Το περιεχόμενο και το αποτέλεσμα της συνόδου κορυφής της Δευτέρας στη Βάρνα της Βουλγαρίας, μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, ως ένα βαθμό, προετοιμάζονταν στις Βρυξέλλες, Πέμπτη και Παρασκευή, στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Αυτό δεν διέφυγε ούτε λεπτό της προσοχής του έλληνα πρωθυπουργού που υπήρξε εξαιρετικά δραστήριος, για να πετύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Μαζί με το ταξίδι του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, στα Σκόπια και τη συνάντηση που θα έχει με το συνάδελφό του της FYROM, παρουσία του κ. Νίμιτς διαμορφώνεται ένα πυκνό σε ζυμώσεις, ίσως και αποφάσεις, δεκαήμερο για κρίσιμα ζητήματα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Καθώς όλα αυτά συμβαίνουν μέσα σε ένα ιδιαίτερα διαταραγμένο και επικίνδυνο περιβάλλον στην ευρύτερη περιοχή μας η ψυχραιμία, η διπλωματική τεκμηρίωση και αποφασιστικότητα είναι ένας χρήσιμος οδηγός.
Ισορροπία στις διατυπώσεις
Ο Αλεξης Τσίπρας υπήρξε πολύ προσεκτικός αν κρίνει κανείς και από τις δηλώσεις του την ώρα που προσερχόταν στο Συμβούλιο. «Θα πρέπει να στηριχθούν όλα τα κράτη απέναντι σε καταστρατηγήσεις τρίτων χωρών». Σε ερώτηση αν πρέπει η ΕΕ να επαναπροσδιορίσει τη σχέση της με την Τουρκία, ο κ. Τσίπρας, απάντησε με προσοχή: «Νομίζω πρέπει να προβληματιζόμαστε από τις εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στην ευρύτερη περιοχή. Ωστόσο, πιστεύω ότι πρέπει να είμαστε πολύ ευθείς και σαφείς ως προς την τουρκική πλευρά, ως προς τις υποχρεώσεις τους και κυρίως ως προς το σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου», έσπευσε, όμως, να προσθέσει: «αλλά ταυτόχρονα πρέπει να διατηρήσουμε ανοιχτές τις πόρτες του διαλόγου».
Όπως προέκυπτε προτείνονταν διατυπώσεις, τελικά, στο ανακοινωθέν που χρησιμοποιούσαν αυστηρή γλώσσα για την Τουρκία. Όπως ενωρίτερα είχε αποκαλύψει το Ρόϊτερς η κοινή δήλωση των 28 που θα καλούσαν την Τουρκία «να σταματήσει αυτές τις πράξεις και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου στην έρευνα και εξόρυξη φυσικών πόρων, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου», αναφέρεται στο προσχέδιο. Αναμενόταν επίσης να υπάρχει και έμμεση αναφορά για τους δύο έλληνες αξιωματικούς.
Προσπάθειες σε πολλά μέτωπα
Η ελληνική προσπάθεια αυτές τις μέρες δεν επιχειρεί απλώς να αντιμετωπίσει τρέχοντα ακανθώδη ζητήματα που προέκυψαν στις σχέσεις της με την Τουρκία. Η ελληνική πλευρά διαισθάνεται ότι η τρέχουσα διαταραχή έχει βάθος και η Τουρκία θεωρεί ότι μ΄ αυτή επιδιώκει να αναβαθμίσει τις απαιτήσεις της. Επομένως, η ελληνική κυβέρνηση κάνει προσπάθειες σε πολλά μέτωπα. Οι νέες δηλώσεις του πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα κ. Πάιατ, σαφώς θετικότερες, ήταν καρπός προσπαθειών.
Μιλώντας για τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή σημείωσε σε συνέντευξή του στο News 24/7 ότι οι ΗΠΑ δεν ζήτησαν από την Ελλάδα να τα βρει μόνη της με την Τουρκία. «Δεν νίπτουμε τας χείρας στην υπόθεση αυτή. Το αντίθετο», τόνισε ως προς την υπόθεση των αξιωματικών.
Η τηλεφωνική επικοινωνία με τον επανεκλεγέντα πρόεδρο της Ρωσίας Πούτιν περιεστράφη επίσης στα ίδια θέματα. Ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε τις ελληνικές προσπάθειες για να διατηρείται ο ελληνοτουρκικός διάλογος, αλλά και την τουρκική προκλητικότητα. Τέθηκαν και εδώ ζητήματα, όπως η συνεχιζόμενη κράτηση των δύο στρατιωτών και η ΑΟΖ της Κύπρου. Η πρόσκληση του Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα, σύμφωνα με πληροφορίες, υπονοούν και ένα είδος μεσολαβητικού ρόλου της Ρωσίας σε ζητήματα Ελλάδας-Τουρκίας. Ιδιαίτερα προσεκτική ήταν η αναφορά του έλληνα πρωθυπουργού στο ζήτημα των κατασκόπων: «πρέπει να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας στο Ηνωμένο Βασίλειο και στον βρετανικό λαό, αλλά ταυτοχρόνως πρέπει να είμαστε πάρα πολύ υπεύθυνοι ως προς τη διαχείριση αυτού του ζητήματος».
Η λύση συμφέρον και των δύο πλευρών
Σ΄ αυτό το ρευστό και συγκρουόμενο πλαίσιο επιχειρείται να αναζητηθεί από την ελληνική πλευρά και η λύση του Μακεδονικού. Το ταξίδι στα Σκόπια του Νίκου Κοτζιά είναι ασφαλώς καλά προετοιμασμένο και θα συνιστά ένα ουσιαστικό βήμα αλλά είναι πρόωρο ακόμα να μιλήσουμε για τα άλλα που πρέπει να ακολουθήσουν.
Η ελληνική πλευρά έχει έκδηλο συμφέρον να λυθεί, να λύσει ένα από τα πιο ώριμα προβλήματα εξωτερικής πολιτικής την ίδια στιγμή που άλλα, όπως με την Τουρκία, οξύνονται. Το ίδιο και η FYROM έχει κάθε συμφέρον να σταθεροποιηθεί γεωπολιτικά και οι καλές της σχέσεις με την Ελλάδα είναι απαραίτητη εξέλιξη. Αρκεί να μην υπάρξουν αγκυλώσεις και εμμονές είτε από τη μια πλευρά είτε από την άλλη. Να μην εφευρεθούν προσχήματα ή διογκωθούν αντί να υπερπηδηθούν τα υπαρκτά εμπόδια.
Είναι σημαντικό να μη χαθεί αυτή η ευκαιρία για τη χώρα καθώς υπάρχει μια κυβέρνηση με κορμό την αριστερά που εργάζεται για τη λύση του. Την ίδια ώρα καραδοκεί μια ΝΔ της οποίας ο πρόεδρος εξακολουθεί, ενώ η επιδίωξη λύσης έχει μπει στην τελική ευθεία, να πιστεύει ότι «μακροπρόθεσμα τα Δυτικά Βαλκάνια πρέπει να ανήκουν στην ΕΕ» και ότι «την ίδια στιγμή οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πρέπει να λύσουν τα εκκρεμή ζητήματα που έχουν με τους γείτονές τους». Δηλαδή, κατά τον κ. Μητσοτάκη το Μακεδονικό μπορεί να περιμένει, και οι υπόλοιποι γεωπολιτικοί παράγοντες, θα λυθεί… όταν ωριμάσει η ΝΔ.
Παύλος Κλαυδιανός
Πηγή: Η Εποχή
