους, επειδή εξαιτίας μιας σειράς κυβερνητικών επιλογών σε βάθος δεκαετιών, δεν μπόρεσε να τους παρέχει επαρκή εισοδηματική στήριξη και ευκαιρίες εργασίας.
Όπως υπενθυμίζει η διοικήτρια του ΟΑΕΔ, τον Μάρτιο του 2015, παρά το πολύ υψηλό ποσοστό της ανεργίας που έφτανε στο 26,7%, το ποσοστό κάλυψης των ανέργων από επιδόματα βρισκόταν μόλις στο 14%. «Βρισκόμασταν σε μία πολύ κακή κατάσταση, καθώς είχαμε περίπου 1.100.000 ανέργους, εκ των οποίων μόνο 154.000 άνθρωποι έπαιρναν
επίδομα ανεργίας», σημειώνει.
Μάλιστα αν και σήμερα γαλάζια στελέχη δηλώνουν ότι δεν συμφωνούν με τα επιδόματα γιατί τους θυμίζουν κάτι από… Λατινική Αμερική, όπως υπογραμμίζει η Μαρία Καραμεσίνη, «ο ΟΑΕΔ τότε δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένα γραφείο παροχής επιδομάτων στους ανέργους και επιχορηγήσεων στις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα. Ήταν ένας Οργανισμός, ο οποίος έδινε παροχές σε χρήμα και δεν παρείχε υπηρεσίες, γεγονός που έκανε την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων του περιορισμένη».
Η εικόνα του ΟΑΕΔ σήμερα έχει αλλάξει άρδην. «Ξεκινήσαμε με το μότο “ο ΟΑΕΔ αλλάζει” και εφόσον καταφέραμε να τον αλλάξουμε, τον τελευταίο χρόνο το σύνθημά μας έγινε πια το ”ο δικός σου ΟΑΕΔ”», λέει η Μαρία Καραμεσίνη. «Τα τρία πρώτα χρόνια υλοποιήσαμε δομικού τύπου αλλαγές, οι οποίες αποσκοπούσαν στο να μετατρέψουν έναν Οργανισμό, που δίνει και παροχές όχι μόνο σε χρήμα αλλά και σε είδος, δηλαδή υπηρεσίες. Και τι είδους υπηρεσίες είναι αυτές; Υπηρεσίες πληροφόρησης και συμβουλευτικής και προς τους ανέργους, αλλά και προς τις επιχειρήσεις. Στους μεν ανέργους για να έχουν μια υποστήριξη για την εργασιακή τους ένταξη, στις δε επιχειρήσεις για να μπορέσουν να διευρύνουν τη δεξαμενή των θέσεων εργασίας στις οποίες ο ΟΑΕΔ θα μπορεί να τοποθετεί ανέργους», σημειώνει η κ. Καραμεσίνη και τονίζει πως «όλες οι δομικές αλλαγές που κάναμε είχαν έναν και μοναδικό σκοπό: να μετατρέψουν τον ΟΑΕΔ σε έναν σύγχρονο ευρωπαϊκό οργανισμό απασχόλησης».
«Παρέλαβα μια προβληματική κατάσταση, ιδίως όσον αφορά τα πληροφοριακά συστήματα του ΟΑΕΔ», λέει και υπενθυμίζει τις ουρές και την ταλαιπωρία των ανέργων στα Κέντρα Προώθησης της Απασχόλησης όταν ο Οργανισμός δεν είχε ακόμα ηλεκτρονικές υπηρεσίες και ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα, αλλά και τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του προσωπικού για να υποδεχθεί και να εγγράψει τους ανέργους και για να ανταποκριθεί στην εκθετική αύξηση της ζήτησης για επιδόματα. Ο «Επαναπροσδιορισμός του Επιχειρησιακού Μοντέλου του ΟΑΕΔ» βρισκόταν στα σκαριά ήδη από το 2012 και μέχρι το 2015 βρισκόταν σε σχέδια επί χάρτου από μεγάλες ιδιωτικές εταιρίες – αναδόχους στις οποίες είχε ανατεθεί. Το 2015 άρχισε όμως να υλοποιείται και μέσα στην τετραετία που ακολούθησε ολοκληρώθηκε, με την Μαρία Καραμεσίνη να επισημαίνει ότι κομβικό ρόλο σε αυτή την εξέλιξη διαδραμάτισε η απόφαση να προσληφθούν στον Οργανισμό 335 μόνιμοι εργασιακοί σύμβουλοι, ώστε να μην αφεθεί στα χέρια του ιδιωτικού τομέα ο ρόλος της συμβουλευτικής τόσο προς τους ανέργους, όσο και προς τις εταιρείες – εργοδότες.
