Αν το επίπεδο του ανθρώπινου πολιτισμού καθορίζεται από τον σεβασμό που δείχνει στην ύπαρξη, στην αυταξία της φυσικής παρουσίας του καθενός στα εγκόσμια, σήμερα μπορούμε να ισχυριστούμε ότι τούτος ο πολιτισμός οπισθοδρομεί.
Ο βαθύς συστημικός ρατσισμός των ΗΠΑ, που κάνει τον καθένα έρμαιο των κατασταλτικών μηχανισμών και της κρατικής βίας, αιτία της δολοφονίας ενός ακόμα μαύρου παρία, είναι ενδεικτικός: στην Μέκκα του καπιταλισμού, το οργανωμένο κράτος διαπαιδαγωγεί τους νόμιμους εκπροσώπους του έτσι ώστε να ασκούν το δικαίωμα της θανάτωσης όπου, όπως και όποτε νομίζουν, εναντίον κυρίως εκείνων που θεωρούνται “απειλή” στην ευταξία ή περισσεύουν, ως ανθρώπινα απορρίμματα, στην κοινωνία των λευκών.
Η παγκόσμια κρίση του covid19 ανέδειξε, επίσης, δια των κρατικών πολιτικών, την ίδια δολοφονική διάσταση: στο πάλε ποτέ σουηδικό υπόδειγμα, η διάβρωση είναι τέτοια που οι νεκροί σε αναλογία πληθυσμού ξεπέρασαν εκείνους των ΗΠΑ. Η Σουηδία, με πάνω από 4.500 νεκρούς συνολικά και 30 ανά εκατομμύριο κατοίκους, ξεπερνά τις ΗΠΑ με 18 ανά εκατομμύριο νεκρούς.
Αλλά, τι κι αν ξεκληρίστηκε μια μικρή πόλη; Το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της Σουηδίας αυξήθηκε κατά 0,4% τους πρώτους τρεις μήνες του 2020, όταν μάλιστα οι προβλέψεις της Κομισιόν λένε πως η ύφεση στην Ε.Ε. θα κυμανθεί φέτος στο 7,4%, στο όριο της κρίσης του 1929.
Να σκοτώνεις, όμως, στον καπιταλισμό είναι συγχωρητέο όταν διά του φόνου σώζεις και τη βάση, την οικονομική συνθήκη, αλλά και το εποικοδόμημα, το πολιτικό σύστημα, με όλα τα συμπαρομαρτούντα. Έτσι, να συγκλίνουν στην αντίληψη του θανάτου η ευρωπαϊκή ιδέα της, δήθεν, ανοχής με την αμερικάνικη της απροκάλυπτης καταστολής δεν είναι παρά το σύμπτωμα της βαθιάς αρρώστιας της δυτικής σκέψης. Ο Χάρος, από εχθρός και φόβητρο, μεταβάλλεται στον μεγάλο αρωγό της χείρας της αγοράς. Ούτε σκέψη για αναδιανομή του παραχθέντος πλούτου ούτε σκέψη για απο-ανάπτυξη. Στη δε αντίπερα του Ατλαντικού, ο “αλλόφυλος” παραμένει κάτι λιγότερο από άνθρωπος. Μπορεί να ποδοπατιέται με μεγαλύτερη, ενίοτε, ευκολία από εκείνην με την οποία ποδοπατά κανείς έναν σκύλο.
Στα καθ’ ημάς, όλοι έχουν έναν φιλεύσπλαχνο λόγο να πουν. Αλλά η απανθρωπιά βγαίνει ενισχυμένη: την ίδια ακριβώς στιγμή, η κοινωνική τυφλότητα εξαφανίζει τους πρόσφυγες που ξεσπιτώνονται. Στις δυτικού τύπου κοινωνίες, ο πανταχού παρών ρατσισμός εργαλειοποιεί και ενσωματώνει τις αντιδράσεις και εκμεταλλεύεται προς το συμφέρον του συστήματος τις φασιστικές αποκλίσεις του κοινωνικού σώματος.
Είναι, πραγματικά, φριχτό: “το αλλοτριωμένο υποκείμενο το κατάπιε η αλλοτριωμένη του ύπαρξη”*, τόσο ώστε ο θάνατος να διαδέχεται τη ζωή όχι για χάρη μιας άλλης, πολυπλοκότερης, ουράνιας ευτυχίας, αλλά ως απαραίτητος και εποικοδομητικός για να διατηρηθεί η ίδια ανθρωποκτόνος ανάπτυξη που συνοδεύει τη δυστοπική κοινωνία των ανισοτήτων.
Έτσι, είτε πεθαίνουν τα γερόντια στη Σουηδία και οι μαύροι στην Αμερική είτε ξεσπιστώνονται οι μετανάστες στην Ελλάδα, ένα και το αυτό. Και, ναι, η απροκάλυπτη κρατική δολοφονία του Αφροαμερικανού, Τζορτζ Φλόιντ, ξεσήκωσε μεν τη λαϊκή οργή, δεν θα σταθεί όμως ικανή να μεταβάλει τη συστημική συνθήκη όσο παραμένει αποσπασματική και περιορισμένη εντός, άλλων κάθε φορά, εθνικών ορίων.
Είναι, όμως, ένα μικρό λιθαράκι στην αργοκίνητη ιστορία των λαών. Αν η ανά τον κόσμο Αριστερά μπορέσει να το νοηματοδοτήσει, πριν προλάβουν να το ενσωματώσουν οι συστημικοί άρπαγες, είναι μια άλλη, μεγάλη και λυπητερή, ιστορία.
*Χέρμπερτ Μαρκούζε, Μονοδιάστατος άνθρωπος
Κατέ Καζάντη
Πηγή: Arti News
