“Μέσω της πολιτικής αριθμητικής δεν μπορεί να προκύψει αυτομάτως μια ανταγωνιστική δύναμη στον Μητσοτάκη”, τονίζει μεταξύ άλλων ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης, ο οποίος κάνει λόγο για την ανάγκη μιας νέας ριζοσπαστικοποίησης και ενός νέου ήθους αριστερής πολιτικής, που θα μπορούσαμε να περιγράψουμε ως μια “Αριστερά των Τεμπών”.
Η κυβέρνηση βρίσκεται σε αποδρομή μετά το ξέσπασμα των μαζικών κινητοποιήσεων για το έγκλημα στα Τέμπη και δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτό που της κοστίζει πολιτικά. Τελευταίο κρούσμα το αντισυνταγματικό ατόπημα με την Προανακριτική. Τα Τέμπη λειτουργούν ως θρυαλλίδα;
Η κυβέρνηση βρίσκεται σε αποδρομή μετά το ξέσπασμα των μαζικών κινητοποιήσεων για το έγκλημα στα Τέμπη και δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτό που της κοστίζει πολιτικά. Τελευταίο κρούσμα το αντισυνταγματικό ατόπημα με την Προανακριτική. Τα Τέμπη λειτουργούν ως θρυαλλίδα;
Η κυβέρνηση παραμένει προσκολλημένη στο δόγμα της συγκάλυψης. Είναι εντυπωσιακό ότι ενώ διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους απέναντι σε αυτή την κατηγορία, την ίδια στιγμή κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να αποφύγουν να αποδοθεί δικαιοσύνη. Τα τελευταία επεισόδια με την προανακριτική-παρωδία επιβεβαιώνουν ότι ο Μητσοτάκης τρέμει την ιδέα να ακολουθηθεί η προβλεπόμενη συνταγματική διαδικασία για τον Τριαντόπουλο, γιατί μπορεί να προκύψουν ευθύνες που φτάνουν μέχρι τον ίδιο, τον «επιτελάρχη» του επιτελικού κράτους. Είναι η κυβέρνηση του μπαζώματος.
Οι μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις ήταν βαθιά πολιτικές, όχι μνημόσυνα, με ξεκάθαρο αντικυβερνητικό μήνυμα απέναντι σε ένα καθεστώς. Και εδώ πραγματικά αξίζει να μνημονεύσουμε τη συμβολή των συγγενών, που πολιτικοποίησαν τον αγώνα, όχι για να κάνουν πολιτικές καριέρες -όπως τους κατηγορούν- αλλά γιατί, δυστυχώς, έχασαν τους δικούς τους ανθρώπους σε ένα δυστύχημα που αν το πολιτικό σύστημα λειτουργούσε αλλιώς δεν θα είχε συμβεί. Και για αυτό είναι έγκλημα με πολιτικές προεκτάσεις που αποζητά δικαιοσύνη.
Βλέποντας η κυβέρνηση τη δημοσκοπική της φθορά επιλέγει να προωθήσει ακροδεξιά ατζέντα. Την ίδια στιγμή, στην παρέλαση ακούστηκαν ακραία εθνικιστικά συνθήματα. Που οδηγεί αυτή η στρατηγική;
Η κυβέρνηση προσπαθεί να συντονιστεί με την παγκόσμια στροφή προς τα ακροδεξιά. Δεν το κάνει μόνο για ψηφοθηρικούς λόγους, το κάνει γιατί αυτό εκφράζει ιδεολογικά, πετώντας και τα τελευταία φύλλα συκής πολιτικού φιλελευθερισμού. Η Αριστερά πρέπει να σηκώσει μέτωπο απέναντι στον εθνικισμό και την αντιμεταναστευτική ρητορική. Πρέπει επίσης να σταθεί αταταλάντευτα απέναντι στην αύξηση των στρατιωτικών δαπανών και την κούρσα των εξοπλισμών. Όσοι νομίζουν ότι θα το κάνουν αυτό εντασσόμενοι στην «εθνική γραμμή» του φράχτη στον Έβρο, των push-back και των επιστροφών σε μη- ασφαλείς χώρες, προσθέτοντας ανθρωπιστικές κορώνες, ενισχύουν το κυβερνητικό αφήγημα. Το ίδιο ισχύει και για όσους συντάσσονται (έστω με προϋποθέσεις) με τους υπερξοπλισμούς.
Και αξίζουν πραγματικά συγχαρητήρια στις οργανώσεις και τις νομικές ομάδες για τις επιτυχίες τους στο ΕΔΔΑ, το ΣτΕ και τις αποκαλύψεις για το ναυάγιο στην Πύλο. Μπροστά σε μία μάχη αξιών με την συντήρηση και τη Δεξιά σε όλες της τις εκφάνσεις, η Αριστερά πρέπει να δώσει την μάχη για τις δικές της αξίες με αυτοπεποίθηση και καθαρό λόγο.