«Υλοποιήσαμε έναν πολύ μεγάλο αριθμό προγραμμάτων ενεργητικής πολιτικής αγοράς εργασίας και σε αυτά τα προγράμματα εντάχθηκαν 175.000 άνεργοι», συνεχίζει. «Είναι ένας ικανοποιητικός κατά τη γνώμη μου αριθμός, ο οποίος αν προσθέσουμε και τις θέσεις που δημιουργήθηκαν από τα αντίστοιχα προγράμματα του υπουργείου Εργασίας, φτάνει συνολικά τις 240.000 θέσεις εργασίας», συμπληρώνει. Επίσης οι θεσμικές βελτιώσεις που υιοθετήθηκαν διευκόλυναν την πρόσβαση των πρώην αυτοαπασχολούμενων στο βοήθημα ανεργίας, ενώ ο αριθμός των επιδοτούμενων ανέργων αυξήθηκε κατά 25% μεταξύ 2014 και 2018 και ο βαθμός κάλυψης των ανέργων από επίδομα ανεργίας ανέβηκε στο 16%.
Κάπως έτσι εξηγείται, ίσως, και το γεγονός ότι το 42,1% των ανέργων έδωσε «ψήφο εμπιστοσύνης» στον ΣΥΡΙΖΑ στις πρόσφατες εκλογές.
«Το εγχείρημα της ριζικής αναδιοργάνωσης του Οργανισμού, παράλληλα με την ενδυνάμωσή του, αποτελεί στοίχημα ευρύτερης πολιτικής σημασίας, που καλείται να αποδείξει ότι το κράτος μπορεί να μεταρρυθμιστεί, εφόσον συνυπάρχουν όραμα, στόχοι και σχέδιο τεχνοκρατικά άρτιο, συγκροτημένο και, προπαντός, ικανό να παρακινήσει και να εμπνεύσει την ενεργή συμμετοχή των εργαζομένων και την προσήλωση και τον ζήλο των διοικητικών στελεχών», καταλήγει η Μαρία Καραμεσίνη και τονίζει πως «Ο ΟΑΕΔ οφείλει να κερδίσει αυτό το στοίχημα».
* Αξίζει να σημειωθεί ότι αφήνοντας το τιμόνι του ΟΑΕΔ, η Μαρία Καραμεσίνη αφήνει επίσης πίσω της έναν απολογισμό των δράσεων του Οργανισμού για την περίοδο 2015 – 2019, έκτασης 200 σελίδων. Ένα δείγμα διαφάνειας και δημόσιας λογοδοσίας που θα πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα καλής πρακτικής για θεσμούς και φορείς.
Απολογισμός Δράσεων ΟΑΕΔ, Μάρτιος 2015-Ιούνιος 2019
Το έργο στον ΟΑΕΔ τα τελευταία 4 χρόνια με λίγα λόγια
Α) ΜΕΤΑΡΡΥΜΙΣΗ ΤΟΥ ΟΑΕΔ – ΔΟΜΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ
Υλοποίηση του προγράμματος «Επαναπροσδιορισμός του Επιχειρησιακού Μοντέλου του ΟΑΕΔ» σε συνδυασμό με την ενδυνάμωση του οργανισμού με στοχευμένες προσλήψεις μόνιμου επιστημονικού προσωπικού και με τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό συστημάτων και εξοπλισμού πληροφορικής.
Στόχος προγράμματος: ο ΟΑΕΔ να αυξήσει τις ευκαιρίες εργασίας που προσφέρει στους ανέργους και να τους παρέχει καλύτερη υποστήριξη και καθοδήγηση στην αναζήτηση κατάλληλης εργασίας.
Επιτεύγματα προγράμματος: οργάνωση χώρων υποδοχής και αυτοεξυπηρέτησης ανέργων σε όλες τις τοπικές υπηρεσίες, πολύ μεγάλη επέκταση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών, πλήρης αναδιοργάνωση της συμβουλευτικής ανέργων με νέα εργαλεία και ηλεκτρονικές εφαρμογές και με την πρόσληψη 335 νέων εργασιακών συμβούλων υψηλών προσόντων, νέες υπηρεσίες προς επιχειρήσεις με σκοπό την αύξηση των προσφερόμενων θέσεων εργασίας, σχεδιασμός και πιλοτική εφαρμογή ενός νέου μοντέλου παροχής ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης, κατάρτιση των δύο τρίτων του προσωπικού, αλλαγή οργανωτικού και διοικητικού μοντέλου, ενεργοποίηση και συμμετοχή εργαζομένων.
