Αν υπάρχει κάτι στο οποίο συμφώνησαν πρόσφατα όλες οι πτέρυγες του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αυτό είναι ο ιστορικής σημασίας χαρακτήρας του συνεδρίου. Ιστορική σημασία η οποία αποδόθηκε πρωτίστως στην επιτακτική ανάγκη να φύγει η επιζήμια για τη χώρα κυβέρνηση της ΝΔ. Την οποία ανάγκη για μεν τους «προεδρικούς» εξυπηρετεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός και διεύρυνση του κόμματος προς τη σοσιαλδημοκρατία, για δε την αντιπολιτευόμενη «Ομπρέλα» μπορεί να υπηρετήσει μόνον η διατήρηση της αριστερής ριζοσπαστικής του ταυτότητας.
Ασφαλώς ο καθορισμός της φυσιογνωμίας και της πορείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ από το συνέδριο έχει υποκειμενικά βαρύνουσα σημασία για τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις. Όμως, η αντικειμενικά ιστορική σημασία του συνεδρίου προκύπτει από το γεγονός ότι με αφορμή τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο έχουμε εισέλθει στην πιο επικίνδυνη περίοδο μέχρι στιγμής στην ιστορία του ανθρώπινου είδους. Στην οποία η Αριστερά καλείται να δώσει άμεσα λύση διεξόδου. Γιατί σαν αποτέλεσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία έχει κηρυχθεί ένας παγκόσμιος χρηματοπιστωτικός και οικονομικός πόλεμος που δεν απέχει πολύ από την κλιμάκωσή του σε ένα 3ο Παγκόσμιο Πόλεμο (Γ’ΠΠ) με ανοιχτό πάντα το ενδεχόμενο του πυρηνικού ολέθρου.
Και επειδή οι προτάσεις του Αλέξη Τσίπρα κατά της ακρίβειας που πλήττει το λαϊκό εισόδημα επιχειρούν να αντιμετωπίσουν το σύμπτωμα (πληθωρισμός) και όχι την αιτία του (στρατιωτικός και οικονομικός πόλεμος), έχει μοναδική σημασία η στάση που σκοπεύει να τηρήσει το μεγαλύτερο κόμμα της Αριστεράς στην Ευρώπη απέναντι στην κλιμάκωση και διαφαινόμενη μετεξέλιξη του ρωσο-ουκρανικού πολέμου σε Γ’ΠΠ.
Εκ πρώτης όψεως ηχεί ίσως υπερβολική μία εκτίμηση για παγκόσμιο πόλεμο. Όμως τα γεγονότα δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνείας: ακόμη κι αν λήξει η στρατιωτική σύγκρουση στην Ουκρανία – κάτι που δεν φαίνεται να επίκειται μετά την ανοιχτή ανάμιξη της Δύσης με αποστολή βαρύ οπλισμού, τις απειλές των Ρώσων για επέμβαση στην Υπερδνειστερία και το σοβαρό ενδεχόμενο πυρηνικού πολέμου (δήλωση Λαβρόφ) – οι οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα συνεχιστούν όπως έχουν δηλώσει οι ΗΠΑ με στόχο την κατάρρευση της ρωσικής οικονομίας και την αλλαγή καθεστώτος, ενώ το ΝΑΤΟ εκτός από τον διπλασιασμό των δυνάμεών του στα ανατολικά ευρωπαϊκά σύνορα θα δεχθεί στους κόλπους του τις Φινλανδία και Σουηδία.
Σε απάντηση η Ρωσία, ενόσω βρίσκει τρόπους να παρακάμψει μερικώς τις κυρώσεις μέσω τρίτων χωρών, κλείνει τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (Πολωνία, Βουλγαρία) εντείνοντας την πληθωριστική και οικονομική κρίση που ήδη μαστίζει (βλ περικοπές σε ενέργεια, πρώτες ύλες, τρόφιμα) τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Και δεν είναι μόνον οι εκατέρωθεν οικονομικές κυρώσεις, ο εμπορικός πόλεμος και ο κυρίαρχος πλέον προστατευτισμός που ρίχνουν λάδι στη φωτιά της οικονομικής κρίσης. Είναι και η εκτόξευση των πολεμικών δαπανών σε βάρος των κοινωνικών προϋπολογισμών που προοιωνίζονται νέο κύμα λιτότητας διεθνώς αλλά πρωτίστως στην Ευρώπη. Η πολιτική ηγεσία της οποίας με την ολιγωρία της να διαπραγματευτεί και να αναζητήσει διπλωματική λύση στον ουκρανικό πόλεμο ως ανεξάρτητη και μεσολαβούσα πολιτική δύναμη συντάσσεται με τις αμερικανονατοϊκές δυνάμεις σε έναν αδιέξοδο πόλεμο και προτιμά την εξάρτηση από το πολύ ακριβότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο και σχιστολιθικό πετρέλαιο των ΗΠΑ από το φθηνότερο της Ρωσίας.
