Τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία δεν μπορούν να αλλάξουν παρά τον τρόπο με τον οποίο εκλέχτηκε ο Μακρόν. Συγκεκριμένα, στηρίχτηκε για να καταψηφιστεί και αποδοκιμαστεί η Λεπέν. Φάνηκε ξεκάθαρα επίσης, πως τα 2/3 των ψηφοφόρων της Αριστεράς που προσήλθαν στις κάλπες προτίμησαν την υποψηφιότητα του Ζαν Λυκ Μελανσόν και την Ανυπότακτη Γαλλία. Ειναι χαρακτηριστικό πως τον χώριζαν 17 μονάδες από τον επόμενο αριστερό υποψήφιο, τον Γιανίκ Ζαντώ των Οικολόγων.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ζαν Λυκ Μελανσόν για 1,3% δεν πέρασε στον β’ γύρο των προεδρικών εκλογών αντί της Λεπέν, καθώς επίσης και τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων, όπου i) το 67% των Γάλλων επιθυμούν μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία αντιπολιτευόμενη τον Μακρόν και ii) ότι τα 2/3 των ερωτώμενων ήθελαν να δουν μια ενωμένη Αριστερά για τις βουλευτικές εκλογές, όλα αυτά, οδήγησαν τις πολιτικές δυνάμεις της Αριστεράς σε σκέψεις για ένα συνασπισμό εν όψει της κάλπης του Ιουνίου (12 και 19 Ιουνίου).
Μετά από συζητήσεις, διαπραγματεύσεις και λεπτούς χειρισμούς προέκυψε η Νέα Λαïκή Ενότητα για την Οικολογία και την Κοινωνία (στα γαλλικά NUPES), συμμαχία που αποτελείται από την Ανυπότακτη Γαλλία, τους Οικολόγους, το Κομμουνιστικό Κόμμα, τους Σοσιαλιστές και τον πολιτικό κίνημα Génération. Δεν ευδοκίμησαν οι προσπάθεις να ενταχθεί και το NPA (Nouveau Parti Anticapistaliste), για διάφορους λόγους και κυρίως λόγω της συμμετοχής των Σοσιαλιστών. Ο Φιλίπ Πουτού, με ανακοίνωσή του ωστόσο στον Τύπο, δήλωσε ότι το NPA θα στηρίξει τους πιο ριζοσπάστες υποψήφιους της Νέας Λαϊκής Ενότητας, ενώ θα παρουσιάσουν υποψήφιους εκεί όπου θα υπάρχουν και Σοσιαλιστές. Στο σημείο αυτό θα ήταν σημαντικό να σημειώσουμε πως η προσχώρηση του Σοσιαλιστικού Κόμματος στη συμμαχία έγινε μετά από ρήξη με την παλιά φρουρά, που οδήγησε σε ποσοστά εξαφάνισης τους Σοσιαλιστές.
Επιδίωξη αλλαγής πέραν της κάλπης
Πέρα από το πρόγραμμα και την αναγκαιότητα για μια συσπείρωση και ευρύτερη εκπροσώπηση στο κοινοβούλιο, ο νέος συνασπισμος της Αριστεράς επιδιώκει και μια γενικότερη πολιτική αλλαγή. Σ’αυτό συνέβαλαν τα εξής δεδομένα: α) Τα οικολογικά και περιβαλλοντικά προβλήματα (λειψυδρία, ξηρασία, δίκτυο υδροδότησης, μολύνσεις από φυτοφάρμακα, ενεργειακά ζητήματα) είναι στενά συνδεδεμένα με τα προβλήματα των τοπικών κοινωνιών.
β) Τα προβλήματα αυτά επιβαρύνουν την καθημερινότητα των πιο ευάλωτων και αδύναμων.
γ) Το κόστος διαβίωσης πλήττει όλους τους πολίτες και οικογένειες, καθώς οι μεγαλύτερες δαπάνες των νοικοκυριών αφορούν τη στέγαση, την τροφή και τις μετακινήσεις.
