Την 1η Αυγούστου 1918 ο ανάπηρος βετεράνος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, Claude Cludernay, βρισκόταν στο ελληνικής ιδιοκτησίας White City Café, στο Τορόντο. Όντας μεθυσμένος, επιτέθηκε σε έναν σερβιτόρο ο οποίος τελικά κατάφερε να τον διώξει από το μαγαζί και κάλεσε την αστυνομία.
Το ασήμαντο αυτό γεγονός πυροδότησε το μεγαλύτερο ρατσιστικό πογκρόμ στην ιστορία του Καναδά, που ξέσπασε εναντίον ελλήνων μεταναστών.
Από την επόμενη μέρα, τη 2η Αυγούστου, χιλιάδες βετεράνοι πολέμου άρχισαν να καταστρέφουν ελληνικές επιχειρήσεις στο κέντρο της πόλης ενώ η αστυνομία απλώς παρακολουθούσε.
Το βράδυ της 3ης Αυγούστου ο στρατός και η στρατιωτική αστυνομία, που είχαν κληθεί να επαναφέρουν την τάξη, μετά την ενεργοποίηση από τον δήμαρχο της πόλης, του νόμου περί καταστολής ταραχών, ενεπλάκησαν σε βίαιες μάχες με τους ταραξίες στο κέντρο του Τορόντο.
Οι συγκρούσεις έληξαν στις 5 Αυγούστου. Οι ζημιές ήταν τεράστιες με 20 ελληνικά εστιατόρια να καταστρέφονται ολοσχερώς. Επίσης, το ρατσιστικό πογκρόμ είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους μετανάστες (η καταγραφή του αριθμού δεν είναι ακριβής), μεταξύ των οποίων 29 γυναίκες και 6 ανήλικα παιδιά, όπως αναφέρει ο πανεπιστημιακός καθηγητής και μελετητής της νεοελληνικής ιστορίας, Τομ Γκάλαντ (Thomas Gallant).
Κανένας Ελληνας δεν αποζημιώθηκε ποτέ για τις ζημιές.
Για το γεγονός έχει γυριστεί ντοκιμαντέρ το 2009 από τον John Burry με βίντεο από σκληρές εικόνες της εποχής που κυκλοφορεί σε dvd με υπότιτλους στα ελληνικά με τον τίτλο “Violent August”:
Η μη συμμετοχή της Ελλάδας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο από την αρχή του, είχε εκληφθεί από τους Καναδούς ως υπεκφυγή μιας και οι ίδιοι μετείχαν στο πλευρό της Αντάντ. Για την ακρίβεια, 620.000 Καναδοί πολέμησαν στην Ευρώπη με 67.000 να σκοτώνονται και 173.000 να τραυματίζονται στις μάχες.
Όταν γύρισαν από τα μέτωπα του πολέμου οι Καναδοί στρατιώτες, οι Έλληνες “slackers” όπως τους αποκαλούσαν, είχαν κυριαρχήσει στο εμπόριο της χώρας και είχαν αναπτύξει καταστήματα στο Τορόντο, κάτι που δεν άρεσε στους Βετεράνους.
Σύμφωνα με τον Τομ Γκάλαντ, οι έλληνες μετανάστες το 1918 κατείχαν το 35% των καφενείων και εστιατορίων του Τορόντο, αν και αντιπροσώπευαν μόλις το 0,5% του πληθυσμού του.
Μετά τα επεισόδια οι επικεφαλής της ελληνικής κοινότητας της πόλης εξέδωσαν επίσημη ανακοίνωση στην οποία ανέφεραν ότι οι Έλληνες υποστήριζαν τους Συμμάχους.
Ανέφεραν επίσης ότι όσοι είχαν λάβει την καναδική υπηκοότητα είχαν υπηρετήσει στον καναδικό στρατό και ότι περισσότεροι από 2.000 Έλληνες, πολλοί εκ των οποίων από το Τορόντο, είχαν πολεμήσει στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με το Καναδικό Εκστρατευτικό Σώμα (Canadian Expeditionary Force). Στην ίδια ανακοίνωση αναφερόταν ότι τουλάχιστον 5 Έλληνες από το Τορόντο είχαν χάσει τη ζωή τους πολεμώντας με το Καναδικό Εκστρατευτικό Σώμα ενώ άλλοι 10 είχαν μείνει ανάπηροι. Επίσης γινόταν λόγος για 135 Έλληνες του Τορόντο που είχαν επιστρέψει στην Ελλάδα και είχαν πολεμήσει με τον ελληνικό στρατό εναντίον των Κεντρικών Δυνάμεων.
Αξίζει να σημειωθεί πως κάθε χρόνο, κάθε 2 Αυγούστου Καναδοί πολίτες μαζεύονται στην ελληνική γειτονιά και τρώνε ελληνικά εδέσματα “ξορκίζοντας” το ρατσιστικό πογκρόμ που έλαβε χώρα ακριβώς 100 χρόνια πριν.
Πηγή: Left
