Από την κυβέρνηση ισχυρίζονται πως η μεγάλη έξοδος του Πάσχα είναι ενδεικτική ότι τα πράγματα στην οικονομία δεν είναι και τόσο άσχημα. Πώς το σχολιάζετε;
Δεν νομίζω ότι οι βουλευτές της Ν.Δ. θα επιστρέψουν από τον τόπο τους έχοντας πάρει θετικά μηνύματα από τους συμπατριώτες τους, είτε από εκείνους που ζουν εκεί είτε από αυτούς που πήγαν για το Πάσχα. Η δική μου εμπειρία από περιοδείες σε Δράμα, Βέροια, Κατερίνη, Λάρισα αυτό λέει. Ο κόσμος είναι πολύ ζορισμένος και δεν βλέπει αντιδράσεις από την κυβέρνηση, με κορυφαίο παράδειγμα την άρνηση παρέμβασης στην αγορά ενέργειας. Εκτός αν η κυβέρνηση εκτιμά ότι τα μπόνους στα στελέχη της ΔΕΗ θα εκτιμηθούν θετικά από τους ψηφοφόρους της. Το να λέει η κυβέρνηση ότι -επειδή οι πολίτες πήγαν τέσσερις ημέρες στο χωριό- δεν υπάρχει κρίση μού θυμίζει λίγο τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής, που λένε ότι δεν yπάρχει κλιματική αλλαγή γιατί τον χειμώνα κάνει κρύο.
Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την πορεία της ανάπτυξης και πόσο σημαντική προβλέπετε την επίδραση της διαφαινόμενης αυξημένης τουριστικής κίνησης;
Μακάρι ο τουρισμός να δώσει μια ανάσα στην κοινωνία. Αλλά το ότι πάλι εξαρτιόμαστε από αυτό λέει πολλά. Οτι η κυβέρνηση δεν εκμεταλλεύεται τις ευκαιρίες που τις προσφέρουν οι αλλαγές στην Ευρώπη για να σχεδιάσει ένα άλλο οικονομικό μοντέλο, με μεγαλύτερη διαφοροποίηση στην παραγωγή, είναι τρομακτική έλλειψη διορατικότητας και δυνατότητας σχεδιασμού. Η Ν.Δ. δεν θέλει και δεν μπορεί να αντιστρέψει το πρόβλημα των ανισοτήτων και της ενεργειακής φτώχειας, τη στεγαστική κρίση, τις θέσεις εργασίας χωρίς προοπτική. Και dυστυχώς ο τουρισμός δεν είναι πανάκεια.
Οι 5+1 δεσμεύσεις που διατύπωσε στο Συνέδριο ο Αλέξης Τσίπρας είναι άμεσα εφαρμόσιμες δημοσιονομικά και θεσμικά;
Οχι μόνο είναι εφαρμόσιμες, αλλά είναι και απαραίτητες για να μπει η χώρα σε άλλη τροχιά. Τα τελευταία χρόνια, η Ν.Δ. έχει εστιάσει τις παρεμβάσεις της στην απαξίωση της εργασίας, στον περιορισμό των εργασιακών δικαιωμάτων, στην ενίσχυση των ήδη ισχυρών, στις ιδιωτικοποιήσεις. Είναι δυνατόν να μας λένε ότι υπάρχουν τα δισ. για την ιδιωτικοποίηση των επικουρικών συντάξεων, αλλά όχι για μέτρα για τη μείωση των λογαριασμών του ρεύματος; Είναι δυνατόν να μπορούν να μειωθούν οι φόροι στο πλουσιότερο 3%, αλλά να μη βρίσκονται πόροι για τη μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα;
Ολα είναι θέμα προτεραιοτήτων. Αλλά μην ξεχνάτε ότι, εκτός από τα οικονομικά ζητήματα, στην πολιτική απόφαση του Συνεδρίου έχουμε και προτάσεις για τη δημοκρατία, το κράτος, τα δικαιώματα. Και αυτές είναι άμεσα εφαρμόσιμες θεσμικά.
Πώς σχολιάζετε τη συνάντηση του κ. Μητσοτάκη με τον πρίγκιπα Κάρολο στη Σκωτία;
Νομίζω ότι ούτε ο Μητσοτάκης ο πρεσβύτερος ούτε ο νεότερος έχουν χειριστεί καλά τη «βασιλική» περιουσία και την τραυματική κληρονομιά των Γλύξμπουργκ. Και εικάζω ότι αυτό είναι το αίσθημα μεγάλης μερίδας του ελληνικού λαού, πολύ πέρα από τους αριστερούς και κεντρώους.
Στα 28 χρόνια που έζησα στη Βρετανία, ποτέ δεν μου πέρασε από το μυαλό ότι ο Κάρολος μπορεί να είναι η απάντηση, όποιο και να είναι το ερώτημα.
