Οταν ακούει κανείς για καταφύγια το μυαλό πηγαίνει συνήθως σε καταθλιπτικά, ανήλια υπόγεια φορτωμένα με ράντζα, βαρέλια νερού και ράφια με κονσέρβες. Ηταν καιρός να πέσει και αυτό το στερεότυπο. Τα σημερινά καταφύγια διαθέτουν όλες τις ανέσεις και έχουν το στυλ και την πολυτέλεια που αρμόζουν στους ιδιοκτήτες τους. Γιατί δεν είναι για όλους.
Στο κεντρικό Κάνσας, μια πρώην αποθήκη πυρομαχικών του αμερικανικου στρατού έχει σήμερα μετατραπεί σε υπόγειο συγκρότημα κατοικιών οι οποίες είναι σχεδιασμένες για να αντέξουν και στις πιο σκληρές δοκιμασίες, από τυφώνες μέχρι πυρηνικό ολοκαύτωμα. Το 2008, χρονιά που συμπτωματικά ξέσπασε η οικονομική κρίση στη Γουολ Στρητ, ο μεγαλομεσίτης Λάρι Χολ αγόρασε τις εγκαταστάσεις και στη συνέχεια δαπάνησε 20 εκατομμύρια δολάρια για να τις μετατρέψει σε πολυτελή διαμερίσματα.
Η εταιρεία του, Survival Condo (Διαμερίσματα Επιβίωσης), πουλά σήμερα κάθε ένα από αυτά σε τιμές που κυμαίνονται από 1,5 σε 4 εκατομμύρια δολάρια. Από μέσα τα διαμερίσματα μοιάζουν απολύτως φυσικολογικά. Η διαφορά βρίσκεται στη θωράκιση. Οι εξωτερικοί τοίχοι στο υπόγειο οικιστικό συγκρότημα έχουν τρία μέτρα φάρδος, ενώ η οροφή από την οποία παρέχεται ο εξαερισμός είναι φτιαγμένη για να αντέχει σε ανέμους που ξεπερνούν τα 500 μίλια την ώρα.
Ο Χολ είχε την επιχειρηματική του ιδέα την περίοδο που διαδέχτηκε τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, όταν οι Αμερικανοί έσπευδαν να προφυλαχτούν με κάθε μέσο από κάποιο νέο τρομοκρατικό χτύπημα. Οι πλούσιοι θα έκαναν κάτι περισσότερο για την ασφάλειά τους, σκέφτηκε. Και μάλλον είχε δίκιο. Τα καταφύγια λουξ αποτελούν σήμερα την τελευταία λέξη της μόδας για τους μεγιστάνες του χρήματος που εμφανίζονται αποφασισμένοι να διαψεύσουν τη λαϊκή σοφία και να πάρουν πραγματικά μαζί τους κάτω από τη γη τα πλούτη τους.
To ΒΒC αναφέρει ότι ο ιδρυτής της Microsoft Μπιλ Γκέιτς διαθέτει υπερπολυτελή καταφύγια (εξοπλισμένα με πισίνες, γυμναστήρια και ιδιωτικούς κινηματογράφους) τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και την Καλιφόρνια. Δεν μπορεί να ξέρει κανείς πού θα τον βρει το κακό.
Ο Γκάρι Λιντς, αφεντικό της τεξανής εταιρείας Rising S Company, σημειώνει ότι οι πωλήσεις καταφυγίων τελευταίας τεχνολογίας αυξήθηκαν πέρσι κατά 700% σε σχέση με το 2015. Τα ατσάλινα τείχη των καταφυγίων θα αντέξουν γενιές ολόκληρες, υποστηρίζει. Και οι αποθήκες τους είναι εφοδιασμένες με τρόφιμα που υπερκαλύπτουν τις ανάγκες κάθε κατοίκου για ένα χρόνο.
Πώς όμως θα φτάσει κανείς στο απόμακρο καταφύγιό του σε συνθήκες απόλυτης καταστροφής; Το συμβόλαιο που υπογράφει η εταιρεία Survival Condo με τους πελάτες της προβλέπει ότι ειδικά θωρακισμένα οχήματα θα τους παραλάβουν από τις οικίες τους την Ημέρα της Κρίσης και θα τους οδηγήσουν με κάθε ασφάλεια στην υπόγεια κατοικία τους.
