Τη συνέντευξη πήρε ο Αργύρης Παναγόπουλος
«Το Εκουαδόρ, η Χιλή, η Κολομβία, η Βολιβία, η Αργεντινή και η Βραζιλία μάς δείχνουν ότι το νεοφιλελεύθερο μοντέλο απέτυχες παταγωδώς και ότι χρησιμοποιεί την ωμή βία για να αντιμετωπίζει τις διεκδικήσεις των λαών μας ή φτάνει να οργανώνει και πραξικοπήματα για να ανατρέψει τα εκλογικά αποτελέσματα. Στη Λατινική Αμερική δεν χρειαζόμαστε στρατηγούς και μάνατζερ για να κυβερνούν τις χώρες μας, αλλά συνειδητούς λαϊκούς ηγέτες, κόμματα και προοδευτικές συμμαχίες που μαζί με τα κινήματα των ιθαγενών πληθυσμών, των νέων, των γυναικών, των αγροτών και των εργαζομένων, να αγωνιστούμε για να μειώσουμε τις ανισότητες και τη φτώχεια που αυξάνονται πάλι από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Ο Μορένο, ο Πινιέρα, η Ανιές και ο Ντούκε δεν θα κερδίσουν τίποτα με την καταστολή, παρά τον πόνο που προκαλούν στις κοινωνίες μας», τόνισε στην «Αυγή» ο Κρίστιαν Παμπέλ Μουνιός Λόπες, ο βουλευτής και πρώην υπουργός Σχεδιασμού του Εκουαδόρ.
Ο Μουνιός Λόπες είναι πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικής και Φορολογικής Πολιτικής της Βουλής του Εκουαδόρ, ενώ κατά τη διάρκεια των κυβερνήσεων του Ραφαέλ Κορέα από το 2007 έως το 2015 είχε αναλάβει αρχικά τη θέση του γενικού γραμματέα για τη Δημοκρατική Μεταρρύθμιση του Κράτους, αργότερα διετέλεσε υφυπουργός Οικονομικής και Κοινωνικής Ένταξης και, τέλος, ανέλαβε υπουργός Σχεδιασμού και Ανάπτυξης, συμμετέχοντας σε όλες τις διυπουργικές επιτροπές για την Οικονομία, την Παραγωγή, την Κοινωνική Πολιτική, τους Στρατηγικούς Τομείς, την Ασφάλεια και το Ανθρώπινο Ταλέντο, τους αντίστοιχους «ανθρώπινους πόρους» για τις δυτικές κυβερνήσεις.
Ο Μουνιός Λόπες εργάστηκε ακατάπαυστα στον σχεδιασμό μιας αναπτυξιακής πολιτικής για το Εκουαδόρ σε συνεργασία με τις άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, έχοντας αναλάβει από το 2013 έως το 2015 τη θέση του προέδρου του Δικτύου Σχεδιασμού των Χωρών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής και του προέδρου του Περιφερειακού Συμβουλίου Σχεδιασμού ILPES – CEPAL.
Ο Μουνιός Λόπες σπούδασε Κοινωνιολογία της Ανάπτυξης, Περιφερειακή Διοικητική Αποκέντρωση και Διεθνή Συνεργασία, διετέλεσε καθηγητής στα μεγαλύτερα και καλύτερα πανεπιστήμια του Εκουαδόρ, μεταξύ των οποίων το Καθολικό Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο των Άνδεων Σιμόν Μπολίβαρ και το Πανεπιστήμιο του Αγίου Φραγκίσκου του Κίτο, αποτέλεσε στέλεχος της «Συμμαχίας Χώρα» του Ραφαέλ Κορέα και από το 2018 του νέου «Κινήματος Επανάσταση Πολιτών», μετά τη δεξιά και σκληρή νεοφιλελεύθερη στροφή του προέδρου Λένιν Μορένο.
* Πώς είναι αυτή τη στιγμή η κατάσταση στο Εκουαδόρ;
Τον Οκτώβριο είχαμε στο Εκουαδόρ τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών. Οι κινητοποιήσεις αυτές άφησαν πολλά ανοιχτά τραύματα στην κοινωνία μας, γιατί είχαμε δέκα νεκρούς, εκατοντάδες τραυματίες και χιλιάδες συλλήψεις, με αποτέλεσμα να φτάσουμε να μιλάμε για πολιτικούς κρατούμενους. Υπάρχει ακόμη μεγάλη ένταση, γιατί η κυβέρνηση δεν στοχεύει σε πραγματική υποχώρηση των τόνων και στην ειρήνευση της χώρας. Ο Συνήγορος του Πολίτη κατήγγειλε ότι το 80% των συλλήψεων πραγματοποιήθηκαν χωρίς κανένα λόγο, παραβιάζοντας τα δικαιώματα των πολιτών.
