Ως ένα βήμα προς τα εμπρός μπορεί να διαβαστεί η συμφωνία πάνω από σαράντα (40) χώρων να προχωρήσουν σταδιακά στην κατάργηση χρήσης άνθρακα, έως το 2030 για τις ανεπτυγμένες χώρες και έως το 2040 για τις αναπτυσσόμενες χώρες, στο πλαίσιο της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Κλίμα που λαμβάνει χώρα στην Γλασκόβη (COP26). Αγκάθι βέβαια παραμένουν οι μεγάλες απουσίες από αυτή τη συμφωνία αυτή χωρών που οι οικονομίες τους είναι «βαριά» εξαρτημένες από τον άνθρακα, όπως είναι η Αυστραλία, η Κίνα, η Ινδία και οι ΗΠΑ.
Ως πολλά όμως βήματα πίσω διαβάζονται διαρροές στον Τύπο σχετικά με ενδεχόμενη συμπερίληψη της πυρηνικής ενέργειας και μονάδων αερίου ακόμη και με πρόβλεψη ορίων εκπομπών στην «πράσινη ταξινομία» της Ε.Ε., στην ευνοϊκή δηλαδή χρηματοδότηση για βιώσιμα έργα.
Υπέρ της παράδοξης αυτής πρότασης συμπερίληψης της πυρηνικής ενέργειας στις βιώσιμες χρηματοδοτήσεις συντάχθηκε, στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. και ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης δηλώνοντας ότι έχει θέση στο μείγμα παραγωγής ενέργειας. Οι δηλώσεις δε του Πρωθυπουργού από το βήμα της COP26 κρίνονται ως ανεπαρκείς από περιβαλλοντικές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις στην Ελλάδα. Επισημαίνουν συγκεκριμένα:
- Υπαναχώρηση σχετικά με τη δέσμευση για κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ έως το 2025 που μετατίθεται για το 2028 αφήνοντας ουσιαστικά ανοιχτή τη δυνατότητα λειτουργίας της μονάδας της ΔΕΗ «Πτολεμαΐδα V» με καύσιμο τον λιγνίτη,
- καμία δέσμευση αλλά μόνο γενική αναφορά σε προτάσεις σχετικά με την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας/των θαλάσσιων μεταφορών,
- ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό, καθώς και καμία αναφορά στην ενεργό εμπλοκή της κοινωνίας στην πράσινη μετάβαση.
Ειδικότερα δίνουν έμφαση στην ανάγκη συμμετοχής και ουσιαστικής διαβούλευσης με τους πολίτες για τη θέσπιση κλιματικού νόμου, την οποία εξήγγειλε για άλλη μία φορά, χωρίς λεπτομέρειες, ο κος Μητσοτάκης στο Υπουργικό Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 04.11.2021.
Η συζήτηση για το ποιες τεχνολογίες «χωράνε» στην πράσινη μετάβαση, για τον κλιματικό νόμο και την απεξάρτηση από τον άνθρακα και τα ορυκτά καύσιμα γίνεται στη σκιά μίας ενεργειακής κρίσης που απειλεί τη βιωσιμότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στην Ευρώπη.
Συντηρητικοί ηγέτες του «ανθρακικού» μπλοκ, όπως για παράδειγμα ο Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, έφτασε να χαρακτηρίσει την κλιματική πολιτική της ευρωπαϊκής ένωσης ως μία «φανταστική ουτοπία», στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. της 21ης Οκτωβρίου, σε μία προσπάθεια να υποδείξει την πολιτική της Ε.Ε. για την Πράσινη Μετάβαση ως τον ένοχο για την εκτίναξη των τιμών ενέργειας και ειδικά ηλεκτρισμού.
Η πραγματικότητα όμως βρίσκεται στο ότι η μη δράση απέναντι στην κλιματική κρίση και η εξάρτηση των ευρωπαϊκών χωρών σε ορυκτά καύσιμα, καθώς και το ειδικό βάρος του φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή στρατηγική της μετάβασης, μάς οδήγησε στη σημερινή κρίση.
Η επιστροφή ή μάλλον η παράταση της χρήσης άνθρακα στην ηλεκτροπαραγωγή που ακούγεται τελευταία ως υποτιθέμενη «λύση» είναι παντελώς παράλογη ακόμη και με οικονομικούς όρους και αναδεικνύεται παράλληλα ότι η επιλογή του φυσικού αερίου ως «μεταβατικού» καυσίμου για την Πράσινη Μετάβαση της Ε.Ε. ήταν μία επισφαλής επιλογή σε όρους ενεργειακής ασφάλειας και κόστους.
Αντί λοιπόν να κάνουμε βήματα πίσω, η σημερινή ενεργειακή κρίση θα μπορούσε να μετατραπεί σε μία ευκαιρία ώστε να απεξαρτηθούμε ταχύτερα από τα ορυκτά καύσιμα (άνθρακα, φυσικό αέριο) και να απαιτήσουμε από την Ε.Ε. και τα κράτη μέλη να επιταχύνουν τη μετάβαση στις ΑΠΕ μαζί φυσικά με αποθήκευση, με συμπεριληπτικότητα και κοινωνική δικαιοσύνη.
Η Ινώ Σιώζιου είναι ειδική σε θέματα ενεργειακής πολιτικής (Msc Environment and Resource Management) και επιστημονική συνεργάτιδα της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, πρώην σύμβουλος του υπουργού ΠΕΝ.
Πηγή: Euractiv