Για τους πιο ρομαντικούς και όσους δεν αρέσκονται να περάσουν τις μέρες της Αποκάλυψης περιτριγυρισμένοι από άλλους ανθρώπους, όσο πλούσιοι και αν είναι αυτοί, υπάρχουν και πιο μοναχικές λύσεις. Την ιδανική λύση προσφέρει εδώ το καταφύγιο Oppidium στην Τσεχία που αυτοδιαφημίζεται ως το «μεγαλύτερο καταφύγιο δισεκατομμυριούχων στον κόσμο». Πρόκειται για τεράστιες υπόγειες εγκαταστάσεις που κατασκευάστηκαν από τον στρατό της Σοβιετικής Ένωσης και της Τσεχοσλοβακίας. Σήμερα διαθέτει από υπόγειους κήπους και πισίνες μέχρι κελάρια για κρασί. Και φυσικά είναι ανοιχτό σε κάθε πιθανή τροποποίηση που θα προτείνουν οι αγοραστές.
Τα hedge funds σκάβουν λαγούμια
Είναι όλοι τους παρανοϊκοί ή ξέρουν κάτι παραπάνω; Ας παρηγορηθούμε με την περίπτωση του Στηβ Χάφμαν, ιδρυτή και ιδιοκτήτη του μέσου κοινωνικής δικτύωσης Reddit. Ο Χάφμαν έκανε πρόσφατα επέμβαση με λέιζερ στα μάτια του για να θεραπεύσει τη μυωπία του. Μέχρις εδώ όλα καλά. Το ενδιαφέρον βρίσκεται στον λόγο για τον οποίο έκανε την επέμβαση. “Αν έρθει το τέλος του κόσμου -και ακόμα και στην περίπτωση που δεν φτάσουμε εκεί και έχουμε φασαρίες-, θα είναι αδύνατον να βρίσκω φακούς επαφής. Και χωρίς αυτούς είμαι χαμένος!” δηλώνει στο περιοδικό “New Yorker”.
Ποιες ακριβώς είναι οι “φασαρίες” για τις οποίες ανησυχεί; Μιλά για το ενδεχόμενο “προσωρινής κατάρρευσης” της κυβέρνησης και των κρατικών δομών. “Εχω μερικές μοτοσυκλέτες, αρκετά όπλα, πυρομαχικά και τρόφιμα”, τονίζει. Ελπίζει ότι με όλα αυτά θα μπορέσει να ταμπουρωθεί για κάποιο διάστημα προστατευμένος από τις ορδές των βαρβάρων που θα τον πολιορκούν.
Εντάξει, ο άνθρωπος μπορεί να είναι για δέσιμο. Το ζήτημα είναι ότι την παράνοιά του συμμερίζονται σήμερα και πολλά άλλα μέλη του διαβόητου 1% που λυμαίνεται τον παγκόσμιο πλούτο. Υπάρχουν ειδικές σελίδες στο Facebook όπου εύποροι survivalists ανταλλάσσουν γνώμες και πληροφορίες για αντιασφυξιογόνες μάσκες, καταφύγια και περιοχές του πλανήτη που θα επηρεαστούν λιγότερο από το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.
Εδώ και δύο χρόνια μάλιστα, το φαινόμενο έχει φτάσει ακόμη και στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός. “Γνωρίζω μάνατζερς διάφορων hedge funds σε όλο τον κόσμο που αγοράζουν αεροδιαδρόμους και φάρμες στη Νέα Ζηλανδία επειδή νομίζουν ότι έχουν ανάγκη από κάποιο σχέδιο απόδρασης” τόνισε μιλώντας εκεί τον Ιανουάριο του 2015 ο οικονομολόγος Ρόμπερτ Τζόνσον.
“Εικοσιπέντε μάνατζερς hedge funds βγάζουν περισσότερα χρήματα από όλους τους εργαζόμενους στα νηπιαγωγεία της Αμερικής μαζί” συνέχισε. “Εκείνοι που ανήκουν σε αυτούς τους 25 δεν αισθάνονται καθόλου καλά. Νομίζω ότι έχουν αναπτύξει μια αυξημένη ευαισθησία” σημείωσε θέτοντάς το μάλλον ευγενικά.
