Μετά τον αναπτυξιακό νόμο μιλήσατε για κυβερνητικό «οδοστρωτήρα» στα εργασιακά –σε μισθούς και δικαιώματα. Ποιες είναι οι πιο σκληρές παρεμβάσεις; Και ποια θεωρείτε ότι είναι η στόχευση αυτών των επιλογών;
Η κατάργηση του βάσιμου λόγου απόλυσης και των μέτρων προστασίας για τους εργαζόμενους στις εργολαβίες είναι δύο εξαιρετικά σοβαρές παρεμβάσεις που πλήττουν βάναυσα τα εργασιακά δικαιώματα και έχουν ήδη γίνει πράξη από την κυβέρνηση της ΝΔ. Πέρα από αυτά, στο «αναπτυξιακό» νομοσχέδιο που προωθείται από τη ΝΔ περιλαμβάνεται η εκ νέου αποδιάρθρωση και επί της ουσίας κατάργηση του πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων καθώς και η αναίρεση της δυνατότητας μονομερούς προσφυγής των εργαζομένων στη Διαιτησία. Πρόκειται για μέτρα που θα οδηγήσουν δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους σε μειώσεις μισθών της τάξης του 40%.
Με ένα άλμα πίσω στον χρόνο, η κυβέρνηση ουσιαστικά επαναφέρει το πιο σκληρό μνημονιακό πλαίσιο για τα εργασιακά που γνωρίσαμε την περίοδο 2012-2014, ενώ ταυτόχρονα ξηλώνει θετικές ρυθμίσεις για τον κόσμο της εργασίας που είχε θεσπίσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Προφανής στόχος της είναι να προωθήσει ένα αναπτυξιακό μοντέλο το οποίο βασίζεται στη φτηνή και απροστάτευτη εργασία και υπηρετεί μόνο την κερδοφορία συγκεκριμένων επιχειρηματικών ομίλων.
O ΣΥΡΙΖΑ λέει πως η αύξηση μισθών είναι προϋπόθεση για την ανάπτυξη. Η κυβέρνηση αντιτείνει πως εάν δεν υπάρξουν επενδύσεις και ανάπτυξη δεν μπορούν να υπάρξουν και «καλύτερες δουλειές και καλύτεροι μισθοί»…
Η κυβέρνηση στην πραγματικότητα θέλει να προσελκύσει επενδύσεις μέσα από την εφαρμογή σκληρού κοινωνικού dumping. Επιδιώκει να δημιουργήσει ένα περιβάλλον προσφοράς φτηνής εργατικής δύναμης. Έτσι, η ανάπτυξη που υπόσχεται προϋποθέτει κυριολεκτικά τη συντριβή της εργασίας. Δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε αυτό το μοντέλο να εφαρμόζεται στη χώρα μας, ούτε είναι άγνωστες οι συνέπειές του. Την περίοδο 2010-2014 μείωσαν τον κατώτατο μισθό και κατήργησαν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις με την ανεργία να εκτινάσσεται στο ρεκόρ του 28%. Το μοντέλο συμπίεσης μισθών και δικαιωμάτων, αλλά και της κρατικοδίαιτης επιχειρηματικότητας, είχε βέβαια αρχίσει να εφαρμόζεται αρκετά πριν το 2009 -αν και όχι με τόσο βίαιο τρόπο όπως την περίοδο 2010-2014- και ήταν αυτό που εν πολλοίς μας οδήγησε στην κρίση και τη χρεωκοπία.
Ο Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ είπε «είμαστε εδώ» και μίλησε για «ισχυρότατη αντιπολίτευση». Τι σημαίνει αυτό; θα κατεβείτε και στους δρόμους;
Αυτό σημαίνει εποικοδομητική, σύγχρονη και μαχητική αντιπολίτευση. Εποικοδομητική δηλαδή αντιπολίτευση της ουσίας, του περιεχομένου, όχι των κραυγών και των επικοινωνιακών εντυπώσεων. Σύγχρονη δηλαδή με ρεαλισμό και γνώση των πραγματικών αναγκών της κοινωνίας και των εργαζομένων αλλά και των σημερινών δυνατοτήτων της χώρας. Μαχητική τόσο στη Βουλή όσο και στην κοινωνία, με αποφασιστικότητα στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και τη στήριξη των διεκδικήσεων τους, που είναι το πρώτιστο καθήκον μας. Όσο για τους «δρόμους»: Ποτέ δεν κρύψαμε, ούτε αρνηθήκαμε τη σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με τα κοινωνικά κινήματα. Αντιθέτως τη σχέση αυτή θέλουμε να την ενδυναμώσουμε και να μπολιαστούμε από τη σοφία μιας κοινωνίας σε διαρκή κίνηση.
