• Παρά τον ασφυκτικό επικοινωνιακό κλοιό που επιβλήθηκε στα ΜΜΕ, έχει αρχίσει να γίνεται ορατή η πλήρης αποτυχία της κυβέρνησης σε όλα τα μείζονα ζητήματα που κλήθηκε να διαχειριστεί: την πανδημία, την οικονομία και την παιδεία. Πώς θα μπορέσει η αντιπολίτευση να ξεπεράσει τα εμπόδια της «λίστας Πέτσα» και να προβάλει μια εναλλακτική πολιτική σωτηρίας για τη χώρα;
Η μεγάλη πλειονότητα των ΜΜΕ της χώρας παίζει έναν πολύ συγκεκριμένο ρόλο. Ομως πλέον δεν είμαστε στο 2010, ο κόσμος καταλαβαίνει εύκολα το τι συμβαίνει και σιγά σιγά εγκαταλείπει τα κυρίαρχα μέσα, και ας λέει ο Κ. Μητσοτάκης να μην ενημερώνονται οι νέοι από τα social media και να περιοριστούν στον ΣΚΑΪ. Ο ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν θα πρέπει να εμπνευστεί από τον κόσμο αλλά και να τον εμπνεύσει, όπως εξάλλου έγινε και την περίοδο 2012-2015, έτσι ώστε ο κόσμος να γίνει αναμεταδότης του λόγου της Αριστεράς σε κάθε κοινωνικό χώρο, να υπάρχει αδιαμεσολάβητη ροή των θέσεων και των παρεμβάσεών της.
Για να γίνουν αυτά είναι απαραίτητο να επιμείνουμε σε σαφείς προγραμματικές προτάσεις και να πείσουμε τον κόσμο ότι αυτές θα οδηγήσουν σε σοβαρή αλλαγή στη ζωή του ενισχύοντας ταυτόχρονα τα δημοκρατικά του δικαιώματα. Εχουμε μάθει να κερδίζουμε με τα μέσα απέναντι και θα το ξανακάνουμε στις επόμενες εκλογές.
• Η πανδημία όπως αποδεικνύεται έγινε μια καλή αφορμή για να ενισχυθεί η μεταφορά δημόσιων πόρων σε ιδιωτικά συμφέροντα και να αποδυναμώνεται το Δημόσιο, ενώ όλα τα δεδομένα και της υγειονομικής κρίσης οδηγούν στην πεποίθηση ότι χρειάζεται στήριξη στις κρατικές δομές.
Αν η κυβέρνηση είχε δημοκρατική ευαισθησία δεν θα προσπαθούσε εν μέσω πανδημίας να καταργήσει δημοκρατικά κεκτημένα, ελπίζοντας να το κάνει χωρίς αντιδράσεις. Ο κόσμος όμως έχει δείξει ότι έχει ισχυρά δημοκρατικά αντανακλαστικά και ότι μπορεί να βρεθεί στον δρόμο τηρώντας τα υγειονομικά μέτρα.
Η λαϊκή συμμετοχή πρέπει να εξασφαλιστεί σε κάθε τομέα. Σε αυτή τη λογική ήταν οι προτάσεις που είχαμε κάνει για το Σύνταγμα, τα δικαιωματικά νομοσχέδια, αλλά και ο τρόπος που επιλέξαμε να διαβουλευτούμε την αναπτυξιακή μας στρατηγική. Εμείς ως ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να πιέζουμε όχι μόνο για την ενίσχυση του Δημοσίου, αλλά κυρίως για να κάνουμε ηγεμονικό στην κοινή γνώμη ότι το Δημόσιο είναι μέρος και προϋπόθεση της λύσης. Και ηγεμονικό σημαίνει ότι για τα επόμενα 100 χρόνια κανένας υπουργός της Ν.Δ. δεν θα μπορέσει να ξεστομίσει τις φράσεις που έλεγε ο Αδωνις Γεωργιάδης για τη δημόσια υγεία το 2013.
