Συνεντεύξεις

Έφη Αχτσιόγλου: Ζητάμε την αξιοποίηση όλων των οικονομικών δυνατοτήτων για την ενίσχυση πρώτα και κύρια του δημόσιου συστήματος υγείας, των εργαζομένων και των επιχειρήσεων

Τη συνέντευξη πήρε η Χριστίνα Κοψίνη

• Γιατί επιμένει ο ΣΥΡΙΖΑ με έμφαση στη χρήση των πόρων του μαξιλαριού των 37 δισ. ευρώ; Τι σημασία έχει τη στιγμή που το πάγωμα του Συμφώνου και της ενισχυμένης εποπτείας δίνει έτσι κι αλλιώς μεγάλες δημοσιονομικές ελευθερίες;

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα μεγάλη ύφεση. Αυτό πια είναι δεδομένο. Το κρίσιμο είναι να ληφθούν τώρα εκείνα τα μέτρα που θα προλάβουν την παρέκταση της ύφεσης σε χρόνο και βάθος.

Η θέση μας είναι σαφής: χρειάζονται γενναία εμπροσθοβαρή μέτρα, πλήρης στήριξη του εισοδήματος των εργαζομένων και των θέσεων εργασίας, ισχυρές ενέσεις ρευστότητα στις επιχειρήσεις. Τώρα. Οχι αργότερα, όταν θα είναι ήδη αργά. Γι’ αυτό και ζητάμε την αξιοποίηση όλων των οικονομικών δυνατοτήτων για την ενίσχυση πρώτα και κύρια του δημόσιου συστήματος υγείας, των εργαζομένων και των επιχειρήσεων.

Και τούτο δεν είναι μόνο αναγκαίο, είναι και εφικτό. Η αναστολή ισχύος του Συμφώνου Σταθερότητας και των δημοσιονομικών στόχων και η εξαίρεση των δαπανών για τον κορονοϊό σημαίνει ότι περιορισμοί δεν υπάρχουν, όπως και πρόβλημα ρευστότητας στα δημόσια ταμεία δεν υπάρχει. Αρα είναι δυνατή μια εμπροσθοβαρής αποφασιστική παρέμβαση για τη στήριξη των εργαζομένων και της οικονομίας. Η κυβέρνηση ωστόσο κινείται σε μια λογική «βλέποντας και κάνοντας». Αυτή η τακτική δεν προλαμβάνει τις συνέπειες και είναι βέβαιο ότι θα επιτείνει την ύφεση.

• Τι το διαφορετικό θα έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ;

Το κρίσιμο είναι όταν τελειώσει -ελπίζω σύντομα- η υγειονομική κρίση, να μη βρεθούμε μπροστά σε μια νέα έκρηξη της ανεργίας και σε μια δραματική συρρίκνωση του εισοδήματος των πολιτών, πράγμα που θα συμπαρασύρει ολόκληρη την οικονομία σε εκτεταμένη κρίση. Τι θα κάναμε λοιπόν και τι προτείνουμε μετ’ επιτάσεως να γίνει σήμερα: Το κράτος να αναλάβει πλήρως την καταβολή των μισθών στους εργαζόμενους των επιχειρήσεων που έκλεισαν ή έχει καταρρεύσει ο τζίρος τους.

Οι επιχειρήσεις, απαλλαγμένες από το κόστος αυτή την περίοδο, υποχρεούνται όταν ξανανοίξουν να έχουν το ίδιο προσωπικό με τις ίδιες σχέσεις εργασίας που είχαν πριν. Αρα απαγόρευση κάθε δυσμενούς μετατροπής συμβάσεων εργασίας και προφανώς απαγόρευση απολύσεων με αναδρομική εφαρμογή από τις αρχές Μαρτίου. Επιπλέον για τις επιχειρήσεις χορήγηση άτοκων δανείων και θέση σε ισχύ ενός ισχυρού πακέτου εγγυοδοσίας, ώστε να διασφαλιστεί επαρκής ρευστότητα.

