Greece, a state of mind [Το ελληνικό καλοκαίρι είναι μια ψυχική κατάσταση]. Αυτό ήταν το κεντρικό σύνθημα της περσινής καμπάνιας του ΕΟΤ για τον ελληνικό τουρισμό, ο οποίος κλήθηκε να λύσει τη δύσκολη εξίσωση της προσαρμογής του στην εποχή του κορονοϊού. Θα θυμάστε και τις σχετικές φιέστες στην Σαντορίνη με την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη μπροστά στο εμβληματικό ηλιοβασίλεμα του νησιού, σήμα κατατεθέν της τουριστικής Ελλάδας. Θα θυμάστε, τέλος, και την κατάληξη του εγχειρήματος. Καμία ιδιαίτερη μέριμνα, παρά τα αντιθέτως θρυλούμενα, για τεστ στους τουρίστες, αδιαφορία για την υγεία των εργαζόμενων και των επαγγελματιών στον τουρισμό, σαφέστατη άνοδος κρουσμάτων από τα τέλη του Ιουλίου και μετά, κατακόρυφη πτώση του τζίρου. Με μία λέξη: Φιάσκο.
Σε δεινή θέση
Φέτος; Το δεδομένο είναι, και αυτό θα πρέπει να γίνει απολύτως σαφές, ότι ο ελληνικός τουρισμός εκκινεί από θέση ξεκάθαρα πιο δύσκολη σε σχέση με αυτή που βρισκόταν τον περσινό Μάιο. Όταν πέρυσι άνοιξε η σεζόν, η χώρα είχε σχεδόν απαλλαγεί από τον κορονοϊό (μετά το επιτυχημένο πρώτο λοκντάουν) και τα κρούσματα που καταγράφονταν καθημερινά στην ελληνική επικράτεια ήταν ακόμα και μονοψήφια. Εκτός αυτού, οι τουριστικές επιχειρήσεις δεν μετρούσαν ακόμη σοβαρές πληγές, αγωνιούσαν απλώς για το μέλλον τους, χωρίς να γνωρίζουν την εξέλιξη της πανδημίας.
Το 2021, ο τουρισμός βρίσκεται σε δεινή θέση. Λόγω του δεύτερου και του τρίτου κύματος, ο χειμερινός τουρισμός δεν δούλεψε καθόλου και οι επιχειρήσεις δοκιμάζονται εδώ και πολλούς μήνες από μία πρωτοφανή κρίση. Οι εργαζόμενοι, τελευταίος τροχός της αμάξης ακόμα και πριν την πανδημία, βλέπουν τις ευκαιρίες για εργασία να μειώνονται δραματικά και την εργοδοτική αυθαιρεσία να γιγαντώνεται (αφού, έτσι και αλλιώς, ο ΣΕΠΕ έχει διαλυθεί λόγω των τραγικών επιλογών Βρούτση στο υπουργείο Εργασίας). Ένα ζοφερό τοπίο για έναν κλάδο ο οποίος παραδοσιακά είναι ένα από τα πιο δυνατά χαρτιά της ελληνικής οικονομίας, με ιδιαίτερα σημαντική προσφορά στο ΑΕΠ της χώρας.
Self test, πιστοποιητικά εμβολιασμού και άγιος ο θεός…
Προκύπτει το ερώτημα ποιο είναι το κυβερνητικό σχέδιο για την όσο το δυνατόν πιο ομαλή λειτουργία του ελληνικού τουρισμού τη θερινή σεζόν. Η απάντηση δεν είναι εύκολο να δοθεί. Η κυβέρνηση ευαγγελίζεται ότι σχέδιο υπάρχει και ότι πρωτεύοντα ρόλο σε αυτό θα έχει το πιστοποιητικό εμβολιασμού, το οποίο, μάλιστα, πλασάρεται και ως ιδέα του Κυριάκου Μητσοτάκη που υιοθέτησε η ευρωπαϊκή επιτροπή. Παρουσιάζουν δε το πιστοποιητικό ως το μαγικό κλειδί που θα ανοίγει κάθε πόρτα εφέτος το καλοκαίρι στη χώρα.
Ο άλλος, υποτίθεται ισχυρός, πυλώνας του κυβερνητικού αφηγήματος για το άνοιγμα του τουρισμού θα είναι τα self tests, θεραπεία για πάσα νόσο σύμφωνα με την κυβέρνηση για το άνοιγμα όλων των δραστηριοτήτων. Η εν λόγω πτυχή όμως παρουσιάζει σοβαρές αδυναμίες. Πρώτον, ακόμα δεν έχει εφαρμοστεί για να γνωρίζει κανείς πώς εξελίσσεται η εφαρμογή της. Δεύτερον, δεν είναι λίγοι αυτοί που ισχυρίζονται, όχι αβάσιμα προφανώς, ότι το εγχείρημα παρουσιάζει σοβαρά κενά τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε χαώδεις καταστάσεις (και τον ΕΟΔΔΥ στο να χάσει εντελώς την μπάλα στην καταγραφή και την ιχνηλάτηση των κρουσμάτων).
