– Στην τελευταία ομιλία του στην Ελλάδα, ο Αλέξης Τσίπρας επισήμανε την ανάγκη μιας ευρύτερης προοδευτικής συμμαχίας. Πώς βλέπετε την προοπτική αυτή; Μπορεί να προωθηθεί περαιτέρω στην Ευρώπη η κυβερνητική συνεργασία Αριστεράς και Σοσιαλδημοκρατίας;
Αυτό θα εξαρτηθεί, φυσικά, από το αν οι εκλογείς θα κάνουν δυνατή μια αντίστοιχη πλειοψηφία. Κατόπιν θα φανεί αν οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) και οι Πράσινοι εννοούν στα σοβαρά τις προεκλογικές τους υποσχέσεις για περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη και στροφή προς την οικολογία και διαπραγματευτούν με τους αριστερούς. Αν δημιουργηθεί στη Γερμανία μια κεντροαριστερή κυβέρνηση, αυτό θα είχε ευρύτερη σημασία για την Ευρώπη, διότι μια τέτοια κυβέρνηση δεν θα συνέχιζε την ώς τώρα πορεία της Γερμανίας.
– Θα μπορούσε το Die Linke να συμμετάσχει σε μια τέτοια κυβέρνηση στη Γερμανία;
Αυτό θα εξαρτηθεί από τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων για τον κυβερνητικό συνασπισμό. Aν μια τέτοια κυβέρνηση φέρει σε πέρας μια σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού, επιφέρει πλήγμα στον νόμο Hartz IV και καταργήσει τις σχετικές κυρώσεις, κάνει προσιτά τα ενοίκια στα αστικά κέντρα, εστιάσει την εξωτερική πολιτική της όχι στη στρατιωτική ισχύ, αλλά στον διάλογο και τη διπλωματία και αναγάγει την οικολογική βιωσιμότητα σε κοινωνική ευθύνη, είναι αυτονόητο πως η Αριστερά θα τη στηρίξει.
– Τα γκάλοπ δίνουν στην Αριστερά γύρω στο 6,5%, κάτω από το 9,5% που είχε λάβει στις ομοσπονδιακές εκλογές του 2017. Ποιοι πιστεύετε πως είναι οι λόγοι που η Αριστερά φαίνεται να χάνει ψηφοφόρους, κυρίως προς το SPD και τους Πράσινους;
Θα πρέπει πρώτα να περιμένουμε να δούμε τι πραγματικά θα βγει από την κάλπη την Κυριακή. Πιστεύω ότι πολλοί ψηφοφόροι έχουν πια συνειδητοποιήσει πως υπάρχει η δυνατότητα για μια προοδευτική κυβέρνηση και πως αυτή η κυβέρνηση θα είναι πραγματικά προοδευτική αν εκπροσωπείται σε αυτήν μια ισχυρή Αριστερά. Το ότι δεν καταφέραμε νωρίτερα να τονίσουμε αυτόν τον συσχετισμό οφείλεται επίσης στο ότι η Αριστερά αναλώθηκε για πολύ μεγάλο διάστημα στις εσωτερικές της έριδες.
– Μετά τις τελευταίες εξελίξεις και τις αντιδράσεις που προκάλεσε η συμφωνία AUKUS, η Γαλλία φαίνεται πως πιέζει την Ε.Ε. στην κατεύθυνση ενός πιο ενεργού γεωπολιτικού ρόλου, ο οποίος προβλέπει και την επίσπευση του Ευρωστρατού. Θεωρείτε ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη μπορεί να οδηγήσει σε συντηρητικότερες πολιτικές από την Ε.Ε. που θα συντελέσουν ακόμη περισσότερο στην παγκόσμια ανασφάλεια;
Στη διεθνή πολιτική έχει επικρατήσει σε υπερβολικά μεγάλο βαθμό η επιλογή της στρατιωτικής λύσης για την επίλυση προβλημάτων και συγκρούσεων. Η καταστροφή στο Αφγανιστάν όμως θα πρέπει να έχει δώσει και στον τελευταίο να καταλάβει πως πρόκειται για πλάνη. Οι συγκρούσεις συνήθως οξύνονται και ο κόσμος παρασύρεται σε ένα επικίνδυνο σπιράλ εξοπλισμών. Οποιος βλέπει την απάντηση της Ευρώπης στο Αφγανιστάν στο ότι η Ε.Ε. θα πρέπει τώρα να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ στον ρόλο του παγκόσμιου χωροφύλακα, δεν έχει καταλάβει στο ελάχιστο το μέγεθος της αποτυχίας του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν. Θα πρέπει να απομακρυνθούμε από την πολιτική της ισχύος και να επιστρέψουμε στον ρητό σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου. Κανένας από τους πολέμους των προηγούμενων δεκαετιών, μέσα από τους οποίους η Δύση νόμιζε πως θα επιβάλει σε άλλες χώρες το δικό της κοινωνικό μοντέλο, δεν επέφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Αντιθέτως, διαιώνισε κι ενέτεινε τα δεινά του άμαχου πληθυσμού.