• Με το πρόσχημα των υγειονομικών περιορισμών ο πρωθυπουργός έχει υιοθετήσει μέτρα που όχι απλώς παραβιάζουν το Σύνταγμα, αλλά υπονομεύουν ανοιχτά το δημοκρατικό καθεστώς. Με ποιους τρόπους θα εξασφαλιστεί η λαϊκή συμμετοχή στην υπεράσπιση της δημοκρατίας;
Νομίζω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δείξει πολύ καλά αντανακλαστικά κατά τη διάρκεια της κρίσης. Οι προτάσεις «Μένουμε Ορθιοι» Ι και ΙΙ ήταν ένα συνολικό πλαίσιο πολιτικής που θα μας είχαν βοηθήσει να βγούμε και από την υγειονομική κρίση σε καλύτερη κατάσταση και ταυτόχρονα θα είχαμε αποφύγει την οικονομική καθίζηση που βλέπουμε από τα μέτρα της κυβέρνησης. Και όλα αυτά χωρίς να χρησιμοποιήσουμε την κρίση ως ευκαιρία για να περάσουμε αντιλαϊκές ρυθμίσεις όπως ο πτωχευτικός κώδικας, τα εργασιακά και άλλα. Η Ν.Δ. έρχεται σαν οδοστρωτήρας -όπως έλεγε προεκλογικά ο κ. Μητσοτάκης- να σαρώσει τα πάντα. Τώρα βάλανε στο στόχαστρο το 8ωρο. Οπως ο κεφαλικός φόρος τελείωσε τη Θάτσερ, έτσι η επίθεση στον κόσμο της εργασίας θα είναι η αρχή του τέλους του «σιδηρού ανέμελου». Θα φροντίσουμε εμείς για αυτό.
Ταυτόχρονα βέβαια διαμορφώνουμε και καταθέτουμε τις προτάσεις μας για την επόμενη μέρα, όπως κάνουμε με το πρόγραμμά μας. Γιατί δεν αρκεί να μη χειροτερεύουν οι ζωές των ανθρώπων, έχουμε υποχρέωση να τις βελτιώσουμε.
• Το Ταμείο Ανάκαμψης μέσω των προτάσεων Πισσαρίδη έρχεται ή όχι να επιταχύνει το σχέδιο για σκληρές μεταρρυθμίσεις και την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων; Ταμείο Ανάκαμψης ή πακέτο Μπάιντεν; Και γιατί;
Η Ε.Ε. είναι πολύ πίσω από τις ΗΠΑ στην ποσότητα της δημοσιονομικής παρέμβασης ως αντίδραση στην οικονομική και υγειονομική κρίση – περίπου στη μέση.
Στο επίπεδο της Ελλάδας η πρόταση Ελλάδα 2.0 -που θα έπρεπε να λέγεται οικονομικά 1.01 γιατί δεν απέχει από μάθημα πρώτου έτους, όπως αναδείξαμε στη συζήτηση της προηγούμενης εβδομάδας- συνεχίζει και επιταχύνει την οικονομική πολιτική των τελευταίων 30 ετών. Για να πάρουμε ένα παράδειγμα από τα εργασιακά, η κυβέρνηση πράττει σαν όλο το αφήγημα της Ε.Ε. μετά το 1990 με τις διαδικασίες της Λισαβόνας και της Κοπεγχάγης να ήταν επιτυχημένο και να μην είχε οδηγήσει σε χαμηλούς και στάσιμους μισθούς, σε ανασφάλεια κ.λπ. Βασίζεται δηλαδή στην απαξιωμένη θεωρία τού trickle down ότι οι ανισότητες θα αντιμετωπιστούν από την κατάρτιση και την απορρύθμιση.
• Επιμένετε στην ανάγκη για «κούρεμα» των πανδημικών χρεών. Η Ελλάδα μπορεί να το κάνει από μόνη της ή αυτό έγκειται στο πλαίσιο μιας πανευρωπαϊκής λύσης;
Εμείς έχουμε ένα συνολικό πλαίσιο για το ιδιωτικό χρέος, που έχει τεράστια σημασία για την ποιότητα και ποσότητα της ανάκαμψης της οικονομίας τα επόμενα χρόνια. Το σχέδιο που παρουσιάσαμε περιλαμβάνει φυσικά και μέριμνα για τα χρέη που έχουν δημιουργηθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Περιλαμβάνει όμως και ένα ολιστικό και μόνιμο πλαίσιο για το ιδιωτικό χρέος, το οποίο είχαμε αρχίσει να επεξεργαζόμαστε στο υπουργείο Οικονομικών από τις αρχές του 2019. Μάλιστα αυτό το πλαίσιο το είχαμε συζητήσει με τους θεσμούς και αναφορές σε αυτό έγιναν και στις εκθέσεις εποπτείας.
Μετά ήρθε η κυβέρνηση της Ν.Δ. και ο κ. Σταϊκούρας και αντικατέστησαν αυτό το σχέδιο με την αυτοδέσμευσή τους για κατάργηση της προστασίας πρώτης κατοικίας, κάτι που έκαναν πράξη, ενώ έφεραν και το πτωχευτικό.
