Ο Στήβεν Χόκινγκ υπερασπιζόταν για χρόνια το NHS, αλλά μια ατυχής εκτίμηση στα μέσα ενημέρωσης προκάλεσε μία από τις αξέχαστες παρεμβάσεις του. Καθώς η κυβέρνηση Obama προσπαθούσε να μεταρρυθμίσει το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης των ΗΠΑ το 2009, η [φιλική στις επιχειρήσεις εφημερίδα] US Investor’s Business Daily υποστήριξε ότι ο Στήβεν Χόκινγκ «δεν θα επιζούσε στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το Εθνικό Σύστημα Υγείας θα έλεγε ότι η ζωή αυτού του λαμπρού ανθρώπου, εξαιτίας των προβλημάτων υγείας του είναι ουσιαστικά άχρηστη».
Είναι γνωστό ότι ο Χόκινγκ όχι μόνο γεννήθηκε και μορφώθηκε στην Αγγλία, αλλά έλαβε περισσότερη φροντίδα από ό,τι οι περισσότεροι από το σύστημα υγείας της χώρας. «Δεν θα ήμουν σήμερα εδώ αν δεν υπήρχε το NHS», δήλωσε ο Hawking στον Guardian σε εκείνη την περίσταση. «Έχω λάβει επί μακρόν πολύ υψηλής ποιότητας θεραπεία χωρίς την οποία δεν θα είχα επιβιώσει».
Ένα πολύ μικρό ποσοστό ατόμων με νευροκινητική νόσο ζουν για δεκαετίες μετά τη διάγνωσή τους. Ο Χόκινγκ ήταν ένα από αυτά τα σπάνια πρόσωπα: η ασθένειά του προχώρησε γρήγορα στην αρχή και στη συνέχεια επιβραδύνθηκε θεαματικά. Αλλά ήταν το NHS, και όχι η καλή τύχη, που έσωσε τη ζωή του. Το NHS τον κράτησε ζωντανό, κυρίως με τραχειοτομή το 1985, αλλά και πολλές φορές αργότερα, ιδιαίτερα κατά τους χειμώνες καθώς ήταν ευάλωτος στις λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος.
Η δυναμική υπεράσπιση του NHS από τον Hawking έθεσε τον τόνο για την επερχόμενη αντιπαράθεση.
Όταν το NHS βυθίστηκε σε κρίση, ενώ εφαρμόζονταν σχέδια που οι επικριτές τους προειδοποιούσαν ότι θα οδηγούσαν στην ιδιωτικοποίηση του συστήματος, ο Hawking επιτέθηκε στους πολιτικούς που θεωρούσε υπεύθυνους, σε ομιλία του το 2017 στο Royal Society of Medicine. Κατηγόρησε τους υπουργούς για περικοπές στη χρηματοδότηση, για επιβολή ανώτατων ορίων στις πληρωμές και για αποδυνάμωση του συστήματος μέσω της ιδιωτικοποίησης. Τα είδε όλα να οδηγούν σε ένα “ασφαλιστικό σύστημα αμερικανικού τύπου”.
Ξεχώρισε τον Jeremy Hunt, υπουργό Υγείας, για να τον επικρίνει ιδιαίτερα. Υποστηρίζοντας ένα επταήμερο NHS, ο Hunt ισχυρίστηκε ότι 11.000 ασθενείς πέθαιναν κάθε χρόνο λόγω της έλλειψης προσωπικού στα νοσοκομεία τα Σαββατοκύριακα. Ο Χόκινγκ υποστήριξε ότι, από τις οκτώ μελέτες που είχε αναφέρει ο Χαντ, τέσσερις δεν είχαν εξεταστεί από άλλους επιστήμονες ενώ δεκατρείς άλλες μελέτες, που ο Χαντ παρέλειψε να αναφέρει αντέκρουαν αυτό το συμπέρασμα.
«Μιλώντας ως επιστήμονας, το να επιλέγεις τα στοιχεία κατά το δοκούν είναι απαράδεκτο», δήλωσε ο Hawking. «Όταν τα δημόσια πρόσωπα διαστρευλώνουν τα επιστημονικά επιχειρήματα, επικαλούμενοι κάποιες μελέτες και αγνοώντας κάποιες άλλες, επιδιώκοντας να δικαιολογήσουν πολιτικές που θέλουν για άλλους λόγους να εφαρμόσουν, υποβαθμίζεται η επιστημονική κουλτούρα».
Η ομιλία του Χόκινγκ προκάλεσε μια γρήγορη απάντηση από τον Hunt, ο οποίος τον κατηγόρησε ότι διαδίδει «κακόβουλα ψεύδη». Ο Χόκινγκ απάντησε υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν συντριπτικές αποδείξεις ότι η χρηματοδότηση του NHS ήταν ανεπαρκής, και, ως εκ τούτου, ήταν ανεπαρκής ο αριθμός των γιατρών και νοσοκόμων, κι ότι το NHS κατευθύνεται προς ένα σύστημα υγειονομικής περίθαλψης σε αμερικανικό στυλ, το οποίο το διαχειρίζονται ιδιωτικές εταιρείες. Ο Hunt –επεσήμανε ο Hawking- κατονόμασε την Kaiser Permanente, τη σημαντικότερη πάροχο υγειονομικής περίθαλψης των ΗΠΑ, ως πρότυπο για τις μελλοντικές δημοσιονομικές επιλογές του NHS στην επιτροπή υγείας της Βουλής των Κοινοτήτων το 2016. Aπαντώντας, ο Hunt επέμεινε ότι το NHS «θα παραμείνει, σύστημα που χρηματοδοτείται από τους φορολογούμενους δωρεάν στο σημείο χρήσης».
Μετά από μια τρίμηνη διακοπή των εχθροπραξιών, ο Χόκινγκ συμμετείχε τον Δεκέμβριο σε αγωγή, στοχεύοντας να εμποδίσει τα σχέδια του Hunt για το NHS. Ο δικαστικός έλεγχος αποσκοπεί στο να αποτρέψει την εισαγωγή των πρώτων Υπεύθυνων Οργανισμών Περίθαλψης, ή των ACO, στο NHS τον Απρίλιο. Ο Hawking δήλωσε ότι φαίνεται να είναι ένας τρόπος μείωσης δημόσιων δαπανών και περικοπής υπηρεσιών ενώ παράλληλα δίνει τη δυνατότητα στις ιδιωτικές επιχειρήσεις να επωφεληθούν οργανώνοντας και παρέχοντας αυτές τις υπηρεσίες.
Η καθηγήτρια Allyson Pollock, διευθύντρια του Ινστιτούτου Υγείας και Κοινωνίας του Πανεπιστημίου του Newcastle, η οποία βοήθησε να ασκηθεί η αγωγή, δήλωσε: «Ο Στήβεν Χόκινγκ αντιλήφθηκε καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο τι σήμαινε το NHS. Του επέτρεψε να ζήσει μια μακρά ζωή. Κατανοούσε πόσο σημαντικό ήταν. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών παρέμεινε απολύτως αφοσιωμένος στον αγώνα για την υπεράσπιση του NHS, για να σταματήσει η ιδιωτικοποίηση και η διάλυση του. Δεν μπορώ να σκεφτώ καλύτερη απόδοση τιμής στη μνήμη του από την επαναφορά του NHS ως δημόσια υπηρεσία, γιατί για αυτό αγωνίστηκε μέχρι το τέλος “.
Ian Sample
Μετάφραση – Επιμέλεια: Βάλια Δημοπούλου – Κώστας Ψιούρης
Πηγή: The Guardian