Οι επιλογές όμως που κάνει η κυβέρνηση στην αγορά εργασίας κινούνται στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση. Ουσιαστικά θέσπισε δύο μέτρα που οδηγούν σε απολύσεις και ραγδαία μείωση μισθών. Το πρώτο είναι η αναστολή των συμβάσεων εργασίας, μέσω της οποίας περισσότεροι από τους μισούς εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα μετατρέπονται σε άνεργους με ένα έκτακτο επίδομα των 800 ευρώ για ενάμιση μήνα.

Οταν τελειώσει αυτή η περίοδος δεν υπάρχει καμία απολύτως εξασφάλιση, αφού η επιχείρηση που θα έχει προβεί στη αναστολή υποχρεούται να διατηρήσει μόνο τον ίδιο αριθμό εργαζομένων, όχι τους ίδιους εργαζόμενους, όχι με τις ίδιες σχέσεις εργασίας, όχι με τους ίδιους μισθούς και μάλιστα για μόνο ένα μήνα. Αυτό το μέτρο συνιστά κατεξοχήν μηχανισμό γρήγορων μαζικών απολύσεων.

Το δεύτερο μέτρο που θέσπισε, για όσες επιχειρήσεις δεν προχωρήσουν στην αναστολή, είναι η fast truck εκ περιτροπής εργασία. Σε αυτήν οι εργαζόμενοι θα δουλεύουν μισό χρόνο τον μήνα, με μισό μισθό. Τούτο θα μπορεί να επιβληθεί μονομερώς από την επιχείρηση, ανεξαρτήτως άλλων προϋποθέσεων (ανεξάρτητα δηλαδή από το αν είναι κερδοφόρα η επιχείρηση ή έχει μειωμένο τζίρο κ.λπ.) και μάλιστα για 6 μήνες. Και πάλι στο τέλος η επιχείρηση υποχρεούται απλώς να εμφανίζει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων.

Με το μέτρο αυτό οι εργαζόμενοι της χώρας χάνουν άμεσα το 50% των μισθών τους! Το κερασάκι στην τούρτα είναι η αναβολή της καταβολής του δώρου Πάσχα και η αποστέρησή του από τους εργαζόμενους τη στιγμή που το έχουν περισσότερο ανάγκη. Είναι προφανές ότι με αυτά τα μέτρα θα βρεθούμε μπροστά σε ένα κύμα ανέργων και εργαζόμενων φτωχών. Είναι μέτρα που όχι απλώς διαλύουν την κοινωνική συνοχή, αλλά θέτουν σε καταστολή το σύνολο της οικονομίας.

• Εχετε κοστολογήσει τα μέτρα που προτείνετε;

Η πλήρης καταβολή από το κράτος των μισθών στους εργαζόμενους των επιχειρήσεων που έκλεισαν ή έχει καταρρεύσει ο τζίρος τους κοστίζει 970 εκατ. τον μήνα, δηλ. 330 εκατ. περισσότερα από oσα σήμερα δίνει η κυβέρνηση για τους μισθωτούς.

Δεν είναι μικρό ποσό, αλλά είναι οπωσδήποτε εντός των δημοσιονομικών δυνατοτήτων του κράτους και ανταποκρίνεται στις ανάγκες των εργαζομένων, των επιχειρήσεων και της οικονομίας. Δικαιολογίες λοιπόν δεν υπάρχουν. Και είναι προκλητικό ο κυβερνητικός εκπρόσωπος να χλευάζει αυτές τις ανάγκες λέγοντας ότι δεν υπάρχουν «λεφτόδεντρα», τη στιγμή που η κυβέρνηση επιλέγει να διπλασιάσει την αποζημίωση στις ιδιωτικές κλινικές και να τους πληρώσει επιπλέον 30 εκατ. για να μπορούν να κάνουν το τεστ διάγνωσης μόνο όσοι έχουν να πληρώσουν.

