Συνομολογούμε, λοιπόν, πασίχαρες/οι, πως στέφθηκε με αδιαμφισβήτητη επιτυχία η γιορτή της δημοκρατίας της Κυριακής (15 Mαΐου) κι έφερε κι άλλους συνοδοιπόρους και συντρόφους, κοντά 100.000 ανθρώπους, στον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Αλλά για να μην γίνουμε σαν τους Εγγλέζους του Ρουσσώ και νομίζουμε πως είμαστε ελεύθεροι και δημοκράτες επειδή εκλέξαμε αντιπροσώπους και αρχηγό, ενώ τούτη η δημοκρατία κρατά μόνο μία μέρα, τη μέρα δηλαδή των εκλογών, καλό είναι να δούμε πώς θα την επεκτείνουμε ώστε να μην καταστεί η μέρα προσχηματική. Και πώς ταυτόχρονα θα λειτουργήσει το κόμμα ως καταλύτης μετασχηματισμού όχι της κοινωνίας, όπως λέγεται, αλλά της διάνοιας και της συνείδησης όλων ετούτων των χιλιάδων, νέων και παλαιών.
Διότι, επειδή συχνότατα οι λαοί φαντάζονται ψευδώς τον εαυτό τους ως επαναστατικό -ακόμα και στην ακραία περίπτωση της ανόδου του φασισμού/ναζισμού τούτο συνέβαινε-, εκείν@ που βρίσκονται στη σωστή, αριστερή πλευρά του ποταμού οφείλουν να διαλύουν κάθε πλάνη. Διότι, επίσης, αν οι υποτελείς τάξεις είχαν, διιστορικά, σαφή θέση για να υπερασπίζονται τα συμφέροντά τους, δεν θα υπήρχε καπιταλισμός, πιθανώς ούτε φεουδαρχία ούτε δουλοκτησία ούτε τίποτε.
Επίσης: όλες/οι, μα όλες/οι, τυγχάνουμε ευεπίφοροι στην αλλοτρίωση. Αυτή τη μαρξική, αυτή που γεννά η παραγωγική διαδικασία, αυτή που φτιάχνει τέτοιες συνειδήσεις ώστε οι από κάτω να ενδίδουν σε κάθε προπαγάνδα άνωθεν. Αν αποτολμήσουμε, ας πούμε, να υποβάλουμε ερωτήματα και στις 172.000 για τη χρησιμότητα του δημοσίου, την ιδιωτική πρωτοβουλία, τις απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, τις κάθε λογής «αξιολογήσεις», μάλλον θα εκπλαγούμε.
Δυσάρεστα, παρεκτός κι αν, ακολουθώντας το διαβόητο δημόσιο αίσθημα, έχουμε ήδη διολισθήσει σε συστημικές αναγνώσεις. Σε άλλα πάλι, όπως εκείνα που, σ’ άλλους καιρούς, δεν τολμήσαμε -χωρισμός κράτους – Εκκλησίας, γάμος ομοφυλόφιλων κ.ο.κ.-, η έκπληξη πιθανώς να είναι ευχάριστη. Θα ερωτώνται, λοιπόν, τα μέλη και για άλλα, κρίσιμα ζητήματα θέσεων, ας πούμε, από τούδε και στο εξής, πράγμα που δεν συνέβη για τόσα και τόσα, όπως το όνομα του κόμματος, η εγκαθίδρυση νέων οργάνων, με νέα, μη εκλεγμένα πρόσωπα κ.λπ.;
Η αριστεροσύνη
Είναι δε προφανές πως οι δεκάδες χιλιάδες της Κυριακής δεν είναι όλ@ αριστερ@. Να είσαι άλλωστε αριστερ@ αποτελεί τύχη -ο όρος με διπλή σημασία: υπό την έννοια της τυχαιότητας της καταγωγής και του περιβάλλοντος ανατροφής- αλλά και ταυτόχρονα ευτύχημα, αφού η αριστεροσύνη αποτελεί τον μόνο δρόμο για να μετασχηματιστεί ο άδικος τούτος κόσμος.