Β) ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ
Προγράμματα απασχόλησης και κατάρτισης
Την τετραετία 2015 – 2018 υλοποιήθηκαν προγράμματα απασχόλησης, απόκτησης εργασιακής εμπειρίας, κατάρτισης και διατήρησης θέσεων εργασίας για 359.000 ωφελούμενους. Μέχρι σήμερα, 175.000 άνεργοι έχουν συμμετάσχει σε αυτά τα προγράμματα, εκ των οποίων 13 είναι ανοιχτά και δέχονται αιτήσεις. Τρία επιπλέον προγράμματα απασχόλησης και επιχειρηματικότητας προκηρύχθηκαν εντός του 2019 για 24.000 ανέργους.
Ανασχεδιασμός όλων των παλιών και σχεδιασμός νέων καινοτόμων προγραμμάτων, π.χ. απόκτησης εργασιακής εμπειρίας, δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας για όσους έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους μέσα στην κρίση, πιλοτικό πρόγραμμα νεανικής επιχειρηματικότητας.
Νέο μοντέλο ενεργητικών πολιτικών – Πιλοτικό πρόγραμμα στο Θριάσιο πεδίο (Ελευσίνα). Σχεδιάστηκε με βάση τα χαρακτηριστικά των ανέργων και της ζήτησης εργασίας από τις επιχειρήσεις της περιοχής και υλοποιείται με βάση τη διάγνωση των ατομικών αναγκών υποστήριξης των ανέργων για να βρουν δουλειά, για τους οποίους επιλέγεται ο κατάλληλος συνδυασμός από ένα μενού διαρκώς ανοιχτών προγραμμάτων απασχόλησης και κατάρτισης.
Ασφάλιση κατά της ανεργίας και ιδιότητα του ανέργου
- Μεταξύ 2014 και 2018, αυξήθηκε ο αριθμός των επιδοτούμενων ανέργων κατά 25% και των ανέργων εποχικών επαγγελμάτων που παίρνουν ειδικό εποχικό βοήθημα κατά 60%.
- Μειώθηκαν τα απαιτούμενα ημερομίσθια για την τακτική επιδότηση ανεργίας των εκπαιδευτικών σε φροντιστήρια και κέντρα ξένων γλωσσών.
- Διευρύνθηκαν οι δικαιούχοι του ειδικού εποχικού βοηθήματος στους χορευτές και τους τεχνικούς που απασχολούνται σε ζωντανές οπτικοακουστικές εκδηλώσεις.
- Διατηρούν την ιδιότητα του ανέργου όσοι άνεργοι δουλεύουν μέχρι 70 ημέρες το δωδεκάμηνο.
Προγράμματα κοινωνικής πολιτικής
- Αύξηση αριθμού ωφελούμενων παιδιών στο πρόγραμμα διαμονής παιδιών σε παιδικές κατασκηνώσεις, από 11.000 το 2014 σε 57.000 το 2019.
- Αύξηση αριθμού ωφελούμενων στο πρόγραμμα κοινωνικού τουρισμού, από 67.000 το 2014 – 2015 σε 141.000 το 2018 – 2019.
- Ολοκλήρωση της κατασκευής και λειτουργίας, από τον Μάρτιο του 2019, του νέου Βρεφονηπιακού Σταθμού ΟΑΕΔ Καρδίτσας, που φιλοξενεί σήμερα 100 παιδιά.
- Έναρξη, από το 2019, προγραμμάτων χορήγησης δωρεάν βιβλίων και εισιτηρίων θεατρικών παραστάσεων σε εργαζόμενους και ανέργους.
- Ρύθμιση οφειλών για περίπου 36.000 δικαιούχους εργατικών κατοικιών στους οικισμούς του τ. ΟΕΚ και για περίπου 82.000 δανειολήπτες από ίδια κεφάλαια του τ. ΟΕΚ.
- Ολοκλήρωση της κατασκευής έξι (6) οικισμών εργατικών κατοικιών που είχαν ξεκινήσει από τον τ. ΟΕΚ και παράδοση στους δικαιούχους 334 νέων κατοικιών.