Η κοινωνία μας αντέδρασε άμεσα στο πακέτο της λιτότητας που προσπάθησε να περάσει ο Πρόεδρος Μορένο με τις συνταγές του ΔΝΤ και γνωρίσαμε έναν πρωτοφανή δυναμισμό από τα κινήματα των ιθαγενών πληθυσμών, τους φοιτητές, τμήματα των κινημάτων των εργαζομένων και των λαϊκών και κοινωνικών κινημάτων. Η Επανάσταση των Πολιτών είδαμε τους βουλευτές και τους τοπικούς κυβερνήτες μας να φυλακίζονται ή να αναζητούν καταφύγιο στην Πρεσβεία του Μεξικού για να αποφύγουν παράνομες διώξεις.
Τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση του Μορένο έπληξαν πάρα πολύ τους ιθαγενείς πληθυσμούς, που θα έπρεπε να αντιμετωπίσουν μια αύξηση της τιμής των καυσίμων κατά 125%. Ένα μέτρο που θα εκτίνασσε στα ύψη τις τιμές των προϊόντων, πέρα από το τεράστιο πρόβλημα για τα δημόσια μέσα συγκοινωνιών.
* Φαίνεται ότι η κυβέρνηση του Μορένο αναγκάστηκε να κάνει πίσω…
Μετά από μια λαϊκή εξέγερση ένδεκα ημερών, ο Μορένο και η κυβέρνησή του, που εγκατέλειψαν την πρωτεύουσα Κίτο, απέσυραν το «πακέτο της λιτότητας» που είχε προτείνει το ΔΝΤ δείχνοντας μια φαινομενική διάθεση διαπραγματεύσεων για να φέρουν αμέσως μετά, με τη μορφή του κατεπείγοντος, μια σειρά άλλα μέτρα που προέρχονται από το αντικοινωνικό οπλοστάσιο του ΔΝΤ. Σήμερα βρισκόμαστε σε μια φαινομενική ηρεμία, με την κυβέρνηση και τις λαϊκές κοινωνικές δυνάμεις να μετρούν ο ένας τις αντοχές του άλλου.
* Το Εκουαδόρ αποτέλεσε την πρώτη χώρα που είχαμε μια άμεση και πρωτοφανή λαϊκή αντίδραση στον σκληρό νεοφιλελευθερισμό που εφαρμόζεται στη Λατινική Αμερική…
Θα έλεγα ότι έχουμε μια πραγματική εξέγερση εναντίον του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, που προσπαθεί να γυρίσει πίσω την ήπειρό μας και να διευρύνει με τραγικό τρόπο τις ανισότητες και τη φτώχεια. Ας μη γελιόμαστε όμως, η κρίση του νεοφιλελευθερισμού δεν εκδηλώθηκε μόνο στο Εκουαδόρ και στους δρόμους του Μπουένος Άιρες, με τον λαό της Αργεντινής να εκλέγει πανηγυρικά τον Φερνάντες, ή στους δρόμους του Σαντιάγκο και του Βαλπαραΐσο, όπου οι νέοι άνθρωποι αγωνίζονται με ηρωισμό και αυτοθυσία εναντίον μιας σκληρής καταστολής που έχει προκαλέσει δεκάδες νεκρούς και ελπίζω και το τέλος του «μοντέλου της Χιλής» του Πινοσέτ, που προσπάθησε να μας φορέσει σαν κουστούμι ο βάρβαρος νεοφιλελευθερισμός. Δεν ήταν μόνο τα 30 πέσος της αύξησης του εισιτηρίου στο μετρό του Σαντιάγκο που πυροδότησαν τη μεγαλύτερη κοινωνική έκρηξη της σύγχρονης ιστορίας της Χιλής, αλλά τα 30 χρόνια ενός μοντέλου που επέβαλε ένας στυγνός δικτάτορας για να θεσμοθετήσει τον κοινωνικό αποκλεισμό, τις ανισότητες και τη φτωχοποίηση της κοινωνίας. Στην Κολομβία, όπως και στη Χιλή, δεν μπορούν να κοροϊδέψουν τον κόσμο. Οι νέοι άνθρωποι βγήκαν μαζικά στους δρόμους και θέλουν να φύγουν οι Πινιέρα και οι Ντούκε, γιατί δεν μπορούν άλλο από την καταστολή και τη διαφθορά τους.
