Τη συνέντευξη πήρε ο Παύλος Κλαυδιανός
Έχω την αίσθηση ότι επισπεύδονται οι εξελίξεις στις συζητήσεις μεταξύ Ελλάδας και FYROM. Ήδη ορίστηκε για τις 19 Ιανουαρίου από τον απεσταλμένο του ΓΓ του ΟΗΕ κ. Νίμιτς συνάντηση των αντιπροσωπειών των δύο χωρών. Είναι έτσι;
Μετά από πάρα πολλά χρόνια, είναι πια ώριμες πιστεύω και οι δύο χώρες να λύσουν ένα πρόβλημα που τις βασανίζει και κυρίως τη FYROM, η οποία δεν μπορεί να συμμετέχει σε διεθνή φόρα. Θεωρώ ότι είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να τεθεί το ζήτημα σε μια σωστή βάση, με αμοιβαίες κατανοήσεις και υποχωρήσεις και να λυθεί ένα θέμα που δεν θα έπρεπε καν να αποτελεί αντικείμενο συζήτησης, ύστερα από τις ταραχές που βίωσαν τα Βαλκάνια τα τελευταία εκατό χρόνια.
Μοναδική ευκαιρία
Αυτό φάνηκε και στο πολιτικό πεδίο, με τις ανταλλαγές ευχών μεταξύ του πρωθυπουργού, του υπουργού Εξωτερικών κ. Κοτζιά και του πρωθυπουργού της FYROM κ. Ζάεφ.
Εδώ και περίπου ενάμισι χρόνο έχουν ξεκινήσει προσπάθειες για να χτιστεί μια γέφυρα εμπιστοσύνης, που φαίνεται να αποδίδουν. Βέβαια δεν πρέπει να αγνοήσουμε ότι υπήρξε πολιτική αλλαγή στη γείτονα χώρα, που ήταν κατά την άποψή μου θετική, αφού η κυβέρνηση συνεργασίας που προέκυψε από τις εκλογές βλέπει με πιο αντιεθνικιστικό μάτι το ζήτημα και έτσι είναι δυνατόν να συζητηθεί. Από την πλευρά μας, είναι μεγάλη ευκαιρία το ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μαζί με τους Ανεξάρτητους Έλληνες είναι στην κυβέρνηση και άρα έχουμε δυνατότητες παρέμβασης και συνεννόησης. Πιστεύω όμως ότι και στις δύο χώρες θα πρέπει να βάλουμε στην άκρη τον εθνικισμό, ο οποίος μας οδηγεί σε απομόνωση στις μεταξύ μας σχέσεις, αλλά δεν ωφελεί και την ειρήνη και σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή. Μια περιοχή πολύ σκληρά δοκιμασμένη τις τελευταίες δεκαετίες από εμφυλίους πολέμους που διαμέλισαν χώρες όπως η πρώην Γιουγκοσλαβία. Θα πρέπει να μάθουμε από τα λάθη που έχουν γίνει στο παρελθόν στο όνομα διαφόρων εθνικισμών και αυτό είναι που θα πρέπει να μας οδηγεί σε λύσεις που έχουν συγκατάβαση, συνεννόηση και αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών. Στο κάτω κάτω της γραφής, οι λαοί θέλουν να ζουν ειρηνικά και δεν έχουν να χωρίσουν κάτι πέρα από τα ταξικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Υπάρχει βέβαια και ο διεθνής παράγοντας που είναι ευνοϊκός αυτή τη στιγμή.
Ισχύει αυτό. Βέβαια, ο διεθνής παράγοντας -και εννοώ με αυτό τον όρο πρωτίστως το ΝΑΤΟ και δευτερευόντως την Ευρωπαϊκή Ένωση- είναι πάντα απρόβλεπτος, όπως είδαμε να συμβαίνει στην περίπτωση του Κοσόβου και του Μαυροβουνίου, καθώς συχνά υπηρετεί σκληρά ιδιοτελή συμφέροντα, με την Αμερική ή τη Ρωσία να προσπαθεί να εντάξει την κάθε χώρα που δημιουργείται στη δική της σφαίρα επιρροής. Αυτή τη φορά, όμως, η επιδίωξη της σταθερότητας στην περιοχή είναι κινητήριος παράγοντας και με δεδομένο ότι οι κυβερνήσεις στη FYROM και την Ελλάδα είναι με κορμό ένα κόμμα της αριστεράς, έχει διαμορφωθεί μια διαφορετική από ότι στο παρελθόν βάση.