Με την επιλογή της αυτή δεν ανταλλάσσει μόνο την μία εξάρτηση με μία χειρότερη οικονομικά, αλλά πριμοδοτεί διεθνώς τις πετρελαϊκές πολυεθνικές να επενδύσουν εκ νέου την προσεχή 20ετία στην εξόρυξη υδρογονανθράκων εγκαταλείποντας ουσιαστικά με την επιλογή της στρατιωτικοποίησης και την πράσινη μετάβαση και την ισχνή ελπίδα αποτροπής της κλιματικής καταστροφής.
Όμως η χειρότερη επίπτωση της ευρωπαϊκής πρόσδεσης στο αμερικανονατοϊκό άρμα είναι η διαίρεση της παγκόσμιας οικονομίας σε δύο στρατόπεδα Δύσης-Ανατολής μέσω του αποκλεισμού της Ρωσίας από το διεθνές σύστημα πληρωμών (κανόνας δολαρίου), την κατάσχεση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας και τις κυρώσεις με στόχο την οικονομική ασφυξία της. Πρόκειται για την κήρυξη ενός παγκόσμιου οικονομικού πολέμου, καθώς οι πολιτικές των κυρώσεων και οικονομικής ασφυξίας που οι ΗΠΑ εφάρμοσαν στο παρελθόν εναντίον πολύ ασθενέστερων οικονομικά χωρών (πχ Ιράν, Αφγανιστάν, Βενεζουέλα, Κούβα) προκάλεσαν σοβαρό πλήγμα αλλά δεν γονάτισαν τις χώρες αυτές. Ούτε θα υποτάξουν την κατά πολύ ισχυρότερη οικονομικά και στρατιωτικά Ρωσία, η οποία ήδη απαντά με δικές της κυρώσεις κατά μη φιλικών χωρών.
Ιστορικά, οι ενδοιμπεριαλιστικές εντάσεις κατέστρεφαν πάντα την εμπιστοσύνη μεταξύ των ιμπεριαλιστικών χωρών από την οποία εξαρτάται η διεθνής πίστη (δανεισμός). Αυτό οδηγούσε κάθε φορά τις κεντρικές τράπεζες να επιστρέφουν στη διατήρηση των αποθεματικών τους μόνο σε ράβδους χρυσού. Μολονότι οι συνθήκες που επιτρέπουν στο δολάριο ΗΠΑ να λειτουργήσει ως παγκόσμιο χρήμα βρίσκονται σε πτώση εδώ και χρόνια, η πρόσφατη κίνηση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους να κατασχέσουν μεγάλο μέρος των συναλλαγματικών αποθεμάτων κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας έχει εγείρει ανησυχίες ότι αρκετές μεγάλες χώρες θα μπορούσαν να αρχίσουν να απομακρύνονται από τη χρήση του δολαρίου προκειμένου να απαλλαγούν από την ομηρία των ολοένα και πιο δαπανηρών και ενοχλητικών απαιτήσεων των ΗΠΑ.
Είναι λες και η εμπορική τράπεζα απειλούσε να παγώσει τον λογαριασμό σας επειδή δεν της άρεσε ο τρόπος που κάνετε τη ζωή σας ή επειδή αποδοκίμαζε την πολιτική σας δραστηριότητα. Σε αυτή την περίπτωση, οι άνθρωποι με πολιτική αποκλίνουσα από αυτές των τραπεζών δεν θα προχωρούσαν σε ανάληψη και διαφύλαξη των χρημάτων τους στο σπίτι ; Αυτό τείνει να συμβεί σήμερα στον κανόνα δολαρίου μετά την κατάσχεση των αποθεματικών της Ρωσίας. Ρωσία, Κίνα και άλλες μεγάλες χώρες στρέφονται στον χρυσό και εναλλακτικά νομίσματα καθώς η εμπιστοσύνη και μαζί της η σταθερότητα του διεθνούς νομισματικού συστήματος καταρρέει παρασύροντας την παγκόσμια οικονομία στην ύφεση και την κρίση.
Δυστυχώς η πολιτική ηγεσία της Ευρώπης ρίχνει λάδι στη φωτιά του πολέμου και της κρίσης ταυτιζόμενη με τις ΗΠΑ, τις κυρώσεις, τις πωλήσεις όπλων στην Ουκρανία και τη στρατιωτικοποίηση των πολιτικών της, αντί να αναζητεί ρόλο μεσολαβητικό για την ειρήνευση μέσω της διπλωματικού οδού και ακολούθως για την άρση των κυρώσεων και του κατακερματισμού της παγκόσμιας οικονομίας και κοινωνίας. Στις συνθήκες αυτές, μόνο αντίδοτο στη γενικευμένη κρίση και την παγκοσμιοποίηση του πολέμου είναι ένα συντονισμένο αντιπολεμικό, εργατικό και οικολογικό κίνημα που θα βάλει άμεσα τέλος στις εχθροπραξίες, στην επερχόμενη νέα λιτότητα και στην κατάπνιξη της πράσινης μετάβασης υπέρ των πετρελαϊκών εταιριών και των πολυεθνικών παραγωγής όπλων. Σε αυτό το κίνημα καλείται να πρωταγωνιστήσει η ευρωπαϊκή Αριστερά και αυτός είναι ο ιστορικός ρόλος που επωμίζεται το μεγαλύτερο κόμμα της.
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΛΛΩΝΙΑΤΗΣ
