Υπάρχει η εντύπωση ότι η κυβερνητική φθορά είναι ραγδαία λόγω της μεγάλης πτώσης της ΝΔ στις δημοσκοπήσεις. Και άρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν είναι σταθερή. Θεωρώ ότι η μεγάλη δημοσκοπική πτώση επήλθε ακριβώς γιατί η κυβέρνηση δεν απειλείται από κανένα κόμμα και επομένως υπάρχει όλο το περιθώριο να αποσταλεί ένα μήνυμα διαμαρτυρίας προς αυτήν. Σε αυτό το πλαίσιο, η αντιπολιτευτική γραμμή της καθ’ ημάς Αριστεράς πρέπει να οργανωθεί προσεκτικά και στρατηγικά, δηλαδή να μην ακολουθεί την καθημερινή ειδησεογραφία, αλλά να διαθέτει αναλυτικό και χρονικό βάθος. Το γεγονός ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη ήδη από το 2019 έδινε σχεδόν καθημερινές αφορμές για αντιπολίτευση παγίδευσε τα άλλα κόμματα σε μια εύκολη καταγγελία που άλλαζε συνεχώς θέμα. Τώρα όμως που η Δεξιά κυριαρχεί πολιτικά και ενδεχομένως να ηγεμονεύει ιδεολογικά, η αντιπολιτευτική γραμμή θα πρέπει να εστιάσει στα μεγάλα σημαίνοντα και να τα προσαρμόσει στη βάση δύο κριτηρίων που παραδοσιακά παραγνωρίζει: την απεύθυνση στα άτομα και τα συναισθήματά τους. Δεν πρόκειται για κάποιου είδους υποβάθμιση ή προδοσία της συνηθισμένης απεύθυνσης στις κοινωνικές ομάδες και τη λογική τους, αλλά για αναγνώριση της άλλης μισής πραγματικότητας, καθώς και της δυναμικής που τροφοδοτούν.
Στο πλαίσιο αυτό, χρειάζονται απλά, εύληπτα, επαναλαμβανόμενα μοτίβα, που απηχούν τις εμπειρίες και τα συναισθήματα των ανθρώπων, ει δυνατόν ευθυγραμμισμένα με πλειοψηφικές αξίες και αντιληπτικά σχήματα. Εκτός από την επιμονή στις μαύρες πλευρές της Δεξιάς (νεοφιλελευθερισμός, αυταρχισμός), πρέπει να αποδομηθούν και τα επιχειρήματά περί ασφάλειας, ικανής κυβέρνησης, οικονομικής ευημερίας, αριστείας. Θεωρώ ότι μια αντιπολιτευτική γραμμή οργανωμένη γύρω από τα σημαίνοντα της (αν)ασφάλειας, (αν)ικανότητας, διαφθοράς, (καταπάτησης) της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων, των (ατομικών) ονείρων και της (κοινωνικής) προόδου είναι αρκετά εύληπτη και συμπεριληπτική, αλλά κυρίως είναι διατυπωμένη με τρόπο που επικοινωνεί με τα συναισθήματα και τις αγωνίες, ατομικές και συλλογικές. Οι λέξεις που διαλέγουμε, τα σημαίνοντα γύρω από τα οποία οργανώνονται τα σημαινόμενα, παίζουν καθοριστικό ρόλο ώστε τα χίλια δίκια που μας πνίγουν να συμπυκνωθούν σε πέντε κουβέντες που θα αρκούν για να κινητοποιήσουν τον κόσμο. Ο πληθωρισμός των λέξεων καταντά φλυαρία και θόρυβος τη στιγμή που πρέπει να οργανωθεί το χάος.
(Αν)ασφάλεια
Η Δεξιά φτιάχνει μια κοινωνία επισφάλειας και άγχους, όχι ασφαλείας και καλής ζωής. Η Δεξιά θέλει να ζούμε για να δουλεύουμε όχι να δουλεύουμε για να ζούμε. Επί ΝΔ αυξήθηκαν τα εγκλήματα όλων των ειδών, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΑΣ. Η κυβέρνηση σπρώχνει τη χώρα στα πολεμικά μέτωπα και αγοράζει υπέρογκους εξοπλισμούς αντί να ενισχύει τα νοσοκομεία, τη στιγμή που ο κόσμος δεν πεθαίνει από τους πολέμους, αλλά από την ελλείψεις στην υγειονομική περίθαλψη. Ομοίως, η παγκόσμια Δεξιά σκοτώνει τον πλανήτη και αποτελεί το μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανθρωπότητα, ενώ η εγχώρια Δεξιά είναι ο χειρότερος εχθρός του φυσικού μας περιβάλλοντος, του φυσικού μας πλούτου.