Επαγγελματική εκπαίδευση – Σχολές Μαθητείας ΟΑΕΔ
- Παράταση έως το σχολικό έτος 2021 – 2022 της λειτουργίας των ΕΠΑΣ Μαθητείας ΟΑΕΔ που είχαν καταργηθεί το 2013.
- Διαμόρφωση από κοινού με το υπ. Παιδείας του Εθνικού Πλαισίου Ποιότητας Μαθητείας, που θεσμοθετήθηκε το 2017.
- Εκπόνηση 30 νέων προγραμμάτων μάθησης στον χώρο εργασίας και πιλοτική εφαρμογή.
- Πιλοτικά προγράμματα μαθητείας και αναμόρφωση προγραμμάτων σπουδών σε συνεργασία με Ευρωπαίους εταίρους και μεγάλες επιχειρήσεις (ΕΕΣΤΥ, ΕΛΓΟ, DEKRAAkademie, κλάδος έτοιμου ενδύματος, πράσινα επαγγέλματα κ.ά.).
Επαγγελματική κατάρτιση ενηλίκων (ΚΕΚ ΟΑΕΔ και ΛΑΕΚ)
- Ίδρυση Εκπαιδευτικού Κέντρου Επαγγελματικής Κατάρτισης Εφήβων και Νέων με Ειδικές Ανάγκες (ΕΚΕΚ ΑμεΑ) στη Θεσσαλονίκη με κανονισμό λειτουργίας που προβλέπει τη δημιουργία Κέντρων Προστατευμένης Εργασίας που θα παρέχουν εργασία στους αποφοίτους και θα τους βοηθούν να ενταχθούν στην αγορά εργασίας.
- Σχεδιασμός και υλοποίηση, από το 2016, προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης 150 κρατουμένων σε 6 καταστήματα κράτησης, σε συνεργασία με το υπ. Δικαιοσύνης, και εκπόνηση ολοκληρωμένου σχεδίου επέκτασής τους σε όλες τις φυλακές της χώρας.
- Πλήρης αναμόρφωση του προγράμματος ΛΑΕΚ επαγγελματικής κατάρτισης εργαζομένων επιχειρήσεων 1 – 49 ατόμων (εγκύκλιος 2019).
Πρόσληψη προσωπικού – Εργασιακές σχέσεις
- Πρόσληψη μέσω ΑΣΕΠ 335 μόνιμων εργασιακών συμβούλων με υψηλά προσόντα, τεσσάρων (4) μόνιμων δικηγόρων με έμμισθη εντολή, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η πρόσληψη δέκα (10) μόνιμων πτυχιούχων πληροφορικής.
- Κατάργηση των εργολάβων καθαριότητας και πρόσληψη μέσω ΑΣΕΠ (ΣΟΧ 1/2018) 478 εργαζομένων μέσω της σύναψης ατομικών συμβάσεων εργασίας ΙΔΟΧ για την κάλυψη των αναγκών καθαριότητας όλων των υπηρεσιών του οργανισμού πανελλαδικά.
- Πρόσληψη μέσω ΑΣΕΠ (ΣΟΧ 2/2018), 86 συμβασιούχων ΙΔΟΧ για κάλυψη αναγκών προσωπικού στους Βρεφονηπιακούς Σταθμούς του ΟΑΕΔ
- Εφαρμογή για πρώτη φορά στον ΟΑΕΔ του θεσμού των αναπληρωτών εκπαιδευτικών στις ΕΠΑΣ Μαθητείας από το σχολικό έτος 2017 – 2018.
- Θεσμοθέτηση και εφαρμογή από το 2017, για πρώτη φορά στον ΟΑΕΔ, αντικειμενικού πλαισίου επιλογής διευθυντών και υποδιευθυντών των εκπαιδευτικών δομών (ΕΠΑΣ, ΙΕΚ, ΚΕΚ).
- Αναγνώριση, από το 2017, της προϋπηρεσίας αναπληρωτών και ωρομισθίων εκπαιδευτικών ΙΔΟΧ και ένταξή τους σε μισθολογικά κλιμάκια. Έως σήμερα έχει αναγνωριστεί η προϋπηρεσία σε περισσότερους από 1.400 εκπαιδευτικούς και η συνάφεια με το αντικείμενο περισσότερων των 500 μεταπτυχιακών και διδακτορικών τίτλων σπουδών.
Πηγή: TVXS
