Συνεντεύξεις

Διαπραγμάτευση υπό καλούς όρους – Συνέντευξη με τον Γιάννη Αγγελή

Τη συνέντευξη με τον Γιάννη Αγγελή πήρε ο Παύλος Κλαυδιανός

 

Αυτή τη στιγμή διεξάγεται η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, αλλά είναι λίγο βουβή. Σημειώνονται εξελίξεις;

Αν κρίνουμε από τα όσα είπε ο Βίζερ του EWG στους δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες την Πέμπτη, βγαίνει το συμπέρασμα ότι ακόμα και όταν η τρόικα δεν είναι εδώ, η διαπραγμάτευση συνεχίζεται με e-mails, συνεννοήσεις κτλ. Το ενδιαφέρον στοιχείο, που προκύπτει και από τις δύο πλευρές, είναι ότι φαίνεται οι διαδικασίες να προχωρούν και να μην έχουν μπλοκάρει πουθενά.

Ο εγχώριος Τύπος παρουσιάζει μια άλλη εικόνα.

Ο ελληνικός Τύπος αυτή τη στιγμή, μετά από την υπόθεση με τα κανάλια, είναι προσαρμοσμένος στις ανάγκες αυτής της αναμέτρησης, για να το θέσουμε κομψά. Αυτή τη φορά στη διαπραγμάτευση διακρίνεται αρκετά καθαρά κάτι που δεν φαινόταν ούτε κατά την πρώτη αξιολόγηση, ότι δηλαδή οι συζητήσεις γίνονται με καλούς όρους μεταξύ του ελληνικού οικονομικού επιτελείου και των θεσμών. Όλες οι πλευρές προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα καλό κλίμα προς τα έξω, ανεξάρτητα του τι γίνεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, και αυτό θα εντείνεται όσο πλησιάζουμε στις γερμανικές εκλογές, καθώς μέχρι τότε οι Γερμανοί επιθυμούν να έχει φύγει η Ελλάδα από το κάδρο.

Τα αγκάθια παραμένουν

Τι σημαίνουν οι καλοί όροι;

Συνθήκες εμπιστοσύνης για τις προθέσεις αλλήλων. Βέβαια τα μεγάλα αγκάθια, όπως το εργασιακό, δεν έχει φανεί ακόμα πώς θα μπορέσουν να παρακαμφθούν και πιθανώς να αλλάξουν και τα πρόσωπα των επικεφαλής αυτών των διαπραγματεύσεων, αν θεωρηθεί αυτό σαν πιο χρήσιμο. Όπως επίσης υπάρχει και το ζήτημα του χρέους, το οποίο είναι μείζον, γιατί δημιουργεί άλλες συνθήκες συζήτησης γύρω από την πορεία της οικονομίας.

Και είναι και τα προνοιακά, που έχουν πολιτικό βάρος για την κυβέρνηση…

Σαφώς, γιατί η άποψη της τρόικας είναι ότι το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα προϋποθέτει την κατάργηση όλων των προνοιακών επιδομάτων, γιατί χωρίς αυτή, ισχυρίζεται ότι, θα υπάρξει μεγάλο χρηματοδοτικό κενό. Η κυβέρνηση λέει από την άλλη ότι έτσι όπως έχει σχεδιαστεί ο προϋπολογισμός καλύπτει τη χρηματοδοτική ανάγκη για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, χωρίς να προχωρήσει σε κατάργηση των υπολοίπων.

Μία χρυσή εφεδρεία για τη συνέπεια του προϋπολογισμού είναι αν το υπουργείο Αμύνης αποδεχθεί την περικοπή που συζητιέται, καθώς αφορά ένα μεγάλο ποσό, που θα έδινε μια ανάσα.

Ναι, πρόκειται για περίπου 400 εκατ. ευρώ. Για αυτό το λόγο υπάρχουν και σημαντικές διαφωνίες εκ μέρους του υπουργείου. Είναι μια εσωτερική διαμάχη της κυβέρνησης για το αν θα προχωρήσει αυτό ή όχι. Αλλά όπως έχουν αντιμετωπιστεί κατά το παρελθόν τέτοια ζητήματα, έτσι θα γίνει και τώρα.