Λίγο μετά το Φόρουμ, το φως της δημοσιότητας έβλεπε και μελέτη διαπρεπών οικονομολόγων (Πικετί, Σάεζ, Ζούκμαν) που κατέληγε στο συμπέρασμα ότι οι μισοί Αμερικανοί ενήλικες έχουν αποκλειστεί από τα οφέλη της οικονομικής ανάπτυξης από τα μέσα της δεκαετίας του ’70. Περίπου 170 εκατομμύρια εργαζόμενοι κερδίζουν σήμερα τα ίδια ή και λιγότερα χρήματα από τους πατεράδες τους, τη στιγμή που το εισόδημα της οικονομικής ελίτ έχει τριπλασιαστεί στο ίδιο διάστημα. Σε ό,τι αφορά τις εισοδηματικές ανισότητες, οι ΗΠΑ είναι συγκρίσιμες με το Κογκό, κατέληγε η έκθεση.
Οι ταραχές στο Φέργκιουσον, η προσφυγική κρίση, οι πόλεμοι και η αναταραχή στη Μέση Ανατολή και οι συνεχιζόμενες τρομοκρατικές επιθέσεις πιθανότατα θα μεγάλωσαν ακόμη περισσότερο την ανασφάλεια των 25 μάνατζερς – και όχι μόνο αυτών. Λίγο αργότερα, η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ έπειθε ακόμη και τους πιο ψύχραιμους ότι το τέλος του κόσμου δεν μπορεί να βρίσκεται και πολύ μακριά. Μόλις πριν από λίγες μέρες άλλωστε μιλώντας για τη Βόρεια Κορέα ο Αμερικανός πρόεδρος μας απείλησε όλους με “φωτιά και οργή” που δεν έχουμε ξαναδεί.
Κάποιοι τρίβουν τα χέρια τους όταν ακούν τέτοιες δηλώσεις. “Το κεντρικό θέμα σε κάθε καταστροφή είναι η αναζήτηση υπόγειου καταφυγίου… Τα καταφύγια της Vivos βρίσκονται βαθιά μέσα στη γη, αποτελούν απολύτως αυτάρκη συγκροτήματα σχεδιασμένα για να επιβιώνουν σε οποιοδήποτε σενάριο καταστροφής” αναφέρει η εταιρεία που σήμερα διαθέτει περισσότερα από 500 καταφύγια πολυτελείας στη Νότια Ντακότα.
Από τον Νοστράδαμο ώς τη Φουκουσίμα
Οποιοδήποτε σενάριο καταστροφής; Για να επιβεβαιώσει τα λεγόμενα της, η Vivos παραθέτει και έναν κατάλογο που πραγματικά σου φτιάχνει το κέφι. “Προετοιμαστείτε για την επικείμενη πλανητική ευθυγράμμιση, την Ημέρα της Κρίσης, τον Αρμαγεδδώνα. Αν πιστεύετε τις προφητείες της Βίβλου, του Νοστράδαμου, του Τρίτου Μυστικού της Φατίμα, τα οράματα του Εντγκαρ Κέις και όλα τα σημάδια οικονομικής κατάρρευσης, τον μελλοντικό παγκόσμιο πόλεμο, τον Τρίτο Παγκόσμιο, μια παγκόσμια επιδημία, την πρόσκρουση αστεροειδούς, τη διαρροή ραδιενέργειας από τη Φουκουσίμα, τη μετατόπιση των πόλων της Γης, είναι καιρός να προετοιμαστείτε!”.
Και πολλοί το κάνουν. Ο Ριντ Χόφμαν, συνιδρυτής του LinkedIn, δηλώνει στο “New Yorker” ότι πάνω από το 50% των δισεκατομμυριούχων-ιδιοκτητών νέας τεχνολογίας της Silicon Valley έχει ήδη αγοράσει κάποιου είδους “ασφάλιση” για την επικείμενη καταστροφή. Γιατί ειδικά οι σύγχρονοι μάγοι της τεχνολογίας;
Καθένας έχει τη δική του φοβία. Αλλά, σύμφωνα με τον Χόφμαν, υπάρχει ένα κοινό μοτίβο. Οταν σε μερικά χρόνια η αυτοματοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη καταργήσουν εκατομμύρια θέσεις εργασίας, η θύελλα θα ξεσπάσει στη Silicon Valley, την περιοχή των ΗΠΑ με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση πλούτου μετά το Κονέκτικατ. “Είναι κάτι που το έχω ακούσει από πολλούς. Θα στραφεί η χώρα εναντίον των πλουσίων; Θα στραφεί εναντίον της τεχνολογικής καινοτομίας; Θα υπάρξουν γενικευμένες ταραχές;” αναρωτιέται ο Χόφμαν.
