Παραθέτω μία από τις ερωτήσεις που έθεσε ο Νίκος Παπαδημητρίου στον Σωκράτη Φάμελλο, σε συνέντευξη που του πήρε για την «Εφ.Συν.» (20-21.12.2025): «Σε μία από τις τοποθετήσεις σας των προηγούμενων ημερών σημειώσατε ότι “το αίτημα των εκλογών αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη αξία και αναγκαιότητα”. Εκλογές γιατί, κύριε πρόεδρε; Για να δούμε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να έχει διπλάσια ποσοστά από το δεύτερο κόμμα;». Ο Φάμελλος αρχίζει την απάντησή του επιμένοντας εμφατικά σε αυτή του την άποψη: «Εκλογές τώρα, είναι η μόνη λύση για τη χώρα». (Αυτή η φράση είναι και ο τίτλος της συνέντευξης.)
Ούτε όμως στην ίδια απάντηση ούτε στις επόμενες, όπου γίνεται συζήτηση για την προοπτική ενότητας ή συνεργασίας των «προοδευτικών δυνάμεων», απαντά στο κρίσιμο (και αυτονόητο) ζήτημα που του έθεσε ο δημοσιογράφος: Τι θα συμβεί αν όντως ο Μητσοτάκης κάνει τώρα εκλογές και τις κερδίσει με τεράστια διαφορά από το δεύτερο κόμμα, πράγμα που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις είναι και το πιο πιθανό; Μήπως εννοεί ότι αν προκηρυχτούν τώρα εκλογές όλα τα κόμματα αριστερά από τη Ν.Δ. θα «φιλοτιμηθούν» και θα αναγκαστούν να συμπράξουν εκλογικά για να πέσει η κυβέρνηση της Δεξιάς; Το ότι δεν λέει ευθέως κάτι τέτοιο, μάλλον σημαίνει ότι και ο ίδιος αναγνωρίζει πόσο απίθανο είναι να συμβεί.
Μετά την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, το εν λόγω κόμμα βρίσκεται σε κατάσταση πλήρους ταυτοτικής σύγχυσης. Αναμενόμενο είναι, με μία έννοια, ο αρχηγός του να επικαλείται το «αίτημα του κόσμου» για εκλογές εδώ και τώρα και για την ενότητα των «προοδευτικών δυνάμεων». Η επίρριψη των ευθυνών σε άλλους διά μέσου της επίκλησης του ανέφικτου είναι όντως ένας τρόπος να συγκαλύπτεται η δική σου ταυτοτική σύγχυση. Η ταυτοτική σύγχυση είχε προέλθει από το γεγονός ότι το μοναδικό ιδεολογικό στίγμα που είχε απομείνει στον ΣΥΡΙΖΑ μετά τη γελοιοποίηση που υπέστη με την εκλογή του Κασσελάκη στην προεδρία ήταν ότι (ακόμη) επρόκειτο για το «κόμμα Τσίπρα». Πράγμα που σταμάτησε βέβαια να ισχύει όταν αποχώρησε ο Τσίπρας και –πόσο μάλλον- όταν κατά την παρουσίαση του βιβλίου του ουσιαστικά προανήγγειλε την ίδρυση νέου δικού του κόμματος. Μάλλον εδώ έγκειται η σημαντικότερη ιδεολογικο-πολιτική διαφορά μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Νέας Αριστεράς. Οσα μέλη και στελέχη έφυγαν από τον ΣΥΡΙΖΑ το φθινόπωρο του 2023 και συγκρότησαν τη Νέα Αριστερά, είτε το συνειδητοποίησαν πλήρως είτε όχι, αυτό που κυρίως έπραξαν τότε ήταν ότι απαρνήθηκαν ριζικά το αρχηγικό «κόμμα Τσίπρα» και ότι ίδρυσαν ένα μη αρχηγικό αριστερό κόμμα – δηλαδή ένα κόμμα της ανανεωτικής ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Ας επανέλθουμε στο «αίτημα του κόσμου» για ενότητα των «προοδευτικών δυνάμεων». Εχω εξηγήσει σε παλαιότερα άρθρα μου γιατί η εν λόγω «ενότητα» είναι πραγματολογικά ανέφικτη ούτως ή άλλως (βλ. ιδίως «Το ιδεολόγημα του “Βρείτε τα”» – «Εφ.Συν.», 29.4.2025). Δεν πιστεύω ότι υπάρχει πολύς κόσμος που είναι τόσο αφελής ώστε να πιστεύει πως είναι ρεαλιστικό τούτο το αίτημα. Στον βαθμό που όντως υπάρχει κάποια απεύθυνση από τους ανένταχτους πολίτες προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης, μάλλον πρόκειται για κραυγή αγανάκτησης και απόγνωσης: «Κοιτάξτε πώς τα κάνατε και τώρα έχουμε τη Δεξιά να μας κυβερνά καταστρέφοντας τις ζωές μας ανεμπόδιστη».
Θα πω κάτι αυτονόητο για πολλούς, αλλά που δυστυχώς για πολλούς άλλους δεν είναι. Για να υπάρξει λαϊκό μέτωπο, εκλογική συνεργασία, ενωτικό σχήμα οποιουδήποτε είδους, πρέπει να υπάρχουν αυτοτελή κόμματα που θα το συναποτελούν. Η Νέα Αριστερά υπάρχει ως αυτοτελές κόμμα. Αν παρατηρείται στασιμότητα ή ακόμα και μείωση στο αποκαρδιωτικά μικρό ποσοστό που της δίνουν οι δημοσκοπήσεις, τούτο οφείλεται κατά την άποψή μου αποκλειστικά στο ότι προξενείται διαρκώς η εντύπωση ότι πρόκειται για μεταβατικό σχήμα που πασχίζει κάπου να προσκολληθεί (στο «κόμμα Τσίπρα», στα απομεινάρια του ΣΥΡΙΖΑ…) και όχι για αληθινά αυτόνομο κόμμα.
Μάλλον πιο αποκαρδιωτικό και από τα χαμηλά ποσοστά της Νέας Αριστεράς στις δημοσκοπήσεις είναι ότι η επιχειρηματολογία υπέρ «συμμαχιών πάση θυσία για να φύγει ο Μητσοτάκης» οδηγεί στην απώλεια της οποιασδήποτε θετικής ιδεολογικής ταυτότητας. Τα «αριστερόμετρα», για τα οποία κατηγορούσαν κάποτε όσους επέμεναν στη διατήρηση της αριστερής ταυτότητας του ΣΥΡΙΖΑ, έχουν αντικατασταθεί από τα «αντι-δεξιόμετρα». Ακούς συχνά εκτενείς αναλύσεις για το πόσο κακιά είναι η κυβέρνηση Μητσοτάκη, που απευθύνονται σε αριστερούς, και κατά τρόπο που υπονοούν ότι αντι-δεξιός αγώνας και αριστερή ιδεολογία αλληλοαποκλείονται. Πέρα από την ιδεολογική του αυτοκατάργηση, αν ο μόνος εναπομείνας φορέας της ανανεωτικής Αριστεράς προβάλλει στον κόσμο αυτό ως κυρίαρχη άποψη, θα συμβάλει στην περαιτέρω απαξίωση της πολιτικής. Η αντιπολίτευση θα κυριαρχείται πλέον από τέτοιου είδους κόμματα και «ο Μητσοτάκης» θα απολαύσει ανενόχλητος και τέταρτη και πέμπτη κυβερνητική θητεία.