Σε όλα αυτά στάθηκε ο Ζαν Λυκ Μελονσόν και υποψήφιοι βουλευτές διαφόρων περιφερειών του Παρισιού, στη συγκέντρωση που έγινε αρκετά πρόσφατα, την Τετάρτη 1η Ιουνίου στο Παρίσι. Πέρα από τη στήριξη στο δημόσιο σύστημα υγείας, παιδείας και τις αλλαγές στο ασφαλιστικό, όλοι επικεντρώθηκαν στην κοινωνικοπολιτική αλλαγή που απαγγέλεται o νέος συνασπισμός της Αριστεράς: Όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο Ζαν Λυκ Μελανσόν: «Είναι η πρώτη φορά, μετά από δεκαετίες ολόκληρες, που παρουσιάζουμε εκτός από το πρόγραμμα, κοινούς υποψηφίους από τον πρώτο γύρο. Διότι ο συνασπισμος αυτός δεν βασίζεται απλά σε ένα πρόγραμμα. Είναι η ληξιαρχική πράξη γέννησης μιας κοινής κουλτούρας». Και προσδιορισε την κοινή κουλτούρα με ένα συγκεκριμένο παράδειγμα: «To νερό , η υγεία, η παιδεία αποτελούν κοινά αγαθά. Η αγορά δεν μπορεί να είναι ο θεός που ρυθμίζει τα πάντα, να μας επιβάλλει πώς θα ζούμε και να μας υπαγορεύει τι θα κάνουμε».
Οι αναφορες του επεκτάθηκαν και στην καθημερινότητα των γάλλων πολιτών: «Στη ζωή δεν μπορεί να είναι πιο σημαντικοί οι αριθμοί και οι λογιστικοί πίνακες». Όπως τόνισε χαρακτηριστικά, «αυτό που μετρά είναι η ευτυχία και η ηρεμία στη ζωή μας. Δεν μπορεί ο γάλλος πολίτης να σκέφτεται μόνο πώς θα επιβιώσει και να αναρωτάται συνεχώς αν θα καταφέρει να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της εβδομάδας και του μήνα».
Οι πρώτες κινήσεις
Διαφαίνεται, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, ότι η Νέα Λαϊκή Ενότητα για την Οικολογία και την Κοινωνία μπορεί να έχει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και ίσως και τον Ζαν Λυκ Μελανσόν στην πρωθυπουργία. Πώς πρέπει να ενεργήσει σ’αυτη την περίπτωση η αριστερή συμμαχία;
Οφείλει πέρα από την ανόρθωση του δημόσιου τομέα/υπηρεσιών και την ανακούφιση των γάλλων πολιτών (αντιμετώπιση της ακρίβειας με το μπλοκάρισμα των τιμών των αγαθών πρώτης ανάγκης και της ενέργειας, αντιμετώπιση της φτωχοποίησης και βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των Γάλλων), να αλλάξει το πολιτικό τοπίο, φέρνοντας στο προσκήνιο αυτήν τη νέα κουλτούρα που διακηρύττει. Αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ροζέ Μαρτελί σε άρθρο του1, «δεν αρκεί μόνο να αλλάξουν ο τρόπος κατανάλωσης και παραγωγής και να ανατραπούν οι σχέσεις κοινωνίας–κράτους και πολιτών–εξουσίας. Ο συνασπισμός της Αριστεράς θα το καταφέρει εάν βρει λύσεις στην απαξίωση της πολιτικής από τις λαϊκές/εργατικές τάξεις, στην καταβαράθρωση των αξιών από τους πολιτικούς, στην περιθωριοποίηση των πιο αδύναμων και στην εμφάνιση ανισοτήτων και διακρίσεων».
Όπως διαφαίνεται, με την επιλογή των κομμάτων της γαλλικής Αριστεράς για συνεργασία, εισερχόμαστε σε μια νέα περίοδο για τον πολιτικό αυτό χώρο. Η Νέα Λαϊκή Ενότητα για την Οικολογία και την Κοινωνία προέκυψε από το αίτημα για αναζωογόνηση της κοινοβουλευτικής ζωής στη Γαλλία, την εκπροσώπηση των ασθενέστερων στρωμάτων της κοινωνίας και την αναδιοργάνωση σε βάθος της γαλλικής πολιτικής ζωής. Το αποτέλεσμα των εκλογών στις 12 και 19 Ιουνίου θα δώσει την απάντηση εάν ένας άλλος κόσμος είναι πιθανός, όπως διατείνεται η συμμαχία της Αριστεράς και ο Ζαν Λυκ Μελανσόν.
Σημείωση:
1. Roger Marteli, «Une union inattendue» (Μια απρόσμενη ένωση) in Regards.fr, 06-5-2022
Ο Στέφανος Γραβάνης είναι διδάσκων Γαλλικά Ακαδημαϊκών Σκοπών και Γαλλόφωνο Πολιτισμό στη Νομική Σχολή του ΔΠΘ