Δεν είναι όμως μόνο οι εταιρείες πληροφορικής. Ο Τιμ Τσάνγκ είναι πιθανότατα ένας από τους 25 προαναφερόμενους μάνατζερ των hedge fund. Και στα σαράντα του είναι ήδη πολυεκατομμυριούχος και διευθυντής του Mayfield Funds. Διηγείται πώς περνά τον χρόνο του μαζί με τους άλλους επιχειρηματίες της εύφορης κοιλάδας.
“Μαζευόμαστε σε διάφορα δείπνα και συζητάμε για εναλλακτικά σχέδια. Άλλοι μαζεύουν Bitcoin, άλλοι δεύτερα διαβατήρια αν χρειαστούν και άλλοι αγοράζουν εξοχικά σε μακρινές χώρες που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως έξοδος διαφυγής” αναφέρει. Σχεδόν τους λυπάται κανείς. Πού άλλωστε να αναζητήσει κανείς καταφύγιο σε έναν τόσο αφιλόξενο κόσμο;
Απόδραση στη Νέα Ζηλανδία
Η Νέα Ζηλανδία αποτελεί έναν από τους προσφιλέστερους προορισμούς. Όλο και περισσότεροι Αμερικανοί κροίσοι αγοράζουν μεγάλα ακίνητα στη χώρα, δηλώνει στην “Daily Mail” ένας ντόπιος μεσίτης. Και γιατί όχι; Είναι εύπορη, ειρηνική και αρκετά απόμακρη ώστε να έχει βάσιμες ελπίδες ότι ο Αρμαγεδδών θα την παραβλέψει.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα βαθύπλουτου μετανάστη είναι εκείνο του Πήτερ Τίελ, του δισεκατομμυριούχου ιδρυτή της εταιρείας ηλεκτρονικής πληρωμής PayPal. Αφού πρώτα χρηματοδότησε γενναιόδωρα την προεκλογική καμπάνια του Τραμπ, ο Τίελ ξόδεψε άλλα 10 εκατομμύρια για να αγοράσει έκταση 5.000 στρεμμάτων στις Νότιες Αλπεις της χώρας, την ειδυλλιακή περιοχή όπου γυρίστηκαν οι ταινίες Άρχοντας των Δακτυλιδιών και Χόμπιτ. Έπειτα από την κατακραυγή που προκλήθηκε στα τοπικά ΜΜΕ, η κυβέρνηση έδωσε στη δημοσιότητα έγγραφα που πιστοποιούσαν τις “εξαιρετικές συνθήκες” κάτω από τις οποίες ο Αμερικανός μεγιστάνας έλαβε νεοζηλανδέζικο διαβατήριο.
Μήπως τελικά βρισκόμαστε τόσο κοντά στην καταστροφή; Οι πιο φοβισμένοι θα βρουν σε όλα αυτά έναν ακόμη λόγο ανησυχίας. Οι πιο ενθουσιώδεις θα εντοπίσουν πιθανότατα σημάδια για την επερχόμενη επανάσταση. Όπως και να έχει, ο καιρός που ακόμη και μια μεγάλη καταστροφή ένωνε τους ανθρώπους μέσα στη δυστυχία τους φαίνεται πια να έχει περάσει. Η οικονομική ελίτ είναι πια τόσο αποκομμένη και τόσο ξένη από την κοινωνία των ανθρώπων, τόσο αλαζονική, ώστε να πιστεύει ότι με μερικά δολάρια στην τσέπη μπορείς να γλυτώσεις ακόμη και το τέλος του κόσμου.
Μιχάλης Τρίκκας
Πηγή: Η Αυγή