(Αν)ικανότητα
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι ανίκανη να αντιμετωπίσει την ακρίβεια, να προστατέψει από φυσικές καταστροφές, να συντηρήσει τις δημόσιες υποδομές, να εξασφαλίσει παιδεία και υγεία για όλους, να σχεδιάσει ένα καλύτερο μέλλον. Συνεχώς λέει ότι δεν φταίει σε τίποτα και ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα στα δύσκολα. Εμείς όμως χρειαζόμαστε υπεύθυνη και ικανή κυβέρνηση. Όχι μόνο ικανή να δουλεύει υπέρ των μεγάλων επιχειρήσεων, να κάνει πλιάτσικο στο δημόσιο ταμείο, να ελέγχει τα ΜΜΕ και να κάνει δύσκολη τη ζωή των εργαζομένων.
Διαφθορά
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι διεφθαρμένη. Τρώει τα λεφτά των φορολογουμένων με τις απευθείας αναθέσεις, ξεπληρώνει γραμμάτια στους επιχειρηματίες χορηγούς της με τις ιδιωτικοποιήσεις, κάνει ατελείωτα ρουσφέτια, αλλάζει νόμους και ρίχνει τα στάνταρ για να διοριστούν οι δικοί της, γελοιοποιώντας αριστεία και αξιοκρατία, απειλεί όσους δεν τη στηρίζουν, απειλεί όσους ξεμπροστιάζουν τις παρανομίες της.
Καταπάτηση της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων μας
Η ανορίοτη κυβέρνηση Μητσοτάκη καταπατά τη δημοκρατία μας. Παρακολουθεί παράνομα τους πολιτικούς της αντιπάλους, καταργεί παράνομα το άρθρο 16 του Συντάγματος, προσπαθεί να αλλοιώσει το εκλογικό σώμα, ευνοώντας τους απόδημους Έλληνες σε αντίθεση με ολόκληρες κατηγορίες γηγενών εργαζομένων, απειλεί την ελεύθερη ενημέρωση ακόμα και στη θέση 107 που την έφερε, δολοφονεί μετανάστες στα σύνορα, κάνει τα στραβά μάτια απέναντι στην αστυνομική αυθαιρεσία και την ακροδεξιά βία, σε παιδοβιασμούς και γυναικοκτονίες, και γενικά εκθέτει την Ελλάδα σε συνεχείς καταδίκες από τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές.
Ατομικά όνειρα και κοινωνική πρόοδος
Η Δεξιά θέλει μια ταξική κοινωνία με αφεντικά και υπαλλήλους στο έλεος των αφεντικών. Εμείς θέλουμε κοινωνία κοινωνικής κινητικότητας, ευκαιριών για όλους, κοινωνικής συνοχής και αξιοπρεπούς εργασίας. Η Δεξιά θέλει να παγιώσει μια κοινωνία του 1/3 για όσους μπορούν να τα καταφέρουν, οι άλλοι ας πάνε να πνιγούν. Εμείς δεν θέλουμε μια κοινωνία ούτε του 1/3 ούτε των 2/3, θέλουμε κοινωνία των 3/3. Στη χώρα μας τα όνειρα του καθενός και της καθεμιάς τρακάρουν στη ζοφερή πραγματικότητα που διαμορφώνει το κόμμα των πλουσίων, που συν τοις άλλοις αποτελεί εμπόδιο στην κοινωνική πρόοδο. Το βλέπουμε στα δικαιώματα, στην άρνηση αξιοποίησης της τεχνολογίας για τη μείωση της εργασίας, στο δημογραφικό όπου λόγω αντιμεταναστευτικής πολιτικής γερνάμε και λιγοστεύουμε.
Ο Δημήτρης Παπανικολόπουλος είναι διδάκτορας Πολιτικής Επιστήμης και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