Σε επικίνδυνο δρόμο η ΝΔ
Η Νέα Δημοκρατία παίρνει αρνητική στάση στην επίλυση του ζητήματος. Πώς εκτιμάς αυτή την επιλογή;
Η Νέα Δημοκρατία τζογάρει πολιτικά για μια ακόμα φορά, όπως κάνει πολύ συχνά τα τελευταία χρόνια, θεωρώντας ότι θα δημιουργήσει πρόβλημα στη συνοχή της κυβέρνησης. Και αυτή τη φορά το κάνει σε ένα ζήτημα εξωτερικής πολιτικής, αντίθετα μάλιστα με την τοποθέτηση που είχε στο παρελθόν, όταν υποσχόταν λύση με σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό. Η επιλογή της λοιπόν, που είναι μάλιστα σταθερή τα τελευταία τρία χρόνια τουλάχιστον, να υπερισχύει η τάση του Σαμαρά που σήμερα εκφράζεται από τον Άδωνη Γεωργιάδη, οδηγεί τη Νέα Δημοκρατία σε ένα δρόμο πολύ επικίνδυνο. Πάντως είναι πασιφανές ότι δεν είναι δυνατόν να προκληθούν εκλογές για ένα ζήτημα όπως η ονομασία της FYROM.
Ο φιλικός προς τη Νέα Δημοκρατία Τύπος αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι η αξιωματική αντιπολίτευση μένει έκθετη με τη στάση που επιλέγει. Ενδέχεται λοιπόν να δούμε το επόμενο διάστημα διαφοροποιήσεις;
Υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στη συνοχή της Νέας Δημοκρατίας, στην εκφορά του πολιτικού λόγου. Το είδαμε και πριν λίγες μέρες με το ζήτημα που προέκυψε με τη ΣΕΚΑΠ. Άλλα έλεγαν τα κεντρικά της στελέχη και άλλα τα τοπικά στελέχη στην Ξάνθη. Το ίδιο συμβαίνει και με την εξωτερική πολιτική. Όντως μερίδα του αστικού Τύπου κατανοεί τη σημαντικότητα του πράγματος και δεν πέφτει στην παγίδα της ακροδεξιάς και κατανοεί ότι η χώρα μας δεν μπορεί να μένει έκθετη, σε σχέση με τις συμφωνίες που είχε στο παρελθόν, και να αλλάζει κάθε δεκαετία στάση. Αυτό φέρνει σε δύσκολη θέση και το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας και τα στελέχη της και είναι ορατό όταν το εκφράζουν οι ναυαρχίδες του αστικού τύπου, όπως η «Καθημερινή». Κριτική θα υπάρξει και νομίζω ότι θα υπάρξουν και διαφοροποιήσεις. Με χαμηλό τόνο ήδη εκφράζονται κάποιες εντός της Νέας Δημοκρατίας, στη λογική ότι μια συμφωνία που έχει κάνει η Ελλάδα με τη FYROM δεν μπορεί να αμφισβητείται ανάλογα με το πώς μας βολεύει εσωτερικά στο πολιτικό μας κλίμα. Μου προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι η στρατηγική αυτή αποτυγχάνει τα τελευταία δύο χρόνια, αλλά η ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας εμμένει στο ίδιο ακριβώς μοτίβο. Όμως, κανένα ζήτημα δεν μπορεί να λυθεί όταν ο μοναδικός στόχος στην άσκηση πολιτικής είναι η πτώση αυτής της κυβέρνησης.
Υπερισχύει η λογική
Εν τω μεταξύ, έχουμε πλέον τοποθέτηση του ΔΗΣΥ και του ΚΚΕ. Η κάθε δύναμη με τον τρόπο της είναι θετική στο να υπάρξει λύση στη βάση της σύνθετης ονομασίας.