Οι πρώτες μετεκλογικές δημοσκοπήσεις δείχνουν ευρεία αποδοχή όμως για την κυβέρνηση. Πώς το αποτιμάτε αυτό;
Οι πρώτοι μήνες κάθε κυβέρνησης είναι μία περίοδος αποδοχής, αναμονής και προσδοκιών από τους πολίτες. Αλλά και από την πλευρά της κοινωνικής ψυχολογίας, συνήθως σε μια πρώτη περίοδο ο κόσμος τείνει να επιθυμεί να επιβεβαιώσει την επιλογή του. Η περίοδος αυτή όμως έχει ημερομηνία λήξης. Το ίδιο θα συμβεί και με τη σημερινή κυβέρνηση, παρά το γεγονός ότι στο επίπεδο των μέσων ενημέρωσης έχει ουσιαστικά διαμορφωθεί μια υγειονομική ζώνη. Το διαρκές λιβάνισμα των ΜΜΕ προς την κυβέρνηση σε λίγο δεν θα μπορεί να σκεπάσει την κοινωνική καταπίεση. Τα μέτρα που αφαιρούν εργασιακά δικαιώματα, το σχέδιο ιδιωτικοποίησης της επικουρικής ασφάλισης, τα φορολογικά μέτρα που ευνοούν του λίγους και οικονομικά ισχυρότερους, οι αυταρχικές παρεμβάσεις στο κράτος και τους θεσμούς έχουν ένα σαφές πρόσημο και εκτιμώ ότι αργά ή γρήγορα θα προκαλέσουν αντιδράσεις και δυσαρέσκεια.
Στη ΔΕΘ Αλέξης Τσίπρας μίλησε ακόμη για «τέσσερα λάθη» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Και μίλησε και για «ατολμία» στο να ληφθούν ταχύτερα τα μέτρα ελάφρυνσης. Γιατί αργήσατε; Και ήταν μόνον αυτά τα λάθη που πλήρωσε ο ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές;
Ο Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ προχώρησε σε μια κύρια αποτίμηση του κυβερνητικού έργου του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και σε μια ουσιαστική αυτοκριτική της κυβερνητικής θητείας, χωρίς να κρύβεται πίσω από το δάχτυλό του. Αναφέρθηκε σε τέσσερις αδυναμίες μας. Μεταξύ αυτών και στην καθυστέρηση του δεύτερου πακέτου ελάφρυνσης των πολιτών που περιελάμβανε τις μειώσεις του ΦΠΑ στα τρόφιμα, την ενέργεια και την εστίαση αλλά και στη σταδιακή αποκατάσταση της 13ης σύνταξης. Οι πολίτες είχαν αναμφίβολα ανάγκη την ταχύτερη υλοποίηση των μέτρων αυτών. Η σχετική καθυστέρηση στην υλοποίησή τους όμως ήταν αποτέλεσμα εξωτερικών παραγόντων που υπερέβαιναν την ελληνική κυβέρνηση. Το πρόβλημα ήταν ότι ακριβώς επειδή τα μέτρα αυτά υλοποιήθηκαν λίγο πριν τις ευρωεκλογές, αρκετοί πολίτες θεώρησαν ότι αυτό έγινε για προεκλογικές σκοπιμότητες. Αυτό σαφώς κόστισε στον ΣΥΡΙΖΑ όπως και τα άλλα σημεία τα οποία επισήμανε ο κ. Τσίπρας. Θα μπορούσε φυσικά κανείς να συζητήσει και άλλες αδυναμίες, καθώς η ήττα στις εκλογές είναι συνήθως πολυπαραγοντικό ζήτημα.
Είναι σημαντικό όμως ότι αναγνωρίζουμε τις αδυναμίες μας με ειλικρινή, ουσιαστική και όχι επιφανειακή αυτοκριτική. Αυτό εξάλλου είναι και προϋπόθεση για το άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινωνία.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ απηύθυνε ξανά και προσκλητήριο για προοδευτική συστράτευση. Πώς προσδιορίζετε εσείς αυτή τη συστράτευση;
Το κάλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ για συστράτευση και συμπόρευση των αριστερών, προοδευτικών, δημοκρατικών πολιτών είναι προσκλητήριο ισχυροποίησης του προοδευτικού πόλου, για την αποτελεσματικότερη αντιπαράθεση με νεοφιλελεύθερες, συντηρητικές και ακροδεξιές πολιτικές. Το άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι μία διαδικασία ισχυρής και αμοιβαίας εμπιστοσύνης με την κοινωνία και τις δυνάμεις της, με τους ανθρώπους που καθημερινά δημιουργούν και αγωνίζονται, με τους ανθρώπους που προβληματίζονται και αναζητούν τρόπο συλλογικής έκφρασης, πολιτικής και κοινωνικής δράσης για ένα καλύτερο αύριο.