• Μήπως εν τέλει η υποκατάσταση του μισθού και η αδυναμία υποστήριξης του μισθολογικού κόστους με δημόσιους πόρους -από την κυβέρνηση Μητσοτάκη- συνεχίζει, εν μέσω αυτής της πρωτοφανούς κρίσης, το μοτίβο της επιδοματικής πολιτικής, το οποίο αποτέλεσε σωσίβιο για τα αδύναμα νοικοκυριά μέσα στην πολυετή οικονομική κρίση που βίωσε η ελληνική κοινωνία; Μήπως είναι μονόδρομος;

Δεν πρέπει να μπλέκονται τα προνοιακά επιδόματα με την κάλυψη μισθού από το κράτος εν μέσω μιας ακραίας συγκυρίας. Η διαφωνία με τη Νέα Δημοκρατία δεν είναι ότι δίνει ένα επίδομα, η διαφωνία είναι ότι δεν καλύπτει όλο τον μισθό.

Η διαφωνία είναι ότι δεν προστατεύει τις θέσεις εργασίας και δεν διασφαλίζει τους μισθούς. Αντιθέτως, μετατρέπει τους εργαζόμενους σε άνεργους επιδοματούχους για να διευκολύνει τις απολύσεις. Φυσικά δεν μπορεί εδώ κανείς να ξεχάσει ότι ήταν η ίδια η Ν.Δ. που με έναν απίστευτο λαϊκισμό και με νεοφιλελεύθερη εμμονή, ως κυβέρνηση και ως αντιπολίτευση, είχε υπονομεύσει και λοιδορήσει τα κοινωνικά επιδόματα. Τώρα τα αξιοποιεί μεν, αλλά ως όχημα συνολικής υποβάθμισης της εργασίας.

• Πιστεύετε ότι πράγματι κάποιοι –στην κυβέρνηση, στο πολιτικό σύστημα, στην οικονομική ελίτ– βλέπουν την κρίση ως ευκαιρία, σκοπεύοντας να εδραιώσουν ρυθμίσεις «έκτακτης ανάγκης» σε βάρος της δημοκρατίας, της εργασίας, των δικαιωμάτων;

Ο κίνδυνος αυτός είναι υπαρκτός. Θεωρώ ότι στον τομέα των εργασιακών δικαιωμάτων έχει ήδη γίνει απόλυτα φανερός. Πώς αλλιώς να εξηγήσει κανείς τις παρεμβάσεις που γίνονται; Πώς αλλιώς να εξηγήσει κανείς ότι δεν λαμβάνονται μέτρα απολύτως εφικτά, που έχουν ανάγκη οι εργαζόμενοι και η οικονομία και λαμβάνονται σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως κι εσείς πρόσφατα αναδείξατε; Κάποιοι σίγουρα βλέπουν την κρίση ως ευκαιρία και δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει.

• Τι σας φοβίζει περισσότερο για την επόμενη –της πανδημίας– μέρα;

Η έκταση και το βάθος της κρίσης και της ύφεσης. Η έκρηξη της ανεργίας, η φτωχοποίηση των εργαζομένων, η επικυριαρχία ενός μοντέλου εκ περιτροπής εργασίας, με μισούς μισθούς. Το να πληρώσουν και αυτή την κρίση οι εργαζόμενοι.

Αυτή η καθόλου απίθανη εξέλιξη πρέπει να αποτραπεί τώρα με μέτρα στήριξης του κόσμου της εργασίας και της οικονομίας. Και θέλω να είμαι ξεκάθαρη. Δεν κάνουμε εύκολη, βολική αντιπολίτευση για να κερδοσκοπήσουμε πολιτικά. Καταθέτουμε συγκεκριμένες ρεαλιστικές προτάσεις, οι οποίες το μόνο που απαιτούν είναι πολιτική βούληση. Και επ’ αυτού τονίζουμε: Είναι επείγον να αλλάξει άρδην κατεύθυνση η κυβέρνηση στα εργασιακά.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών