Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν δείχνει καμία διάθεση να εγκαταλείψει τους επικίνδυνους ερασιτεχνισμούς, την απραξία και την επικοινωνιακή διαχείριση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, σε μια εξαιρετικά επικίνδυνη και ρευστή συγκυρία. Έχει προσδεθεί πλήρως στο δόγμα του πρόθυμου και προβλέψιμου συμμάχου, ο οποίος παραχωρεί χωρίς να διεκδικεί, επαφιόμενος στην καλή προαίρεση των εταίρων του, που –υποτίθεται– θα σταθούν στο πλευρό του έναντι της τουρκικής προκλητικότητας.
Συγχρόνως, συνεχίζεται μια επικίνδυνη υποτίμηση των κινήσεων της Τουρκίας, σε συνδυασμό με την καλλιέργεια ενός κλίματος κινδυνολογίας. Αν αυτό φαίνεται αντιφατικό εκ πρώτης όψεως, ο λόγος είναι ότι περί αυτού ακριβώς πρόκειται. Αλλά δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά που η συγκεκριμένη κυβέρνηση υιοθετεί με μεγάλη ευκολία εκ διαμέτρου αντίθετες λογικά θέσεις, έχοντας τη βεβαιότητα ότι ο πανίσχυρος μηχανισμός προπαγάνδας και παραπληροφόρησης που έχει στήσει στα περισσότερα ΜΜΕ θα αναλάβει την αποστολή να τις εκλογικεύσει για να τις καταναλώσει η κοινή γνώμη.
Έτσι, έχουμε συνεχείς αναφορές στα «παραληρήματα» του τούρκου Προέδρου και των επιτελών του, πλην όμως αυτό δεν αναιρεί το ότι η Τουρκία ασκεί μια ενεργητική πολιτική, διατηρώντας τη στρατηγική της έντασης στα επίπεδα που η ίδια θεωρεί ότι τη συμφέρουν, εκμεταλλευόμενη στο έπακρο τη γεωπολιτική αναβάθμιση που της έχει δώσει το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία.
Ας αναφέρουμε δύο μόνο από τα τελευταία παραδείγματα. Όταν είχε υπογραφεί το διαβόητο τουρκολιβυκό σύμφωνο, η αντιπολίτευση, και πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, είχε απαιτήσει από την κυβέρνηση να δώσει εξηγήσεις για το πώς επετράπη μια τόσο εξόφθαλμη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και να διευκρινίσει σε ποιες κινήσεις θα προχωρούσε η ελληνική πλευρά για να αποτρέψει περαιτέρω δυσμενείς για τα ελληνικά συμφέροντα εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η κυβέρνηση μας διαβεβαίωνε ότι το σύμφωνο αυτό είναι έωλο, δεν πατάει πουθενά και θα ακυρωθεί στην πράξη. Μάλιστα, μας εμφάνιζε τις δηλώσεις των ευρωπαίων και των αμερικανών εταίρων μας ως απόδειξη περί τούτου. Ωστόσο, αυτό δεν φάνηκε να πτοεί την Τουρκία, η οποία προχώρησε πρόσφατα σε υπογραφή νέων μνημονίων συνεργασίας με τη Λιβύη στον ενεργειακό τομέα, στη βάση του παράνομου συμφώνου του Νοεμβρίου του 2019. Σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία ανακοινώνει για πρώτη φορά έρευνες δυτικά του 28ου μεσημβρινού στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται λίγες μόλις ημέρες αφότου ο κ. Μητσοτάκης συνάντησε στον ΟΗΕ τον επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης Μοχάμεντ αλ Μένφι και μετά από δύο χρόνια συστηματικού αποκλεισμού της Ελλάδας από ευρωπαϊκές συνόδους για τη Λιβύη, στις οποίες όμως συμμετείχε ενεργά η Τουρκία. Και εύλογα αναρωτιέται κανείς: Ο κ. Μητσοτάκης μπαίνει καν στον κόπο να ενημερώσει τον υπουργό Εξωτερικών της δικής του κυβέρνησης για τις προσωπικές του διπλωματικές πρωτοβουλίες; Έχει η χώρα διπλωματία ή έχει παραδοθεί η τελευταία στην πολιτική δημοσίων σχέσεων του πρωθυπουργού;
Δεύτερο παράδειγμα: Αυτές τις μέρες έγινε στην Πράγα η πρώτη Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, μια διακυβερνητική σύναξη 44 κρατών της Ευρώπης, που αποτελεί το πνευματικό τέκνο του Προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος τυχαίνει να είναι και ο σημαντικότερος σύμμαχος της Ελλάδας στην Ευρώπη, τουλάχιστον σύμφωνα με το κυβερνητικό αφήγημα. Στη Σύνοδο προσκλήθηκε και η Τουρκία. Και ενώ είναι θετικό και αναγκαίο να συμμετέχει η Τουρκία στα ευρωπαϊκά fora στα οποία συμμετέχει και η Ελλάδα και πάλι εύλογα αναρωτιέται κανείς αν έγιναν κάποιες ενέργειες, και ποιες, από την ελληνική κυβέρνηση προς τη γαλλική και προς την τσεχική προεδρία της ΕΕ, ώστε να καταγραφεί ότι η συμμετοχή οποιασδήποτε χώρας στην Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα δεν είναι αυτόματη, αλλά προϋποθέτει την τήρηση των θεμελιωδών κανόνων του Διεθνούς Δικαίου και την αποφυγή χρήσης απειλών ένοπλης βίας κατά της εδαφικής ακεραιότητας άλλου ευρωπαϊκού κράτους.
Η θλιβερή διαπίστωση είναι ότι η Τουρκία επιδιώκει την πραγματοποίηση των στρατηγικών της στόχων αργά αλλά σταθερά. Και αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο διπλωματικό περιθώριο που της δίνει η παντελής απουσία της κυβέρνησης Μητσοτάκη από τη διεθνή σκηνή.
Δημήτρης Βίτσας
