Διαβάζω τον τίτλο. Λέω δε γίνεται δεν μπορεί να αντιλαμβάνομαι τόσο λάθος τη διαρκή υποβάθμιση των δημοσίων πανεπιστημίων στη Ελλάδα 4 χρόνια τώρα. Βέβαια λέω μετά 23 εν ενεργεία ακαδημαϊκοί στην Ελλάδα από τους πόσους; Μετά διαβάζω τα ονόματα, 6 από αυτούς ομότιμοι ή πρώην πρυτάνεις (άρα όχι εν ενεργεία). 5 από αυτούς καθηγητές πανεπιστημίων εξωτερικού. Οι μισοί δηλαδή από τους 23 δεν είναι ενεργά μέλη της ελληνικής πανεπιστημιακής κοινότητας, δεν ζουν καθημερινά τα προβλήματα που γεννά η έλλειψη χρηματοδότησης και η υποστελέχωση των ιδρυμάτων.
Έπειτα ξανασκέφτομαι το πως έχει αντιδράσει η εν ενεργεία ακαδημαϊκή κοινότητα στις μεταρρυθμίσεις της Κεραμέως τόσα χρόνια και ευτυχώς τα δεδομένα είναι ενθαρρυντικά. 200 ακαδημαϊκοί ελληνικών πανεπιστημίων έστειλαν επιστολή κατά της κατάργησης του ασύλου, 1080 κατά της πανεπιστημιακής αστυνομίας.
Θα παραθέσω τρεις προβληματισμούς με αφορμή το Άρθρο 16 που ελπίζω να αρχίσουν να τίθενται όλο και περισσότερο στο δημόσιο διάλογο.
Ας υποθέσουμε ότι έχουμε καταφέρει την ενίσχυση των δημοσίων πανεπιστημίων οπότε πλέον ανοίγει η συζήτηση για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Ας υποθέσουμε επίσης ότι για τη διασφάλιση της αξιοκρατίας που απαιτείται, τα δημόσια και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια έχουν αντίστοιχα φίλτρα εισόδου.
Οπότε:
1. Αν τα φίλτρα εισόδου είναι ίδια, και τα δημόσια και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια ίδιου καλού επιπέδου, γιατί ο μαθητής να μην επιλέξει το δημόσιο δωρεάν πανεπιστήμιο; Καταλαβαίνω γιατί να προτιμήσει το ιδιωτικό αν το δημόσιο είναι υποβαθμισμένο, αν είναι εξίσου καλό δεν μπορώ να αντιληφθώ κάποιο λόγο.
2. Αν τώρα τα φίλτρα εισόδου δεν είναι ίδια (για παράδειγμα σήμερα η ΕΒΕ εφαρμόζεται μόνο για τα δημόσια πανεπιστήμια, καθώς το Υπουργείο είχε πει πως τα ιδιωτικά κολλέγια είναι επιχειρήσεις οπότε δεν μπορεί να μπει τέτοια βάση σε αυτά), τότε τίθεται μεγάλο θέμα αναξιοκρατίας καθώς ένας μαθητής που δεν γράφει τη βάση μιας σχολής και δεν έχει χρήματα να πάει σε ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο αυτομάτως αδικείται απέναντι σε κάποιον που έχει. Επίσης αυτομάτως αδικείται ο μαθητής που κατάφερε να περάσει στο δημόσιο πανεπιστήμιο έναντι αυτού που μπήκε απλώς σε ένα ιδιωτικό, αν υποθέσουμε ότι τα πτυχία που θα λάβουν είναι εξισωμένα.
3. Αν το δημόσιο διατηρήσει τις αμοιβές που δίνονται τώρα σε έναν ακαδημαϊκό και ορίζονται από το κράτος, αμοιβές ιδιαίτερα χαμηλές, υπάρχει κίνδυνος υποστελέχωσης. Δεν πρέπει κάπως να προστατευθεί το δημόσιο πανεπιστήμιο από το να φύγουν οι ικανοί καθηγητές του επειδή στα ιδιωτικά δόθηκε ένας αρκετά πιο ανταγωνιστικός μισθός που το κράτος δεν μπορούσε αντίστοιχα να διαθέσει;
Αλλά τι να πω ίσως αντιλαμβάνομαι διαφορετικά την έννοια της δημοκρατίας τελικά. Γιατί για εμένα η δημοκρατία οφείλει να γεννά ευκαιρίες όχι να στερεί.
Διάνα Βουτυράκου
Ανάρτησή της στο Facebook