Macro

Η Εργασία στην εποχή του κορωνοϊού

Βρισκόμαστε στο μέσο μιας μεγάλης δομικής κρίσης, του υπάρχοντος κοινωνικού – οικονομικού συστήματος που επικρατεί σε απόλυτο βαθμό στις μέρες μας. Οι κρίσεις στην οικονομία δεν είναι ένα σπάνιο φαινόμενο, ούτε απαραίτητα ο Αρμαγεδώννας. Είναι γνωστό, τουλάχιστον όπως υποστηρίζουν οι οικονομολόγοι πως μια περίοδος ανάπτυξης δεν μπορεί να διαρκέσει παραπάνω από 5 με 8 έτη συναπτά. Η κρίση στην οποία σιγά – σιγά οδεύουμε ωστόσο δεν παρουσιάζει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με την τελευταία παγκόσμια οικονομική ύφεση του 2008. Η κρίση που λίγο – πολύ αρχίζουμε να διανύουμε σήμερα εξαιτίας μιας πανδημίας είναι πολυδιάστατη, πολυεπίπεδη και έχει ένα αρκετά μεγάλο βάθος.

Η κρίση αυτή ξεκινά πρωτίστως από την οικονομία, απλώνεται στα εργασιακά δικαιώματα και κεκτημένα, τις συνθήκες εργασίας και πυροδοτεί όπως είναι φυσικό μια αδιάκοπη διαμάχη μεταξύ δυο μοντέλων: του Σοσιαλιστικού από την μια μεριά που στοχεύει σε έναν σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της οικονομίας, με περισσότερο κράτος, δημόσια υγεία, παιδεία, και κυρίως κοινωνική πρόνοια, ενώ από την άλλη μεριά, βρίσκεται ο Νεοφιλελευθερισμός βασικός υπερασπιστής του δόγματος “μικρό δημόσιο, μεγάλος ιδιωτικός τομέας”, καθώς επίσης και της αυτορρύθμισης της αγοράς, ενός ορού  όπως καταλαβαίνουμε αρκετά γενικού και αόριστου, που εν τελεί διαπιστώσαμε ότι δεν γίνεται.

Στο παρόν άρθρο δεν θα επιθυμούσα να επεκταθώ σε όλους τους κλάδους που πιο πάνω αναφέρθηκαν. Το παρόν άρθρο αξιώνει να ασχοληθεί με τον ευαίσθητο τομέα της εργασίας που φαίνεται πως έχει μπει στο μάτι αρκετών καλοθελητών, που από ότι βλέπουμε βρήκαν την ευκαιρία να επιτεθούν στον ευαίσθητο και ταλαιπωρημένο αυτό τομέα. Μόνο έτσι μπορούν να εξηγηθούν οι ανεύθυνες νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης όσο αναφορά τους εργαζόμενους.

Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει αυτή η υγειονομική κρίση να αποτελέσει το πρόχωμα, για μια επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα, με την μέθοδο των έκτακτων ρυθμίσεων που μέχρι σήμερα βλέπουμε πως νομοθετούνται από την κυβέρνηση. Μετρά και έκτακτες ρυθμίσεις, που δεν γνωρίζουμε το κατά πόσο έκτακτες ή προσωρινές είναι και οδηγούν σε μια ραγδαία μείωση μισθών και κατακόρυφη αύξηση των απολύσεων. Κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί στους εργαζόμενους πως όταν τελειώσει η υγειονομική αυτή κρίση θα επιστρέψουν ξανά στις δουλείες τους με τις ίδιες εργασιακές σχέσεις. Η κυβέρνηση αυτή την κρίσιμη χρονική συγκύρια επέλεξε να οδηγήσει τους εργαζόμενους όλης της χώρας σε μια δίχως τέλος εργασιακή επισφάλεια, επιτίθεται, καλυπτόμενη πίσω από τον μανδύα της κρίσης στον βασικό πυλώνα των εργασιακών δικαιωμάτων και των κεκτημένων ολόκληρων γενεών.

Οι βασικές προτάσεις, που μπορούν να σταθούν ως ανάχωμα σε όλη αυτή την λαίλαπα που απειλεί όπως αναφέραμε τα κεκτημένα πολλών ετών, είναι συγκεκριμένα και στοχεύουν στην διαφύλαξη των θέσεων εργασίας αλλά και στην εγγύηση των εργασιακών σχέσεων που ίσχυαν και στην προ κορωνοϊού εποχή.

Για τους παραπάνω λογούς και για το διάστημα της κρίσης, θεωρείται επιβεβλημένη η πλήρης κάλυψη και καταβολή ολόκληρου του μισθού στους εργαζόμενους από το κράτος, για τις επιχειρήσεις που είτε έκλεισαν είτε μειώθηκε δραματικά ο τζίρος τους. Πρέπει επιτέλους να εγκαταλειφθεί η ιδέα της δημιουργίας μια τάξης επιδοματιούχων και να στηριχτούν έμπρακτα οι εργαζόμενοι.

Για το αμέσως επόμενο διάστημα μετά την κρίση, πρέπει να υπάρξει ειδική ρύθμιση για υποχρεωτική επαναπρόσληψη του ίδιου προσωπικού που διέθεταν και πριν οι επιχειρήσεις, με τις ίδιες εργασιακές σχέσεις που είχαν και πριν. Η κυβέρνηση πρέπει να επέμβει και να απαγορεύσει όλες τις απολύσεις με αναδρομική ισχύ από τις αρχές Μάρτιου και έπειτα μέχρι το πέρας της κρίσης, ώστε να μην χαθεί ούτε μια θέση εργασίας.

Βρισκόμαστε σε ένα επικίνδυνο σταυροδρόμι. Από την μια βρίσκεται ο κέρβερος που απειλεί με επιστροφή στην λιτότητα, την ανεργία, την φτώχεια και την επισφάλεια. Από την άλλη βρίσκεται ένας άλλος εναλλακτικός δρόμος που μας βοηθά να αποφύγουμε αφανώς τον κέρβερο και όλα τα δεινά που αυτός συμβολίζει και μας οδηγεί αφετέρου σε μια ασφαλή περιοχή για όλους τους εργαζόμενους αλλά και κάθε πολίτη ξεχωριστά, διασφαλίζοντας του μια ποιοτική ζωή με δημόσια υγεία, παιδεία, κράτος πρόνοιας και κοινωνικής ασφάλισης.

Ας το κάνουμε!

Πέτρος Ράλλιος