Οι διαφορετικές εκτιμήσεις για το ΑΕΠ

Για την πορεία του ΑΕΠ υπάρχουν διαφορές στις εκτιμήσεις…

Ναι, μεταξύ όλων, της Κομισιόν, του ΔΝΤ, του ΟΟΣΑ, της κυβέρνησης. Όλοι βέβαια αναγνωρίζουν ότι θα υπάρξει ανάκαμψη της οικονομίας από το επίπεδο που είναι σήμερα, αλλά οι διαφορές σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούν το 1-1,5% για τον προϋπολογισμό του 2017. Ανάλογα, λοιπόν, το πού θα πάει το ΑΕΠ το 2017 -γεγονός που θα εξαρτηθεί και από τη διεθνή κατάσταση στην Ευρωζώνη, αλλά και από τον τουρισμό- θα είναι και το ύψος της μεταβολής του ΑΕΠ. Ύστερα υπάρχουν αποκλίσεις και όσον αφορά το χρέος. Η εικόνα είναι από μία άποψη καθαρή και από την άλλη μπερδεμένη. Η καθαρότητα έχει να κάνει με το πώς βλέπουν οι δανειστές τις αποφάσεις του Μαΐου του Eurogroup φέτος, όταν χώρισαν τη διευθέτησή του σε τρία κομμάτια, άμεσης εφαρμογής, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Η Ευρωζώνη θέτει τα άμεσης εφαρμογής μέτρα σαν τα μόνα που μπορούν να δρομολογηθούν πριν από το τέλος του 2016. Όλα τα υπόλοιπα τα μεταφέρει για μετά το 2018 και συγκεκριμένα μετά το τέλος του ελληνικού προγράμματος.

Επιβεβαίωση των ευρωπαϊκών δεσμεύσεων

Το αίτημα της ελληνικής πλευράς, διαμέσω Χουλιαράκη, είναι η παραμετροποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων. Αυτό είναι μια νέα ιδέα.

Αυτό δίνει τη δυνατότητα για πολιτικές αποφάσεις, χωρίς άμεση πρακτική συγκεκριμενοποίηση. Δηλαδή θα πρόκειται για κατευθύνσεις που θα πάρουν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, που θα είναι μια δέσμευση για τον επόμενο χρόνο. Αφενός, θα αποτελεί επιβεβαίωση της δέσμευσης και αφετέρου, παρακάμπτουν την άρνηση της Γερμανίας για λήψη μέτρων πριν το 2018, καθώς περιορίζουν τη συζήτηση στις πολιτικές κατευθύνσεις προσαρμογής. Σημασία, όμως, έχουν και τα μέτρα άμεσης εφαρμογής, καθώς πρόκειται για μια καταρχήν διευθέτηση της μέσης διάρκειας του χρέους, που τώρα είναι στα 18 χρόνια και θέλουν να το επεκτείνουν στα 32, ώστε σε αυτά τα επιπλέον 4 χρόνια να κατανεμηθούν κάποιες αυξημένες ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους άλλων χρονιών.

Δύσκολες παράμετροι

Στο κλίμα που περιγράφεις έρχονται και οι δηλώσεις Στουρνάρα για αθέτηση των δεσμεύσεων των δανειστών, που σημαίνει ότι πιέζει και αυτός για την παραμετροποίηση. Το αντιλαμβάνομαι σωστά;

Ο Στουρνάρας, σε μία κατ’ ιδίαν συζήτηση που είχε, διευκρίνισε ότι κατά την άποψή του το μείζον θέμα είναι η παραμετροποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων, όπως είπες, και όχι τα βραχυπρόθεσμα. Από τη στιγμή, βέβαια που θα γίνει μια τέτοια κίνηση για τα μεσοπρόθεσμα, αυτομάτως αυτό για τις αγορές θα σημαίνει ότι η συζήτηση για το χρέος έχει αρχίσει να προχωράει και γίνεται πιο συγκεκριμένη. Αυτό, βάσει της εκτίμησης της Τράπεζας της Ελλάδος, θα δώσει το πρόσχημα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να συζητήσει για την ποσοτική χαλάρωση. Αυτά όλα βέβαια για να πετύχουν θα πρέπει να γίνουν όλα μαζί, όπως είπε και ο Βίζερ. Ενώ φαίνεται να διαμορφώνονται τα συγκεκριμένα βήματα, εντούτοις οι προϋποθέσεις για να γίνουν παραμένουν εξαιρετικά δύσκολες.