Τα τελευταία χρόνια, είδαμε τον κόσμο να αντιδρά στις πολιτικές του ΔΝΤ στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία, βλέπουμε τα αδιέξοδο των ανελεύθερων και αντικοινωνικών πολιτικών στην Καταλωνία ή το Χονγκ Κονγκ. Η νεοφιλελεύθερη δημοκρατία είναι κουφή, δεν ακούει κανέναν και δεν μπορεί να αντιπροσωπεύσει την κοινωνική πλειοψηφία σε καμία μεριά του κόσμου. Εκεί που χάνει, οργανώνει πραξικοπήματα, όπως είδαμε στη Βολιβία. Σε λίγους μήνες θα έχουμε αυτοδιοικητικές εκλογές στη Βραζιλία και είναι σημαντικό να ηττηθεί η δεξιά του Μπολσονάρου. Σε αυτό θα βοηθήσουν σίγουρα τόσο ο Λούλα όσο και η Ρουσέφ.
* Η «προσωρινή κυβέρνηση» της Βολιβίας προχωρά στην υιοθέτηση μιας σειράς μέτρων που δεν φαίνονται και τόσο.. προσωρινά.
Στη Βολιβία προσπαθούν να καταστρέψουν με ταχείς ρυθμούς ό,τι οικοδομήθηκε με πολύ κόπο και θυσίες. Προσπαθούν να κάνουν το ίδιο πράγμα που προσπαθεί να κάνει ο Μορένο στο Εκουαδόρ, να καταστρέψει ό,τι υπάρχει και να προχωρήσει σε ξεπούλημα του εθνικού πλούτου της χώρας στις πολυεθνικές. Θέλουν να μας παρουσιάσουν το κράτος σαν επιχείρηση και τους αιρετούς πολιτικούς σαν τους καλούς μάνατζερ. Μόνο που το λίθιο, ο χρυσός, το φυσικό αέριο, οι υδρογονάνθρακες δεν ανήκουν σε καμιά επιχείρηση -κράτος και κυβερνήτες- μάνατζερ, αλλά στους λαούς μας. Η Λατινική Αμερική χρειάζεται μια νέα γενιά μεγάλων πολιτικών, όπως είχαμε στη Βραζιλία, την Αργεντινή, το Εκουαδόρ, τη Βενεζουέλα, τη Βολιβία. Δεν χρειαζόμαστε επικεφαλής κυβερνήσεων που να είναι οι διαχειριστές των μεγάλων πολυεθνικών.
Στο Εκουαδόρ ο κόσμος ψήφισε τον Μορένο με εντολή να συνεχίσει την κοινωνική πολιτική που είχε ξεκινήσει ο Κορέα για να βρεθούμε μέσα σε ένα βράδυ με την ατζέντα του ΔΝΤ, την αποβιομηχάνιση και τις πολιτικές διώξεις, με τη σύμφωνη γνώμη του συστήματος των μέσων ενημέρωσης που ανήκουν στους έχοντες και κατέχοντες.
Στη Βολιβία δεν τους άρεσε το εκλογικό αποτέλεσμα και ανέτρεψαν τον Μοράλες. Η Λατινική Αμερική δεν έχει ανάγκη από στρατηγούς ή αυταρχικές «δημοκρατίες» που κυνηγούν τους πολιτικούς αντιπάλους τους και δολοφονούν τους κοινωνικούς ηγέτες και τους ακτιβιστές. Η Λατινική Αμερική έχει ανάγκη από περισσότερη δημοκρατία και ισότητα, συμμετοχή και δικαιώματα. Στη Βολιβία κυνηγούν τα στελέχη της κυβέρνησης του Μοράλες με τον ίδιο τρόπο που κυνηγούν στο Εκουαδόρ όσους στήριξαν τον Κορέα. Στο Εκουαδόρ φυλάκισαν ακόμη και τον αντιπρόεδρο Χόρχε Γκλας, που είχε εκλεγεί με τον Μορένο. Δεν είναι δυνατόν στις χώρες μας οι πρεσβείες του Μεξικού να μετατρέπονται, στη Λατινική Αμερική, σε καταφύγια πρώην υπουργών και προέδρων της Βουλής που διώκονται παράνομα.
