Macro

Ιρένε Σολά «Μάτια σού έδωσα κι εσύ κοίταξες το σκοτάδι», μετάφραση: Ευρυβιάδης Σοφός, εκδόσεις Ίκαρος, 2024

Μια μικρή παρέκκλιση η συμπερίληψη αυτού του βιβλίου σε τούτο το κείμενο, καθώς δεν είναι γραμμένο στα καστιλιάνικα αλλά στα καταλανικά, όπως και το προηγούμενο βιβλίο της συγγραφέα που έχει μεταφραστεί στα ελληνικά, το «Τραγουδώ εγώ και το βουνό χορεύει» (μτφ. Μαρία Παλαιολόγου).
 
Μια μέρα, από το χάραμα μέχρι τη νύχτα: το χάραμα η Μπερναδέτα ψυχορραγεί, τη νύχτα πεθαίνει. Όμως μέσα σε αυτή τη μέρα ξεδιπλώνονται αιώνες ιστορίας ενός ολόκληρου κόσμου, ενός κόσμου ανάμεσα στη σκληρή καθημερινή ζωή και στην αχλή του ονείρου και της μεταφυσικής, ενός κόσμου ωστόσο που κατοικείται από γυναίκες. Και δίπλα στις πραγματικές ιστορίες τους, ξεδιπλώνονται μύθοι, θρύλοι, παραδόσεις, η πραγματικότητα μπλέκεται με τη μαγεία, φαντάσματα και άνθρωποι συνυπάρχουν σε ένα άχρονο σύμπαν, τα ζώα έχουν κι αυτά τις ιστορίες τους που διαδραματίζονται παράλληλα με εκείνες των ανθρώπων, και πάντα ο διάβολος καιροφυλακτεί για να κάνει τις συμφωνίες του.
 
Βέβαια, και σε αυτό το βιβλίο της Σολά, ρόλο αληθινής πρωταγωνίστριας έχει και η φύση – εδώ η άγρια οροσειρά της Καταλονίας Γκιλιερίες, γνωστή παλιά για τους ληστές που λημέριαζαν εκεί. Ο ποιητικός λόγος της Σολά αποτυπώνει αυτή την οριακή σχέση των ανθρώπων με τον αγριότοπο στον οποίο τους έχει λάχει να ζουν, μια σχέση που καθορίζει πολλά στη ζωή τους και σημαδεύει κι αυτή τις φωνές του χορού των γυναικών.
 
Κώστας Αθανασίου