Οι πολιτικές αναφορικά με τις εργασιακές σχέσεις που ακολούθησε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, έκαναν την άτυπη ανομία, που βρισκόταν ήδη διάχυτη στους εργασιακούς χώρους, νόμο του κράτους! Σε αυτές τις συνθήκες, ο ρόλος των συνδικάτων θα μπορούσε και πρέπει να είναι ουσιαστικός και καθοριστικός, τόσο για να αναδείξουν τις συνέπειες και τις επιπτώσεις που έχουν τα νομοθετήματα που ψηφίζονται στο κοινοβούλιο όσο και για να παλέψουν, ενάντια σε όλες τις αντιξοότητες, για τα εργασιακά δικαιώματα.
Η πολιτική στήριξη αυτής της πάλης από ένα κόμμα της Αριστεράς, είναι σημαντική και μπορεί να είναι αποτελεσματική. Τα συνδικάτα δίνουν μικρούς και επιμέρους ή μεγάλους και συνολικότερους αγώνες. Μπορούν να φέρνουν νίκες, οι οποίες τονώνουν το ηθικό των εργαζόμενων, ενδυναμώνουν την αποφασιστικότητα τους και ενισχύουν την διάθεσή τους για μεγαλύτερες και δικαιότερες διεκδικήσεις.
Η αδράνεια μπορεί να σπάσει με αιτήματα που είναι πιο κοντά στις άμεσες ανάγκες τους και τα οποία, εφόσον κερδηθούν, φέρνουν χειροπιαστά αποτελέσματα. Όμως η αδράνεια δεν είναι συνώνυμο με την ακινησία. Οι άνθρωποι κινούνται, σε διάφορες κατευθύνσεις προσπαθώντας να καλύψουν τις ανάγκες και τις προσδοκίες τους. Εργαζόμενοι /ες -εξαναγκάζονται να- δουλεύουν 10ωρα και 12ωρα, επιλέγουν να κάνουν συγχρόνως δύο ή και τρεις δουλειές, εμπλουτίζουν διαρκώς και αενάως τις δεξιότητές τους με μεταπτυχιακά, ξένες γλώσσες, κ.α. που ουδόλως ανταμείβονται στην αγορά εργασίας. Συνεχίζουν να έχουν υψηλές προσδοκίες για το μέλλον τους αλλά αγωνίζονται να τις ικανοποιήσουν ατομικά. Για να γίνει συνείδηση η συλλογική δράση χρειάζεται πιο συστηματική και συνεχή προσπάθεια.
Επιπλέον, αν θέλουμε να σπάσουμε το τείχος που εμποδίζει την επικοινωνία και την διάχυση των ιδεών και των θέσεων μας στους εργαζόμενους/ες, μία καλή μέθοδος είναι αφενός διαμέσου των εκπροσώπων τους, οι οποίοι που έχουν καθημερινή και άμεση επαφή μαζί τους, αφετέρου με την άμεση επικοινωνία με τους ίδιους τους εργαζόμενους. Για να φτάσουν οι ιδέες και οι θέσεις μας σε αυτούς, θα πρέπει να πάμε εμείς αντί να περιμένουμε να έρθουν αυτοί σε εμάς.
Για μια τέτοια προσέγγιση ωστόσο πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι ο συνδικαλισμός, σε συγκεκριμένους κλάδους, δεν είναι ούτε εύκολος ούτε αυτονόητος. Η απειλή της απόλυσης στον ιδιωτικό τομέα (εκτός των πρώην ΔΕΚΟ και τραπεζών) είναι πραγματική. Τα εμπόδια για την συλλογική οργάνωση (υλικά, οικονομικά αλλά και η έλλειψη γνώσης και εμπειρίας) μπορούν να γίνουν αξεπέραστα. Για λόγους που δεν θα εξηγήσουμε εδώ, το συνδικαλιστικό κίνημα επέλεξε να κόψει την συνδικαλιστική παράδοση δεκαετιών, αποκόβοντας τους νέους ή/και νεοεισερχόμενους εργαζόμενους/ες από την συλλογική δράση! Αφαιρεί τα αιτήματά τους από τις διεκδικήσεις του θεωρώντας και ελπίζοντας ότι ζητώντας λιγότερα θα πετύχει περισσότερα.
Είναι δικός μας ρόλος να αναδείξουμε την ενότητα των αιτημάτων: ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, τακτικού προσωπικού και «προσωρινών» εργαζόμενων, και να κάνουμε την σύνδεση των αγώνων. Αν σταθούμε δίπλα σε αγώνες μικρούς ή μεγαλύτερους, θα κερδίσουμε την εμπιστοσύνη και θα ανακτήσουμε αξιοπιστία.
Η στήριξη όμως θα πρέπει να είναι ουσιαστική, να έχει συνέχεια και συνέπεια και να γίνει με συστηματικό τρόπο, χωρίς ερασιτεχνισμούς. Θα πρέπει να δει και να βοηθήσει στις άμεσες ανάγκες οργάνωσης π.χ. επαγγελματική νομική υποστήριξη. Να έχει παρουσία σε κάθε -κατά το δυνατόν- έκφραση αντίστασης, και προφανώς να ενθαρρύνει την συμμετοχή των συντρόφων/ισσών στα σωματεία τους με επίγνωση των δυσκολιών και αντιμετώπιση των προκλήσεων.
Το παράδειγμα των συντρόφων/ισσων από τις νεοϊδρυθείσες τοπικές μας οργανώσεις που βρέθηκαν σε παράσταση διαμαρτυρίας εργαζομένων έξω από γνωστό κατάστημα επισιτισμού πρέπει να γίνει κανόνας. Ο συντονισμός των δυνάμεων μας σε διαφορετικούς κλάδους και τομείς είναι απαραίτητος.
Στο εγχείρημα της Νέας Αριστεράς ξεκινάμε από την αρχή αλλά δεν ξεκινάμε από το μηδέν και αυτό ισχύει και για τον συνδικαλισμό. Έχουν ήδη γίνει σημαντικά βήματα που έχουν βοηθήσει να αναδειχθούν και να στηριχθούν αγώνες, να φέρουν δίπλα μας και να συσπειρώσουν δυνάμεις και να σπρώξουν σε πιο αγωνιστική αλλά και ενωτική δράση το συνδικαλιστικό κίνημα. Σε αυτόν τον δρόμο μπορούμε να συνεχίσουμε, δεν είναι εύκολος αλλά είναι εφικτός.
Η Γιώτα Λαζαροπούλου είναι πρόεδρος ΣΕΕΤ (Σύλλογος Εργαζομένων Εθνικής Τράπεζας)