Στα εθνικά τώρα πάλι, βλέπουμε ότι η εκτέλεση του προϋπολογισμού μάλλον πάει καλά. Τι πιστεύεις;

Συμφωνώ, αν εννοούμε τα έσοδα, αλλά βέβαια υπάρχει και ένας δραματικός περιορισμός δαπανών και έτσι βγαίνουν και τα πλεονάσματα για τα οποία συζητάμε. Απόδειξη αυτού είναι ότι οι καθυστερούμενες δαπάνες του Δημοσίου προς τρίτους. Ενώ υλοποιείται η δέσμευση της απόδοσης των χρημάτων τους μήνες Αύγουστο, Σεπτέμβριο κτλ, εξακολουθούν να αυξάνονται, γιατί γίνεται περιορισμός εκτέλεσης προϋπολογισμού σε άλλα επίπεδα.

Υπάρχει και μια σταθεροποίηση της κατάστασης των τραπεζών.

Υπάρχει και δεν υπάρχει. Όσον αφορά τις καταθέσεις, τον ELA κτλ υπάρχει μια ομαλοποίηση, η οποία βέβαια προχωράει αργά, αλλά δεν επιδεινώνεται. Το πρόβλημα συναντάται στις διοικήσεις.

Διαμάχες για τις διοικήσεις τραπεζών

Πού οφείλεται το πρόβλημα στο να οριστούν διοικήσεις στις τράπεζες;

Στο γεγονός ότι κρίνεται ποιος θα μπορεί να επηρεάζει τις διοικήσεις. Όπου υπάρχουν διχογνωμίες βλέπουμε να είναι από τη μία πλευρά το ΤΧΣ και από την άλλη η Τράπεζα της Ελλάδος, κάτι παράδοξο γιατί και οι δύο πλευρές συνδέονται θεσμικά με το SSM. Παρόλα αυτά υπάρχει ώρες-ώρες υψηλής έντασης σύγκρουση γύρω από τα πρόσωπα, στα οποία παρεμβαίνουν βέβαια και οι μεγαλομέτοχοι που θέλουν να έχουν τους δικούς τους ανθρώπους μέσα στις τράπεζες, γιατί το πρώτο θέμα που θα κληθούν να διευθετήσουν μετά είναι τα κόκκινα δάνεια.

Αυτό είναι, λοιπόν, το επίδικο;

Ναι, γιατί τα λεφτά που θα μπαίνουν από εδώ και πέρα στο τραπεζικό σύστημα θα είναι μόνο από τα κόκκινα δάνεια. Δεν υπάρχει περιθώριο άλλης ανακεφαλαιοποίησης.

Η κυβέρνηση παίζει ρόλο σε όλο αυτόν τον καβγά που γίνεται;   

Φαντάζομαι ότι θα ήταν απολύτως λογικό να θέλει να έχει λόγο, αλλά οι άλλοι δεν την συμπεριλαμβάνουν. Το θέμα, όμως, είναι και τι κάνει η ίδια. Ο κ. Δραγασάκης, που είναι ο υπεύθυνος για αυτόν τον τομέα, πρέπει να έχει λόγο σε αυτές τις συζητήσεις και διενέξεις, παρότι μέχρι τώρα έχει μια πολύ διακριτή στάση. Οι πιέσεις, πάντως, υπάρχουν από την κυβέρνηση, και δικαίως, γιατί τα λεφτά του ΤΧΣ στις τράπεζες είναι δάνεια του ελληνικού Δημοσίου. Αυτό είναι ο βασικός μέτοχος, αλλά έχει από πάνω του το SSM που κρατάει τη δαμόκλειο σπάθη και την κουνάει κάθε φορά που δεν πάνε τα πράγματα εκεί που θέλει, όπως έγινε στην Τράπεζα Αττικής.

Πηγή: Η Εποχή