Η Μαδαγασκάρη ταράσσεται από μαζικές διαδηλώσεις ως αντίδραση στις διακοπές ρεύματος και την έλλειψη πόσιμου νερού. Αυτή η κοινωνική έκρηξη αντανακλά μια πολύ βαθύτερη δυσφορία, και θα μπορούσε να ανατρέψει την κυβέρνηση.
Από τις 25 Σεπτεμβρίου, ένας οργανισμός που αυτοαποκαλείται Gen Z Mada έχει οργανώσει αυθόρμητες διαδηλώσεις στις περισσότερες πόλεις της χώρας, ιδιαίτερα στην Ανταναναρίβο, την πρωτεύουσα. Ως απάντηση στην καταστολή, οι φοιτητές και οι νέοι των μεγάλων πόλεων συγκεντρώνονται μπροστά σε κάποιο πανεπιστήμιο της πρωτεύουσας για να καταγγείλουν τη στροφή της κυβέρνησης προς αυταρχισμό και τη βίαιη καταστολή από την αστυνομία.
Οι διακοπές ρεύματος (που φτάνουν έως και 12 ώρες) μπορεί να οδηγήσουν και σε διακοπές της παροχής πόσιμου νερού, σ’ ένα νησί που ήδη υποφέρει από σοβαρή έλλειψη νερού. Αυτά τα προβλήματα θεωρούνται μόνο η κορυφή του παγόβουνου.
Η καταστολή έχει υπάρξει πολύ σκληρή: σύμφωνα με τον ΟΗΕ, υπάρχουν τουλάχιστον 22 νεκροί κι πάνω από 100 τραυματισμένοι, με ορισμένους σοβαρά.
Σε πολλά σημεία, το κίνημα θυμίζει αυτά που είδαμε πρόσφατα σε Ινδονησία, Νεπάλ και Μαρόκο: νέοι στην πρώτη γραμμή, που οργανώνονται μέσω των social media, διαφωνούν θεμελιωδώς με την οικονομική και πολιτική ελίτ και την πολυτέλεια της ζωής της, εν μέσω μεγάλης φτώχειας.
Οι διακοπές ρεύματος και νερού συμβολίζουν την ταπείνωση που υφίστανται εκατομμύρια Μαδαγασκανοί εργαζόμενοι. Η κακή κατάσταση των δημόσιων υποδομών αντανακλά την περιφρόνηση της τοπικής αστικής τάξης και τις σπασμένες υποσχέσεις του Αντρί Ραζουελίνα, του νυν προέδρου, ο οποίος παρουσιαζόταν ως εκσυγχρονιστής. Επίσης, αντικατοπτρίζει δύο αιώνες υποταγής σε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, που ενισχύθηκε από διαδοχικές κυβερνήσεις μετά την αποικιοκρατία από τη Γαλλία.
Η εκμετάλλευση του λαού και της νεολαίας
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, το 2022, το 75% του πληθυσμού της Μαδαγασκάρης ζούσε κάτω από το όριο της φτώχειας. Οι μισοί εργαζόμενοι της χώρας έχουν εισόδημα λιγότερο από 26 δολάρια το μήνα, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές, όπου πολλοί αμείβονται με λιγότερα από 12 δολάρια το μήνα. Οι πολυεθνικές εκμεταλλεύονται αυτούς τους χαμηλούς μισθούς και την απελπισία εκατομμυρίων ανθρώπων. Για παράδειγμα, στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, εταιρείες που ειδικεύονται στην “ανάλυση” προσλαμβάνουν υπεργολάβους που εργάζονται σκληρά, με πολύ χαμηλές αμοιβές. Το παράδοξο είναι ότι αυτός ο τομέας, που καταναλώνει πολύ ρεύμα, αναπτύσσεται σε μια χώρα με συνεχή διακοπές ρεύματος.
Ιμπεριαλισμός και εξάρτηση
Οι πολυεθνικές και οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις εξαντλούν τους φυσικούς πόρους της χώρας, με δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και στον τοπικό πληθυσμό. Οι αγρότες στερούνται τα χωράφια τους, καταστρέφονται καλλιέργειες. Η Μαδαγασκάρη αντιμετώπισε σοβαρή πείνα το 2021, μετά από δύο συνεχόμενες χρονιές ξηρασίας — πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι επλήγησαν στο νότο. Το νεολαιίστικο στοιχείο υποφέρει ιδιαίτερα: ανεργία, επισφαλείς εργασίες, με λίγες προοπτικές. Η χώρα έχει πληθυσμό περίπου 29,6 εκατομμυρίων, από τους οποίους 20,9 εκατομμύρια είναι κάτω των 30 ετών — αυτό καθιστά την κατάσταση μια “προσωρινή βόμβα”.
Ιστορικά και πολιτικά αίτια
Η αποικιοκρατία της Γαλλίας έχει διαμορφώσει βαθιά την πολιτική και οικονομική ζωή της Μαδαγασκάρης. Η Γαλλία πήρε τον έλεγχο το 1885 ως προτεκτοράτο, η τελική προσάρτησή της έγινε το 1896. Υπήρξαν καταστάσεις βίας και το πογκρόμ του 1947. Μετά την ανεξαρτησία το 1960, η γαλλική στρατιωτική παρουσία παρέμεινε μέχρι το 1973, ενώ η Γαλλία συνέχισε να υποστηρίζει διάφορες κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης της εμπλοκής της στο πραξικόπημα του 2009.
Η απάντηση της κυβέρνησης & οι διεκδικήσεις των διαδηλωτών
Ο Πρόεδρος Ραζουελίνα αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο που αντιπροσωπεύει το κίνημα για την εξουσία του. Προσπαθεί να κατευνάσει την οργή με τη διάλυση της κυβέρνησης, ενώ συνεχίζει την καταστολή των διαδηλωτών. Οι διαδηλωτές απαιτούν όλο και περισσότερο την παραίτηση του προέδρου. Καλούν για γενική απεργία, για κατάργηση θεσμών όπως η Γερουσία, και για κατάσχεση των περιουσιών του δισεκατομμυριούχου Μάμι Ραβατομάνγκα.
Η ΕΠΟΧΗ από LEFT VOICE