Αυτό το σχέδιο και αυτές τις επεξεργασίες επί της ουσίας παρουσιάσαμε την εβδομάδα που μας πέρασε, επεξεργασίες που σκοπό έχουν να λυθεί το χρόνιο πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους. Από εκεί και πέρα αν ήμασταν εμείς κυβέρνηση προφανώς και θα πιέζαμε για ευρωπαϊκές λύσεις και για το ιδιωτικό χρέος (γενικώς αλλά και ειδικά για το πανδημικό) όπως και για το δημόσιο. Η Ν.Δ. δυστυχώς δεν φαίνεται να έχει τέτοια αγωνία. Αλλωστε θυμάμαι ότι όταν το έκανα εγώ, φώναζαν «Γερούν γερά!».
• Ποια είναι τελικά η σωστή τακτική (εσείς την αποκαλείτε «όχθη») για το νέο αναπτυξιακό πρότυπο και ποιο είναι το παραγωγικό μοντέλο που έχει ανάγκη η χώρα; Είναι η νέα σύμβαση για το Ελληνικό, οι παραχωρήσεις στην ELDORADO, τα γιγάντια αιολικά πάρκα, η βίαιη απολιγνιτοποίηση και τα ΣΔΙΤ κατάλληλα όπλα για την ανάπτυξη;
Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι είναι υπέρ των επενδύσεων. Στην πραγματικότητα, όπως και παλαιότερα, συμμαχεί με συγκεκριμένους επιχειρηματίες, κάτι που διαφέρει κάπως από το βασικό της αφήγημα. Η Ν.Δ., που ως αντιπολίτευση είχε σημαία της τα μεσαία στρώματα, φαίνεται -και από το πώς σχεδιάζει να εκμεταλλευτεί τις δαπάνες από το Ταμείο Ανάκαμψης- να έχει τις ΜμΕ σαν φτωχό συγγενή. Το θέμα δεν είναι ποιος είναι υπέρ και ποιος κατά των επενδύσεων, αλλά το αναπτυξιακό σχέδιο που δίνει το πλαίσιο είτε για τις δημόσιες, είτε για τις ιδιωτικές, είτε για τις επενδύσεις από τον κοινωνικό τομέα. Το θέμα είναι αν δίνουν επιδοτήσεις ή δάνεια με αποκλειστικά κριτήρια των ίδιων των τραπεζών ή αν μπαίνουν και άλλες προτεραιότητες.
• Τράπεζα Πειραιώς: ο ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλει την επανιδιωτικοποίηση ως ένα από τα «μεγαλύτερα σκάνδαλα σε βάρος του Δημοσίου», όπως και την πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής, ενώ η κυβέρνηση σας κατηγορεί για θράσος. Η παραδοχή στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων για τα λάθη που κάνατε κι εσείς αποτελεί «συγχωροχάρτι» για τις τωρινές αποφάσεις της κυβέρνησης;
Κανένα συγχωροχάρτι. Αυτό που προσπάθησα να κάνω στην ομιλία μου είναι να αποδομήσω το εξωφρενικό αφήγημα της κυβέρνησης ότι για την κατάσταση των τραπεζών φταίει αποκλειστικά η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ σαν να μην χρεοκόπησαν τη χώρα συγκεκριμένες δυνάμεις, σαν να μην έπεσε 25% το ΑΕΠ μέχρι το 2015, σαν να μην υπήρχε το PSI που τσάκισε τους ισολογισμούς των τραπεζών.
Βεβαίως είπα ότι όλες οι κυβερνήσεις έκαναν λάθη και όλοι προσπαθήσαμε να ξεπεράσουμε μια στείρα αντιπαράθεση αναδεικνύοντας τις διαφορετικές στρατηγικές. Εμείς θεωρούμε ότι ο δημόσιος τομέας μπορεί να συμμετέχει στις συστημικές τράπεζες, πρέπει να ασκεί τα δικαιώματα που προκύπτουν από αυτή τη συμμετοχή και, τέλος, ότι η ανακεφαλαιοποίηση, που υποτίθεται ότι θα προωθήσει την ανάκαμψη της Πειραιώς, πρέπει να συνοδευτεί με ένα κέρδος και για το Δημόσιο από την προσδοκώμενη αύξηση των τιμών της μετοχής. Η κυβέρνηση για άλλη μία φορά δεν ενεπλάκη σε αυτή τη συζήτηση και προφανώς η στρατηγική της είναι στην αντίπερα όχθη και δημιουργεί σοβαρές ανησυχίες ότι δεν είναι προς το δημόσιο συμφέρον.