Μετασχηματισμός και διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ: Σε ποια βάση και με ποιους όρους πρέπει να γίνει; Και ποια μπορεί να είναι η ισορροπία ανάμεσα στις ανησυχίες για ιδεολογική μετάλλαξη και την ανάγκη αντιστοίχισης με την εκλογική βάση του κόμματος;
Καμία ανησυχία δεν έχουμε για ιδεολογική μετάλλαξη. Όσο πιο μαζικός είναι ο ΣΥΡΙΖΑ τόσο πιο ριζοσπαστικός θα είναι. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κάθε κόμμα που αυτοπροσδιορίζεται ως αριστερό. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα διέτρεχε κίνδυνο ιδεολογικής μετάλλαξης αν δεν είχε μια ευρεία κοινωνική βάση στην οποία να αναφέρεται και να τον υποστηρίζει. Το άνοιγμα και οι μαζικοί δεσμοί με την κοινωνία είναι η ισχυρότερη εγγύηση για την ενίσχυση της φυσιογνωμίας και του ριζοσπαστικού χαρακτήρα του ΣΥΡΙΖΑ: Για να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ όχημα των πραγματικών αναγκών της κοινωνικής πλειοψηφίας και όχι των φαντασιωτικών επιθυμιών κάποιων μυημένων.
Σήμερα, Πέμπτη, μετέχετε, μαζί με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και τον Στέλιο Κούλογλου, σε εκδήλωση για τις προκλήσεις του ΣΥΡΙΖΑ σε Ελλάδα και Ευρώπη. Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση και ποια μάχη πρέπει να δώσει η αριστερά στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή;
Η μεγαλύτερη πρόκληση για την αριστερά στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή είναι να δημιουργήσει το δικό της ενιαίο μέτωπο, που θα θέσει με επίταση τον πολιτικό στόχο της μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων. Και να το κάνει αυτό μέσα από πολύ συγκεκριμένα και ειδικά αιτήματα που θα αφορούν την εργασία, τους θεσμούς και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, την οικονομία. Να θέσει συγκεκριμένα αιτήματα, με τα οποία θα μετρηθούν όσοι φαινομενικά υποστηρίζουν την ισότητα (δηλαδή οι περισσότεροι). Μόνο έτσι θα μπορέσουμε τελικά να αντιπαρατεθούμε με τις δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού, της ακροδεξιάς, της ξενοφοβίας και του ρατσισμού, που αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για το ίδιο το μέλλον της Ευρώπης.
Υπήρξαν έντονες αντιδράσεις για το «χαρτοφυλάκιο» της αντιπροεδρίας Σχοινά στην Κομισιόν –τη λεγόμενη «προστασία του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής». Πώς το κρίνετε;
Είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της συντηρητικοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για ευθεία μεταφορά της ακροδεξιάς αντίληψης για το μεταναστευτικό και το προσφυγικό στην ίδια την Κομισιόν. Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες υπονοείται ότι «απειλούν τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής». Είναι δυνατόν να έχει αυτή τη θέση και άποψη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή; Και ποιος έχρισε την Κομισιόν εγγυητή αυτού; Είναι συμβατή η θέση αυτή με τις ιδρυτικές συνθήκες της ΕΕ; Ούτε στο ελάχιστο. Άρα αυτός που απειλεί την ευρωπαϊκή ιδέα είναι ακριβώς όποιος ενστερνίζεται τέτοιες θέσεις. Ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής που εμείς οφείλουμε να αναδείξουμε είναι διαχρονικά πολυπολιτισμικός και χαρακτηρίζεται από την αλληλεγγύη και τον ανθρωπισμό. Η μισαλλοδοξία, οι εθνικισμοί και ο ρατσισμός να εκριζωθούν από τα όργανα της ΕΕ.
Αυτή την περίοδο ξανανοίγει με ένταση και η συζήτηση για μια νέα αρχιτεκτονική στην ευρωζώνη. Η Γαλλία ζήτησε από τη Γερμανία να βάλει το χέρι στην τσέπη για να στηρίξει την ευρωπαϊκή ανάπτυξη, το γνωστό βόρειο τόξο αντιδρά. Μπορεί να προσδοκά κάτι η Ελλάδα από αυτή τη συζήτηση –και πώς μπορεί να την επηρεάσει;
Πρόκειται για μία διαμάχη που όντως έχει επαναληφθεί με ένταση στο παρελθόν και στην ουσία είναι πάντα παρούσα. Θεωρώ ότι κάθε ρήγμα στην πολιτική λιτότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι θετικό και αξιοποιήσιμο. Ο κ. Τσίπρας και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είχαν αναδείξει το ζήτημα των ανισοτήτων εντός της ΕΕ. Η δημιουργία της συμμαχίας των χωρών του νότου είναι μία σαφής απόδειξη γι’ αυτό.
Πηγή: TVXS