* Βλέπετε κάποια διέξοδο;
Πριν λίγες εβδομάδες, ο λαός της Αργεντινής έδωσε την απάντησή του στον Μάκρι, το ΔΝΤ και τις ΗΠΑ. Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα μεγάλο προοδευτικό μέτωπο στο Εκουαδόρ, αλλά, πιστεύω, και στις άλλες χώρες, για να κερδίσουμε τον νεοφιλελευθερισμό στις κάλπες, με τη δημοκρατία, τη συμμετοχή και τη συναίνεση. Ο κόσμος που βγήκε στους δρόμους του Εκουαδόρ, της Χιλής, της Κολομβίας, ο κόσμος που αντιστέκεται στους πραξικοπηματίες στη Βολιβία, πρέπει να δώσει μια απάντηση. Δεν φτάνει να καταγγέλλουμε τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την καταστολή και την προσπάθεια να ξεπουλήσουν τον εθνικό μας πλούτο. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τις ζωντανές δυνάμεις μας για να εκφράσουμε την κοινωνική πλειοψηφία που υποφέρει από αυτές τις πολιτικές. Χρειαζόμαστε ένα μεγάλο ενωτικό και πλατύ προοδευτικό μέτωπο με μια αξιόπιστη ηγεσία για να κερδίσουμε τις προεδρικές εκλογές του 2021 και να διώξουμε τον Μορένο. Στο Εκουαδόρ και στις άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπως στη Χιλή, τη Βολιβία, την Κολομβία και τη Βραζιλία, οι ιθαγενείς πληθυσμοί βρίσκονται στο προσκήνιο απαιτώντας τον σεβασμό των δικαιωμάτων τους και κινητοποιούνται δυναμικά για να απορρίψουν την επιστροφή στις διακρίσεις.
Είναι προφανές ότι οι επόμενοι μήνες και τα επόμενα χρόνια δεν θα είναι εύκολα ούτε για το Εκουαδόρ αλλά ούτε και συνολικά για τη Λατινική Αμερική, γιατί ο προοδευτικός και δημοκρατικός κόσμος, όλοι αυτοί που ο νεοφιλελευθερισμός προσπαθεί να αποκλείσει ξανά, θα δώσουν τη μάχη για τα δικαιώματά τους. Η φαινομενική ηρεμία στο Εκουαδόρ δεν είναι δεδομένη, γιατί η κοινωνία βράζει από τις αδικίες και τις νέες ανισότητες, ενώ κάτι ανάλογο συμβαίνει στη Χιλή και την Κολομβία, αλλά και στη Βραζιλία, όπου η λιτότητα συνοδεύεται από τη διαφθορά και ο Μπολσονάρου έδειξε ήδη ότι φοβάται την αντίδραση της κοινωνίας.
Πρέπει να αγωνιστούμε από κοινού με την Ευρώπη εναντίον του ρατσισμού και της ξενοφοβίας
* Πώς βλέπετε τον ρόλο της Ευρώπης;
Η Ευρώπη, δυστυχώς, ακολουθεί αντιφατική πολιτική. Από τη μια πλευρά, θα πρέπει να την ευχαριστήσουμε γιατί δέχθηκε πολλούς μετανάστες, προσφέροντας σε πολλούς Λατινοαμερικάνους ένα μέλλον που δεν μπορούν να έχουν στις χώρες μας. Το γεγονός αυτό αποτελεί πραγματικά ένα ιδιαίτερο γεγονός για την Ευρώπη, γιατί δείχνει ότι υπάρχουν ισχυρές δημοκρατικές αξίες και ανθρωπιστικές παραδόσεις. Από την άλλη πλευρά, εκδηλώνεται ένα κλίμα μισαλλοδοξίας, ρατσισμού και ξενοφοβίας που θέτει σε κίνδυνο την παρουσία των μεταναστών και αναβιώνει σε ορισμένες ευρωπαϊκές κοινωνίες εφιάλτες του παρελθόντος. Στη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη, πρέπει να αγωνιστούμε από κοινού εναντίον του ρατσισμού και της ξενοφοβίας και πρέπει να αγωνιστούμε για να γκρεμίσουμε τα τείχη εκεί που υψώνονται. Το τείχος του Τραμπ στα σύνορα μεταξύ ΗΠΑ και Μεξικού αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγή και όχι προς μίμηση για να καταδικάσουμε ορισμένους ανθρώπους στην ένδεια.
Θα ήταν ίσως καλύτερα η Ευρώπη να ακολουθούσε διαφορετική εξωτερική πολιτική και να είχε διαφορετικό πλαίσιο για τη λειτουργία και τον ρόλο των επιχειρήσεών της σε τρίτες χώρες, γιατί πολλές από αυτές τροφοδότησαν τα προβλήματα σε αρκετές χώρες στη Λατινική Αμερική, αλλά και άλλες περιοχές του πλανήτη.
Πηγή: Η Αυγή