Ποια είναι η αποτίμηση που κάνετε για το Συνέδριο του κόμματός σας;
Το Συνέδριο πήγε καλύτερα από ό,τι περίμενα. Με φάλτσα, βέβαια, αλλά αυτό δεν ήταν το κυρίαρχο στοιχείο. Οι αποφάσεις του Συνεδρίου για 50-50 εκπροσώπηση φύλου, αλλά και η ρητή δέσμευση του κόμματος για το ότι ανήκει στο Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς, ήταν επί της ουσίας ομόφωνες. Και αυτό είναι πάρα πολύ θετικό. Παράλληλα, το Συνέδριο αυτό θα πρέπει να σημαίνει το τέλος της ανθρωποφαγίας. Αποδείχθηκε περίτρανα ότι η ανθρωποφαγία που βλέπουμε ενίοτε στο ίντερνετ δεν έχει έρεισμα στην πραγματική ζωή, σε πραγματικούς ανθρώπους. Στο μεγαλύτερο μέρος του Συνεδρίου το κλίμα ήταν εξαιρετικό, χειροκροτήθηκαν τοποθετήσεις από όλες τις πλευρές. Δείτε για παράδειγμα τη συγκίνηση που δημιούργησε η ομιλία του Νίκου Βούτση. Στα κύρια πολιτικά ζητήματα η κουβέντα ήταν βαθιά πολιτική. Και αυτό είναι νίκη.
Ποιος θα είναι ο ρόλος της Ομπρέλας στο εξής;
Η Ομπρέλα πήρε σοβαρά αυτά που είπε ο Αλέξης στην ομιλία του, ότι οι τάσεις δεν είναι μηχανισμοί, αδιαπέραστα τείχη, ότι το 74-26 δεν πρέπει να παγιωθεί, ότι στο μέλλον θα διαμορφωθούν άλλες ισορροπίες, όπου κάποιοι που ήταν στην πλειοψηφία θα βρεθούν στη μειοψηφία και τούμπαλιν – κάτι εντελώς υγιές. Και αυτό φάνηκε στην πρώτη ψηφοφορία για το καταστατικό που ήταν τσίμα-τσίμα και το προεδρείο δεν είχε προβλέψει πως θα υπάρχει καταμέτρηση.
Από εκεί και πέρα, η Ομπρέλα θα συνεχίσει να λειτουργεί, ως οφείλει, ως ιδεολογικό ρεύμα, επιμένοντας σε ένα αριστερό δημοκρατικό συμμετοχικό κόμμα, που αναλύει και προτείνει πράγματα στην κοινωνία και σε άλλα κόμματα του προοδευτικού τόξου. Σημασία έχει πού απευθύνεσαι, αλλά και ποιος είσαι εσύ που απευθύνεσαι – με ποια ταυτότητα, με ποια ιδεολογία, με ποιο πρόγραμμα.
Συμφωνείτε με το κάλεσμα προγραμματικών συγκλίσεων με το Κίνημα Αλλαγής; Πώς σας φάνηκαν οι αντιδράσεις του Νίκου Ανδρουλάκη;
Ενα από τα πρώτα πράγματα που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015 ήταν να νομοθετήσει την απλή αναλογική. Γιατί πιστεύουμε ότι η συνεργασία και η προγραμματική σύγκλιση για τη διακυβέρνηση είναι η δημοκρατικότερη οδός. Πρέπει και μπορούν οι προοδευτικές δυνάμεις της χώρας να βρουν έναν κοινό τόπο συνεργασίας. Αυτό συμπεριλαμβάνει και το Κίνημα Αλλαγής. Αλλά οφείλουμε να βλέπουμε την πραγματικότητα ως έχει. Η σοσιαλδημοκρατία σε όλη την Ευρώπη είναι σε σημείο καμπής: πιο προχωρημένη στην Ιβηρική Χερσόνησο, ανύπαρκτη στη Γαλλία, προβληματική στον Βορρά. Παντού πρέπει να δει σε ποιο σημείο θα αποδεσμευτεί από τη νεοφιλελεύθερη συναίνεση που μας οδήγησε στην κρίση του 2009. Δεν περιμένουμε από το ΠΑΣΟΚ να μας στέλνει καρδούλες -λογικό είναι να θέλει να συγκροτήσει τον χώρο του- αλλά περιμένουμε, όπως είπε ο Αλέξης, να ανοίξει τα χαρτιά του για το πώς αυτοί εννοούν μια προοδευτική κυβέρνηση ενάντια στα αδιέξοδα που μας οδηγεί η Ν.Δ.
Εμείς σωστά επιμένουμε στο κάλεσμα, σωστά διατυπώνουμε τις προτάσεις μας, αλλά it takes two to tango.
Φοίβος Κλαυδιανός