Ωστόσο, για το πιστοποιητικό εμβολιασμού, ως εργαλείο, ουδείς μπορεί να είναι σίγουρος ότι θα λειτουργήσει αφού η επιστημονική κοινότητα δεν έχει ακόμα διατυπώσει σαφείς απαντήσεις σε μία σειρά από ερωτήματα. Πώς και πόσο μεταδίδουν τη νόσο οι εμβολιασμένοι, αν τυχόν προσβληθούν από τον ιό, είναι το κυριότερο εξ αυτών. Το εμβόλιο δεν μπορεί να θεωρείται ως πανάκεια, ούτε και εξαφανίζει την επιδημία. Πώς, λοιπόν, θεωρείται το πιστοποιητικό εμβολιασμού (ή το πράσινο ψηφιακό πιστοποιητικό) ως το απόλυτο όπλο που θα οδηγήσει σε success story τον ελληνικό τουρισμό το καλοκαίρι του 2021;
Χρήσιμο, σε αυτό το σημείο, είναι να δούμε τα πέντε βασικά σημεία για την επανεκκίνηση του τουρισμού, όπως τα παρουσίασε πρόσφατα ο αρμόδιος υπουργός, Χάρης Θεοχάρης στη Βουλή.
«Προϋποθέσεις» επανεκκίνησης, όπως λέμε ευσεβείς πόθοι
Έχουμε και λέμε λοιπόν:
1. “Προκειμένου να έρθει κάποιος στη χώρα μας πρέπει είτε να είναι εμβολιασμένος ή να έχει αναρρώσει από την ασθένεια COVID-19 ή να έχει αρνητικό τεστ. Είμαστε η πρώτη χώρα, από τις 12 Ιανουαρίου, που το πρότεινε αυτό με την επιστολή του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ευρώπη και τώρα η Ευρώπη σταδιακά προχωρά προς αυτήν την κατεύθυνση”.
2. “Μετά από την άφιξή του, ο επισκέπτης θα υποβληθεί σε δειγματοληπτικό, στοχευμένο έλεγχο στο αεροδρόμιο με το καινοτόμο σύστημα «EVA».
3. “Τώρα πλέον έχουμε τα rapid test και μπορούμε να τα εφαρμόζουμε συνεχώς”.
4. “Υπάρχουν ξενοδοχεία καραντίνας, όπου τα κρούσματα θα μπορέσουν να απομονωθούν αυτόματα”.
5. “Έχουμε στη διάθεσή μας τα υπάρχοντα υγειονομικά πρωτόκολλα, αυτά που ισχύουν σήμερα. Ξέρουν οι επιχειρήσεις τι πρωτόκολλα έχουν να εφαρμόσουν. Στις αμέσως επόμενες ημέρες θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε βελτιώσεις, ώστε με την εμπειρία και την τεχνογνωσία που έχουμε αποκτήσει από πέρσι να τα καταφέρουμε πολύ καλύτερα φέτος”.
Εκτός του πιστοποιητικού εμβολιασμού, βλέπουμε ότι δεν υπάρχει καμία νέα ιδέα και επίσης, καμία ιδιαίτερη μέριμνα για τους εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους στον τουρισμό, οι οποίοι στην πλειονότητά τους είναι επισφαλώς εργαζόμενοι. Περισσότερο με ευσεβείς πόθους μοιάζουν τα επιχειρήματα του κ. Θεοχάρη ο οποίος, σημειωτέον, λίγο έλειψε να αποχωρήσει από την κυβέρνηση στον ανασχηματισμό του Ιανουαρίου (έμεινε, γιατί ευνοήθηκε από τις καραμπόλες που έγιναν σε άλλα υπουργεία). Αν, λοιπόν, αυτό είναι το σχέδιο και με δεδομένο ότι καταγράφονται (και θα συνεχίσουν να καταγράφονται) χιλιάδες κρούσματα την ημέρα, είναι απορίας άξιον πώς θα ανοίξει επισήμως ο ελληνικός τουρισμός στις 14 Μάϊου.
Εκτός θέματος… οι επιστήμονες
Και επειδή ίσως ο αναγνώστης αναρωτιέται: Ο ρόλος της επιτροπής των ειδικών σε αυτήν την πτυχή της κυβερνητικής πολιτικής αγνοείται. Όντως, οι επιστήμονες έχουν ειδοποιηθεί να καταθέσουν τις προτάσεις τους για τον τουριστικό τομέα, ωστόσο είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν αυτές, σε περίπτωση που διαφέρουν από τις κυβερνητικές επιθυμίες, θα εφαρμοστούν. Είναι άλλωστε δεδομένο, πλέον, ότι ο ρόλος της επιστημονικής επιτροπής τείνει να γίνει διακοσμητικός με τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται.
Το ξεκίνημα, πάντως, της σεζόν (αν θεωρηθεί αυτό ξεκίνημα) στα Χανιά της Κρήτης δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ελπιδοφόρο. Περίπου 60 Γερμανοί, παίκτες γνωστού ριάλιτι παιχνιδιού της γερμανικής τηλεόρασης, έφτασαν στον Αποκόρωνα και στο Καλαμάκι για τα γυρίσματα που άρχισαν την Πέμπτη. Οι περισσότεροι δήλωσαν ανεμβολίαστοι. Στην Κέρκυρα δε, ο θησαυρός των δήθεν τουριστών αποδείχθηκε άνθρακας (ευτυχώς από μία άποψη). Επρόκειτο για Έλληνες της Γερμανίας που απλά επέστρεψαν στο νησί…
Νίκος Γιαννόπουλος
Πηγή: Η Εποχή