Η κυβέρνηση εφησυχάζεται από το ότι μέχρι στιγμής δεν έχει διαμορφωθεί ένα αντίπαλο δέος. Ωστόσο, τελευταία η Πλεύση Ελευθερίας έχει μια ανοδική δημοσκοπική πορεία που μπορεί να καταλήξει στη δημιουργία ενός δεύτερου πόλου. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Η κριτική στην Ζωή Κωνσταντοπούλου από τα αριστερά είναι δικαιολογημένη και είναι και εύκολη. Για τις Πρέσπες, για το ότι υπερψήφισε όλα τα νομοσχέδια του υπουργείου Παιδείας, για το ότι δεν έχει πρόγραμμα. Όμως είναι ανέξοδη κριτική γιατί δεν πιάνει τα δύσκολα ζητήματα. Γιατί απολαμβάνει τόσο υψηλά ποσοστά δημοφιλίας και πρόθεσης ψήφου; Αφού δεν έχει πρόγραμμα, δεν έχει σχέδιο, δεν αποτελεί «κυβερνητική εναλλακτική». Και εδώ πρέπει να δούμε τι κάνει η Ζ. Κωνσταντοπούλου που δεν το κάνει η Αριστερά. Συνδέεται με το λαϊκό αίσθημα, ακούει την κοινωνία, ταυτίζεται με το κίνημα των Τεμπών και μάχεται στην Βουλή μέχρι τελικής πτώσης, χωρίς να τη νοιάζει η άποψη πολιτικών της αντιπάλων ή δημοσιογράφων. Θα ήθελα να πολιτεύεται η Αριστερά όπως η Ζ. Κωνσταντοπούλου; Και ναι και όχι. Όχι φυσικά με αυτόν τον τρόπο, όχι με αυτές τις θέσεις και την ρητορική, αλλά ναι με αυτό το πάθος και την αφοσίωση. Έτσι γίνεται η σύνδεση με τα λαϊκά ακροατήρια. Και δεν είναι τυχαίο ότι οι μετρήσεις δείχνουν πολύ μεγάλη διείσδυση σε αριστερό ακροατήριο. Το εύκολο -και πολιτικά αναγκαίο- για την Αριστερά είναι να της ασκεί κριτική. Το δύσκολο είναι να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα.
Κατά τις κινητοποιήσεις για τα Τέμπη διαμορφώθηκε μια κοινοβουλευτική συμμαχία. Το ΠΑΣΟΚ έσπευσε να τη χαρακτηρίσει “ad hoc” και ο ΣΥΡΙΖΑ να τη θεωρήσει ως μια αρχή μιας πολιτικής συνεργασίας. Τι σημαίνει από την σκοπιά της Νέας Αριστεράς;
Ήταν μια απαραίτητη συνεργασία σε κοινοβουλευτικό επίπεδο. Οι κινητοποιήσεις των Τεμπών έδειξαν ότι υπάρχει μία κοινωνία έτοιμη να εμπνευστεί, να απεργήσει και να κινητοποιηθεί για να διεκδικήσει δικαιοσύνη. Θεωρώ λάθος μία μονοδιάστατη προσέγγιση διχοτόμησης ανάμεσα στο κοινωνικό και το πολιτικό, του τύπου «η κοινωνία βγήκε στους δρόμους, τα προοδευτικά κόμματα αναλαμβάνουν τώρα να την εκπροσωπήσουν πολιτικά». Δεν είναι μόνο αυτό η δουλειά της Αριστεράς. Πρέπει να προσπαθήσει να γίνει οργανικό κομμάτι αυτής της κινητοποίησης, να συμπορευτεί με τον κόσμο και να αναπτύξει οργανικές σχέσεις με τα κομμάτια της κοινωνίας που πλήττονται από την πολιτική Μητσοτάκη. Στις δημοσκοπήσεις προκύπτει ένα μεγάλο πολιτικό κενό εκπροσώπησης που αφορά ανθρώπους φιλικά διακείμενους στην Αριστερά. Η Νέα Αριστερά, αν θέλει να έχει προοπτική πρέπει να θυμηθεί το πολιτικό ρεπερτόριο των κομμάτων της Αριστεράς και να πειραματιστεί με νέους τρόπους.
Η συζήτηση για τη δημιουργία ενός πόλου προοδευτικών δυνάμεων έχει αναθερμανθεί. Πώς τοποθετείστε;
Στον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται ο διάλογος αυτός, θεωρώ ότι γίνονται κάποιες λάθος παραδοχές, όπως ότι μέσω της πολιτικής αριθμητικής μπορεί να προκύψει αυτομάτως μία ανταγωνιστική δύναμη στον Μητσοτάκη. Λείπουν από αυτή τη συζήτηση τρεις κρίσιμοι πυλώνες. Πρώτον, η προγραμματική συζήτηση για τα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν την κοινωνία αυτή την περίοδο όπως η δικαιοσύνη, οι δημόσιες υποδομές, η αγοραστική δύναμη, οι εξοπλισμοί και η πολεμική οικονομία. Δεύτερον, ένας ουσιαστικός αναστοχασμός για το τι έχει οδηγήσει την Αριστερά σήμερα στην απαξίωση και την συρρίκνωση. Και τρίτο, η συγκρότηση μία νέας πολιτικής ταυτότητας που να υπερβαίνει την κρίση αξιοπιστίας και την ηθική απαξίωση των υφιστάμενων πολιτικών χώρων. Ειδικά το τελευταίο γίνεται μέσω της πράξης και όχι μέσω των διακηρύξεων.