– Μετά τη φυγή των δυτικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν, μια νέα προσφυγική και μεταναστευτική κρίση ίσως να βρίσκεται προ των πυλών. Πιστεύετε ότι η Ευρώπη διαχειρίζεται σωστά το φαινόμενο, αφήνοντας τις χώρες εισόδου να υποδέχονται τις ροές, προσφέροντας μόνο πόρους που τελικά οδηγούν σε πολιτικές αποθήκευσης ψυχών και κολαστήρια όπως η Μόρια;
Με συγκλονίζει το γεγονός ότι χώρες όπως η Αυστρία αρνούνται κατηγορηματικά να υποδεχτούν ανθρώπους που δραπετεύουν από τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Τι πρότυπο ανθρωπιάς είναι αυτό; Τα θύματα τέτοιων συμπεριφορών είναι οι άνθρωποι που αναζητούν σωτηρία σε εμάς και χώρες όπως η Ελλάδα που μένουν να παλεύουν μόνες τους με τους πρόσφυγες. Η Ε.Ε. θα πρέπει επιτέλους να καταλήξει σε μια κοινή στάση κι ένα δίκαιο καταμερισμό του προβλήματος. Οποιος αποφεύγει τις ευθύνες του, θα πρέπει να υπολογίζει πως θα έρθει αντιμέτωπος με περιστολή των εξουσιών του στο πλαίσιο της Ε.Ε. Aκόμα και σε αυτό το ζήτημα, μια κεντροαριστερή κυβέρνηση στη Γερμανία θα μπορούσε να κάνει μια σημαντική αρχή στην Ευρώπη.
– Εχετε ασκήσει αρκετές φορές κριτική στις ευρωτουρκικές σχέσεις. Συνεχίζετε να πιστεύετε πως η Επιτροπή διαμεσολαβεί μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας με στάση ουδετερότητας;
Με τη συμφωνία για το προσφυγικό η Ε.Ε. έχει παραδοθεί σε μια επικίνδυνη εξάρτηση από τον Ερντογάν και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αντιδράσει με την απαιτούμενη πυγμή στην απαράδεκτη στάση του απέναντι στον κουρδικό πληθυσμό, στην επιδίωξή του να καταστήσει την Τουρκία περιφερειακή δύναμη, ακόμα και στις διαρκείς προκλήσεις του απέναντι στην Ελλάδα. Η Ε.Ε. προβάλλει μονίμως τα ανθρώπινα δικαιώματα ως πρόσχημα για στρατιωτικές επεμβάσεις, ωστόσο επιτρέπει στον αυταρχικό Ερντογάν να προβαίνει διαρκώς ανεμπόδιστος σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εδώ θα πρέπει να αλλάξει κάτι επειγόντως.
– Η ενεργειακή κρίση, την οποία θα αντιμετωπίσουν πολλά ευρωπαϊκά κράτη, θα επιφέρει ακόμα μεγαλύτερη ένδεια. Ποια μέτρα θα πρέπει να ληφθούν;
Είναι προς το συμφέρον της Ε.Ε., προκειμένου να προσπαθήσει να πετύχει μια σταθερή και προσιτή ενεργειακή επάρκεια, να δώσει νέα ώθηση στις σχέσεις της με τη Ρωσία, οι οποίες επί του παρόντος βρίσκονται σε αδιέξοδο. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ασκούμε κριτική. Εχουμε ανάγκη όμως από μια πολιτική αμοιβαίων συμφερόντων, η οποία να αφήνει πίσω της τη λογική της αντιπαράθεσης και των κυρώσεων. Ο Βίλι Μπραντ εφάρμοσε απέναντι στις σοσιαλιστικές χώρες μια πολιτική «αλλαγής μέσω της προσέγγισης» και πέτυχε. Θα πρέπει να αντλήσουμε διδάγματα από αυτό.
Αντώνης Τελόπουλος
Επιμέλεια: Κορίνα Βασιλοπούλου
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών