Η Κίνα ακολουθεί μια ασυνήθιστη προσέγγιση στην αντίδρασή της στην εμπορική κόντρα με τις ΗΠΑ, ξεφεύγοντας από την παραδοσιακή συνταγή που εφάρμοσε σε άλλες οικονομικές διαμάχες, καθώς αναζητά συμμάχους στην Ευρώπη, στην Ασία και στην Αμερική.
Στις προηγούμενες εμπορικές διαμάχες με την Ιαπωνία, τη Γαλλία, τις Φιλιππίνες και πιο πρόσφατα με τη Νότια Κορέα, είχε σημειωθεί μια αύξηση της επιθετικότητας από τα κρατικά κινεζικά μέσα ενημέρωσης και μια «διπλωματία με μποϊκοτάζ» κατά των εταιρειών των κρατών αυτών.
Αυτή τη φορά ωστόσο, η Κίνα έχει αποκρούσει προσεκτικά τα μέτρα των ΗΠΑ, επιχειρώντας να παρουσιαστεί ως ένας ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, ενώ η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ επέβαλε δασμούς σε αγαθά αξίας $34 δισ. Αυτή την εβδομάδα οι ΗΠΑ δημοσίευσαν μια νέα λίστα με αγαθά $200 δισ., που μπορεί να τους επιβληθούν δασμοί σε δύο μήνες.
Η ήρεμη απάντηση της Κίνας προέρχεται από τη σημασία που έχουν οι εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Οι οικονομίες των δύο χωρών είναι στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους. «Οι ΗΠΑ είναι μια οικονομία μεγαλύτερης κλίμακας και μια οικονομική δύναμη διαφορετικού τύπου από την Ιαπωνία ή την Κορέα. Αυτό την καθιστά μοναδική» υποστήριξε ο Μαξ Ζενγκελίν, επικεφαλής οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Mercator για Κινεζικές Σπουδές στο Βερολίνο.
Το εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας με τις ΗΠΑ περιορίζει τη δυνατότητά της να απαντήσει στους δασμούς με δασμούς, σημείωσε ο ίδιος. «Όταν είναι αντιμέτωπη με τις ΗΠΑ, είναι ξεκάθαρο πως η Κίνα είναι πιο ευάλωτη και αυτό την αναγκάζει να υιοθετήσει μια διαφορετική προσέγγιση» σημείωσε.
Με αυτό κατά νου, οι Κινέζοι διαπραγματευτές, με επικεφαλής τον Λιου Χε, έχουν εστιάσει στο να βρουν πιθανούς συμμάχους, συμπεριλαμβανομένων και αξιωματούχων στην Ουάσιγκτον, τους οποίους ελπίζουν ότι θα κερδίσουν με το μέρος τους αν κάνουν παραχωρήσεις για επενδύσεις.
Αντί να βάζει απευθείας στο στόχαστρο αμερικανικές εταιρείες, όπως έκανε με την κορεατική αλυσίδα σουπερμάρκετ Lotte, το Πεκίνο έχει προσφέρει στους ανταγωνιστές του καλύτερη πρόσβαση στις κινεζικές αγορές. Κινέζοι αξιωματούχοι πιέζουν ευρωπαϊκές και ιαπωνικές εταιρείες να εκμεταλλευτούν μια σειρά από μεταρρυθμίσεις που άρχισαν να εφαρμόζονται νωρίτερα φέτος, σε μια υπενθύμιση στις αμερικανικές εταιρείες ότι το Πεκίνο μπορεί να μοιράσει όπως θέλει την αχανή κινεζική αγορά.
Σε μια πρόσφατη σύνοδο προσφέρθηκε βοήθεια $15 εκατ. σε Παλαιστίνιους, σε μια προσπάθεια να δελεαστούν Άραβες ηγέτες. Ακόμα και οι σχέσεις με την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα έχουν βελτιωθεί. Το Πεκίνο έχει αρνηθεί να συνδέσει την εμπορική διαμάχη με τις διαπραγματεύσεις του κ. Τραμπ με τον Βορειοκορεάτη ηγέτη Κιμ Γιονγκ Ουν για τα πυρηνικά.
«Η πρόκληση με την οποία θα έρθουν αντιμέτωποι οι Κινέζοι είναι πως δεν υπάρχει μεγάλο περιθώριο για να απαντήσουν με δασμούς» τόνισε η Κέλι Μέιμαν, ειδική σε θέματα εμπορίου στη McLarty Associates στην Ουάσιγκτον.
Το Πεκίνο δεν θέλει να τρομάξει τους ξένους επενδυτές ή να διακινδυνεύσει να μειώσει τις πολύτιμες επενδύσεις και τα δάνεια. Μετά τις επιθέσεις που πραγματοποίησε σε ιαπωνικές εταιρείες το 2012 και σε νοτιοκορεατικές την περασμένη χρονιά, οι δύο χώρες υιοθέτησαν μια στρατηγική διαφοροποίησης των μεταποιητικών τους βάσεων μακριά από την Κίνα.