Με δεδομένη την απαξίωση των πολιτικών υποκειμένων του προοδευτικού χώρου πιστεύω πως η κοινωνία που βγήκε στον δρόμο για τα Τέμπη μάς δείχνει την κατεύθυνση για να βάλουμε τα θεμέλια μίας νέας ριζοσπαστικοποίησης και να παραχθεί ένα νέο ήθος αριστερής πολιτικής. Εκεί βρίσκεται ο προοδευτικός πόλος και όχι στην ανακύκλωση φθαρμένων υλικών. Και μέσα από τη συγκροτημένη δουλειά και την καθαρή γραμμή μπορεί να προκύψουν δυνατότητες που σήμερα δεν διαφαίνονται, εξαιτίας αυτών των ελλείψεων. Ειδάλλως, θα περιστρεφόμαστε γύρω από τον εαυτό μας, θα κάνουμε προσθέσεις με αρνητικούς αριθμούς, θα δίνουμε την εικόνα ότι όλα γίνονται για τις καρέκλες και θα απορούμε γιατί ο κόσμος δεν μας εμπιστεύεται. Θέλουμε μια «Αριστερά των Τεμπών», αν μου επιτρέπετε την έκφραση.
Εμφανίζονται διάφορες κινήσεις που ερμηνεύονται ως κινήσεις προσέγγισης. Από τη μία η επίσημη τοποθέτηση του ΣΥΡΙΖΑ για “συνεργασία προοδευτικών δυνάμεων σε προγραμματικό πλαίσιο και με χρονοδιάγραμμα” και από την άλλη το μανιφέστο του πρώην προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ για μια “Νέα Εθνική Πυξίδα”. Σας περιλαμβάνουν;
Μία συμπόρευση με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι πολιτικά αδύνατο να παράγει αποτελέσματα και ηθικά είναι διάτρητη, πόσο δε μάλλον όταν ο ΣΥΡΙΖΑ βάζει κάτω από το χαλάκι τους λόγους που οδήγησαν στην απαξίωση της Αριστεράς. Από την άλλη, η ανάλυση του Αλ. Τσίπρα ως τέτοια παρουσιάζει ενδιαφέρον για την κατάσταση στην Ουκρανία, όμως βάζει κάτω από το χαλάκι ζητήματα όπως την παραχώρηση της βάσης της Αλεξανδρούπολης στις ΗΠΑ που υποβοηθά στους σχεδιασμούς απέναντι στην Ρωσία και τις στρατηγικές συμφωνίες της Ελλάδας με τον Νεντανιάχου.
Τελικά μένει κανείς να συνεργαστείτε; Και το ΜέΡΑ25, δια του Γ. Βαρουφάκη αυτή τη βδομάδα επιτέθηκε και προς τη Νέα Αριστερά, με αφορμή τη συζήτηση για εξοπλισμούς στη Γερμανία.
Πρώτα από όλα να θυμίσουμε ότι η Νέα Αριστερά έχει καθαρή γραμμή στο ζήτημα των εξοπλισμών στην Ευρώπη, ενώ καταψήφισε τις εξοπλιστικές δαπάνες στον Κρατικό Προϋπολογισμό, επειδή αναγνωρίζει πως το ζήτημα αυτό δημιουργεί μία διαιρετική τομή. Ο Γ. Βαρουφάκης επιτέθηκε στο Die Linke διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα και αυτό πλέον έχει γίνει σαφές, χωρίς να παραγνωρίζουμε ότι υπήρχε προβληματική στάση του Die Linke στα δύο κρατίδια. Όμως το κρίσιμο ζήτημα βρίσκεται αλλού όσον αφορά την ανάλυση του Γ. Βαρουφάκη. Αν θεωρεί πως σήμερα το 2015 επικαθορίζει την συζήτηση στην ελληνική Αριστερά, θα μπορούσαμε να συζητήσουμε πολλά για το κρίσιμο διάστημα της Υπουργίας του, και όχι με βάση τα απομνημονεύματά του. Όμως σημασία έχει όλοι να αναστοχαστούμε τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας και να υπερβούμε αυτές τις διαφωνίες. Είμαστε στο 2025, όχι στο 2015. Θέλουμε μια Αριστερά του 2025.
Ιωάννα Δρόσου
Η ΕΠΟΧΗ