Το κόμμα, λοιπόν, χρησιμοποιώντας ως βαρίδια γείωσης, τα ιδεώδη του, έχει χρέος βαρύ. Πρωτίστως ηθικό, έτσι όμως όπως ο Λούκατς εννοεί την ηθική. Να συνδιαμορφώνει δηλαδή και να επαναδιαμορφώνει διαρκώς τις συνειδήσεις ώστε το ίδιο να καθίσταται αυτό που κάποτε είπε ο σ. Τσίπρας: η αριστερή συνείδηση ολωνών.
Κι αν τώρα φτιάχνεται ένα κόμμα ποπουλίστικο, κατά πώς έλεγαν οι παλιοί, μάλλον καλώς συμβαίνει. Με ποπουλισμό εξάλλου παίρνονται οι κυβερνήσεις, με ποπουλισμό γίνονται οι επαναστάσεις -βλέπε μπολσεβίκοι-, όχι με σέχτες καθαρών.
Αλλά αρκεί για να στεριώσουν; Φτάνει ώστε ν’ αφήσουν πίσω τους ιστορικό αποτύπωμα; Φτάνει ώστε να μνημονεύονται ως συμβάντα τομής; Διότι μπορεί τα λάθη των χιλιάδων να «είναι ιστορικά απείρως γονιμότερα και πολυτιμότερα από το αλάθητο της καλύτερης Κεντρικής Επιτροπής», όμως οι παλινωδίες των λαών έκαναν την πρόσφατη ευρωπαϊκή Ιστορία μια αλυσίδα από λάθη. Διότι αν θες να κυβερνήσεις για πολύ χωρίς να σμίξεις με τα πίτουρα, χωρίς να γίνεις δηλαδή κομμάτι του συστήματος, άντε λίγο καλύτερο απ’ τ’ άλλα, απαιτείται να διαμορφώνεις και τα πλήθη.
Να τα ενσωματώνεις στη λειτουργία σου. Να τους αλλάζεις τον αδόξαστο μέχρις ότου εναρμονιστούν με τον κώδικα των πολιτικών αρχών σου. Να ατσαλώνεις την αριστερή σου αυτοπεποίθηση με ιδεολογική παρρησία, στα δύσκολα και στα αντιδημοφιλή. Να πρωτοπορείς παθιασμένα, δίχως φόβο. Και να ξετρομάζεις τους πολλούς και να τους εξηγείς. Και να γεμίζεις τις αποθήκες σου, κι ας μοιάζουν άνυδροι οι καιροί, ομπρέλες, αδιάβροχα κι αλεξικέραυνα. Και βουλοκέρια για τ’ αυτιά ώστε κανείς να μην ακούει τις Σειρήνες τού «αλλάξτε τα όλα», Σειρήνες που συχνότατα προστάζουν να μοιάσεις λιγουλάκι στα συστημικά τους μούτρα.
Η Αριστερά δεν είναι μόδα
Είναι απείρως ευκολότερο να αφήσεις το ρεύμα των καιρών να σε παρασύρει. Είναι μοντέρνο να αλλάζεις λεξιλόγιο, να χρησιμοποιείς τσιτάτα του συρμού, να εγκαταλείπεσαι σε κείνους που δήθεν «ξέρουν», δήθεν διαθέτουν «νόου χάου» κι ας είναι ανέκδοτο απ’ αλλού.
Η Αριστερά, όμως, δεν είναι μόδα που περνά. Ούτε και είναι για τα εύκολα.
*Η Κατέ Καζάντη είναι μέλος της Ο.Μ. Νεάπολης Εξαρχείων του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. (Το παρόν κείμενο είναι μια άλλη απάντηση στο ερώτημα του σ. Καρτερού, Η ΑΥΓΗ, 17/5/2022.)