Γιατί υπερισχύει η λογική. Γιατί τουλάχιστον κατανοούν αυτοί οι δύο χώροι ότι δεν μπορούμε να τονίζουμε το εθνικό που καταλήγει σε εθνικισμό. Πάντως, είναι πολύ σημαντικό για τέτοιας σημασίας ζητήματα να λαμβάνονται αποφάσεις με διευρυμένη πλειοψηφία. Από τη συμμετοχή μου στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του ΝΑΤΟ επί τρία χρόνια, είδα πως στο εξωτερικό αυτά τα ζητήματα έχουν λυθεί εδώ και πολλά χρόνια. Θέλω να πω ότι πάνω από εκατό χώρες αυτή τη στιγμή αναγνωρίζουν τη FYROM με το συνταγματικό της όνομα και αυτό δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια και να μην το βλέπουμε.
Υπάρχει όμως πρόβλημα και μέσα στην κυβέρνηση. Υποθέτω ότι η σύσκεψη που έχει κανονιστεί με τον πρωθυπουργό, τον υπουργό Εξωτερικών και τον υπουργό Εθνικής Αμύνης, θα επιχειρήσει να το επιλύσει. Είναι έτσι;
Από τη σύσκεψη προσδοκώ ότι θα λυθούν οι τυχόν παρερμηνείες που υπάρχουν. Θεωρώ ότι η απόφαση της σύσκεψης θα πατά σε αυτό που αναγράφεται και στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εξωτερικών με τον πιο δημόσιο τρόπο ότι θέση της Ελλάδας είναι η ονομασία της χώρας να είναι σύνθετη, με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις. Όταν συμφωνούμε να συμμετέχουμε σε μια κυβέρνηση αυτό είναι κάτι που οφείλουμε να το ακολουθήσουμε. Δεν μπορεί αλά καρτ να είμαστε στην κυβέρνηση. Και πέραν των συνεργασιών και των συμφωνιών που υπάρχουν μεταξύ των δύο κομμάτων, αυτά φαντάζομαι ότι έχουν συμφωνηθεί εξαρχής όταν αποφασίστηκε η συγκυβέρνηση. Άλλωστε είναι πάγια η θέση μας και επιβεβαιώθηκε και από τις προγραμματικές δηλώσεις να λυθεί το ζήτημα με τη FYROM σε αυτή τη βάση που προανέφερα.
Μάχη πειθούς
Πώς πιστεύεις ότι θα αντιδράσει η ελληνική κοινωνία όταν θα διαμορφωθεί η τελική πρόταση; Μην ξεχνάμε ότι είχε καλλιεργηθεί ένας εθνικισμός, ο οποίος παράγεται ακόμα και από τον Τύπο που αναφέρεται στο ζήτημα ως «Σκοπιανό» και όχι ως «Μακεδονικό».
Πριν σας πω για την ελληνική κοινωνια θα σας πω για το ελληνικό κεφάλαιο που έχει λύσει αυτό το ζήτημα εδώ και 20 χρόνια επενδύοντας στη ΦΥΡΟΜ εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ εκμεταλλευόμενο τη φτηνή εργασία και την πολύ χαμηλή φορολογία. Υπάρχει μια αρκετά μεγάλη εθνικιστική σπέκουλα, δεχόμαστε όλοι οι βουλευτές δεκάδες μέιλ καθημερινά για το θέμα, και υπάρχει και η περίπτωση να υπάρξει αντίδραση ενός κομματιού της κοινωνίας γιατί την έχουν γαλουχήσει με αυτές τις αξίες του εθνικισμού, της πατριδοκαπηλίας και του ελληνικού αίματος. Δεν είναι εύκολο να κερδίσεις μια τέτοια μάχη. Πρέπει όμως να δοθεί. Νομίζω ότι σε πολύ μεγάλο βαθμό, ιδίως στη Βόρεια Ελλάδα και δη στη Θεσσαλονίκη η πλειοψηφία είναι αρνητική. Αυτό όμως σημαίνει πως πρέπει να δώσουμε μια μάχη πειθούς για το σημαντικό της λύσης του ζητήματος, αλλά και μια μάχη ενάντια στον λαϊκισμό της πατριδοκαπηλίας και της υποτιθέμενης μας μοναδικότητας ως έθνος. Οι άνθρωποι που ζουν ειρηνικά μεταξύ τους μπορούν και να ελπίζουν πως δε θα γίνουν ποτέ πιόνια αλαζόνων εθνικιστών ή δογματικών θρησκόληπτων.
Πηγή: Η Εποχή