• Πώς μπορεί η αντιπολίτευση να αντιμετωπίσει την κατάχρηση του κοινοβουλίου για μικροκομματικούς σκοπούς μέσω λ.χ. των προανακριτικών σε βάρος στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ;
Δεν πρόκειται μόνο για κατάχρηση εκ μέρους μιας κυβερνητικής πλειοψηφίας. Στην πραγματικότητα πρόκειται για κατάχρηση της ίδιας της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Η κοινοβουλευτική πλειοψηφία μεταλλάσσεται σε μηχανισμό εξόντωσης των αντιπάλων ποινικοποιώντας την πολιτική ζωή με αστήρικτες κατηγορίες. Η αντιμετώπιση δεν μπορεί να είναι παρά μόνο πολιτική και αποκαλυπτική. Αλίμονο αν τους ακολουθούσαμε δηλητηριάζοντας την πολιτική ζωή του τόπου.
• Η επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν και είναι ο πλήρης έλεγχος όλων των ανεξάρτητων θεσμών. Είναι συμβατός αυτός ο υπερσυγκεντρωτισμός ακόμα και με τη νεοφιλελεύθερη αντίληψη για το κράτος;
Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση ό,τι δεν μπορεί να ελέγξει το παρακάμπτει προκλητικά, αφού τα μεγάλα ΜΜΕ αποσιωπούν το γεγονός και συκοφαντούν την αντιπολίτευση. Με ρωτάτε αν ο κρατικός αυταρχισμός και η κρίση της δημοκρατίας είναι συμβατά με τον νεοφιλελευθερισμό; Δυστυχώς εδώ και μερικά χρόνια ο νεοφιλελευθερισμός κατάλαβε ότι τα συμφέροντά του δεν είναι συμβατά με τη δημοκρατία και προσχώρησε στο καθεστώς της μετα-δημοκρατίας, δηλαδή μιας εικονικής δημοκρατίας, μιας ολιγαρχίας. Αυτή ακριβώς την πολιτική υπηρετεί η Ν.Δ. στη χώρα μας, υποστηρίζοντας συνεχώς τη θέση ότι, αφού έχει εκλεγεί, δεν πρέπει τίποτα να την εμποδίσει να εφαρμόσει αυτό που η ίδια θεωρεί σωστό.
• Παρατηρείται μια στροφή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ προς τη μεσαία τάξη. Επίσης ο ΣΥΡΙΖΑ έχει επιχειρήσει ένα ουσιαστικό άνοιγμα προς την Κεντροαριστερά, αλλά τα αποτελέσματα αυτής της τόσο σημαντικής πολιτικής συμμαχίας δεν είναι ακόμα ορατά. Πώς είναι δυνατόν να απομονωθεί η πολιτική της κυβέρνησης, την οποία όλοι στα λόγια κατακρίνουν; Παραμένετε στην πρώτη γραμμή;
Κατά τη γνώμη μου η πολιτική απεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ έχει παραλήπτες μια πλατιά συμμαχία μεταξύ του κόσμου της εργασίας και της νεολαίας με τα νέα μεσαία στρώματα, δηλαδή τους αυτοαπασχολούμενους, τη μικρή, πολύ μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα. Κατά τη γνώμη μου πάντα, αυτή είναι η προτεραιότητα και την ίδια στιγμή να μιλάμε για το γενικό συμφέρον. Για παράδειγμα τα διαταξικά ζητήματα της κλιματικής κρίσης, των ταυτοτήτων, της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Δεν είμαι ανυπόμονος στην πολιτική, ούτε βιάζομαι για οριστικές κρίσεις, εφόσον μιλάμε για συμμαχία κομμάτων της Αριστεράς με εκείνα της Κεντροαριστεράς. Καταλαβαίνω την ανάγκη αυτοπροσδιορισμού και προστασίας της εκλογικής επιρροής κάθε δύναμης που καλούμε σε πολιτική συνεργασία σε κάποιο επίδικο. Βλέπω και τις αντίρροπες δυνάμεις που θέλουν συμμαχία με τη Ν.Δ. Στο τέλος της μέρας όλα θα κριθούν από τη δική μας επιμονή, τις δικές μας πρωτοβουλίες και σε κάθε περίπτωση από την πίεση της ίδιας της κοινωνίας για προοδευτική διακυβέρνηση.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