Ακόμα και οι δασμοί που επέβαλε η Κίνα ως αντίμετρα έχουν κάποιο ρίσκο για το Πεκίνο, γιατί μπορεί να οδηγήσουν τον πληθωρισμό υψηλότερα.
«Η Κίνα δείχνει ότι προσπαθεί ακόμα να επιφέρει χτύπημα κατά των ΗΠΑ. Στην πραγματικότητα, το τελικό αποτέλεσμα θα είναι ένα χτύπημα κατά της Κίνας. Τα τρία πράγματα στα οποία επιλέξαμε να επιβάλουμε δασμούς, σόγια, αεροσκάφη και ημιαγωγούς, είναι τα προϊόντα που χρειάζονται περισσότερο» τόνισε ο Σεν Ντίνγκλι, ειδικός σε θέματα διεθνών σχέσεων στο πανεπιστήμιο Fudan στη Σανγκάη.
Το Πεκίνο έχει δημοσίως υποβαθμίσει τον πιθανό αντίκτυπο των δασμών. Τα νέα για τον εμπορικό πόλεμο δεν βρίσκονται στα πρωτοσέλιδα της επίσημης κρατικής εφημερίδας Renmin Ribao για αρκετές ημέρες. Η πιο διεθνιστική Global Times έχει κρατήσει έναν πιο συγκρατημένο τόνο.
«Θα διατηρήσουμε την κοινή γνώμη σε ένα καλό επίπεδο, χωρίς να την κλιμακώσουμε και θα χτυπήσουμε με ακρίβεια και προσεκτικά, χωρίζοντας διαφορετικούς εγχώριους ομίλους στις ΗΠΑ» αναφέρεται σε σημείωμα που διέρρευσε, το οποίο δίνει οδηγίες σε κινεζικά μέσα ενημέρωσης σχετικά με το πώς πρέπει να καλύψουν τις εμπορικές εντάσεις. Δημοσιεύτηκε από την China Digital Times, μια ιστοσελίδα που καλύπτει τις εντολές προπαγάνδας και τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης.
Ο στόχος μπορεί να είναι να καθησυχαστεί η κοινή γνώμη ότι η Κίνα μπορεί να αντιμετωπίσει την απειλή. Αλλά αντανακλά επίσης και την ευρύτερη έκθεση του κινεζικού δημοσίου στην αμερικάνικη κουλτούρα και κοινωνικές αξίες, που κάνει ακόμα πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί μια ολομέτωπη επίθεση. Τουλάχιστον δύο εκατομμύρια Κινέζοι έχουν σπουδάσει στις ΗΠΑ μόνο τα τελευταία 12 χρόνια. Εκατομμύρια περισσότεροι έχουν μεταναστεύσει ή εργάζονται για αμερικανικές εταιρίες και κοινοπραξίες στην Κίνα. Ο ισχυρός κινεζικός εθνικισμός είναι πάντα ένα επικίνδυνο εργαλείο για το κομμουνιστικό κόμμα.
«Οι ΗΠΑ έχουν πράγματι μεγάλο αντίκτυπο στην Κίνα. Ο αντίκτυπος είναι 10 φορές μεγαλύτερος από ό,τι αυτός της Κορέας. Οι ΗΠΑ επηρεάζουν την κινεζική ιδεολογία, την οικονομία της Κίνας και επηρεάζουν επίσης και τα προσωπικά συμφέροντα πολλών πολιτών της. Οπότε πολλοί Κινέζοι δεν θα ήθελαν να μιλήσουν κατά των ΗΠΑ, σημείωσε ο Σίμα Πινγκμπάνγκ, ένας μπλόγκερ που είναι γνωστός για τις αριστερές και εθνικιστικές του απόψεις.
Πράγματι, Κινέζοι «κυβερνοπολίτες» μέχρι που ζητωκραύγαζαν για ένα πλοίο γεμάτο σόγια από τις ΗΠΑ, καθώς προσπαθούσε να φτάσει σε ένα κινεζικό λιμάνι προτού τεθούν σε ισχύ οι δασμοί. Ορισμένοι Κινέζοι αξιωματούχοι, βέβαιοι για την ισχύ του Πεκίνου, ανυπομονούν να επιφέρουν ένα πιο βαρύ χτύπημα. Για την ώρα ωστόσο, έχει επικρατήσει ηρεμία καθώς ο εμπορικός πόλεμος παρουσιάζεται ως ένα οικονομικό ζήτημα και όχι ως πιο πολιτική μάχη ή μια εθνική απειλή.
Lucy Hornby
Πηγή: Euro2Day